1. Inki dyambu Yezu kutubilaka mingi na mpimpa na yandi ya nsuka bonso muntu awa na ntoto?

NA MPIMPA na yandi ya nsuka bonso muntu awa na ntoto, Yezu kumonisaka susi ya mudindu sambu na mambote ya bilumbu kekwisa ya balongoki na yandi. Yandi sambaka nkutu Tata na yandi sambu na dyambu yango: “Mono ke bondila nge ve na kukatula bo na nsi-ntoto yai, kansi na kukeba bo sambu Muntu ya Mbi kwisa kukota na bo ve. Bo kele bantu ya nsi-ntoto yai ve, mutindu mono mpi kele muntu ya nsi-ntoto yai ve.” (Yoane 17:15, 16) Kisambu yai ya masonga kemonisa zola ya ngolo yina Yezu vandaka na yo sambu na balongoki na yandi, mpi mfunu ya bangogo yina yandi tubaka na balongoki yankaka na kati na bo ntangu fyoti na ntwala na mpimpa yina: “Beno . . . kele bantu ya nsi-ntoto ve.” (Yoane 15:19) Yo kele pwelele nde yo vandaka mfunu mingi sambu na Yezu nde balongoki na yandi kubikala ya kukabwana ti nsi-ntoto!

2. “Nsi-ntoto” yina Yezu kutubilaka kele inki?

² “Nsi-ntoto” yina Yezu kutubilaka kele bantu yonso yina mekabwanaka ti Nzambi, yina Satana keyalaka, mpi yina kele na kimpika ya mpeve ya bwimi mpi ya lulendo yina kekatukaka na Satana. (Yoane 14:30; Efezo 2:2; 1 Yoane 5:19) Ya kyeleka, “kana nge kele nduku [ya nsi-ntoto yina], nge kele mbeni ya Nzambi.” (Yakobo 4:4) Ebuna, inki mutindu bantu yonso yina kezola kubikala na zola ya Nzambi lenda vanda na nsi-ntoto kansi kubikala ya kukabwana ti yo? Beto tatadila mitindu tanu: kubikala ya kwikama na Kimfumu ya Nzambi yina Kristu ketwadisaka mpi kukota ve na mambu ya politiki ya nsi-ntoto, kunwana ti mpeve ya  nsi-ntoto, kuvanda ti mvwatu ya mbote, kuvanda ti disu ya petepete, mpi kubaka binwaninu yonso ya kimpeve.

3. (a) Inki mutindu Yezu vandaka kumona mambu ya politiki ya ntangu na yandi? (b) Sambu na nki beto lenda tuba nde balongoki ya Kristu ya kupakulama ketubaka na zina ya Kristu? (Tala mpi noti na nsi ya lutiti.)

³ Na kisika ya kudikotisa na mambu ya politiki ya ntangu na yandi, Yezu kudipesaka ya mvimba na kusamuna Kimfumu ya Nzambi, luyalu ya zulu ya bilumbu kekwisa yina yandi tavanda Ntotila. (Daniele 7:13, 14; Luka 4:43; 17:20, 21) Yo yina, ntangu yandi vandaka na ntwala ya Guvernere ya Roma, Ponse Pilate, Yezu kutubaka nde: “Kimfumu na mono kele ya nsi-ntoto yai ve.” (Yoane 18:36) Balongoki na yandi ya kwikama kelandaka mbandu na yandi na kupesaka kwikama na bo na Kristu mpi na Kimfumu na yandi mpi na kusamunaka Kimfumu yina na nsi-ntoto. (Matayo 24:14) Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Yo yina beto ke tubila beno mambu yai na zina ya Kristo. . . . Na zina ya Kristo beto ke bondila beno, bambeni ya Nzambi, beno pesa Nzambi nzila nde yandi katula kimbeni kele na kati na beno ti yandi, yandi kumisa beno banduku na yandi.” *—2 Korinto 5:20.

4. Inki mutindu Bakristu yonso ya kyeleka kemonisaka kwikama na Kimfumu ya Nzambi? (Tala lupangu “ Bakristu ya Ntete Vandaka Kukota Ve na Mambu ya Politiki.”)

