1. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩĩyũria thutha wa kwĩruta ibuku rĩrĩ?

KWĨRUTA ibuku rĩrĩ nĩ gũgũteithĩtie ũmenye maũndũ maingĩ marĩa Bibilia ĩrutanaga ta kĩĩranĩro kĩrĩa Ngai eranĩire kĩa muoyo wa tene na tene, kũrĩa mũndũ athiaga akua, na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa kũriũkio kwa arĩa makuĩte. (Kohelethu 9:5; Luka 23:43; Johana 5:28, 29; Kũguũrĩrio 21:3, 4) No gũkorũo nĩ wambĩrĩirie gũthiĩ mĩcemanio ya Aira a Jehova na nĩ wĩtĩkĩtie atĩ nĩo mathathayagia Ngai na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. (Johana 13:35) Kwahoteka nĩ wambĩrĩirie gũkũria ũrata  wa hakuhĩ na Jehova, na hihi nĩ ũtuĩte itua atĩ nĩ ũrenda kũmũtungatĩra. Kwoguo no wĩyũrie, ‘Njagĩrĩirũo gwĩka atĩa rĩu nĩguo ndungatĩre Ngai?’

2. Nĩ kĩĩ gĩatũmire Mũethiopia ende kũbatithio?

² O na mũndũ ũmwe warĩ Mũethiopia watũũraga matukũ-inĩ ma Jesu nĩ ooririe kĩũria ta kĩu. Mũndũ ũcio aahunjĩirio nĩ mũrutwo wa Jesu wetagwo Filipu, ihinda rĩigana ũna thutha wa Jesu kũriũkio. Filipu nĩ aamũteithirie kũmenya atĩ Jesu nĩwe warĩ Mesia. Mũethiopia ũcio nĩ aahutirio mũno nĩ maũndũ marĩa eerutire nginya akiuga ũũ: “Ta rora! Ĩ maya maĩ; nĩ kĩĩ kĩngĩgiria batithio?”—Atũmwo 8:26-36.

3. (a) Nĩ watho ũrĩkũ Jesu aaheire arũmĩrĩri ake? (b) Mũndũ agĩrĩirũo kũbatithio atĩa?

³ Bibilia ĩrutanaga atĩ angĩkorũo nĩ ũkwenda gũtungatĩra Jehova no mũhaka ũbatithio. Jesu eerire arũmĩrĩri ake ũũ: “Thiĩi mũgatue andũ arutwo kuuma ndũrĩrĩ-inĩ ciothe, mũkĩmabatithagia.” (Mathayo 28:19) Ningĩ Jesu nĩ aaigire kĩonereria rĩrĩa aabatithirio. Aarindirũo maĩ-inĩ biũ no ti kũminjaminjĩrio maĩ mũtwe. (Mathayo 3:16) O na matukũ-inĩ maya, rĩrĩa Mũkristiano arabatithio agĩrĩire kũrindwo maĩ-inĩ biũ.

4. Kũbatithio gwaku kuonagia andũ arĩa angĩ atĩa?

⁴ Rĩrĩa wabatithio, ũkoragwo ũkĩonia andũ arĩa angĩ atĩ nĩ ũrenda gũtuĩka mũrata wa Ngai na kũmũtungatĩra. (Thaburi 40:7, 8) Kwoguo wahota kwĩyũria atĩrĩ, ‘Ndĩrabatara gwĩka atĩa nĩguo batithio?’

5. (a) Nĩ ũndũ ũrĩkũ arĩ o mũhaka wĩke ũtanabatithio? (b) Mĩcemanio ya Gĩkristiano nĩ ya bata nĩkĩ?

⁵ Mbere ya kũbatithio, no mũhaka ũmenye Jehova  na Jesu. Nĩ wambĩrĩirie gwĩka ũguo na njĩra ya kwĩruta Bibilia. (Thoma Johana 17:3.) No ũndũ ũcio ti mũiganu. Bibilia yugaga atĩ no mũhaka ‘ũiyũrũo nĩ ũmenyo ũrĩa wa ma’ wĩgiĩ wendi wa Jehova. (Akolosai 1:9) Mĩcemanio ya Aira a Jehova nĩ ĩgũgũteithia ũkorũo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na Jehova. Kĩu nĩ gĩtũmi kĩmwe kĩa bata kĩagĩrĩire gũtũma ũthiage mĩcemanio ĩyo ũtegũtĩrĩria.—Ahibirania 10:24, 25.

