Banda na kileke mpenza, mono vandaka kuzola kieleka. Mono vandaka kuzola kudipesa na Yehowa mpi kubaka mbotika. Ntangu mono vandaka ti bamvula 13, mono sepelaka sambu mono lungisaka lukanu yina. Ntangu mono vandaka ti bamvula 14, Mpangi Helge Linck a yulaka mono kana mono me yindulaka deja na kukuma pionnier. Mono ke yibuka mbote kilumbu yina. Ata papa ti mama vandaka bapasudi-nzila nsadisi, mono vandaka kuzaba ve kana mupasudi-nzila ya ntangu yonso ke vandaka nki mutindu. Ngiufula ya Mpang Linck kunaka nkeni na ntima na mono, disongidila mpusa ya kusala mingi na kisalu ya Yehowa.

 Na 1974, mavwanga ya politiki ya Ethiopie salaka nde bo kanga bantu, bo fwa bantu mpi yo kotisaka mubulu. Na nima, beto lendaka ve kulonga nzo na nzo mpi beto vandaka kusala balukutakanu kaka na bimvuka ya fioti. Bibuti na mono yantikaka kubongisa beto bana sambu na mbangika ya nkaka. Minsiku ya Biblia sadisaka beto na kubakisa ntendula ya kukonda kukota na mambu ya nsi-ntoto. Beto longukaka nde Yehowa ta sadisa beto na kuzaba nki beto ta tuba kana bo yula beto bangiufula mpi nde bantangu ya nkaka yo lenda lomba nde beto vanda kaka pima.—Matayo 10:19; 27:12, 14.

 Na nima ya kumanisa nzo-nkanda, mono yantikaka kusala na Ethiopian Airlines. Kilumbu mosi na suka ntangu mono kumaka na kisalu, nduku na mono losilaka mono bintuntu sambu bo ponaka mono na kutwadisa defilé ya bo ke salaka sambu na kuyibuka aniversere ya guvernema. Mono songaka mbala mosi mfumu na mono nde sambu mono kele Mukristu, mono ta vukana ve na feti yina.

 Kilumbu yina landaka, mono vandaka kusala na aeroport ebuna mono monaka babakala ti minduki na mapeka ke kwisa na guichet. Mono yindulaka nde bo vandaka kukwisa kukanga muntu mosi yina ke sosa kutina na insi ya nkaka. Kansi, bo songaka mono misapi! Mono kudiyulaka sambu na nki bo ke songa mono misapi? Kilumbu yina yantikaka na mutindu ya mbote sobaka nswalu.

 Basoda nataka mono na biro mosi; bo yulaka mono bangiufula bangunga mingi. Bo yulaka bangiufula ya me landa sambu na kuzaba mambu: “Mbongo ya Bambangi ya Yehowa ke katukaka na wapi? Keti beno kele bantu ya Front de libération ya Érythrée? Keti nge to papa na nge ke salaka sambu na luyalu ya États-Unis?” Ata yo lendaka kuyangisa mono mingi, mono vandaka mpenza ntima madidi, sambu Yehowa sadisaka mono.—Bafilipi 4:6, 7.

 Na nima ya kuyula mono bangiufula, basoda nataka mono na nzo mosi yina bo kumisaka boloko mpi bo tulaka mono na suku mosi ya 28 metre carré yina vandaka ya kufuluka ti baleke ya bankento kiteso ya 15 yina bo kotisaka na boloko sambu na mambu ya politiki.

 Na mpimpa yina, ntangu mono lalaka na ntoto mono me lwata lele na mono ya kompani yina ya ba avion, mono vandaka kuyindula basusi yina bibuti na mono mpi bampangi na mono vandaka ti yo. Bo zabaka nde bo me kanga mono, kansi bo zabaka ve kana mono kele na wapi. Mono lombaka Yehowa na kusadisa dibuta na mono na kuzaba kisika bo me kanga mono.

 Kilumbu yina landaka ntangu mono telamaka na suka, mono zabaka leke mosi yina vandaka kukengila. Yandi talaka mono ti nsoni mpi tubaka nde, “Aster, nge ke sala nki awa?” Mono bondilaka yandi na kukwenda na nzo na beto mpi na kusonga bibuti na mono nde mono kele awa. Na nima, kaka na kilumbu yina, bo pesaka mono madia ti bilele yina bibuti na mono tindilaka mono. Bantu yina vandaka kukengila songaka bo nde mono kele awa. Yehowa pesaka mvutu na kisambu na mono! Diambu yina bwisaka mono ntima nde mono vandaka ve mono mosi.

