1, 2. Nkento ya ndumba ya nki mutindu bantu ke mengaka mingi kibeni?

KUMONA muntu ke kuma ndumba ke pesaka mpasi. Beto lenda sosa kuzaba mambu yina pusaka yandi na kukuma ti luzingu yai ya nsoni. Keti yandi kumaka ndumba mwana-fioti kibeni sambu bo vandaka kusadila yandi mambu ya nku to kuniokula yandi na nzo na bo? To keti yandi kumaka ndumba sambu na kinsukami ya ngolo? To keti yandi tinaka bakala na yandi ya nku? Mambu yai ya mawa ke salamaka mingi na nsi-ntoto yai ya mbi. Yo yina, Yezu vandaka kutudila bankento ya nkaka ya ndumba dikebi, yandi vandaka kusadila bo mambu na mawete yonso. Yandi tubaka nde bayina balulaka ntima mpi sobaka mutindu na bo ya kuzinga lendaka kuvanda ti kivuvu ya kuzinga luzingu ya mbote.—Mat. 21:28-32; Luka 7:36-50.

² Kansi, beto tadila nkento mosi ya ndumba yina me swaswana kibeni. Yindula nkento mosi yina ke pona na luzolo yonso na kukuma ndumba. Yandi ke mona yo ve bonso kima mosi ya nsoni, kansi bonso kima mosi yina ke pesa yandi ngolo! Yandi kele na mpusa ya mbongo mpi ya lukumu yina kindumba ke natila yandi. Ebuna kana nkento yai vandaka ti bakala ya mbote, yina kangamaka  kaka na yandi kansi yandi yambulaka bakala yina na luzolo yonso sambu na kusala kindumba? Beto ta menga kibeni nkento yai mpi luzingu yina yandi me pona. Mpasi yina beto ke wa ke monisa kikuma ya mfunu yina ke salaka nde Yehowa Nzambi kusadila mbala na mbala mbandu ya nkento ya ndumba sambu na kumonisa mpasi yina yandi ke waka sambu na dibundu ya luvunu.

3. Inki masolo beto ta tubila na kapu yai?

³ Mukanda ya Ezekiele kele ti masolo zole ya kuyituka; na masolo yina kindumba ke monisa kukonda kwikama ya ngolo ya bansadi ya Nzambi ya Izraele mpi ya Yuda. (Ezek., kapu 16 mpi 23) Kansi, na ntwala nde beto tadila na dikebi yonso masolo yango, beto tubila ntete nkento ya nkaka ya ndumba ya kifwani. Kindumba na yandi yantikaka bamvula mingi na ntwala ya bilumbu ya Ezekiele, disongidila nkutu na ntwala nde Izraele kusalama, mpi yo ke landa kaka na kukuma ngolo bubu yai. Mukanda ya Kusonga, mukanda ya nsuka ya Biblia, ke tubila nkento yai ya ndumba.

4, 5. “Babilone ya Nene” kele nki, mpi nki mutindu beto me zaba yo? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya kapu.)

⁴ Na mbona-meso yina Yezu pesaka ntumwa Yoane na nsuka ya mvu-nkama ya ntete T.B., Yoane ke mona nkento yai ya ndumba na mutindu mosi ya pwelele. Biblia ke bingaka yandi nde “nkento ya nene ya ndumba” mpi “Babilone ya Nene, mama ya bankento ya ndumba.” (Kus. 17:1, 5) Banda bamvula mingi, bamfumu ya mabundu mpi bantu ya mayele ya ke longukaka Biblia ke zabaka ve ntendula na yo ya kieleka. Bo ke tubaka nde yandi ke monisaka Babilone, Roma, to Dibundu ya Katolika ya Roma. Kansi, banda bamvula mingi, Bambangi ya Yehowa me bakisaka ntendula ya kieleka ya ‘nkento yai ya nene ya ndumba.’ Yandi kele kimvuka ya mabundu ya luvunu ya nsi-ntoto ya mvimba. Inki mutindu beto me zaba yo?

