Keti Dibundu Kele Kaka Nzila ya Nkaka ya Kusala Mumbongo?
Keti nge me monaka mpi dezia nde mabundu mingi ke kudipesa na kusosa mbongo na kisika ya kusadisa bantu na kusambila Nzambi? Mabundu ke tekaka bima mpi ke salaka bapiblisite ya mambu ya bo ke salaka sambu na kuzwa mbongo. Bamfumu mingi ya mabundu ke bakaka salere ya mbongo mingi mpi bo ke zingaka na kimvwama. Tala mwa bambandu:
Nsosa mosi monisaka nde na bamvula 13, episikopo mosi ya Katolika sadilaka mbongo ya eglize sambu na kusala banzietelo kiteso ya 150 na avio mosi ya fioti mpi banzietelo 200 na kamio na yandi ya ntalu mingi. Yandi sadilaka mpi badolare kuluta bamilio iya sambu na kuyidika nzo ya ba-episikopo yina yandi vandaka kuvanda.
Na insi mosi ya Afrika, pastere mosi ke twadisaka mbala na mbala lusambu na baeglize na yandi mpi bantu ke kwisaka mingi. Eglize na yandi ke vandaka ti bisika yina bo ke tekaka bima ya mutindu yonso, mu mbandu, mafuta yina bo ke tubaka nde yo ke vandaka ti ngolo ya kusala mambu ya kuyituka, ba serviettes mpi bapolo ya ke vandaka ti foto na yandi. Bandimi na yandi kele bansukami ya ngolo kansi yandi mosi, yandi kele mvwama.
Na insi Chine, na kati ya bangumba iya yina bantu ya Boudha ke sadilaka, zole kele na lisiti ya bakompani ya mumbongo. Katula yo, bo ke salaka mumbongo na tempelo Shaolin. Nkutu bo ke bingaka mfumu na bo ya nene nde “moine PDG.”
Na Amerika, bantu yina ke pesaka bandongisila na mambu ya Nzambi me kuma kumonana na bakompani. Rapore mosi me monisa nde, bo me kuma kusadila binkulu ya mabundu sambu na kusala bankinsi ya santu mpi kupesa bakilia na bo bisalu ya nkaka na mambu ya Nzambi.
Inki mutindu nge ke tadilaka mabundu yina ke kudipesaka na kusala mumbongo? Keti nge me kudiyulaka dezia inki Nzambi ke yindulaka sambu na bantu yina ke sosaka kukuma bamvwama na mukongo ya mabundu?
Inki mutindu Nzambi ke tadilaka kuvukisa mambu ya dibundu ti kusala mumbongo?
Nzambi ke zolaka ve nde bantu kuvukisa mambu ya dibundu ti kusala mumbongo. Biblia ke monisa nde na ntangu ya ntama, Nzambi wilaka banganga-nzambi yina vandaka kutuba nde bo ke monisaka yandi makasi kisi ve bo vandaka kulonga bantu sambu na “kubaka avoka.” (Mika 3:11) Nzambi me monisaka mpi pwelele nde yandi vandaka kuzola ve ata fioti bantu yina salaka mumbongo ti lukasi, bayina kumisaka kisika yina bantu vandaka kusamba “nzo ya miyibi.”—Yeremia 7:11.
Kaka bonso Nzambi, Yezu mpi vandaka ve kuzola ata fioti bantu yina vandaka kukuma bamvwama na mukongo ya dibundu. Bamfumu ya mabundu ya ntangu na yandi vandaka kupesa bantu ya lukasi yina vandaka kusala mumbongo nzila ya kusala mumbongo na kanti ya tempelo na Yeruzalemi. Bamfumu yango vandaka kubaka mbongo ya mingi na mumbongo yina. Bantu yina vandaka kukwisa kusambila Nzambi na masonga yonso, bo vandaka kuyiba bo na tempelo. Yezu bakaka kikesa mpi yandi kulaka bantu yina ya mumbongo ya miyibi na tempelo. Yandi songaka bo nde: “Beno bika kukumisa nzo ya Tata na mono nzo ya mumbongo!”—Yoane 2:14-16.
Yezu monisaka mpi nde yandi ke yindulaka bonso Nzambi na mutindu yandi vandaka kulonga bantu. (Yoane 8:28, 29) Yandi vandaka ve kulomba bantu yina yandi vandaka kulonga mambu ya Nzambi mbongo. Ntangu yandi vandaka kusala mambu ya kuyituka mu mbandu, kudisa bantu mingi mpi kubelula bambefo to kufutumuna bafwa, yandi vandaka mpi ve kulomba bantu na kufuta yandi. Yezu bikaka ve kusadila kisalu na yandi sambu na kuzwa kimvwama. Nkutu, yandi vandaka ve ti nzo.—Luka 9:58.
