1, 2. Ũgwĩciria mahoya nĩ kĩheo kĩa bata nĩkĩ, na tũrabatara kũmenya ũrĩa Bibilia ĩrutanaga igũrũ rĩgiĩ mahoya nĩkĩ?

THĨ ĨKORAGWO ĩrĩ kĩndũ kĩnini mũno ĩkĩringithanio na njata nyingĩ iria irĩ igũrũ. Jehova arora thĩ, andũ a ndũrĩrĩ ciothe monekaga matariĩ ta gataata ka maĩ karĩ ndoo-inĩ. (Thaburi 115:15; Isaia 40:15) O na gũtuĩka tũrĩ kĩndũ kĩnini mũno tũringithanĩtio na njata iria irĩ igũrũ, Thaburi 145:18, 19 yugaga ũũ: “Jehova akoragwo hakuhĩ na arĩa othe mamũkayagĩra, akoragwo hakuhĩ na arĩa othe mamũkayagĩra na ma. Nĩ ahingagia merirĩria ma arĩa mamwĩtigĩrĩte; nĩ aiguaga kĩrĩro kĩao gĩa kũhoya ũteithio, na akamahonokia.” Githĩ ũcio ti mweke wa mwanya mũno tũkoragwo naguo! Jehova, o we Mũũmbi mwene-hinya-wothe nĩ endaga gũkorũo hakuhĩ na ithuĩ na nĩ endaga gũthikĩrĩria mahoya maitũ. Hatarĩ nganja, mahoya nĩ mweke wa mwanya na nĩ kĩheo kĩa bata o ũmwe witũ aheetwo nĩ Jehova.

² No Jehova atũthikagĩrĩria angĩkorũo tu nĩ tũkũmũhoya na njĩra ĩrĩa etĩkĩrĩte. Tũngĩka ũguo atĩa? Reke tuone ũrĩa Bibilia yugaga igũrũ rĩgiĩ mahoya.

3. Wagĩrĩirũo kũhoya Jehova nĩkĩ?

³ Jehova nĩ endaga ũmwarĩrie na njĩra ya mahoya. Tũmenyaga ũguo atĩa? Thoma Afilipi 4:6, 7. Ta wĩcirie ũhoro wa ũndũ ũrĩa Ngai aratwĩra rĩandĩko-inĩ rĩu.  Mũũmbi wa igũrũ na thĩ nĩ akenagio mũno nĩwe na endaga ũmwĩre mathĩna maku na ũrĩa ũraigua.

4. Kũhoya kaingĩ kũngĩĩkĩra hinya atĩa ũrata waku na Jehova?

⁴ Mahoya nĩ matũteithagia gũkorũo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na Jehova. Rĩrĩa arata maranĩria kaingĩ igũrũ rĩgiĩ maũndũ marĩa mareciria, maũndũ marĩa maramatanga, na ũrĩa maraigua, ũrata wao ũthiaga ũkĩrũmaga. Ũguo noguo gũthiaga rĩrĩa tũrahoya Jehova. Thĩinĩ wa Bibilia, nĩ akwĩrĩte maũndũ marĩa eciragia na ũrĩa aiguaga, na ũrĩa ageeka mahinda marĩa mokĩte. No ũmwĩre nginya maũndũ maku ma thĩinĩ biũ na njĩra ya kũmwaragĩria kaingĩ. Wathiĩ na mbere gwĩka ũguo, noguo ũrata waku na Jehova ũkũrũma.—Jakubu 4:8.

5. Tũmenyaga atĩa atĩ Jehova ndathikagĩrĩria mahoya mothe?

⁵ Hihi Jehova athikagĩrĩria mahoya mothe? Aca. Matukũ-inĩ ma mũnabii Isaia, Jehova eerire Aisiraeli  ũũ: “O na mwahoya mahoya maingĩ, ndithikagĩrĩria; moko manyu maiyũire thakame.” (Isaia 1:15) Kwoguo tũngĩaga kwĩmenyerera, no twĩke maũndũ mangĩtũma tũraihanĩrĩrie na Jehova na age gũthikĩrĩria mahoya maitũ.

6. Wĩtĩkio nĩ wa bata mũno nĩkĩ? Ũngĩonania atĩa atĩ ũrĩ na wĩtĩkio?

⁶ Angĩkorũo nĩ tũrenda Jehova athikagĩrĩrie mahoya maitũ no mũhaka tũkorũo na wĩtĩkio harĩ we. (Mariko 11:24) Mũtũmwo Paulo aataarĩirie ũũ: “Hatarĩ na wĩtĩkio gũtingĩhoteka gũkenia Ngai wega, tondũ mũndũ ũrĩa ũkuhagĩrĩria Ngai no mũhaka etĩkie atĩ arĩ kuo na atĩ nĩ aheaga arĩa mamũcaragia na kĩyo ngerenwa.” (Ahibirania 11:6) No kuuga tu atĩ twĩ na wĩtĩkio ti kũiganu. Twagĩrĩirũo kuonania wĩtĩkio witũ wega na njĩra ya gwathĩkagĩra Jehova o mũthenya.—Thoma Jakubu 2:26.