⁵ Bo ke pesa nkento yai ya ndumba ndola sambu yandi ke salaka bizumba ti “bantotila ya ntoto,” to baluyalu ya politiki. Yo yina, yandi ke monisa ve ata fioti luyalu ya politiki. Diaka, mukanda ya Kusonga ke monisa nde “bantu ya mumbongo ya ntoto,” to mambu ya mumbongo ya nsi-ntoto yai, ke dila sambu na lufwa ya Babilone ya Nene. Yo yina, Babilone ya Nene ke monisa ve mambu ya mumbongo ya nsi-ntoto. Ebuna yandi kele nani? Yandi me sala mambu yai ya mbi: ‘bisalu ya bampeve ya mbi,’ lusambu ya biteki, mpi mambu ya luvunu. Mambu yai ya mbi ke salamaka mpenza na mabundu ya luvunu ya nsi-ntoto yai. Diaka, kuvila ve nde bo ke monisa nkento yai ya ndumba, yandi ke twadisa to kele ti mwa kiyeka na zulu ya baluyalu ya politiki ya nsi-ntoto yai. Yandi ke niokulaka mpi bansadi ya kwikama ya Yehowa Nzambi. (Kus. 17:2, 3; 18:11, 23, 24) Keti yai kele kibeni ve mambu yina dibundu ya luvunu ke landa na kusala tii na bilumbu na beto?

6. Sambu na nki Biblia ke bingaka Babilone ya Nene nde “mama ya bankento ya ndumba”?

⁶ Ebuna, sambu na nki Biblia ke bingaka Babilone ya Nene nde “nkento ya nene ya ndumba” mpi “mama ya bankento ya  ndumba”? Dibundu ya luvunu kele ti bitini mingi. Mabundu kele mingi mpi mpila ya kutanga yo kele ve. Banda na ntangu yina bantu kumaka kutuba bandinga mingi na Babele to Babilone ya ntama, malongi ya mabundu ya luvunu panzanaka na ntoto ya mvimba, mpi yo basisaka mabundu mingi kibeni. Yo me fwana kibeni mutindu “Babilone ya Nene” me bakaka zina na yo na mbanza Babilone, kisika mabundu ya luvunu yantikaka! (Kuy. 11:1-9) Yo yina, mabundu yai yonso kele bonso ‘bana ya bankento’ ya kimvuka mosi, disongidila ya nkento ya nene ya ndumba. Mbala mingi Satana ke sadilaka mabundu yai sambu na kupusa bantu na kusala bisalu ya bampeve ya mbi, lusambu ya biteki, mpi na kulanda balukwikilu ti bansiku yina ke sepedisaka ve Nzambi. Yo yina, Nzambi ke kebisaka bansadi na yandi sambu na dibundu yai ya luvunu yina kele na ntoto ya mvimba nde: “Bantu na mono, beno basika na kati na yandi kana beno ke zola ve kuvukana na masumu na yandi”!—Tanga Kusonga 18:4, 5.

7. Sambu na nki beto fwete tula dikebi na lukebisu ya ‘kubasika’ na Babilone ya Nene?

⁷ Keti nge ke tudilaka lukebisu yai dikebi? Kuvila ve nde, Yehowa salaka bantu ti “nzala ya mambu ya kimpeve.” (Mat. 5:3) Beto lenda lungisa mbote nzala yai kaka na nsadisa ya lusambu ya bunkete ya Yehowa. Bansadi ya Yehowa ke buyaka kibeni kuvukana na lusambu ya luvunu. Kansi Satana Diabulu ke vandaka ti lukanu ya nkaka. Yandi ke zolaka kukanga bansadi ya Nzambi na mutambu ya kindumba ya kimpeve. Yandi me nungaka mbala mingi. Na bilumbu ya Ezekiele, bansadi ya Nzambi kudikotisaka banda ntama na kindumba ya kimpeve. Yo kele mbote nde beto tadila mambu yai sambu yo lenda longa beto mambu mingi ya me tala minsiku, lunungu mpi mawa ya Yehowa.

8-10. Inki mambu ya mfunu ya lusambu ya bunkete ke sadisaka beto na kubakisa mutindu Yehowa ke tadilaka kukota na lusambu ya luvunu? Pesa mbandu.

⁸ Na mukanda ya Ezekiele, Yehowa ke sadila mbandu ya nkento ya ndumba sambu na yandi mosi. Na bakapu zole yina yandi sonikaka na nsadisa ya mpeve santu, Ezekiele ke tubila mpasi yina Yehowa ke waka sambu na kukonda kwikama mpi bikalulu ya mansoni ya bansadi na yandi. Sambu na nki Nzambi ke fwanisa bansadi na yandi ti bankento ya ndumba?