6. Nĩ maũndũ marĩkũ ũrabatara kũmenya kuuma Bibilia-inĩ ũtanabatithio?

⁶ Jehova nderĩgagĩrĩra ũkorũo ũĩ maũndũ mothe marĩa marĩ Bibilia-inĩ ũtanabatithio. Ndeerĩgĩrĩire Mũethiopia akorũo oĩ maũndũ mothe atanabatithio. (Atũmwo 8:30, 31) Ningĩ tũgũtũũra twĩrutaga ũhoro wa Ngai tene na tene. (Kohelethu 3:11) No nĩguo ũbatithio, nĩ ũrabatara kũmenya na gwĩtĩkĩra morutani ma mũthingi ma Bibilia.—Ahibirania 5:12.

7. Ũteithĩkĩte atĩa nĩ ũndũ wa kwĩruta Bibilia?

⁷ Bibilia yugaga ũũ: “Hatarĩ na wĩtĩkio gũtingĩhoteka gũkenia Ngai.” (Ahibirania 11:6) Kwoguo nĩ ũrabatara gũkorũo na wĩtĩkio ũtanabatithio. Bibilia ĩtwĩraga atĩ andũ amwe kuuma taũni-inĩ ya Korintho nĩ maaiguire maũndũ marĩa arũmĩrĩri a Jesu maarutanaga, na nĩ ũndũ ũcio “makĩambĩrĩria gwĩtĩkia na makĩbatithio.” (Atũmwo 18:8) Na njĩra o ta ĩyo, kwĩruta Bibilia nĩ gũgũteithĩtie kũgĩa na wĩtĩkio harĩ ciĩranĩro cia Ngai na harĩ hinya wa igongona rĩa Jesu, rĩrĩa rĩtũkũũraga kuuma kũrĩ mehia na gĩkuũ.—Joshua 23:14; Atũmwo 4:12; 2 Timotheo 3:16, 17.

8. Nĩ kĩĩ gĩgũgũtindĩka kwĩra andũ arĩa angĩ maũndũ marĩa wĩrutĩte?

⁸ O ũrĩa ũkwĩruta maũndũ maingĩ kuuma Bibilia-inĩ na wone ũrĩa maragũteithia mũtũũrĩre-inĩ waku, noguo wĩtĩkio waku ũgũthiĩ ũkĩgĩaga na hinya. Nĩ ũrĩiguaga ũkĩenda kwĩra andũ arĩa angĩ maũndũ marĩa ũreruta. (Jeremia 20:9; 2 Akorintho 4:13) No nĩ andũ arĩkũ ũngĩra?

9, 10. (a) Nĩ andũ arĩkũ ũngĩambĩrĩria kwĩra maũndũ marĩa wĩrutĩte? (b) Wagĩrĩirũo gwĩka atĩa angĩkorũo nĩ ũrenda kũhunjagia na kĩũngano?

⁹ No wende kwĩra andũ a famĩlĩ, arata, andũ a itũũra, na arĩa mũrutithanagia wĩra nao maũndũ marĩa ũreruta. Ũndũ ũcio nĩ mwega, no hingo ciothe ĩkaga ũguo na njĩra njega na ĩrĩ na wendo. Thutha wa ihinda, nĩ ũrĩambĩrĩria kũhunjia na kĩũngano. Rĩrĩa ũrĩigua nĩ wĩhaarĩirie kũhunjia na kĩũngano, no wĩre ũrĩa ũkũrutaga Bibilia. Angĩkorũo nĩ ekuona atĩ nĩ wĩhaarĩirie na nĩ ũratũũra kũringana na ithimi cia Bibilia, inyuerĩ nĩ mũgũikara thĩ na athuri erĩ a kĩũngano.

