KAPU 4

‘Tala! Ntambu ya Dikanda ya Yuda’

1-3. Inki kigonsa mekumina Yezu, mpi yandi mesala inki?

 KIBUKA mosi ya bantu ketambula sambu na kusosa Yezu. Bo kele mingi mpi bo kele ti bambele mpi banti na maboko; bankaka na kati na bo kele basoda. Bonso nde lukanu mosi kaka ya mbi ketwadisa bo, bo kezenga babalabala ya kukonda nsemo ya Yeruzalemi mpi kesabuka Muwanda ya Sedroni sambu na kukwenda na Ngumba ya Banti ya Olive. Ngonda kele ya mvimba, kansi bo kele ti batorshe mpi bamwinda. Keti bo ketemuna nzila na bo sambu matuti kefika nsemo ya ngonda? To keti bo keyindula nde muntu ya bo kesosa tabumbana na kisika mosi ya mpimpa? Dyambu ya kyeleka yo yai: Kuyindula nde Yezu zolaka kutekita na boma kele kukonda kuzaba yandi mbote.

² Yezu mezaba kigonsa yina kepusana. Kansi, yandi metelama mpi kevingila. Kibuka yango, yina Yudasi, ketwadisa, mepusana. Kukonda nsoni, Yudasi meyekula Yezu, yina kuvandaka ntete nduku mpi mfumu na yandi, mpi yandi mepesa Yezu mbote ti beze ya luvunu sambu na kusadisa kibuka yina na kuzaba yandi. Ata mpidina, Yezu mebikala kaka pima. Ebuna yandi mekwenda na ntwala ya bantu yina. Yandi meyula nde: “Beno ke sosa nani?” Bo mevutula nde: “Yesu, muntu ya Nazareti.”

³ Bantu mingi zolaka kutekita na boma na ntwala ya kibuka ya bantu ya mutindu yai yina kuvandaka ti binwaninu na maboko. Ziku yo yina kima ya kibuka yai kevingila nde muntu yina kele na ntwala na bo kusala. Kansi Yezu ketekita ve na boma, yandi ketina ve, mpi kekusa ve. Kansi yandi ketuba kaka nde: “Mono yandi yai.” Ntangu bo memona pima mpi kikesa na yandi, bantu yango meyituka. Bo mevutuka kinima-nima mpi mebwa na ntoto!​—Yoane 18:1-6; Matayo 26:45-50; Marko 14:41-46.

4-6. (a) Biblia kefwanisa Mwana ya Nzambi ti nki, mpi sambu na nki? (b) Na nki mitindu tatu Yezu kumonisaka kikesa?

⁴ Inki mutindu Yezu lendaka kununga kigonsa yai ya ngolo ti pima mpi kudiyala? Mvutu kele na ngogo mosi: kikesa. Kikesa  kele kikalulu mosi ya mfunu mingi mpi yina bantu kezolaka kumona na ntwadisi, mpi ata muntu mosi ve mefwanana ti Yezu, to meluta yandi, na dyambu yai. Na kapu ya meluta, beto longukaka nde Yezu kuvandaka muntu ya kudikulumusa mpenza. Yo fwanaka mpenza nde bo binga yandi “Mwana-Dimeme.” (Yoane 1:29) Kansi, kikesa ya Yezu kesala nde bo binga yandi na mutindu yankaka. Biblia ketuba sambu na mwana ya Nzambi nde: ‘Tala! Ntambu ya dikanda ya Yuda.’​—Kusonga 5:5.