⁹ Sambu na kubaka mvutu, beto fwete yibuka ntete mambu ya mfunu yina Nzambi ke lombaka na yina me tala lusambu ya bunkete yina beto tubilaka na Kapu 5 ya mukanda yai. Na Nsiku yina Yehowa pesaka Izraele, yandi ke tuba nde: “Nge fwete vanda ve ti banzambi ya nkaka katula mono [to, “sambu na kutelamina mono,” noti na nsi ya lutiti]. . . . Mono Yehowa Nzambi na nge, mono kele Nzambi yina ke lombaka nde bo kangama kaka na yandi.” (Kub. 20:3, 5) Na nima, yandi tubilaka kieleka yai na bangogo yai: “Nge fwete fukimina ve nzambi ya nkaka, sambu Yehowa me zabanaka nde yandi ke lombaka nde bo kangama kaka na yandi. Ya kieleka, yandi kele Nzambi yina ke lombaka nde bo kangama kaka na yandi.” (Kub. 34:14) Yehowa monisaka diambu yai  na pwelele yonso. Sambu na kusambila Yehowa na mutindu yandi ke zolaka, beto fwete sambila kaka yandi.

¹⁰ Beto tadila mbandu ya makwela. Bakala ke zolaka nde nkento kukangama kaka na yandi; yo kele mpi mutindu mosi sambu na nkento. Kana nkwelani mosi me kuma ti mawi ya zola to nzala ya kuvukisa nitu ti muntu ya nkaka yina kele ve nkwelani na yandi, yo ta pusa nkwelani yina ya nkaka na kuwa kimpala mpi mpasi. (Tanga Baebreo 13:4.) Mutindu mosi, na yina me tala lusambu, Yehowa ke waka mpenza mpasi kana bansadi na yandi yina me kudipesaka kaka na yandi me kuma kusambila banzambi ya luvunu. Yandi ke monisa kibeni mpasi yina yandi ke waka na mukanda ya Ezekiele kapu 16.

11. Inki mambu Yehowa tubaka sambu na Yeruzalemi mpi kisina na yo?

¹¹ Na Ezekiele kapu 16 Yehowa ke tuba mambu mingi kuluta na bakapu ya nkaka ya mukanda yai mpi yo kele na kati ya bambikudulu ya kuluta nda na Masonuku yonso ya Kiebreo. Yehowa ke tubila mingi mbanza Yeruzalemi sambu na kumonisa kukonda kwikama ya Yuda. Yandi ke tubila disolo ya mawa mpi ya ke pesa mpasi ya me tala kisina na yo mpi mutindu yo pesaka yandi mpasi. Na luyantiku, yo vandaka bonso mwana mosi ya me konda lusadisu, ya mvindu mpi ya kukonda lutaninu. Bibuti na yandi vandaka mimpani ya insi ya Kanana. Ya kieleka, banda ntama bantu ya Yebusi, dikanda mosi ya Kanana vandaka kuyala Yeruzalemi tii ntangu Davidi botulaka mbanza yina. Yehowa wilaka mwana yai mawa, yandi kumisaka yandi bunkete mpi sadisaka yandi. Na nima, yandi kumaka bonso nkento na yandi. Nsuka-nsuka, bantu ya Izraele yina vandaka kuzinga na mbanza yina salaka kuwakana ti Yehowa; bo salaka yo na luzolo yonso banda na bilumbu ya Moize. (Kub. 24:7, 8) Ntangu Yeruzalemi kumaka nto-mbanza ya insi, Yehowa sakumunaka yo, kumisaka yo mvwama mpi kitoko; kaka mutindu bakala mosi ya mvwama mpi ya ngolo ke pesaka nkento na yandi bima ya ke kumisaka nitu kitoko.—Ezek. 16:1-14.

12. Inki mutindu mambu ya kukonda kwikama yantikaka kusalama na Yeruzalemi?

¹² Beto tala mambu yina salamaka na nima. Yehowa tubaka nde: “Nge yantikaka kutula ntima na kitoko na nge, mpi nge kumaka nkento ya ndumba sambu na lukumu na nge. Nge salaka kindumba kukonda ndilu ti konso muntu yina vandaka kuluta, mpi kitoko na nge kumaka ya muntu yina.” (Ezek. 16:15) Na bilumbu ya Salomo, Yehowa sakumunaka mingi bansadi na yandi mpi kumisaka bo bamvwama; yo yina Yeruzalemi kumaka mbanza mosi ya kitoko kuluta bambanza yonso ya ntangu yina. (1 Bant. 10:23, 27) Kansi mambu ya kukonda kwikama yantikaka kusalama mingi na kati na yo. Salomo, yina vandaka kusosa kusepedisa bankento na yandi mingi ya banzenza, yantikaka kubebisa Yeruzalemi ti lusambu ya banzambi ya mimpani. (1 Bant. 11:1-8) Diaka, bantotila ya nkaka yina yingaka yandi salaka nkutu mambu ya mbi kuluta; bo bebisaka insi ya mvimba ti lusambu ya luvunu. Inki mutindu  Yehowa kudiwaka sambu na kindumba yai mpi mpasi yina bo pesaka yandi? Yandi tubaka nde: “Mambu ya mutindu yina fwete salama ve, yo fwete bwa mpi ve ata fioti.” (Ezek. 16:16) Kansi bansadi na yandi ya ntu-ngolo kudikotisaka diaka ngolo kibeni na mambu ya mbi!