¹⁰ Gũgũthiĩ atĩa mwaikara thĩ nao? Athuri acio mekwaria nawe nĩguo mone kana nĩ ũtaũkĩirũo nĩ morutani ma mũthingi ma Bibilia na ũkametĩkia, kana nĩ wathĩkagĩra maũndũ marĩa Bibilia yugaga mũtũũrĩre-inĩ waku wa o mũthenya, na kana kũna nĩ ũrenda gũtuĩka Mũira wa Jehova. Ririkana atĩ athuri marũmbũyagia andũ othe thĩinĩ wa kĩũngano, nginya wee, kwoguo ndũgetigĩre kwaranĩria nao. (Atũmwo 20:28; 1 Petero 5:2, 3) Thutha wa kwaranĩria na athuri, nĩ megũcoka makũmenyithie kana nĩ wagĩrĩire kwambĩrĩria kũhunjia na kĩũngano.

11. Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata mũno gwĩka mogarũrũku ũtanambĩrĩria kũhunjia na kĩũngano?

 ¹¹ Athuri no magũtaarĩrie atĩ nĩ ũkũbatara gwĩka mogarũrũku makĩria ũtanambĩrĩria kũhunjia na kĩũngano. Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata mũno gwĩka mogarũrũku macio? Tondũ rĩrĩa tũrahunjĩria andũ ũhoro wa Ngai, tũkoragwo tũkĩaria ithenya rĩa Jehova na kwoguo no mũhaka tũtũũre na njĩra ĩramũgoocithia.—1 Akorintho 6:9, 10; Agalatia 5:19-21.

12. Andũ othe mabataraga kwĩrira nĩkĩ?

¹² Nĩ harĩ ũndũ ũngĩ arĩ o mũhaka wĩke ũtanabatithio. Mũtũmwo Petero ooigire ũũ: “Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, mwĩrirei, na mũgarũrũke nĩguo mehia manyu marihũrũo.” (Atũmwo 3:19) Kwĩrira nĩ gwĩka atĩa? Nĩ gwĩcokera mũno nĩ ũndũ wa ũndũ o wothe mũũru twĩkĩte. Kwa ngerekano, angĩkorũo nĩ ũreingĩragia ngomanio-inĩ itagĩrĩire, nĩ wagĩrĩirũo kwĩrira. Na o na angĩkorũo ũtũũro-inĩ waku wothe nĩ ũkoretwo ũkĩgeria ũrĩa wothe ũngĩhota gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire, no ũrabatara kwĩrira tondũ ithuothe nĩ twĩhagia na nĩ tũbataraga kũhoya Ngai atuohere.—Aroma 3:23; 5:12.

13. ‘Kũgarũrũka’ nĩ kuuga atĩa?

¹³ Hihi gwĩcokera tu nĩ ũndũ wa maũndũ waneka nĩ kũiganu? Aca. Petero ooigire atĩ ningĩ nĩ ũrabatara ‘kũgarũrũka.’ Ũguo nĩ kuuga atĩ no mũhaka ũtigane na mĩtugo yothe mĩũru ũrekaga na wambĩrĩrie gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. Kwa ngerekano, ta hũũra mbica ũgĩthiĩ kũndũ ũtarĩ wathiĩ rĩngĩ. Thutha wa ihinda, ũkamenya atĩ nĩ ũhĩtĩtie njĩra. Ũngĩka atĩa? Hatarĩ nganja  no kũrũgama ũngĩrũgama, ũgarũrũke, ũcoke wambĩrĩrie kũgera njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. O ũndũ ũmwe na ũcio, o ũrĩa ũreruta Bibilia, rĩngĩ no ũmenye harĩ na mĩtugo kana maũndũ ũrabatara kũgarũrĩra mũtũũrĩre-inĩ waku. Korũo wĩhaarĩirie ‘kũgarũrũka,’ na ũguo nĩ kuuga wĩke mogarũrũku marĩa marabatarania, ũcoke wambĩrĩrie gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire.

14. Wagĩrĩirũo kwĩyamũrĩra Ngai atĩa?

¹⁴ Ũndũ ũngĩ wa bata wagĩrĩirũo gwĩka mbere ya kũbatithio nĩ kwĩyamũrĩra Jehova. Rĩrĩa ũreyamũrĩra Jehova, ũmwĩraga kũgerera mahoya atĩ nowe ũrĩthathayagia na atĩ gwĩka wendi wake nĩkuo kũrĩkoragwo kũrĩ ũndũ ũrĩa wa bata mũno ũtũũro-inĩ waku.—Gũcokerithia Maathani 6:15.