⁵ Mbala mingi, bo kewakanisaka ntambu ti kikesa. Keti nge metelamaka ntete na ntwala ya ntambu ya bakala ya kuyela? Kana yo kele mpidina, yo fwete vanda nde kima mosi vandaka kukabula nge ti mbisi yina mpi kutanina nge, ziku lupangu ya nzo na yandi na zoo. Ata mpidina, eksperiansi ya mutindu yina lenda pesa boma. Na ntangu nge ketala ilungi ya kigangwa yai ya nene mpi ya ngolo ebuna yandi mpi ketala nge kukonda kukatula meso, yo kele mpasi na kuyindula nde mbisi yai lenda wa boma mpi kutina na ntwala ya konso kima yina. Biblia ketubila “bantambu, yina me luta bambisi yonso na ngolo, yo ke tinaka mbisi ya nkaka boma ve.” (Bingana 30:30) Kikesa ya Kristu kele mutindu yina.

⁶ Bika beto tadila mitindu tatu yina Yezu kumonisaka kikesa bonso ya ntambu: na kunwaninaka kyeleka, na kunwaninaka lunungu, mpi na kunungaka kimbeni. Beto tamona mpi nde beto yonso lenda landa mbandu ya Yezu na yina metala kumonisa kikesa, yo vanda beto mebutukaka na yo to ve.

Yandi Nwaninaka Kyeleka na Kikesa Yonso

7-9. (a) Inki kusalamaka ntangu Yezu kuvandaka ti bamvula 12, mpi nki keyitukisa nge na dyambu yai? (b) Inki mutindu Yezu kumonisaka kikesa na ntwala ya balongi na tempelo?

⁷ Yo kelombaka mbala mingi kikesa sambu na kunwanina kyeleka na nsi-ntoto yina Satana, “tata ya luvunu,” keyalaka. (Yoane 8:44; 14:30) Yezu kukingaka ve nde yandi kuma mbuta sambu na kunwanina kyeleka. Ntangu yandi vandaka ti bamvula 12, Yezu kukabwanaka ti bibuti na yandi na nima ya nkinsi ya Paki na Yeruzalemi. Bilumbu tatu ya mvimba, Maria ti Yozefi kusosaka Yezu bisika yonso. Nsuka-nsuka bo monaka yandi na tempelo. Inki yandi vandaka kusala kuna? “Yandi vandaka kuwa  [balongi], yandi vandaka kupesa bo bangiufula.” (Luka 2:41-50) Beto tadila mutindu disolo yai kulutaka.

⁸ Bantu ya kelongukaka mambu ya melutaka ketubaka nde bantwadisi yankaka ya kuluta nene ya mabundu kuvandaka ti kikalulu ya kubikala na tempelo na nima ya bankinsi mpi kulonga na mosi ya bisika ya nene ya kukotila na tempelo. Bantu vandaka kufonga na makulu na bo sambu na kuwidikila mpi kuyula bangyufula. Balongi yai vandaka bantu ya kulongukaka mingi. Bo zabaka mbote Nsiku ya Moize mpi bansiku ti binkulu mingi ya mpasi ya bantu kusalaka mpi yina kukumaka mingi mpenza na nima ya bamvula. Inki mutindu nge zolaka kudiwa kana nge fongaka na katikati na bo? Keti nge zolaka kuwa boma? Beto lenda bakisa yo. Ebuna inki mutindu nge zolaka kudiwa kana nge vandaka kaka na bamvula 12? Baleke mingi kevandaka nsoni-nsoni. (Yeremia 1:6) Bankaka kesalaka yonso sambu na kubenda ve dikebi ya balongi na bo na nzo-nkanda; baleke yai kewaka boma nde bo yula bo bangyufula, bo tudila bo dikebi, mpi bo pesa bo nsoni to bo seka bo.