13. Inki mambu ya mbi bansadi ya Nzambi na Yeruzalemi salaka?

¹³ Yindula mpasi yina Yehowa waka mpi mutindu yandi mengaka mambu ya mbi ya bansadi na yandi yina yandi ponaka. Yandi tubaka nde: “Nge bakaka bana na nge ya babakala ti bana na nge ya bankento yina nge butilaka mono, mpi nge pesaka bo kimenga na biteki sambu yo dia bo—keti kindumba na nge me lunga ve? Nge fwaka bana na mono ya babakala, mpi nge pesaka bo bonso bimenga na mutindu nge yokaka bo na tiya.” (Ezek. 16:20, 21) Mambu ya mbi ya mutindu yai ke monisa ntima ya nku ya Satana. Yandi ke zolaka kupusa kibeni bansadi ya Yehowa na kusala mambu yai ya mbi! Kansi Yehowa ke monaka mambu yonso. Yandi ta katula nkutu mambu ya mbi ya Satana mpi yandi ta tula mambu ya lunungu.—Tanga Yobi 34:24.

14. Banani vandaka bampangi zole ya bankento ya Yeruzalemi na mbandu yina Yehowa pesaka, mpi nani salaka mambu ya mbi kuluta na kati na bo tatu?

¹⁴ Kansi Yeruzalemi kudiyangisaka ve sambu na mambu na yo ya mbi. Yo landaka kusala kindumba. Yehowa tubaka nde yo lutaka bandumba ya nkaka mpi yo vandaka nkutu ve kuwa nsoni ata fioti sambu yo vandaka kibeni kufuta bantu sambu na kusala mansoni ti yo! (Ezek. 16:34) Nzambi tubaka nde Yeruzalemi vandaka bonso “mama” na yandi, disongidila makanda ya mimpani yina vandaka ntete kuyala yo. (Ezek. 16:44, 45) Yandi ke landa kusadila mbandu ya dibuta, ebuna yandi ke tuba nde Samaria vandaka yaya ya Yeruzalemi ya nkento mpi Samaria yantikaka kusala kindumba ya kimpeve na ntwala ya Yeruzalemi. Nzambi tubilaka mpi Sodome, mpangi ya zole ya Yeruzalemi ya nkento; awa yandi ke sadila Sodome na mutindu ya kifwani sambu yo me fwaka dezia banda ntama sambu na lulendo mpi mambu na yo ya mbi. Dilongi ya Yehowa zolaka kupesa kele nde Yeruzalemi kumaka kusala mambu ya mbi kuluta bampangi na yandi zole ya bankento Samaria mpi Sodome! (Ezek. 16:46-50) Bansadi ya Nzambi tulaka ve dikebi na balukebisu mingi mpi bo landaka kusala mambu ya mbi.

15. Inki vandaka lukanu ya Yehowa ntangu yandi lungisaka lusambisu na yandi sambu na Yeruzalemi, mpi yo vandaka kupesa nki kivuvu?

¹⁵ Inki Yehowa salaka? Yandi silaka Yeruzalemi nde: “Mono ke vukisa bantu yonso yina ke zolaka nge yina nge me sepedisaka” mpi “mono ta pesa nge na maboko na bo.” Makanda ya mimpani yina bansadi na yandi salaka kuwakana ti bo ta fwa Yeruzalemi, ta manisa kitoko na yo mpi ta botula bima na yo ya mfunu. Yandi tubaka nde: “Bo ta losila nge matadi mpi ta fwa nge ti bambele na bo ya bitumba.” Inki vandaka lukanu ya Yehowa ntangu yandi zolaka kulungisa lusambisu yai? Lukanu na yandi vandaka ve ya kumanisa bansadi na yandi. Kansi, yandi tubaka nde: “Mono ta sukisa kindumba na nge.” Nzambi yikaka nde: “Nganzi ya mono ke wila nge ta mana, mpi makasi na mono ta bwila nge diaka ve;  ebuna mono ta vanda pima mpi ta wa diaka ve makasi.” Mutindu Kapu 9 ya mukanda yai tubilaka yo, banda ntama lukanu ya Yehowa vandaka ya kuvutula bansadi na yandi na insi na bo. Sambu na nki? Yandi tubaka nde: “Mono mosi ta yibuka kuwakana yina mono salaka ti nge na bilumbu yina nge vandaka leke.” (Ezek. 16:37-42, 60) Na kuswaswana ti bansadi na yandi, Yehowa ta monisa nde yandi kele kibeni ya kwikama!—Tanga Kusonga 15:4.

