KAPU 42

Sambu na Nki Beto Fwete Sala Kisalu

INKI kima nge kezolaka mingi kuluta, kusala to kusekana?— Ya kyeleka, kusekana ke kwa yo mbi ve. Biblia ketuba nde Yeruzalemi kuvandaka ya ‘kufuluka ti bana-babakala mpi bana-bankento kesekana na babalabala.’—Zakaria 8:5.

Longi ya Nene vandaka kusepela na kumona bana kesekana. Na ntwala nde yandi kwisa na ntoto, yandi tubaka nde: “Mono vandaka penepene na yandi [Nzambi] bonso kapita ya kisalu, . . . mono vandaka mpi kiese na meso na yandi.” Simba nde mutindu bo kebinga Yezu nde ‘kapita ya kisalu,’ yo kezola kutuba nde yandi salaka kumosi ti Yehowa na zulu. Ebuna ntangu yandi vandaka kuna, yandi tubaka nde: “Mono vandaka kiese sambu na ntoto ti bantu.” Ya kyeleka, mutindu beto longukaka yo na ntwala, Longi ya Nene vandaka kutula mpenza dikebi na  konso muntu, ti na bana ya fyoti mpi.—Bingana 8:30, 31.

Keti nge keyindula nde Yezu vandaka kusekana ntangu yandi vandaka mwana ya fyoti?— Ntembe kele ve nde yandi vandaka kusekana. Kansi, sambu yandi vandaka “kapita ya kisalu” na zulu, keti yandi salaka mpi kisalu na ntoto?— Ee, Yezu bo vandaka kubinga yandi nde “mwana ya sharpantie.” Kansi bo vandaka kubinga yandi mpi nde “sharpantie.” Yo kesonga nde inki?— Yo fwete vanda nde Yozefi, yina kusansaka Yezu bonso mwana na yandi, kulongaka yandi. Yo yina Yezu mpi kukumaka sharpantie.—Matayo 13:55; Marko 6:3.

Yezu kuvandaka sharpantie ya nki mutindu?— Sambu yandi vandaka kapita ya kisalu na zulu, keti nge keyindula ve nde yandi kumaka sharpantie mosi ya kuzabaka kisalu mbotembote  na ntoto?— Kusala kisalu ya kisharpantie kuvandaka mpasi kibeni na ntangu yina. Ziku yo vandaka kulomba nde Yezu kubasika sambu na kwenda kuzenga banti, kuzenga yo na bitini mingi, kunata mabaya na nzo, ebuna na nima yandi kuyidika mabaya yango sambu na kusala bamesa, baban, ti bima yankaka.

Keti nge keyindula nde kisalu yai vandaka kupesa Yezu kyese?— Keti nge zolaka kuvanda na kyese kana nge vandaka na ngolo ya kusadila bantu bamesa ya kitoko, bakiti, ti bima yankaka?— Biblia ketuba nde yo kele mbote nde muntu ‘kumona kyese sambu na kisalu na yandi.’ Kisalu kepesaka kyese mosi yina nge le baka ve na bansaka.—Longi 3:22.

Ya kyeleka, kisalu kele mbote sambu na mabanza ti nitu na beto. Bana mingi kezolaka kaka kuvanda, kusolula, mpi kusekana ti banduku na bo. Bo kekumaka bumolo, mpi ntu ngolo. Ya kyeleka, bo kevandaka ve na kyese. Bo kepesaka mpi ve bantu yankaka kyese. Inki beto fwete sala sambu na kuvanda na kyese?—

Na Kapu 17 ya mukanda yai, beto longukaka nde kupesa ti kusala mambu sambu na kusadisa bankaka kepesaka kyese. (Bisalu 20:35) Biblia kebinga Yehowa nde ‘Nzambi ya kyese.’ (1 Timoteo 1:11) Mutindu beto ketanga mpi na Bingana, Yezu ‘kuvandaka na kyese na meso ya Nzambi konso ntangu.’ Sambu na nki Yezu kuvandaka na kyese?— Yandi pesaka mosi ya bikuma yina vandaka kupesa yandi kyese ntangu yandi tubaka nde: “Tata na mono ke salaka kisalu na yandi ntangu yonso; mono mpi mono fweti sala.”—Yoane 5:17.

Ntangu Yezu kuvandaka na ntoto, yandi salaka ve kisalu ya kisharpantie luzingu na yandi ya mvimba. Yehowa Nzambi kupesaka yandi kisalu mosi ya kuluta nene ya kusala na ntoto. Keti nge mezaba kisalu yango?— Yezu kutubaka nde: “Mono fweti zabisa Nsangu ya Mbote ya Kimfumu ya Nzambi . . . sambu yina kele kisina ya mambu ya Nzambi tindilaka mono.” (Luka 4:43) Bantangu yankaka, ntangu Yezu vandaka kulonga bantu, bo vandaka kukwikila na yandi mpi kuzabisa bankaka mambu yina ya yandi vandaka kutuba, mutindu nkento ya Bwala Samaria yai ya nge kemona awa kusalaka.—Yoane 4:7-15, 27-30.