⁹ Kansi, awa beto kemona Yezu mefonga na kati ya bantu yai ya melongukaka, mpi keyula bo kukonda boma bangyufula ya mudindu. Yandi sukaka pana ve. Disolo yina ketela beto nde: “Bantu yina yonso vandaka kuwa yandi, bo vandaka kuyituka sambu na mayele na yandi ti sambu na bamvutu yina ya yandi vandaka kupesa.” (Luka 2:47) Biblia kesonga beto ve mambu yina yandi tubaka na dibaku yina, kansi beto lenda ndima nde yandi vutukilaka ve malongi ya luvunu yina kupanzanaka mingi na kati ya balongi yina ya mabundu. (1 Piere 2:22) Ve, yandi nwaninaka kyeleka ya Ndinga ya Nzambi, mpi ntembe kele ve nde bawi na yandi kuyitukaka na kumona mwana ya bamvula 12 ketuba ti mayele mpi kikesa ya mutindu yina.

10. Inki mutindu baleke-Bakristu ya bubu yai kelandaka mbandu ya kikesa ya Yezu?

¹⁰ Bubu yai, baleke mingi ya Bakristu kelanda bitambi ya Yezu. Ya kyeleka, bo kele ve bantu ya kukuka, mutindu Yezu kuvandaka. Kansi, bonso yandi, bo kevingila ve na kukuma bambuta sambu na kunwanina kyeleka. Na nzo-nkanda to na bisika ya bo kezingaka, bo keyulaka bantu bangyufula na mayele yonso, kewidikilaka, mpi kezabisaka bo kyeleka na luzitu yonso.  (1 Piere 3:15, 16) Na kimvuka, baleke yai mesadisaka banduku ya nzo-nkanda, balongi, mpi bamfinangani na bo na kukuma balongoki ya Kristu. Kikesa na bo kesepedisaka mpenza Yehowa! Ndinga na yandi kefwanisa baleke ya mutindu yai ti malulu, ya kepesaka kikesa, ya kitoko, mpi ya kele mingi.​—Nkunga 110:3.

11, 12. Ntangu yandi kumaka mbuta, inki mutindu Yezu kumonisaka kikesa na yina metala kunwanina kyeleka?

¹¹ Ntangu yandi kumaka mbuta, Yezu kumonisaka kikesa mbala mingi sambu na kunwanina kyeleka. Nkutu, kisalu na yandi kuyantikaka ti kimbeni yina zolaka kupesa bantu mingi boma. Bonso mfumu ya bawanzyo ve, kansi bonso muntu ya kele ti nitu mpi menga, yo lombaka nde Yezu kunwana ti Satana, kigangwa ya kuluta ngolo mpi ya kuluta kigonsa na kati ya bambeni yonso ya Yehowa. Yezu kukulaka Satana mpi kumonisaka nde yo vandaka mbote ve na kusadila Masonuku ya kupemama na mutindu ya mbi. Yezu kusukisaka disolo yina na kutubaka na kikesa yonso nde: “Katuka, Satana!”​—Matayo 4:2-11.

¹² Na kusalaka mutindu yina, Yezu kumonisaka kisalu yina yandi zolaka kusala: kunwanina Ndinga ya Tata na yandi na kikesa yonso na ntwala ya bikesa yina bantu vandaka kusala sambu na kusoba to kusadila yo na mutindu ya mbi. Na ntangu yina, bonso bubu yai, kukonda masonga kuvandaka mingi na mabundu. Yezu kusongaka bantwadisi ya mabundu ya bilumbu na yandi nde: “Bansiku yina ya beno ke pesanaka beno na beno ke fwaka mambu yina ya Nzambi ke tubaka.” (Marko 7:13) Bantu yonso vandaka kupesa bantu yai luzitu mingi, kansi Yezu kutubaka kukonda boma nde bo vandaka bamitwadisi yina vandaka na meso ya kufwa mpi bantu ya luvunu. * (Matayo 23:13, 16) Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya kikesa ya Yezu na dyambu yai?