15, 16. Nĩ kĩĩ gĩtindĩkaga mũndũ ende kwĩyamũrĩra Ngai?

¹⁵ Kwĩra Jehova atĩ nowe tu ũrĩtungatagĩra no ta kwĩra mũndũ wendete atĩ mũgũtũũrania nake ihinda rĩrĩa rĩothe ũrĩ muoyo. Ta wĩcirie ũhoro wa mwanake ũratuma ndũgũ na mũirĩtu. O ũrĩa mwanake egũthiĩ amenyete mũirĩtu ũcio, noguo ekũmwenda na ende kũmũhikia. O na gũtuĩka rĩu nĩ itua iritũ harĩ mwanake, nĩ ehaarĩirie gwĩka ũguo tondũ nĩ amwendete.

¹⁶ O ũrĩa ũkwĩruta ũhoro wĩgiĩ Jehova, noguo ũkũmwenda na wende gwĩka ũrĩa wothe ũngĩhota nĩguo ũmũtungatĩre. Ũndũ ũcio nĩ ũgũgũtindĩka ũmwĩre kũgerera mahoya atĩ nĩ ũrĩmũtungatagĩra. Bibilia yugaga atĩ mũndũ o wothe ũkwenda kũrũmĩrĩra Jesu no mũhaka “erege.” (Mariko 8:34) Ũguo nĩ kuuga atĩa? Nĩ kuuga atĩ gwathĩkĩra Jehova nĩkuo ũndũ ũrĩa ũrĩigaga  mbere ũtũũro-inĩ waku. Wendi wa Jehova nĩ wa bata mũno gũkĩra merirĩria maku kana maũndũ marĩa wendaga kũhingia.—Thoma 1 Petero 4:2.

17. Andũ amwe magaga kwĩyamũrĩra Jehova nĩkĩ?

¹⁷ Andũ amwe nĩ magaga kwĩyamũrĩra Jehova magĩtigĩra atĩ mahota kũremwo nĩ gũthiĩ na mbere kũmũtungatĩra. Matiendaga kũrakaria Jehova, kana hihi mageciria atĩ maga kũmwĩyamũrĩra ndakaamoria nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa mekaga.

18. Nĩ kĩĩ gĩgũgũteithia gũtooria guoya o wothe wa atĩ nĩ ũrĩrakaria Jehova?

¹⁸ Wendo waku harĩ Jehova nĩ ũgũgũteithia gũtooria guoya o wothe wa atĩ nĩ ũrĩmũrakaria. Tondũ nĩ ũmwendete, nĩ ũrĩkaga ũrĩa wothe ũngĩhota nĩguo ũthiĩ na mbere kũmũtungatĩra. (Kohelethu 5:4; Akolosai 1:10) Ndũrĩonaga gwĩka wendi wa Jehova kũrĩ ũndũ mũritũ mũno. Mũtũmwo Johana aandĩkire ũũ: “Kwenda Ngai nĩ atĩrĩ, tũrũmagĩrĩre maathani make; na maathani make ti mũrigo.”—1 Johana 5:3.

19. Nĩkĩ ndwagĩrĩirũo gwĩtigĩra kwĩyamũrĩra Jehova?

¹⁹ Ndũrabatara gũkorũo ũrĩ mũkinyanĩru nĩguo wĩyamũrĩre Jehova. Nderĩgagĩrĩra twĩke makĩria ma maũndũ marĩa tũngĩhota. (Thaburi 103:14) Nĩ arĩgũteithagia gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. (Isaia 41:10) Wĩhokage Jehova na ngoro yaku yothe, “nake nĩ arĩkũrũngagĩra njĩra ciaku.”—Thimo 3:5, 6.

20. Nĩ ikinya rĩrĩkũ ũbatiĩ kuoya thutha wa kwĩyamũrĩra Ngai?

²⁰ Hihi nĩ ũrona ta wĩhaarĩirie kwĩyamũrĩra Jehova? Thutha wa kwĩyamũrĩra Jehova, nĩ ũgũkorũo  wĩhaarĩirie nĩ ũndũ wa ikinya rĩu rĩngĩ. Ũrabatara kũbatithio.

