Ndaciarĩirũo San Juan Chancalaito, taũni nini thĩinĩ wa Chiapas, Mexico. Famĩlĩ itũ nĩ ya andũ metagwo Chol, gĩkundi kiumanĩte na rũrĩrĩ rwa Maya. Aciari akwa maarĩ na ciana 12, na nĩ niĩ ndarĩ wa gatano. Rĩrĩa ndarĩ mũnini, niĩ na arĩa tũciaranĩirũo nao nĩ twambĩrĩirie kwĩruta Bibilia na Aira a Jehova. Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ, ndiahũthĩrire ũtaaro wa Bibilia ndĩ mũnini.

 Gũkinyĩria rĩrĩa ndarĩ na mĩaka 13, nĩ ndanyuaga ndawa cia kũrebia na ngaiya indo cia andũ arĩa angĩ. Ndĩ na mĩaka ĩyo nĩ ndoimire mũciĩ na ndoimaga kũndũ kũmwe ngathiĩ kũrĩa kũngĩ. Rĩrĩa ndarĩ na mĩaka 16, ngĩambĩrĩria kũruta wĩra mũgũnda-inĩ wa gũkũria bangi. Thutha wa kũruta wĩra kuo kĩndũ mwaka ũmwe, ũtukũ ũmwe tũgĩtwara mũrigo mũnene wa bangi na gatarũ, nĩ twatharĩkĩirũo nĩ andũ maarĩ na indo cia mbaara a gĩkundi kĩa andũ angĩ meendagia ndawa cia kũrebia. Ndahonokire kũrathwo nĩo na mũcinga na njĩra ya kũrikĩra rũũĩ-inĩ ngiumĩrĩra kũndũ kũraihu kũrĩa rũũĩ rũu rwaitagĩrĩra. Thutha ũcio ngĩũra ngĩthiĩ Amerika (US).

 Ndĩ kũu Amerika, ngĩthiĩ na mbere kwendia ndawa cia kũrebia na ngĩĩkora mathĩna-inĩ manene. Rĩrĩa ndarĩ na mĩaka 19, nĩ ndanyitirũo na ngĩohwo njera nĩ ũndũ wa gũthitangĩrũo ũici na kũgeria kũũraga mũndũ. Ndĩ njera nĩ ndaingĩrire gĩkundi-inĩ kĩa eki-naĩ na ngĩka maũndũ mangĩ ma ũhinya. Nĩ ũndũ ũcio, arũgamĩrĩri a njera magĩĩthaamĩria njera ĩngĩ yarĩ na ũgitĩri mũnene thĩinĩ wa Lewisburg, Pennsylvania.

 Njera-inĩ ĩyo ya Lewisburg, mĩtugo yakwa yathiaga o ĩgĩthũkaga makĩria. Tondũ nĩ ndecorete tattoo cia gĩkundi kĩa eki-naĩ, warĩ ũndũ mũhũthũ kũingĩra gĩkundi-inĩ o kĩu njera-inĩ ĩyo. Ngĩtuĩka mũndũ wa kũhũthĩra ũhinya o na makĩria, na ndekoraga mbaara-inĩ ĩmwe thutha wa ĩrĩa ĩngĩ. Hĩndĩ ĩmwe nĩ ndarĩ mbaara-inĩ ya ikundi cia eki-naĩ kũu njera. Nĩ twarũire ũũru mũno tũkĩhũthĩra mĩtĩ ya gũthaaka mũbira wa baseball na cuma cia kũmenyeria mwĩrĩ. Nĩguo maniine mbaara ĩyo, arangĩri a njera maahũthĩrire tear gas. Thutha ũcio, arũgamĩrĩri a njera makĩndwara gĩcigo-inĩ kĩa mwanya kĩa ohwo arĩa oru mũno. Ndarĩ na marakara moru na nĩ ndaragia ciugo njũru. Warĩ ũndũ mũhũthũ harĩ niĩ kũhũũra andũ. O na nĩ ndakenagĩra gwĩka ũguo. Ndieriraga nĩ ũndũ wa mĩtugo yakwa.

 Ndĩ gĩcigo-inĩ kĩu kĩa mwanya, ndahingagĩrũo thero-inĩ yakwa hakuhĩ mũthenya mũgima, kwoguo ngĩambĩrĩria gũthoma Bibilia nĩguo hĩtũkie mahinda. Thutha-inĩ, mũrangĩri ũmwe nĩ aaheire ibuku rĩa Kuishi Milele Katika Paradiso Duniani. a Rĩrĩa ndathomaga ibuku rĩu rĩa kwĩruta Bibilia, nĩ ndaririkanire maũndũ maingĩ nderutĩte ndĩ mũnini hĩndĩ ĩrĩa ndathomaga Bibilia na Aira a Jehova. Thutha ũcio, ngĩĩcũrania ũrĩa ũtũũro wakwa wathũkĩte nĩ ũndũ wa kũhũthagĩra ũhinya. Ningĩ nĩ ndeciririe ũhoro wa famĩlĩ itũ. Tondũ aarĩ a maitũ erĩ nĩ maatuĩkĩte Aira a Jehova, ũndũ ũrĩa wanjũkire meciria-inĩ nĩ atĩrĩ, ‘Nĩ magaatũũra tene na tene.’ Ngĩcoka ngĩĩyũria ũũ, ‘Nĩ kĩĩ kĩngĩgiria o na niĩ ngaatũũra?’ Hĩndĩ ĩyo nĩrĩo ndatuire itua irũmu rĩa kũgarũrũka.