13. Inki dyambu beto fwete vila ve na ntangu beto kelanda mbandu ya Yezu, kansi inki dibaku beto kele na yo?

¹³ Ya kyeleka, beto kevila ve nde beto kele ve ti makuki ya kutanga ntima to kiyeka ya kusambisa yina Yezu kuvandaka na yo.  Kansi, beto lenda landa mbandu na yandi na mutindu yandi nwaninaka kyeleka ti kikesa. Mu mbandu, na ntangu beto kemonisaka luvunu ya mabundu, luvunu ya bo kelongaka mbala mingi na yina metala Nzambi, balukanu na yandi, mpi Ndinga na yandi, beto kemwangaka nsemo na nsi-ntoto yina kele na mpimpa sambu na bansangu ya luvunu ya Satana. (Matayo 5:14; Kusonga 12:9, 10) Beto kesadisaka bantu na kukatuka na kimpika ya malongi ya luvunu yina kefulusaka bantima na bo ti boma ya mbi mpi kebebisaka bangwisana na bo ti Nzambi. Beto kele ti dibaku ya nene mpenza ya kumona kulungana ya lusilu yai ya Yezu: ‘Kieleka ta katula beno na kimpika’!​—Yoane 8:32.

Yandi Nwaninaka Lunungu ti Kikesa Yonso

14, 15. (a) Inki kele mutindu mosi yina Yezu kumonisaka pwelele kana lunungu kele nki? (b) Ntangu yandi solulaka ti nkento ya Samaria, inki bangindu ya mbi Yezu kubuyaka?

¹⁴ Mbikudulu mosi ya Biblia kutubaka na ntwala nde Mesia zolaka kulonga makanda pwelele kana lunungu kele nki. (Matayo 12:18; Yezaya 42:1) Yezu yantikaka mpenza kusala mutindu yina ntangu yandi vandaka awa na ntoto. Ti kikesa mingi, yandi monisaka ntangu yonso nde yandi vandaka muntu ya lunungu mpi ya kukonda kupona-pona na bangwisana na yandi ti bantu. Mu mbandu, yandi buyaka na kulanda bikalulu ya kewakana ve ti Masonuku ya kubuya kundima bantu ya bikanda yankaka yina kupanzanaka mingi na ntangu na yandi.

¹⁵ Ntangu Yezu kusolulaka ti nkento mosi ya Samaria na dibulu ya masa ya Sikare, balongoki na yandi kuyitukaka. Sambu  na nki? Na ntangu yina, Bayuda mingi vandaka kumenga bantu ya Samaria; kimbeni yina kuyantikaka tuka ntama mpenza. (Esdrasi 4:4) Dyaka, barabi yankaka kuvandaka ti bangindu ya mbi sambu na bankento. Bansiku ya barabi, yina bo sonikaka na nima na mikanda, vandaka kubuya nde bakala kusolula ti nkento; bansiku yina vandaka kutuba nkutu nde yo fwanaka ve nde bo longa bankento Nsiku ya Nzambi. Mingimingi, bo vandaka kutadila bankento ya Samaria bonso bantu ya mvindu. Yezu kubuyaka kikalulu ya kukonda lunungu ya mutindu yina ya kubuya kundima bantu ya bikanda yankaka mpi kulongaka na pwelele yonso nkento ya Samaria (yina vandaka kuzinga luzingu ya mansoni), nkutu yandi songaka yandi nde yandi kele Mesia.​—Yoane 4:5-27.

16. Sambu na nki Bakristu kele ti mfunu ya kikesa sambu na kuvanda ya kuswaswana na yina metala bangindu ya mbi?

¹⁶ Keti nge mevandaka dezia na kati ya bantu yina kebuyaka kundima bantu ya bikanda yankaka? Mbala yankaka bo kesalaka nsaka na mutindu ya kuvweza bantu ya mpusu ya nitu to ya dikanda yankaka, ketubaka mambu ya mbi sambu na bantu ya kinama ya nitu yankaka, to bantu yina bo kele ti bo ve nivo mosi ya luzingu. Balongoki ya Kristu kendimaka ve bangindu ya mbi ya mutindu yai, mpi bo kesalaka ngolo sambu na kukatula konso ngindu ya mbi yina lenda basika na ntima na bo. (Bisalu 10:34) Konso muntu na kati na beto kele ti mfunu ya kuyedisa kikesa sambu na kuvanda muntu ya lunungu na dyambu yai.