⁴ Sambu ba ambasadere kemonisaka luyalu to insi ya nzenza, bo kekotaka ve na makambu ya bansi yina bo tindaka bo na kusala. Kansi, ba ambasadere kenwaninaka luyalu ya insi yina bo kemonisa. Yo kele mpi mutindu mosi sambu na balongoki ya kupakulama ya Kristu, yina kele “basitwaye ya zulu.” (Filipi 3:20) Na kutuba ya kyeleka, na nzila ya kisalu ya kusamuna Kimfumu ya bo kesalaka ti kikesa yonso, bo mesadisaka bamilio ya “mameme ya nkaka” ya Kristu na kukuma “banduku” ya Nzambi.  (Yoane 10:16; Matayo 25:31-40) Mameme yankaka kesalaka bonso bantu yina Kristu metindaka, sambu na kupesa maboko na bampangi ya kupakulama ya Yezu. Bonso kimvuka mosi ya kepesa maboko na Kimfumu ya Mesia, bimvuka yai yonso zole kekotaka ve ata fyoti na mambu ya politiki ya nsi-ntoto.—Tanga Yezaya 2:2-4.

5. Na nki mutindu dibundu ya Bukristu kele ya kuswaswana ti Izraele ya ntama, mpi nki mutindu luswaswanu yina kemonanaka?

 ⁵ Kwikama na Kristu kele ve kikuma mosi kaka ya kepusaka Bakristu ya kyeleka na kubuya kukota na mambu ya politiki. Na luswaswanu ti Izraele ya ntama, yina Nzambi kupesaka kitini ya ntoto, bo kele na kati ya dibuta ya ntoto ya mvimba ya bampangi. (Matayo 28:19; 1 Piere 2:9) Yo yina, kana beto kota na baparti politiki ya bansi na beto, beto takuka ve kuzabisa nsangu ya Kimfumu na masonga yonso mpi beto tatula bumosi na beto ya Bukristu na kigonsa. (1 Korinto 1:10) Dyaka, na ntangu ya bitumba, beto tanwana ti bampangi na beto Bakristu yina Biblia kelongisila beto na kuzola. (Yoane 13:34, 35; 1 Yoane 3:10-12) Yo yina, Yezu vandaka na bikuma ya mbote ya kusonga balongoki na yandi na kuvutula mbele na bo na kisika na yo. Yandi songaka bo nkutu na kuzola bambeni na bo.—Matayo 5:44; 26:52; tala lupangu “ Keti Mu Kekotaka Ve na Mambu ya Politiki?” yina kele na lutiti 55.

6. Inki bupusi kudipesa na nge na Nzambi kevandaka na yo na bangwisana na nge ti Kaisala?

⁶ Sambu beto kele Bakristu ya kyeleka, beto mepesaka luzingu na beto na Nzambi, kansi na muntu ve, na kimvuka mosi ve ya bantu, to na insi mosi buna. 1 Korinto 6:19, 20 ketuba nde: “Beno kele bantu ya beno mosi ve, kansi beno kele bantu ya Nzambi. Nzambi sumbaka beno na ntalu mingi.” Yo yina, ata balongoki ya Yezu kepesaka Kaisala lukumu, mpaku, mpi ndambu ya bulemfu ya yandi kelombaka, bo kepesaka mambu ya Nzambi “na Nzambi.” (Marko 12:17; Roma 13:1-7) Mambu yango ketadila lusambu, zola na bo ya mvimba, mpi bulemfu na bo ya kwikama. Kana yo kele mfunu, bo kevandaka ya kuyilama na kupesa luzingu na bo sambu na Nzambi.—Luka 4:8; 10:27; tanga Bisalu 5:29; Roma 14:8.

7, 8. “Mpeve” ya nsi-ntoto kele inki, mpi inki mutindu mpeve yango “ke yalaka” muntu?

⁷ Mutindu yankaka yina Bakristu kebikalaka ya kukabwana ti nsi-ntoto kele kunwana ti mpeve na yo ya mbi. Polo kusonikaka nde: “Beto me bakaka ve mpeve ya ntangu yai, kansi beto  me bakaka Mpeve yina ya Nzambi me tindaka.” (1 Korinto 2:12) Yandi zabisaka bantu ya Efezo nde: “Na ntangu yina beno vandaka kulanda luzingu ya mbi ya nsi-ntoto yai; beno vandaka kulemfuka na mfumu yina ke yalaka bampeve kele na mupepe, mfumu yina kele mpeve ke yalaka ntangu yai bantu yina ke lemfukaka na Nzambi ve.”—Efezo 2:2, 3.