Inki mutindu Yezu vandaka kuwa ntangu yandi vandaka kusala kisalu yai? Keti nge keyindula nde yandi vandaka kuzola kusala yo?— Yezu  kutubaka nde: “Madia na mono kele yo yai: na kulanda luzolo ya muntu yina tindaka mono ti na kumanisa kisalu yina ya yandi me pesaka mono na kusala.” (Yoane 4:34) Madya yina ya nge kezolaka mingi nge kezolaka kudya yo nki kiteso?— Mvutu na nge le sadisa nge na kubakisa kiteso ya zola yina Yezu kuvandaka na yo na kusala kisalu ya Nzambi kupesaka yandi na kusala.

Nzambi kusalaka beto na mpila nde beto longuka kisalu sambu yo sadisa beto na kuvanda na kyese. Yandi ketuba nde dikabu ya Yandi mepesaka muntu kele nde muntu fwete ‘mona kyese na kisalu ya yandi kesala.’ Yo yina, kana nge kelonguka kisalu ntangu nge kele ntete leke, luzingu na nge yonso tavanda ya kyese mpenza.—Longi 5:18.

Yo kezola kutuba ve nde mwana ya fyoti le sala kisalu ya bambuta, kansi beto yonso le sala mwa kisalu mosi buna. Ziku bibuti na nge kekwendaka konso kilumbu na kisalu sambu na kusosa mbongo na mpila nde dibuta na beno kuvanda ti madya ya kudya mpi ti nzo ya kuvanda. Mutindu nge mezaba yo, sambu nzo kuvanda na ndonga mpi bunkete, bisalu ya kusala kevandaka mingi.

Inki kisalu ya nzo ya nge le sala yina tanatila dibuta ya mvimba lusakumunu?— Nge le pesa maboko sambu na kutula malonga ti madya na mesa, kuyobisa malonga, kukwenda kulosa mvindu, kutula bunkete na suku na beno, mpi kulokuta bima na nge ya kusekinina. Ziku nge kesalaka dezia mambu yai mingi. Kisalu yina kele mpenza lusakumunu sambu na dibuta.

Beto tala nki mutindu kisalu ya mutindu yina kele lusakumunu. Na nima ya kusekana, nge fwete vutulaka bima na nge ya kusekinina na kisika na yo. Nge kemona nde sambu na nki yo ke mfunu na kusala mpidina?— Sambu yo kesadisaka na mpila nde nzo kuvanda kaka na ndonga, mpi yo le tanina beno na bisumbula. Kana nge kelokutaka ve bima na nge ya kusekinina sambu na kutula yo na kisika na yo, kilumbu yankaka kana mama na nge kekwisa kuluta ti bima mingi na maboko na yandi, yandi le nyata kima na nge mosi ya kusekinina. Yandi le bula dibaku, yandi kubwa, mpi yandi kulwala. Nkutu yo le lomba nde bo nata yandi na lupitalu. Keti yo tavanda ve mawa?— Yo yina, kana nge lokuta bima na nge ya kusekinina sambu na  kubumba yo na nima ya kusekana, yo tavanda lusakumunu sambu na bantu yonso.

Kele ti bisalu yankaka ya bana fwete sala. Mu mbandu, badevware ya nzo-nkanda. Na nzo-nkanda, nge kelongukaka kutanga. Bana mingi kemonaka nde kutanga kele pete, kansi bankaka ketubaka nde yo kele mpasi. Ata na luyantiku nge le mona nde yo ke mpasi, nge tasepela kana nge longuka na kutangaka mbote. Kana nge mezaba kutanga, nge le longuka mambu mingi ya kitoko. Nge takukaka nkutu kutanga nge mosi Biblia yina kele mukanda ya Nzambi. Yo yina, kusala mbote badevware na nge ya nzo-nkanda kele mpenza lusakumunu, mpidina ve?—

Bantu yankaka kesosaka kutina bisalu. Ziku nge mezaba muntu mosi ya kesalaka mpidina. Kansi sambu Nzambi kusalaka beto sambu beto kusala kisalu, beto fwete longuka nki mutindu beto lenda bakila yo kyese. Kyese ya nki mutindu Longi ya Nene vandaka kubaka na kisalu na yandi?— Yandi vandaka kumona yo bonso madya na yandi ya yandi kezolaka mingi. Kansi nki kisalu yandi vandaka kutubila?— Kisalu ya kuzabisa bantu mambu ya metala Yehowa Nzambi mpi mutindu ya bo lenda baka luzingu ya mvula na mvula.

Tala dyambu yina le sadisa beto na kusepela ti kisalu. Kudiyula nde, ‘Sambu na nki kisalu yai fwete salama?’ Kana nge mezaba sambu na nki kima kapanda ke mfunu, nge tamona ve mpasi na kusala yo. Ata kisalu kele ya nene to ya fyoti, sala yo mbote. Kana nge sala mpidina, nge tasepela na kisalu ya maboko na nge, bonso Longi ya Nene.

Biblia le sadisa muntu na kukuma kikesa na kisalu. Tanga mambu ya kele na Bingana 10:4; 22:29; Longi 3:12, 13; mpi Kolosai 3:23.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 217]

Inki mambu vandaka kupesa Longi ya Nene kyese na ntwala nde yandi kukwisa na ntoto?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 218]

Tanga bisalu zole yina Yezu kusalaka ntangu yandi vandaka na ntoto?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 221]

Sambu na nki yo ke mfunu na kukatula bima na nge ya kusekinina kana nge memanisa na kusekana ti yo?