ANDŨ arĩa metĩkĩtie ũrutani wa Ũtatũ moigaga atĩ Ngai nĩ atatũ thĩinĩ wa ũmwe; Ithe, Mwana, na Roho Mũtheru. Othe atatũ meragwo atĩ nĩ maiganaine, nĩ ene-hinya-wothe, na matirĩ kĩambĩrĩria. Kwoguo, kũringana na ũrutani wa Ũtatũ-rĩ, Ithe nĩ Ngai, Mwana nĩ Ngai, na Roho Mũtheru nĩ Ngai, ĩndĩ kũrĩ Ngai o ũmwe tu.

 Andũ aingĩ arĩa metĩkĩtie Ũtatũ nĩmetĩkagĩra atĩ matingĩhota gũtaarĩria ũrutani ũcio. No, metĩkĩtie atĩ ũrutani ũcio nĩ ũkoragwo thĩinĩ wa Bibilia. Nĩ wega kũririkana atĩ kiugo “Ũtatũ” gĩtionekaga thĩinĩ wa Bibilia. No rĩĩciria rĩa Ũtatũ hihi nĩ rĩonekaga thĩinĩ wa Bibilia? Nĩgetha tũcokie kĩũria kĩu-rĩ, reke tũrore rĩandĩko rĩmwe kaingĩ rĩhũthagĩrũo nĩ arĩa metĩkĩtie Ũtatũ kũnyita mbaru ũrutani wao.

Johana 1:1 yugaga ũũ: “O kĩambĩrĩria-rĩ, Ũhoro warĩ o kuo, naguo Ũhoro watũire o harĩ Ngai, o na guo Ũhoro warĩ o Ngai.” Thutha ũcio thĩinĩ wa gĩcunjĩ o kĩu-rĩ, mũtũmwo Johana nĩ onanĩtie wega atĩ “Ũhoro” ũcio nĩ Jesu. (Johana 1:14) No tondũ Ũhoro etĩtwo Ngai-rĩ, amwe monaga atĩ Mwana na Ithe no mũhaka makorũo marĩ Ngai ũmwe.

Ririkana atĩ gĩcigo kĩu kĩa Bibilia kĩaandĩkirũo na Kĩgiriki. Thutha-inĩ gĩgĩcoka gĩgĩtaũrũo na thiomi ingĩ. No, ataũri maigana ũna a Bibilia matiahũthĩrire ciugo ici: “Ũhoro warĩ o Ngai.” Nĩkĩ? Nĩũndũ wa ũmenyo wao wa Kĩgiriki kĩrĩa kĩahũthĩrirũo kwandĩka Bibilia-rĩ, ataũri acio moonire mataũre ciugo “Ũhoro warĩ o Ngai,” na njĩra ĩngĩ. Atĩa? Haha hena ngerekano nyinyi: “Ũhoro warĩ wa ũngai.” (A New Translation of the Bibilia) “Ũhoro warĩ ngai.” (The New Testament in an Improved Version) “Ũhoro warĩ o harĩ Ngai na wahaanaine nake.” (The Translator’s New Testament) Kũringana na ũtaũri ũcio-rĩ, Ũhoro ndwarĩ Ngai we mwene. * Ngũrani na ũguo-rĩ, Ũhoro etagwo “ngai” nĩ ũndũ wa ũrĩa atũũgĩrĩtio mũno igũrũ rĩa ciũmbe ciothe cia Jehova. Kiugo “ngai” haha kiugĩte “ũrĩa wĩ hinya.”

Andũ aingĩ matiũĩ Kĩgiriki kĩrĩa kĩahũthĩrirũo kwandĩka Bibilia. Kwoguo ũngĩmenya atĩa ũrĩa mũtũmwo Johana kũna eendaga kuuga? Ta wĩcirie ngerekano ya mũrutani agĩtaarĩria arutwo ake ithomo rĩna. Thutha ũcio-rĩ, arutwo magataũkĩrũo na  njĩra mwanya mwanya ũrĩa mũrutani oigire. Arutwo acio mangĩka atĩa? No morie mũrutani ũcio amahe ũhoro makĩria. Hatarĩ nganja kũmenya makĩria ũhoro ũcio nĩgũkũmateithia gũtaũkĩrũo nĩ ithomo rĩu wega. Na njĩra o ta ĩo-rĩ, no ũtaũkĩrũo nĩ Johana 1:1, ũngĩthoma ũhoro makĩria thĩinĩ wa Injiri ya Johana wĩgiĩ ũnene wa Jesu. Nĩũkũgĩa na ũtaũku mwega wa ithomo rĩu na njĩra ĩo.