⁸ “Mupepe,” to mpeve, ya nsi-ntoto kele ngolo ya kemonanaka ve yina kepusaka bantu na kukolama na Nzambi mpi ya kesyamisaka “bima yina ya nitu na beto ti meso na beto ke monaka nzala na yo.” (1 Yoane 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) Mpeve yai kele ti kiyeka sambu yo kelebaka nitu na beto ya masumu, sambu yo kemonanaka na mutindu ya kubumbana mpi ntangu yonso, mpi sambu yo kele bisika yonso bonso mupepe yina kezyungaka beto. Dyaka, yo “ke yalaka” muntu na kukotisaka malembe-malembe na muntu yango bikalulu yina kesepidisaka ve Nzambi, bonso bwimi, lulendo, mpusa ya mbi ya kuzola kuvanda ti kima mosi buna, mpi mpeve ya kimpwanza na mambu ya ketala bikalulu ya mbote mpi kukolama. * Na bunkufi, mpeve ya nsi-ntoto kesalaka nde malembe-malembe bikalulu ya Dyabulu kuyela na ntima ya muntu.—Yoane 8:44; Bisalu 13:10; 1 Yoane 3:8, 10.

9. Na nki mitindu mpeve ya nsi-ntoto lenda kota na mabanza mpi na ntima na beto?

⁹ Keti mpeve ya nsi-ntoto lenda buta misisa na mabanza mpi na ntima na nge? Ee, kaka kana nge pesa yo nzila mpi nge kangula ve meso. (Tanga Bingana 4:23) Mbala mingi, bupusi na yo keyantikaka kumonana na mutindu ya kubumbana, mbala yankaka na nzila ya banduku yina lenda monana nde bo kele bantu ya mbote kansi, na kutuba ya mbote, bo kezolaka ve Yehowa. (Bingana 13:20; 1 Korinto 15:33) Nge lenda baka mpi mpeve yina ya mbi na nzila ya mikanda ya mbi, pornografi to ba site ya Internet ya ba aposta, bansaka ya kulutisa ntangu ya mefwana ve, mpi bansaka yina kekumisaka mpeve ya kutesana; ya kyeleka, na nzila ya konso muntu to konso kima yina kemonisa mabanza ya Satana to ya ngidika na yandi.

10. Inki mutindu beto lenda nwana ti mpeve ya nsi-ntoto?

 ¹⁰ Inki mutindu beto lenda nwana ti mpeve ya mbi ya nsi-ntoto mpi kuzinga kaka na zola ya Nzambi? Beto lenda sala yo kaka kana beto kebaka mpenza mambote na bangidika ya kimpeve yina Yehowa mebakaka mpi kana beto kelomba ntangu yonso mpeve santu na kisambu. Yehowa kele nene kuluta Dyabulu mpi nsi-ntoto ya mbi yina kele na nsi ya kiyeka ya Satana. (1 Yoane 4:4) Yo yina, yo kele mfunu nde beto bikala penepene na Yehowa na nzila ya kisambu!

11. Inki bupusi mpeve ya nsi-ntoto mekotisaka na bansiku ya kulwata?

¹¹ Bilele yina muntu kelwataka mpi bunkete ya nitu na yandi kemonisaka mpeve yina keyalaka yandi. Na bansi mingi, bansiku ya kulwata mekulumukaka mingi na mpila nde bakala mosi ya kepesaka bansangu na televizio kutubaka nde kubika fyoti luswaswanu tavanda dyaka ve na mutindu ya kulwata ya bandumba mpi ya bana-bankento yankaka. Ata bana-bankento yina melungisa ntete ve bamvula 13 mebwaka na mutambu yai—zulunalu mosi kutubaka nde bo kebikaka “bitini ya nitu mingi na mpenza, bo kewaka ve nsoni.” Kifu yankaka kele kulwata na mutindu ya kukonda dikebi yina kemonisaka mpeve ya kukolama, kukonda lukumu mpi kukonda kudizitisa.

12, 13. Inki minsiku fwete twadisa mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu?

¹² Beto ya kele bansadi ya Yehowa, beto kezolaka kumonana mbote na meso ya bantu, disongidila kulwata na mutindu mosi ya mbote, ya bunkete, ya kitoko, mpi ya mefwana sambu na konso okazio. Bantangu yonso, beto fwete lwata “na mutindu mosi ya mbote ti ya kukonda lulendo,” yina kumosi ti “bisalu ya mbote,” kevandaka ya kufwana sambu na konso muntu, bakala to nkento, yina “ke kudisongaka nde [yandi] ke zitisaka Nzambi.” Ya kyeleka, susi na beto ya ntete kele ve ya kubenda dikebi ya bantu na beto mosi, kansi ya ‘kuzinga kaka na zola Nzambi.’ (1 Timoteo 2:9, 10; Yude 21) Ee, beto kezola nde bilele na beto ya kuluta kitoko kuvanda “kitoko yina kele na kati ya ntima, yina ke . . . mfunu na meso ya Nzambi.”—1 Piere 3:3, 4.