17. Inki dyambu Yezu kusalaka na tempelo, mpi sambu na nki?

¹⁷ Kikesa kunataka mpi Yezu na kunwana sambu na bunkete ya bantu ya Nzambi mpi sambu na lusambu ya bunkete. Na luyantiku ya kisalu na yandi, yandi kotaka na tempelo ya Yeruzalemi mpi kuwaka makasi ntangu yandi monaka bakormersa mpi bantu ya vandaka kushanze mbongo kesala mumbongo na bo kuna. Lunungu kupusaka yandi na kuwa makasi, mpi yandi kulaka bantu yina ya bwimi mpi kulosaka bima yina bo vandaka kuteka na nganda. (Yoane 2:13-17) Yandi salaka mutindu mosi na nima, penepene ya nsuka ya kisalu na yandi. (Marko 11:15-18) Mambu yai kusalaka mpenza nde yandi vanda ti bambeni mingi ya ngolo, kansi yandi vutukaka ve nima. Sambu na nki? Banda bumwana, yandi bingaka tempelo yina nde nzo ya Tata na yandi,  mpi yandi vandaka kutuba kyeleka. (Luka 2:49) Kubebisa lusambu ya bunkete yina bo vandaka kusala na tempelo kuvandaka dyambu mosi ya kukonda lunungu yina yandi lendaka kundima ve. Kikesa na yandi kusyamisaka yandi na kusala mambu yina kuvandaka mfunu.

18. Inki mutindu Bakristu lenda monisa kikesa bubu yai na yina metala bunkete ya dibundu?

¹⁸ Mutindu mosi, balongoki ya Kristu bubu yai kekudibanzaka mingi mpenza sambu na bunkete ya bantu ya Nzambi mpi sambu na lusambu ya kyeleka. Kana bo mona nde mpangi mosi ya Mukristu mesala disumu ya nene, bo kekangaka ve meso. Kikesa kepusaka bo na kutuba. (1 Korinto 1:11) Bo kesalaka yonso sambu bankuluntu ya dibundu kuzaba yo. Bankuluntu lenda sadisa bantu yina kebela na kimpeve, bo lenda sala mpi mambu sambu na kutanina bunkete ya mameme ya Yehowa.​—Yakobo 5:14, 15.

19, 20. (a) Inki mambu ya kukonda lunungu vandaka kusalama mingi na bilumbu ya Yezu, mpi inki bupusi Yezu kukutanaka na yo? (b) Sambu na nki balongoki ya Kristu kebuyaka kukota na mambu ya politiki ti kusadila nku, mpi nki kele mosi ya matabisi ya bo kebakaka?

¹⁹ Kansi, keti beto fwete sukisa nde Yezu kunwanaka sambu na kukonda lunungu yina kuvandaka na nsi-ntoto ya mvimba? Ntembe kele ve nde kukonda lunungu kuvandaka mingi na nzyunga na yandi. Insi mosi ya nzenza ya ngolo vandaka kuyala insi na yandi. Bantu ya Roma vandaka kunyokula Bayuda na nzila ya basoda mingi yina kuvandaka kuna, ya bampaku mingi yina bo vandaka kufutisa bo, mpi bo vandaka nkutu kudikotisa na mambu ya metala binkulu ya dibundu na bo. Mpila ya kuyituka kele ve na kumona nde bantu mingi kuzolaka nde Yezu kudikotisa na politiki ya bilumbu na yandi. (Yoane 6:14, 15) Na dyambu yai mpi, yo lombaka nde yandi monisa kikesa.