 Bo pesaka mono ve nzila ya kuvanda ti Biblia to konso mukanda ya nkaka, mpi banduku ti bantu ya dibuta vandaka ve ti nswa ya kukwisa kutala mono. Kansi, Yehowa pesaka mono kikesa na nzila ya bantu yina vandaka ti mono na boloko. Mono vandaka kulonga bo nsangu bilumbu yonso, mpi bo vandaka kusepela mingi ti kieleka ya me tala Kimfumu ya Nzambi. Bo vandaka kusonga mono mbala mingi nde: “Beto ke nwana kaka sambu na luyalu ya bantu, kansi nge ke nwana sambu na luyalu ya Nzambi. Kuyambula ve Nzambi na nge, ata kana bo tuba nde bo ke fwa nge!”

 Bantangu ya nkaka bantu yina vandaka kukengila vandaka kuyula bantu ya boloko bangiufula mpi kubula bo. Kilumbu mosi na mpimpa, pene-pene ya 23h00, bo kwisaka kisika mono vandaka. Ntangu beto kumaka na kisika ya bo vandaka kuyula bangiufula, bo fundaka mono na mambu mingi. Bo tubaka nde mono ke pesa ve maboko na luyalu. Ebuna ntangu mono buyaka kuvutukila slogan mosi ya politiki, babakala zole yina vandaka kukengila bulaka mono. Bantu ya vandaka kukengila nataka mono na kisika yina mbala mingi sambu na kuyula mono bangiufula. Konso ntangu, mono vandaka kusamba Yehowa ngolo, mpi mono monaka nde yandi vandaka kusadisa mono.

 Na nima ya bangonda tatu, nkengidi mosi kwisaka kusonga mono nde mono kele na kimpwanza, mpi mono lenda kwenda. Ata mono yitukaka mpi vandaka na kiese, mono vandaka mpi na mawa sambu mono vandaka kusepela kulonga kivuvu ya Kimfumu na baleke yina ya bankento na boloko.

 Bangonda fioti na nima ya kubasika na boloko, ntangu mono vandaka ve na nzo, basoda kwisaka kukanga baleke yonso ya dibuta na beto! Bo kangaka bampangi na mono zole ya bankento mpi mosi ya bakala. Na ntangu yina, mono bakala lukanu nde yo vandaka mbote na kutina na insi ya nkaka. Ata mono vandaka ti mawa mingi na kuyambula dibuta na mono, mama songaka mono na kuvanda kikesa mpi na kutudila Yehowa ntima. Ntangu fioti na nima, mono mataka na avion sambu na kukwenda na États-Unis. Na mpimpa yina, basoda kwisaka na nzo na beto sambu na kukanga mono na mbala ya zole. Sambu bo monaka mono ve, bo kwendaka ntinu na aeroport. Kansi ntangu bo kumaka kuna, avion yina mono vandaka na kati kwendaka deja.

 Mono kumaka na Maryland mpi Haywood na Joan Ward, bamisionere yina longukaka Biblia ti bibuti na mono, yambaka mono. Bangonda tanu na nima, mono lungisaka lukanu na mono ya kukuma pionnier. Cyndi, mwana ya bampangi Ward ya nkento, kumaka nduku na mono ya pionnier, mpi beto lutisaka bantangu mingi ya mbote na kisalu ya kulonga.

 Na musibu ya mvu 1979, mono kwendaka kutala Betele na New York mpi mono kutanaka ti Wesley Parker. Mono sepelaka ti bikalulu na yandi ya mbote mpi balukanu na yandi ya kimpeve. Na 1981, beto balanaka, ebuna beto kwendaka na Wallkill, na New York, sambu na kusala na Betele ti Wesley. Mono vandaka kusala kisalu ya kutula bunkete na bachambre mpi babiro mpi ya kuyobisa bilele, na nima mono salaka na ekipe ya MEPS na Departema ya Baordinatere. Kusala na Betele pesaka mono dibaku ya kudipesa ya mvimba na kisalu ya Yehowa mpi na ntangu yina mono zabanaka ti bampangi ya babakala mpi ya bankento yina kele ti bubu yai banduku na beto.

 Kansi na Ethiopie, dibuta na mono vandaka kuniokwama ngolo mpi yo vandaka kuyangisa mono mingi. Bampangi na mono tatu yina bo kangaka vandaka kaka na boloko. b Yo vandaka kulomba nde mama kulambila bo madia mpi kukwenda kubikila bo yo sambu bo vandaka kupesa bo ve madia na boloko.