Kwa ngerekano-rĩ, ta wĩcirie ũrĩa Johana aacokire akĩandĩka thĩinĩ wa mũrango wa 1, mũhari wa 18: “Gũtirĩ mũndũ ũrĩ ona Ngai [Mwene-Hinya-Wothe].” No andũ nĩ marĩ mona Jesu, ũrĩa Mũriũ, tondũ Johana oigire ũũ: “We, Ũhoro-rĩ [Jesu], agĩgĩtuĩka mũndũ, agĩtũũrania na ithuĩ . . . , na ithuĩ tũkĩĩonera riri wake.” (Johana 1:14) Kwoguo-rĩ, hihi Mũriũ no akorũo nowe Ngai Mwene-Hinya-Wothe? Johana ningĩ oigĩte atĩ Ũhoro warĩ “harĩ Ngai.” No mũndũ angĩkorũo harĩ mũndũ ũrĩa ũngĩ atĩa na o hĩndĩ ĩo akorũo nowe mũndũ ũcio? Ningĩ-rĩ, o ta ũrĩa haandĩkĩtwo thĩinĩ wa Johana 17:3, Jesu nĩonanĩtie wega ngũrani yake we mwene na Ithe wake wa matu-inĩ. Etaga Ithe “Ngai ũrĩa ũmwe wa ma.” Na akĩrĩkĩrĩria Injiri yake-rĩ, Johana oigĩte ũũ: “Icio nĩciandĩkĩtwo nĩ getha mwĩtĩkie atĩ Jesu nĩwe Kristo, Mũrũ wa Ngai.” (Johana 20:31) Ta rora wone atĩ Jesu ndetĩtwo Ngai, no etĩtwo Mũrũ wa Ngai. Ũhoro ũcio ũheanĩtwo makĩria thĩinĩ wa Injiri ya Johana wonanagia ũrĩa twagĩrĩirũo gũtaũkĩrũo nĩ Johana 1:1. Jesu arĩ we Ũhoro-rĩ, nĩ “ngai” na njĩra ya atĩ nĩ mũtũũgĩrie mũno, no we ti ũndũ ũmwe na Ngai Mwene-Hinya-Wothe.

Ta ririkana ngerekano ĩrĩa ya mũrutani na arutwo. Ta wĩcirie atĩ arutwo amwe marĩ na nganja o na thutha wa mũrutani kũmataarĩria makĩrĩa. Mangĩka atĩa? No morie mũrutani ũngĩ amataarĩrie makĩria ithomo rĩu. Mũrutani ũcio wa kerĩ angĩtaarĩria o ta ũrĩa wa mbere-rĩ, nganja cia arutwo aingĩ no ithire. Noguo o nawe, ũngĩkorũo ndũrĩ na ũũma ũrĩa mwandĩki wa Bibilia Johana oigĩte igũrũ rĩgiĩ ũrĩa Jesu na Ngai Mwene-Hinya-Wothe makonainie-rĩ, no ũrore ũrĩa mwandĩki ũngĩ wa Bibilia ataarĩirie ũhoro ũcio makĩria. Kwa ngerekano-rĩ, ta wĩcirie ũrĩa Mathayo aandĩkire. Ha ũhoro ũkoniĩ mũthia wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ-rĩ,  onanĩtie atĩ Jesu oigire ũũ: “Naguo ũhoro wa mũthenya ũcio, kana wa ihinda rĩu, gũtirĩ mũndũ ũũĩ, o na araika arĩa marĩ Igũrũ, o na kana Mũriũ, no Ithe witũ wiki.” (Mathayo 24:36) Ciugo icio cionanĩtie na njĩra ĩrĩkũ atĩ Jesu ti Ngai Mwene-Hinya-Wothe?

Jesu oigĩte atĩ Ithe nĩoĩ maũndũ maingĩ gũkĩra Mũriũ. No korũo Jesu nowe Ngai Mwene-Hinya-Wothe-rĩ, nĩ angĩũĩ maũndũ mothe marĩa Ithe oĩ. Kwoguo Mũriũ na Ithe matingĩkorũo nĩ maiganaine. No kũrĩ amwe mangiuga ũũ: ‘Jesu aarĩ na ũtũũro maita merĩ. Na haha aaragia arĩ ta mũndũ.’ No ona angĩkorũo ũguo nĩguo-rĩ, ĩ naguo roho mũtheru atĩa? Angĩkorũo guo nĩ Ngai o ta Ithe-rĩ, Jesu aaregire kuuga atĩ nĩũĩ maũndũ marĩa Ithe oĩ nĩkĩ?

O ũrĩa ũrathiĩ na mbere na kwĩruta Bibilia-rĩ, nĩ ũkũmenya maandĩko maingĩ ma Bibilia marĩa marĩrĩirie ũhoro ũcio. Nĩ megũkũhe ũũma wĩgiĩ Ithe, Mũriũ, na roho mũtheru.—Thaburi 90:2; Atũmwo 7:55; Akolosai 1:15.