7. (a) Twagĩrĩirũo gũkorũo na wĩnyihia na gĩtĩo rĩrĩa tũrahoya Jehova nĩkĩ? (b) Tũngĩonania atĩa atĩ tũtirĩ na ũhinga rĩrĩa tũrahoya?

⁷ Twagĩrĩirũo gũkoragwo na wĩnyihia na gĩtĩo rĩrĩa tũrahoya Jehova. Nĩkĩ? Tũngĩgĩa na mweke wa kwaria na mũthamaki kana mũtongoria wa bũrũri, tũngĩmwarĩria na njĩra ya gĩtĩo. Tondũ Jehova nĩwe Ngai Mwene-Hinya-Wothe-rĩ, na githĩ tũtikĩagĩrĩirũo kũmwĩnyihĩria mũno na kũmũhe gĩtĩo kĩnene makĩria rĩrĩa tũramwarĩria? (Kĩambĩrĩria 17:1; Thaburi 138:6) Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo kũhoya Jehova kuuma ngoro tũtarĩ na ũhinga handũ ha gũcokera ciugo o iria iria.—Mathayo 6:7, 8.

8. Twahoya igũrũ rĩgiĩ ũndũ mũna-rĩ, nĩ atĩa ũngĩ twagĩrĩirũo gwĩka?

⁸ Ningĩ rĩrĩa tũrahoya igũrũ rĩgiĩ ũndũ mũna, twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria o ũrĩa wothe tũngĩhota gwĩka kũringana na mahoya maitũ. Kwa ngerekano, tũngĩhoya Jehova atũhe mabataro maitũ ma o mũthenya,  tũtiagĩrĩirũo gũkorũo tũrĩ igũta tũkĩĩrĩgĩrĩra atĩ Jehova nĩ egũtũhe kĩrĩa gĩothe tũrabatara, o na gũtuĩka tũrĩ na ũhoti wa kũruta wĩra nĩguo tũkĩone. No mũhaka tũkorũo na kĩyo na twĩtĩkĩre kũruta wĩra o wothe tũngĩhota kũruta. (Mathayo 6:11; 2 Athesalonike 3:10) Ningĩ tũngĩhoya Jehova atũteithie gũtiga ũndũ mũũru, no mũhaka twĩtheme ũndũ o wothe ũngĩtũma tũcokere gwĩka ũndũ ũcio. (Akolosai 3:5) Reke rĩu twarĩrĩrie ciũria imwe andũ meyũragia ciĩgiĩ mahoya.

9. Twagĩrĩirũo kũhoya ũ? Nĩ ũndũ ũrĩkũ twĩrutaga kuumana na Johana 14:6 wĩgiĩ mahoya?

⁹ Twagĩrĩirũo kũhoya ũ? Jesu aarutire arũmĩrĩri ake mahoyage “Ithe witũ ũrĩ igũrũ.” (Mathayo 6:9) Ningĩ nĩ aameerire ũũ: “Nĩ niĩ njĩra na nĩ niĩ ũhoro ũrĩa wa ma na nĩ niĩ muoyo. Gũtirĩ mũndũ ũũkaga kũrĩ Awa atagereire harĩ niĩ.” (Johana 14:6) Kwoguo twagĩrĩirũo kũhoya Jehova wiki kũgerera harĩ Jesu. Kũhoya kũgerera harĩ Jesu nĩ kuuga atĩa? Nĩguo Jehova athikĩrĩrie mahoya maitũ, twagĩrĩirũo kuonania gĩtĩo nĩ ũndũ wa wĩra wa mwanya ũrĩa Jehova aaheire Jesu. O ta ũrĩa twerutire, Jesu ookire gũkũ thĩ nĩguo atũhonokie kuumana na mehia na gĩkuũ. (Johana 3:16; Aroma 5:12) Ningĩ Jehova nĩ athuurĩte Jesu akorũo arĩ Mũthĩnjĩri-Ngai Mũnene na Mũtuanĩri Ciira.—Johana 5:22; Ahibirania 6:20.