 Na ntangu yina ya basusi mingi, Yehowa vandaka kitininu na mono mpi bampangi ya Betele vandaka kukatula mono mawa mpi kusadisa mono. (Marko 10:29, 30) Kilumbu mosi, Mpangi John Booth songaka mono nde: “Beto kele na kiese minig mutindu nge ke sala awa na Betele. Yo lendaka kusalama ve kana Yehowa vandaka kusakumuna nge ve.” c Mambu yai ya ke bwisa ntima ndimisaka mono nde Yehowa sakumunaka lukanu na mono ya kukatuka na Ethiopie mpi nde yandi ta sadisa dibuta na mono.

 Na janvier 1989, bo songaka beto nde mono kele ti divumu. Beto kudiyangisa! Kansi na nima ya mwa bilumbu, beto vandaka kudiyangisa diaka ve kansi beto kumaka na kiese. Ata mpidina, beto vandaka kudiyula kana beto ta vanda bibuti ya nki mutindu, kana beto ta zinga na wapi, mpi kana beto ta sala nki kisalu sambu na kulungisa bampusa na beto na nima ya kubasika na Betele.

 Na le 15 avril 1989, beto tulaka bima na kamio na beto mpi beto yantikaka kukwenda na Oregon, kisika beto kanaka kulanda kusala kisalu na beto ya kimupasudi-nzila. Kansi, ntangu fioti na nima ya kukuma kuna, banduku ya nkaka yina vandaka ti bangindu ya mbote songaka beto nde yo kele ve mbote na kuvanda bapasudi-nzila. Yo kele kieleka nde beto vandaka ve ti bima mingi ya kinsuni mpi beto vandaka kuvingila bebe. Beto ta sala nki? Kaka na ntangu yina, beto zwaka viziti ya nkengi ya nziunga, mpangi Guy Pierce, ti nkento na yandi, Penny. d Bo siamisaka beto na kusala mambu yina beto kanaka kusala. Yo yina, beto yantikaka kusala kisalu ya kimupasudi-nzila mpi vandaka kutula ntima nde Yehowa ta sadisa beto. (Malaki 3:10) Beto landaka kusala kisalu ya kimupasudi-nzila na nima ya kubuta mwana na beto ya ntete, Lemuel, mpi na nima ya kubuta mwana na beto ya zole, Jadon.

 Kusala kisalu ya kimupasudi-nzila ntangu bana na beto vandaka baleke kele diambu yina beto ke bakaka na valeur mingi. Kisalu ya kimupasudi-nzila pesaka beto mabaku mingi ya kutendula bakieleka ya Biblia kaka na bantu ya kartie ve kansi mpi na bana na beto. (Kulonga 11:19) Kansi, na nima ya kubuta mwana na beto ya tatu, Japheth, yo vandaka kulomba nde beto bikisa kisalu ya kimupasudi-nzila sambu na mwa ntangu.—Mika 6:8.

 Beto bakisaka nde mukumba ya mfunu mingi yina beto bibuti kele na yo kele ya kusala nde Yehowa kuvanda mpenza muntu ya kieleka sambu na konso mwana na beto mpi kusadisa konso mwana na kusala kinduku ya ngolo ti Yehowa. Sambu na kusala yo, beto salaka na mpila nde lusambu ya dibuta kuvanda kima yina bo ke vingila ti nzala ya ngolo. Ntangu bo vandaka mpenza baleke, beto vandaka kutanga na kimvuka mikanda Ecouter le grand Enseignant mpi Mukanda ya Bankenda ya Bible. Beto vandaka kusala bansonga ya masolo ya nkaka. Mono mpamba vandaka nkento na nzo na beto, yo yina ntangu beto salaka nsonga ya disolo ya Yezabele, mono muntu vandaka Yezabele. Bana sepelaka kumeka kupusa mono na canapé mpi na nima kusala bonso nde bo kele bambwa! Katula lusambu ya dibuta, Wesley vandaka kulonguka Biblia ti mwana mosi-mosi.

 Beto vandaka kuzola bana na beto mpi kukipe bo, mpi beto vandaka kusamba nde beto yonso kuvanda ti kinduku ya ngolo na kati na beto. Ntangu bana vandaka kuyela, beto longaka bo na kusala bisalu. Bo vandaka kuyobisa malonga, kukomba nzo, mpi kuyobisa bilele na bo. Beto longaka bo mpi kulamba.

 Bana mpamba ve bantu vandaka kulonguka kansi beto bibuti mpi vandaka kulonguka. Bantangu ya nkaka beto vandaka ve kusala mambu mbote mpi beto vandaka kutubila bana na beto mambu ya mbote ve to beto tubaka ve mambu ya mbote na kati na beto bibuti. Na bantangu yina, beto vandaka kumonisa kudikulumusa mpi kulomba pardon.