¹³ Beto vila mpi ve nde, mitindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu lenda vanda na bupusi na mutindu yina bantu yankaka kemonaka lusambu ya kyeleka. Ngogo ya Kigreki ya bo kebalulaka nde “kukonda lulendo,” kana bo sadila yo sambu na kutubila bikalulu ya mbote, kepesaka ngindu ya boma mpi luzitu sambu na mawi to ngindu ya bantu yankaka. Yo yina, lukanu na beto fwete vanda ya kuyambula mambu yina beto keyindula nde yo kele banswa na beto, sambu na kuzitisa kansansa ya bantu yankaka. Kuluta yonso, beto kezolaka kupesa lukumu na  Yehowa mpi na bantu na yandi mpi kusonga na mambu yonso nde beto kesadilaka Nzambi, mpi kusala mambu yonso “sambu na kupesa Nzambi lukumu.”—1 Korinto 4:9; 10:31; 2 Korinto 6:3, 4; 7:1.

14. Na yina metala mutindu na beto ya kulwata mpi bunkete ya nitu, inki bangyufula beto fwete kudiyula?

¹⁴ Mutindu na beto ya kulwata mpi ya kuyidika nitu, mpi bunkete ya nitu kevandaka nkutu mfunu mingi ntangu beto kele na kisalu ya bilanga to kekwenda na lukutakanu mosi ya Bukristu. Kudiyula nde: ‘Keti mutindu na mono ya kulwata mpi bunkete na mono ya nitu kebendaka dikebi ya kuluta mingi na mono? Keti yo keyangisaka bankaka? Keti mu ketadilaka nde banswa na mono na mambu yai kele mfunu mingi kuluta kulungisa mambu yina bo kelombaka sambu na kubaka mikumba ya kisalu na dibundu?’—Nkunga 68:7; Filipi 4:5; 1 Piere 5:6.

15. Sambu na nki Ndinga ya Nzambi kepesaka ve lisiti ya bansiku na yina metala mutindu ya kulwata, ya kuyidika nitu, mpi bunkete ya nitu?

¹⁵ Biblia kepesa ve Bakristu lisiti ya bansiku na yina metala mutindu ya kulwata, ya kuyidika nitu, mpi bunkete ya nitu. Yehowa kele ve na mpusa ya kupimisa beto kimpwanza na beto ya kupona to kusadila mayele na beto ya kuyindula. Nkutu, yandi kezolaka nde beto kuma bantu ya kuyela yina keyindulaka na minsiku ya Biblia mpi yina “kelongaka mayele na bo ya kuyindula, na kusadilaka yo, sambu na kuswasisa mambu ya mbote ti mambu ya mbi.” (Baebreo 5:14, NW) Kuluta yonso, yandi kezolaka  nde zola sambu na Nzambi mpi nkweno kutwadisa beto. (Tanga Marko 12:30, 31) Na kati ya bandilu yina, mpila kele ya kulwata mpi kuyidika nitu na mitindu mingi ya kuswaswana. Nge lenda mona nzikisa ya dyambu yai na bilele ya mikubu ya kuswaswana yina bimvuka ya kyese ya bansadi ya Yehowa kevandaka na yo na ntoto ya mvimba na konso kisika yina bo kevukanaka.