21, 22. ‘Ũngiumbũra wĩtĩkio waku mbere ya andũ’ atĩa?

²¹ Menyithia mũtabarĩri wa kĩama gĩa athuri thĩinĩ wa kĩũngano kĩanyu atĩ nĩ wĩyamũrĩire Jehova na nĩ ũrenda kũbatithio. Nĩ ekũbanga mwarĩrĩrie morutani ma mũthingi ma Bibilia na athuri maigana ũna. Mangĩona nĩ wĩhaarĩirie, nĩ  megũkwĩra atĩ nĩ ũkaabatithio kĩgomano-inĩ kĩrĩa gĩkaarũmĩrĩra kĩa Aira a Jehova. Hĩndĩ ya kĩgomano kĩu nĩ gũgaakorũo na mĩario ĩrataarĩria kũbatithio nĩ kuuga atĩa. Ũrĩa ũkaaruta mĩario ĩyo nĩ akooria arĩa mehaarĩirie kũbatithio ciũria igĩrĩ hũthũ. Ũgĩcokia ciũria icio ũgaakorũo ‘ũkiumbũra wĩtĩkio waku mbere ya andũ.’—Aroma 10:10.

 ²² Thutha ũcio nĩ ũkaabatithio na njĩra ya kũrindwo maĩ-inĩ biũ. Kũbatithio nĩ gũkoonia andũ othe atĩ nĩ wĩyamũrĩire Jehova na rĩu ũrĩ Mũira wa Jehova.

23. Kũbatithio “thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Ithe witũ, na rĩa Mũriũ, na rĩa roho mũtheru” nĩ kuuga atĩa?

²³ Jesu ooigire atĩ arutwo ake mangĩkabatithio “thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Ithe witũ, na rĩa Mũriũ, na rĩa roho mũtheru.” (Thoma Mathayo 28:19.) Ũguo nĩ kuuga atĩa? Nĩ kuuga atĩ mũndũ nĩ akũũranĩte ũnene wa Jehova na itemi rĩa Jesu harĩ muoroto wa Ngai, o hamwe na ũrĩa Ngai ahũthagĩra roho wake mũtheru kũhingia wendi wake.—Thaburi 83:18; Mathayo 28:18; Agalatia 5:22, 23; 2 Petero 1:21.

24, 25. (a) Kũbatithio kũrũgamĩrĩire kĩĩ? (b) Tũkwarĩrĩria ũndũ ũrĩkũ thĩinĩ wa gĩcunjĩ kĩa mũico kĩa ibuku rĩrĩ?

²⁴ Kũbatithio kũrũgamĩrĩire ũndũ wa bata mũno. Rĩrĩa warindwo maĩ-inĩ, nĩ ta gũkua wakua, kana watigana na mũtũũrĩre waku wa hau kabere. Rĩrĩa woimĩra maĩ-inĩ, ũkwambĩrĩria ũtũũro mwerũ wa gwĩkaga wendi wa Ngai. Ũndũ ũcio ũkuonania atĩ kuuma rĩu ũrĩtungatagĩra Jehova. Ririkana atĩ ndwĩyamũrĩire mũndũ, ithondeka, kana wĩra mũna, no wĩyamũrĩire Jehova.

²⁵ Kwĩyamũrĩra Ngai nĩ gũgũgũteithia ũkũrie ũrata wa hakuhĩ hamwe nake. (Thaburi 25:14) No ũguo ti kuuga atĩ mũndũ nĩ akaahonokio o tondũ tu nĩ mũbatithie. Mũtũmwo Paulo aandĩkire ũũ: “Thiĩi na mbere kũrutĩra ũhonokio wanyu wĩra mũgĩĩtigagĩra na mũkĩinainaga.” (Afilipi 2:12) Kũbatithio no kĩambĩrĩria tu. No ũngĩtũũra hakuhĩ na Jehova atĩa? Gĩcunjĩ kĩa mũico kĩa ibuku rĩrĩ nĩ gĩgũcokia kĩũria kĩu.