 Beto vandaka kubinga mbala na mbala na nzo na beto bampangi ya babakala ti ya bankento ya dibundu na beto, bampangi ya Betele yina vandaka kukwisa kusala badiskure na dibundu na beto, bamisionere, bankengi ya nziunga, mpi bampangi yina vandaka kusala bisika mpusa vandaka mingi. (Baroma 12:13) Ntangu beto vandaka kuyamba banzenza, beto vandaka ve kutinda bana na beto na chambre ya nkaka sambu na kukwenda kusakana. Bo vandaka kisika mosi ti beto mpi bo vandaka kuwa masolo ti baeksperiansi. Mbala mingi bana na beto vandaka kuyibuka mbote-mbote masolo yina kuluta mono ti Wesley.

 Mono ti Wesley, beto vandaka kusala ngolo sambu na kusepela ti luzingu na beto na kisalu ya Yehowa. Mu mbandu, beto vandaka kubongisa mambu na ntwala mpi kubumba mwa mbongo mpi bilumbu ya congé sambu na kukwenda na bansi ya nkaka. Na voyage mosi, beto kwendaka kutala betele, beto kwendaka na balukutakanu mpi beto vukanaka na kisalu ya kulonga. Yo sadisaka beto na kuzola mingi organisation ya Yehowa ya ntoto ya mvimba, mpi kinduku na beto na kati ya dibuta kumaka ngolo.

 Beto monaka nde bantu mingi ya kartie na beto vandaka kutuba Kiespagnole, kansi bo vandaka kulonga bo ve nsangu mbala na mbala. Yo yina ntangu bana na beto vandaka ntete bana ya fioti, beto yulaka Mpangi Pierce kana yandi ke yindula nki kana dibuta na beto kukwenda na dibundu ya Kiespagnole. Yandi ndimaka mpi tubaka nde, “Kana nge kele mulobi-mbisi, nge fwete kwenda kisika bambisi kele.” Yo pusaka beto na kukwenda na dibundu ya Kiespagnole na Woodburn, na Oregon. Beto vandaka na kiese ya kuyantika kulonguka Biblia ti bantu mingi, ya kusadisa bankaka na kubaka mbotika mpi ya kumona mutindu kimvuka ya fioti ya Kiespagnole kumaka dibundu.

 Na ntangu mosi buna, bo katulaka Wesley na kisalu mpi beto kwendaka na Californie sambu yandi zwaka kisalu ya mpa kuna. Bamvula zole na nima, mono, Lemuel, ti Jadon, beto bakaka lukanu ya kukuma bapusudi-nzila. Na 2007, mono vandaka na kiese ya kukota Nzo-Nkanda ya Bapasudi-Nzila ti bo. Ntangu fioti na nima ya kumanisa nzo-nkanda ya bapasudi-nzila, beto monaka nde yo vandaka ti bantu mingi yina ke tubaka ndinga ya Arabe na teritware na beto. Yo yina, na nima ya kusala bamvula 13 na teritware ya bo ke tubaka Kiespagnole, dibuta na beto bakaka lukanu ya kukwenda na dibundu ya ndinga ya Arabe. Beto vandaka kusepela kulonga kieleka na banzenza mingi ya ke tubaka ndinga ya Arabe yina vanaka na bwala na beto mpi na kukwenda na bakampanie ya speciale na bisika ya ntama sambu na kulonga nsangu. Tii bubu yai, beto kele bapasudi-nzila na teritware ya bo ke tubaka ndinga ya Arabe na San Diego, na Californie.

 Wesley vandaka bakala mpi mfumu ya dibuta ya mbote. Yandi vandaka kuzitisa mingi organisation ya Yehowa. Yandi vandaka kutuba ve ata kima mosi ya mbi sambu na Betele to dibundu. Kansi, yandi vandaka kutuba ntangu yonso mambu ya mbote sambu na yo. Yandi vandaka kusamba ti mono mpi sambu na mono, mpi ntangu beto vandaka kukutana ti mambu ya mpasi mingi, bisambu na yandi vandaka kubwisa mono ntima mpi kusadisa mono na kubikala pima.

 Kana mono yindula luzingu na beto, mono ke yindula mpila beto vandaka kusepela ti kisalu ya ntangu yonso, kusansa bana, mpi kusala na mabundu yina bo vandaka ti mfunu ya bansamuni mingi. Beto me monaka nde Yehowa ke sakumunaka bantu yina ke tulaka yandi na kisika ya ntete, mpi beto me kondaka ata kima mosi ve. (Nkunga 37:25) Mono ke ndima nde kupona kusadila Yehowa luzingu ya mvimba kele lukanu ya kuluta mbote yina mono me bakaka na luzingu na mono.—Nkunga 84:10.