16. Inki mutindu mpeve ya nsi-ntoto kewakanaka ve ti malongi ya Yezu, mpi inki bangyufula beto fwete kudiyula?

¹⁶ Mpeve ya nsi-ntoto kekusaka bantu mpi kepusaka bamilio ya bantu na kusosa mbongo mpi bima ya kinsuni sambu na kuvanda na kyese. Kansi, Yezu kutubaka nde: “Luzingu ya kieleka ya muntu yo kele ve sambu na bima na yandi, ata na ntangu yina ya yandi kele mvwama.” (Luka 12:15) Ata yandi vandaka kusyamisa ve kudipimisa byese, Yezu kulongaka nde bantu ya kevandaka na luzingu mpi kyese ya kyeleka kele bantu yina “ke zabaka na ntima na bo nde bo kele bansukami” na kimpeve  mpi bayina kevandaka ti disu ya petepete, disu yina kele ya masonga mpi ketalaka mbote-mbote mambu ya kimpeve. (Matayo 5:3; 6:22, 23) Kudiyula nde: ‘Keti mu kekwikilaka mpenza mambu yina Yezu kulongaka, to keti mu kebikaka nde “tata ya luvunu” kuyala mono? (Yoane 8:44) Bangogo, balukanu, mambu ya mu ketulaka na kisika ya ntete, mpi luzingu na mono kemonisaka inki?’—Luka 6:45; 21:34-36; 2 Yoane 6.

17. Tanga mwa ndambu ya mambote yina bantu ya kevandaka na disu ya petepete kebakaka.

¹⁷ Yezu kutubaka nde: “Mayele ya Nzambi ke monikaka ya kieleka na bisalu na yo.” (Matayo 11:19) Beto tanga ndambu ya mambote yina bantu yina kevandaka ti disu ya petepete kevandaka na yo. Bo kebakaka kupema ya kyeleka na kisalu ya Kimfumu. (Matayo 11:29, 30) Bo kebuyaka basusi ya kukonda mfunu mpi kekuditaninaka na bampasi ya mabanza mpi ya mawi. (Tanga 1 Timoteo 6:9, 10) Sambu bo kesepelaka ti bima yina bo kevandaka na yo, yo kebikilaka bo ntangu mingi sambu na mabuta na bo mpi banduku na bo Bakristu. Yo kesalaka nde mpongi na bo kuvanda ya mbote. (Longi 5:12) Bo kebakaka kyese mingi na kupesa, mpi bo kesalaka yo na konso mutindu yina bo lenda. (Bisalu 20:35) Mpi bo kevandaka ti kivuvu mingi, ngemba ya ntima, mpi bo kesepelaka ti bima yina bo kele na yo. (Roma 15:13; Matayo 6:31, 32) Balusakumunu yai kele mfunu mingi mpenza!

18. Inki mutindu Biblia ketendulaka mbeni na beto, bametode na yandi, mpi mutindu ya bitumba yina beto kenwanaka?

¹⁸ Bantu yina kezingaka na zola ya Nzambi kebakaka mpi lutaninu ya kimpeve yina ketaninaka bo na Satana, yina kezolaka kupimisa Bakristu kyese na bo kaka ve kansi mpi luzingu ya mvula na mvula. (1 Piere 5:8) Polo kutubaka nde: “Beto ke nwanaka ti bantu ve, kansi beto ke nwanaka ti bawanzio yina ke na kiyeka ya kuyala bantu, ti bampeve yina ke yalaka nsi yai ya mpimpa, ti bampeve ya mbi yina kele na zulu.” (Efezo 6:12) Ngogo ‘kunwana’ kepesa ngindu nde muntu ya beto kenwana na yandi kele ve ntama, ya kubumbana na nsi ya ntoto na kisika ya lutaninu, kansi beto kesimbana na maboko. Dyaka, bangogo “bawanzio yina ke  na kiyeka ya kuyala bantu” mpi “bampeve yina ke yalaka nsi yai” kemonisa nde bigangwa ya kimpeve kenwanisaka beto na luzolo yonso mpi na mutindu mosi ya kuyidika mbote.

19. Tendula binwaninu ya kimpeve ya Mukristu.

¹⁹ Kansi, ata beto kele ti bifu mpi bandilu, beto lenda nunga. Inki mutindu? Na kubakaka “binwaninu yonso ya Nzambi ke pesaka.” (Efezo 6:13) Efezo 6:14-18 ketendula binwaninu yango na bangogo yai: “Yo yina, beno vanda ya kuyilama, mutindu basoda ke yilamaka na ntangu ya kwenda na bitumba: Beno lwata mambu ya kieleka mutindu beno ke lwataka mukaba na luketo na beno. Beno lwata masonga mutindu beno ke lwataka kinkutu ya bibende na ntulu na beno. Beno lwata Nsangu ya Mbote ya ngemba mutindu beno ke lwataka basapatu na makulu na beno. Ntangu yonso, beno nata lukwikilu na beno mutindu beno ke nataka dibaya yina ke taninaka beno na batolotolo ya bambeni; sambu na lukwikilu yina, beno lenda mona mpila ya kufwa tiya ya batolotolo yina ya Muntu ya Mbi ke losaka. Beno ndima na kuguluka mutindu beno ke ndimaka na kulwata mpu ya bibende. Beno nata mambu yina ya Nzambi ke tubaka, yina ya Mpeve-Santu ke pesaka beno, mutindu beno ke nataka mbele ya bitumba. Beno samba Nzambi na bisambu ya mutindu na mutindu, sambu yandi kusadisa beno. Beno samba yandi ntangu yonso; mutindu Mpeve-Santu ke songaka beno.”