²⁰ Yezu kutendulaka nde Kimfumu na yandi kuvandaka ve ya nsi-ntoto. Na mbandu na yandi, yandi longaka balongoki na yandi na kudikotisa ve na politiki ya ntangu yina kansi na kutula dikebi kaka na kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi. (Yoane 17:16; 18:36) Ntangu kibuka ya bantu kwisaka kukanga yandi, yandi longaka dilongi mosi ya mfunu na yina metala kukonda kukota na mambu ya politiki. Kukonda  kuyindula, Piere kubasisaka mbala mosi mbele na yandi mpi kulwadisaka bakala mosi. Yo kele mpasi ve na kuditula na kisika ya Piere. Kana yo monanaka bonso nde kusadila nku kele mbote, yo vandaka na mpimpa yina, ntangu bo nwanisaka Mwana ya Nzambi yina kusalaka kima ve. Kansi, Yezu kusadilaka dibaku yina sambu na kupesa munsiku mosi yina zolaka kutwadisa balongoki na yandi na ntoto tii bubu yai: “Vutula mbele na nge na kisika na yo, sambu bantu yina yonso ke sadilaka mbele bo ta fwa mpi na mbele.” (Matayo 26:51-54) Sambu na balongoki ya Kristu ya ntangu yina, yo lombaka mpenza kikesa sambu na kubikala bantu ya ngemba ya mutindu yina, yo kele mpi mutindu mosi sambu na beto bubu yai. Sambu bo kekotaka ve na mambu ya politiki, bantu ya Nzambi bubu yai mezabanaka nde bo kekotaka ve na bitumba, na mambu ya metala kufwa bantu mingi na kimvuka, na mavwanga, mpi na mambu ya nku ya mutindu mosi yina kesalama na bilumbu na beto. Zina yina ya mbote ya bo mesalaka kele matabisi mosi ya bo kebakaka sambu na kikesa na bo.

Yandi Nungaka Kimbeni na Kikesa Yonso

21, 22. (a) Inki lusadisu Yezu kubakaka na ntwala ya kukutana ti mpasi na yandi ya kuluta ngolo? (b) Inki mutindu Yezu kumonisaka kikesa na yandi tii na nsuka?

²¹ Mwana ya Yehowa kuzabaka bamvula mingi na ntwala nde yandi zolaka kukutana ti kimbeni ya ngolo na ntoto. (Yezaya 50:4-7) Na ntwala nde mambu ya bo ketubila na luyantiku ya kapu yai kusalama, yandi kutanaka ti bigonsa mingi ya lufwa. Inki mutindu Yezu kutaninaka kikesa na yandi na ntwala ya bigonsa yai? Yezu vandaka kusala inki na ntwala nde kibuka ya bantu kwisa kukanga yandi? Yandi vandaka kusamba Yehowa na masonga yonso. Ebuna Yehowa kusalaka inki? Biblia kesonga beto nde “Nzambi vandaka kuwa bisambu na yandi.” (Baebreo 5:7) Yehowa kutindaka wanzyo mosi tuka na zulu sambu na kupesa ngolo na Mwana na yandi ya kikesa.​—Luka 22:42, 43.

²² Ntangu fyoti na nima ya kubaka ngolo, Yezu kusongaka bantumwa na yandi nde: “Beno telama, beto kwendeno!” (Matayo 26:46) Yindula kikesa yina kemonana na bangogo yai. Yandi tubaka nde “beto kwendeno,” ata yandi zabaka nde yandi zolaka  kulomba kibuka na kusala ve banduku na yandi mbi, nde banduku yango zolaka kuyambula mpi kutina yandi, mpi nde yandi zolaka kubikala yandi mosi sambu na kunwana ti mpasi ya kuluta ngolo ya luzingu na yandi. Mpi, yandi vandaka kaka yandi mosi ntangu bo sambisaka yandi kukonda kuzitisa nsiku mpi na mutindu ya kukonda lunungu, bo vwenzaka yandi, bo monisaka yandi mpasi, mpi bo fwaka yandi lufwa ya mpasi. Mambu yai yonso kulembisaka ve kikesa na yandi.