16, 17. (a) Sambu na nki beto ke tubaka diaka ve nde Ohola mpi Oholiba vandaka bizuzi ya ke monisa mabundu ya Kikristu? (Tala lupangu “Bampangi-Bankento Yina Kele Bandumba.”) (b) Inki malongi ya mfunu beto ke baka na Ezekiele kapu 16 mpi 23?

¹⁶ Na mambu mingi yina yandi tubaka na mukanda ya Ezekiele kapu 16, Yehowa ke longa beto mambu mingi ya me tala minsiku na yandi ya lunungu, lunungu na yandi mpi mawa na yandi ya ngolo. Beto lenda tuba mambu ya mutindu mosi sambu na Ezekiele kapu 23. Bubu yai Bakristu ya kieleka ke tulaka dikebi na mambu ya pwelele yina Yehowa ke tubaka sambu na kindumba ya bansadi na yandi. Beto fwete zola ve ata fioti kupesa Yehowa mpasi mutindu bantu ya Yuda mpi ya Yeruzalemi salaka! Yo yina beto fwete tadila lusambu ya biteki bonso kima ya nzanzi mpi kutina yo. Yo ke tadila mpi lukasi mpi mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni yina kele mpi lusambu ya biteki. (Mat. 6:24; Bakol. 3:5) Beto fwete landa kupesa Yehowa ntonda sambu yandi me vutulaka lusambu ya bunkete na bilumbu yai ya nsuka mpi sambu yandi ta bika diaka ve ata fioti nde bo bebisa yo! Yandi me salaka ti Izraele ya kimpeve “kuwakana yina ke zingaka mingi,” disongidila kuwakana yina lusambu ya luvunu to kindumba ya kimpeve ta bebisa ve ata fioti. (Ezek. 16:60) Yo yina beto fwete baka na valere dibaku ya beto kele na yo ya kuvanda na kati ya bansadi ya bunkete ya Yehowa bubu yai.

¹⁷ Ebuna mambu yina Yehowa tubaka sambu na bankento ya ndumba yina mukanda ya Ezekiele ke tubila ke longa beto nki sambu na “nkento ya nene ya ndumba,” disongidila Babilone ya Nene? Beto tadila yo.

18, 19. Inki kuwakana kele na kati ya bankento ya ndumba yina mukanda ya Ezekiele ke tubila mpi nkento ya ndumba yina mukanda ya Kusonga ke tubila?

¹⁸ Yehowa ke sobaka ve. (Yak. 1:17) Mutindu na yandi ya kutadila lusambu ya luvunu me sobaka ve banda ntangu yina Babilone ya Nene yantikaka. Yo yina, yo ke yitukisa beto ve na kumona mambu ya mutindu mosi na kati ya ndola yina yandi pesaka bankento ya ndumba yina mukanda ya Ezekiele ke tubila mpi mambu yina ta kumina “nkento ya nene ya ndumba,” yina mukanda ya Kusonga ke tubila.

¹⁹ Mu mbandu, beto ke mona nde ndola ya bankento ya ndumba yina bambikudulu ya Ezekiele ke tubila katukaka ve mbala mosi na Yehowa, kansi yo katukaka na makanda yina bansadi ya Nzambi yina vandaka ve ya kwikama salaka kindumba ya kimpeve ti bo. Mutindu mosi, Nzambi ke bedisa kimvuka ya mabundu ya luvunu ya nsi-ntoto ya mvimba sambu yo ke salaka mansoni ti “bantotila ya ntoto.” Ebuna ndola na yo katukaka na wapi? Biblia  ke tuba nde bantu ya politiki “ta menga nkento ya ndumba, bo ta botula bima na yandi yonso mpi bo ta bika yandi kinkonga; bo ta dia nsuni na yandi mpi bo ta yoka yandi ya mvimba na tiya.” Sambu na nki baluyalu ya politiki ya nsi-ntoto yai ta sala mambu ya kuyituka ya mutindu yai? Sambu Nzambi ta “tula na bantima na bo ngindu ya kulungisa dibanza na yandi.”—Kus. 17:1-3, 15-17.