 No nĩ ndamenyaga atĩ nĩ ndabataraga ũteithio nĩgetha hote kũgarũrũka. Nĩ ũndũ ũcio, ngĩamba ngĩhoya Jehova Ngai na ngĩmũthaitha andeithie. Ngĩcoka ngĩandĩka marũa kũrĩ wabici ya rũhonge ya Aira a Jehova ya Amerika (US) ngĩhoya wĩruti wa Bibilia. Wabici ĩyo ya rũhonge ĩkĩbanga ũrĩa kĩũngano kĩrĩa kĩarĩ hakuhĩ kĩngĩanginyĩire. Hĩndĩ ĩyo ndietĩkĩrĩtio gũceererũo nĩ andũ matarĩ a famĩlĩ itũ, kwoguo Mũira wa Jehova ũmwe kuuma kĩũngano-inĩ kĩu akĩambĩrĩria kũndũmagĩra marũa ma kũnjĩkĩra ngoro na mabuku marĩ na ũhoro wa Bibilia, marĩa moongereire wendi wakwa wa kũgarũrũka.

 Nĩ ndoire ikinya rĩa bata rĩrĩa ndatuire itua rĩa kuuma gĩkundi-inĩ kĩa eki-naĩ kĩrĩa ndeingĩranĩtie nakĩo mĩaka mĩingĩ. Mũtongoria wa gĩkundi kĩu o nake aarĩ gĩcigo-inĩ kĩu kĩa mwanya, kwoguo ngĩthiĩ kũrĩ we hĩndĩ ĩmwe ngĩmwĩra atĩ nĩ ndendaga gũtuĩka Mũira wa Jehova. Nĩ ndagegire rĩrĩa aanjĩrire ũũ: “Angĩkorũo nĩ ũtuĩte itua biũ, no wĩke ũguo. Ndingĩingĩrĩra maũndũ ma Ngai. No angĩkorũo no kuuma ũrenda kuuma gĩkundi-inĩ, nĩ ũĩ moimĩrĩro.”

 Mĩaka ĩĩrĩ ĩrĩa yarũmĩrĩire, aruti wĩra a njera nĩ moonire ũrĩa ũmũndũ wakwa wagarũrũkaga. Nĩ ũndũ ũcio makĩambĩrĩria kũnũmbũiya na njĩra njega makĩria. Kwa ngerekano, arangĩri nĩ maatigire kũnjoha bĩngũ makĩnduta thero-inĩ yakwa thiĩ ngethambe. O na mũrangĩri ũmwe nĩ ookire kũrĩ niĩ na akĩnjĩkĩra ngoro thiĩ na mbere gwĩka mogarũrũku marĩa ndekaga. Nao arũgamĩrĩri a njera magĩĩthamĩria kambĩ-inĩ ĩtaarĩ na ũgitĩri mũnene hakuhĩ na njera ĩrĩa nene mwaka-inĩ wa mũico wa kĩoho gĩakwa. Mwaka wa 2004, thutha wa gũkorũo njohetwo mĩaka ikũmi, nĩ ndarekereirio na ngĩcokio Mexico na mbathi ya njera.

 Kahinda kanini thutha wa gũkinya Mexico, ngĩcaria Nyũmba ya Ũthamaki ya Aira a Jehova. Ndathiire mũcemanio wakwa wa mbere ndĩhumbĩte nguo cia njera, tondũ nocio nguo iria njega ndarĩ nacio. O na ndariĩ ũguo, Aira a Jehova nĩ maanyitire ũgeni marĩ na wendo. Wendo wao nĩ watũmire nyone atĩ ndarĩ gatagatĩ-inĩ ka Akristiano a ma. (Johana 13:35) Mũthenya ũcio, athuri a kĩũngano nĩ maabangire ũrĩa ndĩrĩrutagwo Bibilia. Mwaka ũmwe thutha ũcio, kũrĩ Septemba 3, 2005, nĩ ndabatithirio ngĩtuĩka Mũira wa Jehova.

 Mweri-inĩ wa Janũarĩ 2007, ngĩambĩrĩria gũtungata ndĩ mũhunjia wa mahinda mothe, ngahũthagĩra mathaa 70 o mweri kũruta andũ Bibilia. Naguo mwaka wa 2011, ngĩrĩkia Cukuru ya Bibilia ya Ariũ a Ithe Witũ Arĩa Matahikanĩtie (rĩu ĩtagwo Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki). Cukuru ĩyo nĩ yandeithirie mũno kũmenya ũrĩa ingĩhingia mawĩra marĩa ndĩhokeirũo kĩũngano-inĩ.

 Mwaka wa 2013, nĩ ndahikirie mũtumia wakwa nyendete, Pilar. Oigaga arĩ na itherũ hanini atĩ ndetĩkagia maũndũ marĩa ndĩmwĩraga megiĩ mũtũũrĩre wakwa wa tene. Ndirĩ ndacokerera maũndũ marĩa ndekaga tene. Niĩ na mũtumia wakwa nĩ tũkoragwo na ma atĩ ũrĩa ndariĩ ũmũthĩ nĩ ũira wa atĩ Bibilia nĩ ĩrĩ ũhoti wa kũgarũra mũndũ.—Aroma 12:2.

 Nyonaga atĩ ciugo cia Jesu thĩinĩ wa Luka 19:10 ikoragwo ikĩaria ũhoro wakwa. Ooigire ũũ: “[Ndokire] gũcaria na kũhonokia kĩrĩa kĩũrĩte.” Rĩu ndiiguaga ndĩ na ũtũũro ũtarĩ na muoroto. O na ndithiaga ngĩkaga andũ maũndũ moru. Nĩ ũndũ wa gũteithio nĩ Bibilia, nĩ ngoragwo na muoroto ũrĩa mwega biũ wa ũtũũro, ngaikarania na arĩa angĩ na njĩra ya thayũ, na ũndũ wa bata makĩria, ngakorũo na ũrata mwega hamwe na Mũũmbi wakwa, Jehova.