20. Inki mutindu luzingu na beto kele ya kuswaswana ti luzingu ya soda ya kyeleka?

²⁰ Sambu Nzambi muntu kepesaka yo, binwaninu yina ya kimpeve tatanina beto mpenza kana beto kelwata yo ntangu yonso. Na kuswaswana ti basoda ya kyeleka, yina lenda lutisa ntangu mingi kukonda kunwana, Bakristu kele na mvita mosi ya kemanaka ve ya ketadila luzingu to lufwa yina tasuka ve tii kuna ya Nzambi tafwa nsi-ntoto ya Satana mpi tatula bampeve yonso ya mbi na dibulu ya nda. (Kusonga 12:17; 20:1-3) Yo yina, kuyambula ve kana nge kenwana ti bifu to bampusa ya mbi, sambu beto yonso fwete ‘monisaka nitu na beto mpasi’ sambu na kubikala ya kwikama na Yehowa. (1 Korinto 9:27) Ya kyeleka, beto fwete kudiyangisa na ntangu yina beto kenwana ve!

21. Inki beto fwete sala sambu na kununga mvita na beto ya kimpeve?

 ²¹ Dyaka, beto lenda nunga ve mvita yai na ngolo na beto mosi. Yo yina, Polo keyibusa beto mfunu ya kusamba Yehowa na mpeve “ntangu yonso.” Kaka na ntangu yina, beto fwete widikila Yehowa na kulongukaka Ndinga na yandi mpi na kuvukanaka ti bampangi na beto “basoda” na baokazio yonso, sambu beto kenwanaka ve beto mosi! (Filemoni 2; Baebreo 10:24, 25) Bantu yina kele ya kwikama na mambu yai yonso tanunga kaka ve kansi bo takuka mpi kunwanina ngolo mpenza lukwikilu na bo kana bantu ketudila yo ntembe.

22, 23. (a) Sambu na nki beto fwete vanda ya kuyilama ntangu yonso na kunwanina lukwikilu na beto, mpi inki bangyufula beto fwete kudiyula? (b) Inki dyambu beto tatadila na kapu yina kelanda?

²² Yezu kutubaka nde sambu beno “kele bantu ya nsi-ntoto ve; yo yina bantu ke mengaka beno.” (Yoane 15:19) Kansi, Bakristu fwete vanda ya kuyilama na kunwanina lukwikilu na bo ntangu yonso mpi kusala yo na mutindu mosi ya luzitu mpi na malembe. (Tanga 1 Piere 3:16) Kudiyula nde: ‘Keti mu kebakisa sambu na nki bantangu yankaka Bambangi ya Yehowa kebakaka bapozisio yina kewakanaka ve ti bangindu ya bantu mingi kendimaka? Kana dyambu ya mpasi ya mutindu yai kubasika, keti mono tandima mpenza nde mambu yina Biblia mpi kimvuka ya mpika ya kwikama ketubaka kele ya kyeleka? (Matayo 24:45; Yoane 17:17) Kana yo kelomba nde mono sala mambu yina kele ya mbote na meso ya Yehowa, keti mono kele ya kuyilama kaka ve na kuvanda ya kuswaswana kansi mono kele mpi na kyese ya kusala yo?’—Nkunga 34:3; Matayo 10:32, 33.

²³ Ata mpidina, mbala mingi mpusa na beto ya kubikala ya kukabwana ti nsi-ntoto kemekamaka na mitindu ya kubumbana kibeni. Mu mbandu, mutindu beto tubilaka yo na ntwala, Dyabulu kemekaka na kubenda bansadi ya Yehowa na nsi-ntoto na nzila ya bansaka na yo ya kulutisa ntangu. Inki mutindu beto lenda pona bansaka ya mbote ya kulutisila ntangu yina tasadisa beto na kupema mpi na kuvanda ti kansansa ya bunkete? Beto tatadila dyambu yai na kapu yina kelanda.