20. Inki ke monisa nde lusambisu ya Babilone ta vanda ya nsuka?

²⁰ Yo yina, Yehowa ta sadila makanda ya nsi-ntoto yai sambu na kulungisa lusambisu na yandi sambu na mabundu yonso ya luvunu, ti mabundu ya Kikristu mpi. Lusambisu yai ta vanda ya nsuka; bo ta lolula ve mabundu ya luvunu ata fioti, bo ta pesa yo mpi ve ata fioti mabaku ya kusoba mambu na yo ya mbi. Mukanda ya Kusonga ke tuba nde ‘bo ta mona diaka ve Babilone.’ (Kus. 18:21) Bawanzio ya Nzambi ta vanda na kiese sambu na lufwa na yo; bo ta tuba nde: “Beno kumisa Yah! Midinga yina ke basika na yandi ke landa kutombuka mvula na mvula.” (Kus. 19:3) Lusambisu yai ta vanda ya kukonda nsuka. Bo ta pesa diaka ve ata fioti nzila nde dibundu mosi ya luvunu kukanguka mpi yo bebisa lusambu ya  bunkete. Lusambisu ya ngolo ya Babilone mpi lufwa na yo ta basisaka na mutindu ya kifwani midinga yina ta tombukaka mvula na mvula.

21. Kufwa ya dibundu ya luvunu ta vanda luyantiku ya nki nsungi, mpi nki mutindu nsungi yina ta suka?

²¹ Ntangu baluyalu ya nsi-ntoto yai ta fwa Babilone ya Nene, bo ta lungisa kibeni lusambisu ya Nzambi, disongidila yo ta vanda diambu mosi ya nene na kulungana ya lukanu ya Yehowa. Yo ta vanda luyantiku ya mpasi ya nene, ntangu ya mpasi ya ngolo mpenza yina me bwaka ntete ve. (Mat. 24:21) Armagedoni, disongidila bitumba yina Yehowa ta nwanisa nsi-ntoto yai ya mbi, ta salama na nsuka ya mpasi ya nene. (Kus. 16:14, 16) Mutindu bakapu ya ke landa ya mukanda yai ta monisa yo, mukanda ya Ezekiele kele ti mambu mingi ya kulonga beto na yina me tala mutindu mpasi ya nene ta salama. Kansi na ntwala nde yo salama, nki mambu ya mfunu yina kele na Ezekiele kapu 16 mpi23 beto fwete vila ve mpi kusadila?

22, 23. Inki mutindu kutadila bantendula ya bankento ya ndumba yina mukanda ya Ezekiele mpi Kusonga ke tubila lenda vanda ti bupusi na kisalu na beto ya santu?

²² Satana ke zolaka kubebisa bantu yina kele na kati ya lusambu ya bunkete. Kele ve ti kima yina lenda pesa yandi kiese mingi kuluta kupusa beto na kuyambula lusambu ya bunkete mpi kusala mambu bonso bankento ya ndumba yina mukanda ya Ezekiele ke tubila. Diaka, beto fwete vila ve nde Yehowa ke zolaka ve ata fioti kimbanda to kukonda kwikama na lusambu na yandi! (Kut. 25:11) Beto fwete kota ve ata fioti na lusambu ya luvunu, disongidila beto fwete “simba ve ata kima mosi” yina kele mvindu na meso ya Nzambi. (Yez. 52:11) Mutindu mosi, beto ke kotaka ve ata fioti na mavwanga ya politiki ya nsi-ntoto yai ya kukabwana. (Yoa. 15:19) Beto ke tadilaka mpi zola ya insi bonso dibundu ya luvunu yina Satana ke siamisaka mpi beto ke pesaka yo ve ata fioti maboko.

²³ Na bunkufi, beto fwete vila ve dibaku yina beto kele na yo ya kusambila Yehowa na tempelo na yandi ya kimpeve mpi ya bunkete. Sambu beto ke bakaka na valere mambu yina Yehowa me salaka, beto fwete vanda kibeni ti lukanu ya kukota ve ata fioti na lusambu ya luvunu mpi na kindumba na yo!