23. Na mutindu yina yandi nwanaka ti kigonsa mpi lufwa, keti beto lenda tuba nde Yezu kuwaka ve boma na ntwala ya kigonsa? Tendula.

²³ Keti yo ketendula nde Yezu vandaka kuwa ve boma na ntwala ya kigonsa? Ve; kukonda kuwa boma na ntwala ya kigonsa kele ve mutindu mosi ti kikesa ya kyeleka. Nkutu, Yezu kulongaka balongoki na yandi na kukeba, na kutina kigonsa na mayele yonso  sambu na kulanda kusala luzolo ya Nzambi. (Matayo 4:12; 10:16) Kansi, na dibaku yai, Yezu kuzabaka nde mpila ya kutina kuvandaka ve. Yandi zabaka nde yo vandaka kutadila luzolo ya Nzambi. Sambu lukanu na yandi kuvandaka ya kubikala ya kwikama, Yezu kuvandaka ve ti kima yankaka ya kusala. Yo lombaka kaka nde yandi kwenda na ntwala ya mumekamu yina.

24. Sambu na nki beto lenda ndima mpenza nde beto lenda nunga konso mumekamu yina lenda basika na kikesa yonso?

²⁴ Bambala mingi, balongoki ya Yezu kelandaka ti kikesa yonso bitambi ya Mfumu na bo! Mingi mebikalaka ngolo ntangu bo vandaka kuseka, kunyokula, kukanga, kutula bo na boloko, kumonisa bo mpasi, mpi nkutu kufwa bo. Na wapi bantu ya kukonda kukuka kebakaka kikesa ya mutindu yai? Yo kekatukaka ve kaka na bo mosi. Bonso Yezu, balongoki na yandi kebakaka lusadisu ya Nzambi. (Filipi 4:13) Yo yina, beno wa boma ve sambu na mambu yina lenda salama na bilumbu kekwisa. Beno vanda ti lukanu ya kutanina kwikama na beno, mpi Yehowa tapesa beno kikesa yina beno kele na yo mfunu. Beno landa na kubaka ngolo na mbandu ya Ntwadisi na beto, Yezu, yina kutubaka nde: “Beno vanda na kikesa! Mono me bedisaka mbi ya nsi-ntoto yai.”​—Yoane 16:33.

[Noti na nsi ya lutiti]

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Lupangu ya kele na lutiti 45]

Inki Mutindu Nge Lenda Landa Yezu?

● Inki mutindu mbandu ya Yezu lenda sadisa nge na kutuba na kikesa yonso, ata kana bakyeleka ya nge kezabisa kepesa bantu makasi?​—Yoane 8:31-59.

● Sambu na nki beto fwete bika ve ata fyoti nde boma ya Satana to ya bademo na yandi kukanga beto na kusadisa bankaka?​—Matayo 8:28-34; Marko 1:23-28.

● Sambu na nki beto fwete vanda ya kuyilama na kutula luzingu na beto na kigonsa sambu na kuwila bantu ya kenyokwama mawa?​—Yoane 9:1, 6, 7, 22-41.

● Inki mutindu kivuvu ya Yezu sambu na bilumbu kekwisa kusadisaka yandi na kununga bampasi, mpi nki mutindu kivuvu na nge lenda pesa nge kikesa?​—Yoane 16:28; 17:5; Baebreo 12:2.

 [Kifwanisu ya kele na lutiti 42]

“Mono yandi yai”

[Kifwanisu ya kele na lutiti 39]

Baleke-Bakristu mingi kezabisaka bankaka lukwikilu na bo ti kikesa yonso

[Kifwanisu ya kele na lutiti 44]

Bambangi ya Yehowa memonisaka kikesa na ntwala ya minyokudi