Inki mutindu Bakristu ya ntete vandaka ve kuvukisa mambu ya lusambu ti mumbongo?
Yezu longaka balongoki na yandi nde bo fwete sosa ve kubaka mbongo sambu na bisalu ya dibundu yina bo vandaka kusala. Yandi tubaka nde: “Beno me baka ya ofele, beno pesa mpi ya ofele.” (Matayo 10:8) Balongoki yina ya ntete ya bantu kumaka kubinga na nima Bakristu, landaka nsiku yina Yezu pesaka bo. Beto tadila mwa bambandu yai:
Ntumwa Piere vandaka kufidisa Yezu na kisalu na yandi. Kilumbu mosi muntu mosi na zina ya Simoni pesaka Piere mbongo sambu yandi pesa yandi ngolo mpi kiyeka. Na mbala mosi, Piere buyaka mbongo yina mpi nganinaka yandi nde: “Bika nge fwa ti arza na nge, sambu nge ke yindula nde nge lenda baka dikabu ya ofele ya Nzambi na mbongo.”—Bisalu 8:18-20.
Ntumwa Polo vandaka kutambula sambu na kulonga nsangu ya mbote mpi yandi zabanaka mingi. Banda bamvula mingi, yandi vandaka kudipesa mingi na mabundu ya Bukristu. Ata mpidina, yandi bikaka ve kusosa nde bo futa yandi mbongo. Yandi ti banduku na yandi ya kisalu, bo vandaka ve “bantu yina ke tekaka ndinga ya Nzambi bonso bantu mingi.” (2 Bakorinto 2:17) Nkutu Polo sonikaka nde: “Beto vandaka kusala mpimpa ti mwini sambu beto vanda ve kizitu ya nene ata na muntu mosi na kati na beno ntangu beto vandaka kuzabisa beno nsangu ya mbote ya Nzambi.”—1 Batesalonika 2:9.
Ya kieleka, Bakristu yina ya ntete vandaka ti mfunu ya mbongo sambu na kusala bakampanie yina ya nene ya kulonga nsangu ya mbote mpi bisalu ya kusadisa bantu. Ata mpidina, bo vandaka ve ata fioti kulomba bantu mbongo sambu na mambu ya Nzambi yina bo vandaka kusala. Bantu vandaka kupesa mwa kima kana bo mosi me zola. Bo vandaka kusala yo na kulanda bandongisila yai ya Biblia:
2 Bakorinto 8:12: “Sambu kana luzolo ya mbote kele ntete, Nzambi ke ndimaka yo mingi-mingi na kutadila yina muntu kele na yo, kansi ve na kutadila yina muntu kele na yo ve.”
Ntendula: Kikuma yina ke pusa muntu na kupesa me luta ntalu ya mbongo yina yandi ke pesa.
2 Bakorinto 9:7: “Konso muntu kusala mutindu yandi me kana na ntima na yandi, ti kubokuta ve to sambu bo ke pusa yandi, sambu Nzambi ke zolaka muntu yina ke pesaka na kiese.”
Ntendula: Nzambi ke zolaka ve nde bantu kupesa makabu sambu bo ke pusa bo. Yandi ke sepelaka ntangu bantu ke ndimaka kupesa makabu na luzolo na bo mosi.
Inki ta kumina mabundu ya lukasi ntama ve?
Biblia ke tuba pwelele nde Nzambi ke ndimaka ve mabundu yonso to mitindu yonso ya lusambu. (Matayo 7:21-23) Na mbikudulu mosi ya boma, Biblia ke fwanisa kimvuka ya mabundu ya luvunu ti nkento mosi ya ndumba, sambu mabundu yina ya luvunu ke salaka bakuwakana ti baluyalu. Ebuna baluyalu na ture na yo ke pesaka mabundu yina mbongo to bima ya nkaka mpi mabundu yango ke yibaka bantu ya makanda yonso. (Kusonga 17:1-3; 18:3) Mbikudulu yina ke monisa mpi nde ntama ve, Nzambi ta sambisa mabundu ya luvunu.—Kusonga 17:15-17; 18:7.
Kansi na ntwala nde Nzambi kusala yo, yandi ke zola ve nde bikalulu ya mbi ya mabundu ya luvunu kukusa bantu to yo kanga bo nzila ya kukwenda pene-pene na yandi. (Matayo 24:11, 12) Yandi ke lomba bantu ya ntima ya masonga na kulonguka na kusadila yandi na mutindu yina yandi ke zolaka mpi na kubasika na mabundu ya luvunu.—2 Bakorinto 6:16, 17.