Tũrĩ Aira a Jehova, tũtikũngũyagĩra mĩthenya ya gũciarũo tondũ twĩtĩkĩtie atĩ ikũngũĩro ta icio itikenagia Ngai. O na gũtuĩka Bibilia ndĩkananĩtie ĩmwe kwa ĩmwe gũkũngũĩra mĩthenya ya gũciarũo, nĩ ĩtũteithagia gwĩcũrania ũhoro wa maũndũ mamwe mekagwo ikũngũĩro-inĩ icio na kwoguo tũgataũkĩrũo nĩ ũrĩa Ngai acionaga. Ta wĩcũranie maũndũ maya mana na motaaro ma Bibilia megiĩ maũndũ macio.

1.   Ikũngũĩro cia mũthenya wa gũciarũo ciumanĩte na ndini cia maheeni. Kũringana na Funk & Wagnalls Standard Dictionary of Folklore, Mythology, and Legend, ikũngũĩro icio cioimanire na wĩtĩkio wa atĩ mũthenya ũrĩa mũndũ aaciarirũo, “maroho moru na ũgucania wamo no matharĩkĩre mũndũ ũrĩa ũrakũngũĩra,” ĩndĩ “no agitĩrũo arata ake mangĩkorũo hamwe nake na mamwendere maũndũ mega.” Ibuku rĩa The Lore of Birthdays riugaga atĩ matukũ-inĩ ma tene, rekondi cia mũthenya wa gũciarũo ciarĩ “cia bata nĩ getha mũndũ ahote kũragũrĩrũo” kũgerera “ũtuĩria wa njata.” Ibuku rĩu rĩongereire rĩkoiga atĩ “kũringana na mawĩtĩkio marĩa mahutanĩtie na maroho, mĩcumaa ya ikũngũĩro cia mũthenya wa gũciarũo, nĩ ĩrĩ mahinya ma mwanya mangĩhota kũhingĩria mũndũ ũcio kĩrĩa angĩenda.”

    O na kũrĩ ũguo, Bibilia nĩ ĩkananĩtie maũndũ ma kũrongoria ndaimono, ũgo na ũragũri, kana “maũndũ ta macio.” (Gũcokerithia Maathani 18:14; Agalatia 5:19-21) Ũndũ ũmwe watũmire Ngai atuĩre itũũra rĩa tene rĩa Babuloni, nĩ tondũ aikari a kuo nĩ maarongoragia ndaimono na njĩra ya gũtuĩria njata. (Isaia 47:11-15) Aira a Jehova matitindanagĩrĩra na ihumo ciothe cia ũndũire o wothe; no hĩndĩ ĩrĩa Maandĩko maheana mĩkaana ta ĩyo ya ĩmwe kwa ĩmwe, tũtimĩhũthagia.

2.   Akristiano a tene matiakũngũyagĩra mĩthenya ya gũciarũo. Ibuku rĩa The World Book Encyclopedia riugaga atĩ “moonaga gũkũngũĩra gũciarũo kwa mũndũ o wothe arĩ mũtugo wa athathaiya a ndini cia maheeni.” Bibilia yonanagia atĩ atũmwo na andũ angĩ arĩa maarutirũo nĩ Jesu ĩmwe kwa ĩmwe nĩ maaigire kĩonereria kĩrĩa Akristiano othe magĩrĩirũo kũrũmĩrĩra.—2 Athesalonike 3:6.

3.   Gĩkũngũĩro kĩrĩa tu Akristiano magĩrĩirũo gũkũngũĩra nĩ gĩa gĩkuũ kĩa Jesu, no ti kĩa mũthenya wa gũciarũo. (Luka 22:17-20) Ũndũ ũcio ndũbatiĩ gũtũgegia, tondũ Bibilia yugaga atĩ “nĩ kaba . . . mũthenya wa gũkua, gũkĩra mũthenya wa gũciarũo.” (Kohelethu 7:1) Gũkinyĩria mũthia wa ũtũũro wake gũkũ thĩ, Jesu nĩ aakoretwo ethondekeire rĩĩtwa rĩega na Ngai, na kwoguo mũthenya wake wa gũkua warĩ wa bata makĩria gũkĩra mũthenya wake wa gũciarũo.—Ahibirania 1:4.

4.   Bibilia ndĩgwetete ndungata o yothe ya Ngai ĩgĩkũngũĩra mũthenya wa gũciarũo. Ũndũ ũcio ti kũriganĩra wariganĩire, tondũ Bibilia nĩ ĩgwetete ikũngũĩro igĩrĩ cia mĩthenya ya gũciarũo cia andũ mataarĩ athathaiya a Ngai. No ikũngũĩro icio cierĩ itionanĩtio irĩ njega.—Kĩambĩrĩria 40:20-22; Mariko 6:21-29.

 O ta aciari othe ega, Aira a Jehova nĩ monagia ciana ciao hĩndĩ ciothe atĩ nĩ maciendete, magacihe iheo na magakorũo na mahinda ma gwĩkenia hamwe nao. Nĩ mageragia kũrũmĩrĩra kĩonereria gĩkinyanĩru kĩa Ngai, ũrĩa ũheaga ciana ciake indo njega o na rĩrĩa materĩgĩrĩire. (Mathayo 7:11) Ciana cia Aira a Jehova citiguaga ta iraimwo maũndũ mega, ta ũrĩa ciugo ici irũmĩrĩire ironania:

•   “Mũndũ nĩ akenaga mũno angĩheo kĩheo rĩrĩa aterĩgĩrĩire.”​—Tammy, ũrĩ na mĩaka 12.

•   “O na gũtuĩka ndiheagwo iheo mũthenya wakwa wa gũciarũo, aciari akwa no mangũragĩra iheo mahinda-inĩ mangĩ. Nĩ ngenagio nĩ ũndũ ũcio makĩria tondũ ndikoragwo njĩrĩgĩrĩire.”​—Gregory, ũrĩ na mĩaka 11.

•   “Ũgwĩciria ndagĩka ikũmi cia kũrĩa tũkeki, na kũina karwĩmbo, nĩkĩo gĩkeno? Wagĩrĩirũo ũũke gwitũ wĩyonere gũkũngũĩra kwa ma nĩ kuuga atĩa!”​—Eric, ũrĩ na mĩaka 6.