10. Twagĩrĩirũo kũhoya tũikarĩte atĩa? Taarĩria.

¹⁰ Twagĩrĩirũo kũhoya tũikarĩte atĩa? Jehova ndatwĩrĩte tũturagie maru, tũgaikara thĩ, kana tũkarũgama rĩrĩa tũrahoya. Bibilia ĩtũrutaga atĩ no twaranĩrie na Jehova tũikarĩte na njĩra o yothe ĩronania gĩtĩo. (1 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 17:16; Nehemia 8:6;  Danieli 6:10; Mariko 11:25) Ũndũ ũrĩa wa bata mũno harĩ Jehova ti ũrĩa tũgũikara tũkĩmũhoya, no nĩ kwaria nake tũrĩ na mwerekera ũrĩa wagĩrĩire. No tũhoe na mũgambo ũraiguĩka kana na ngoro, tũrĩ handũ o hothe, ihinda o rĩothe kũrĩ mũthenya kana ũtukũ. Rĩrĩa twahoya Jehova, twagĩrĩirũo gwĩtĩkia atĩ nĩ egũtũthikĩrĩria o na rĩrĩa tũrahoya na ngoro.—Nehemia 2:1-6.

11. Nĩ maũndũ ta marĩkũ tũngĩhoya Jehova?

¹¹ Nĩ maũndũ marĩkũ tũngĩhoya? No tũhoe igũrũ rĩgiĩ ũndũ o wothe ũngĩtĩkĩrĩka nĩ Jehova. Bibilia yugaga ũũ: “Tũngĩhoya ũndũ o na ũrĩkũ kũringana na wendi wake, nĩ atũiguaga.” (1 Johana 5:14) Hihi no tũhoe nĩ ũndũ wa maũndũ maitũ kĩũmbe? Ĩĩ no tũhoe. Kũhoya Jehova kwagĩrĩirũo gũkorũo kũhaana ta kwaranĩria na mũrata wa hakuhĩ. No twĩre Jehova ũndũ o wothe ũrĩ meciria-inĩ kana ngoro-inĩ citũ. (Thaburi 62:8) No tũmũhoe atũhe roho wake mũtheru nĩguo tũhote gwĩka maũndũ marĩa magĩrĩire. (Luka 11:13) Ningĩ no tũhoe Jehova atũhe ũũgĩ wa gũtua matua marĩa magĩrĩire, o na kana hinya wa kũhota kũhiũrania na mathĩna. (Jakubu 1:5) Nĩ twagĩrĩirũo kũhoya Jehova atuohere mehia maitũ. (Aefeso 1:3, 7) Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo kũhoera andũ arĩa angĩ, nginya andũ aitũ a famĩlĩ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa kĩũngano.—Atũmwo 12:5; Akolosai 4:12.

12. Nĩ maũndũ marĩkũ twagĩrĩirũo kũiga mbere mahoya-inĩ maitũ?

¹² Nĩ maũndũ marĩkũ twagĩrĩirũo kũiga mbere mahoya-inĩ maitũ? Nĩ Jehova na wendi wake. Twagĩrĩirũo kũmũcokeria ngatho kuuma ngoro nĩ ũndũ wa maũndũ mothe marĩa atwĩkĩire. (1 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 29:10-13) Tũmenyaga ũguo tondũ rĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ nĩ aarutire arutwo ake kũhoya.  (Thoma Mathayo 6:9-13.) Aameerire atĩ maagĩrĩirũo kwamba kũhoya rĩĩtwa rĩa Ngai rĩtherio. Jesu aacokire akĩonania atĩ twagĩrĩirũo kũhoya Ũthamaki wa Ngai ũũke na wendi wa Jehova wĩkwo thĩinĩ wa thĩ yothe. Jesu ooigire atĩ twagĩrĩirũo kũhoya igũrũ rĩgiĩ mabataro maitũ kĩũmbe thutha wa kũhoya maũndũ macio ma bata. Rĩrĩa twaiga Jehova na wendi wake mbere mahoya-inĩ maitũ, nĩ tuonanagia ũndũ ũrĩa wa bata makĩria harĩ ithuĩ.

13. Mahoya maitũ magĩrĩirũo gũkorũo maigana atĩa?

 ¹³ Mahoya maitũ magĩrĩirũo gũkorũo maigana atĩa? Bibilia ndĩtwĩrĩte. Mahoya maitũ no makorũo marĩ maraihu kana makuhĩ kũringana na ũrĩa maũndũ mahaana. Kwa ngerekano, no tũhoe mahoya makuhĩ tũkĩenda kũrĩa irio na maraihu rĩrĩa tũracokeria Jehova ngatho kana rĩrĩa tũramwĩra maũndũ marĩa maratũtanga. (1 Samueli 1:12, 15) Tũtingĩenda kũhoya mahoya maraihu nĩguo tũkenie andũ, ta ũrĩa andũ amwe meekaga matukũ-inĩ ma Jesu. (Luka 20:46, 47) Mahoya ta macio matikenagia Jehova. Ũndũ ũrĩa wa bata harĩ Jehova nĩ tũmũhoe kuuma ngoro.

14. Twagĩrĩirũo kũhoya maita maigana, na ũndũ ũcio ũtũrutaga atĩa igũrũ rĩgiĩ Jehova?

¹⁴ Twagĩrĩirũo kũhoya maita maigana? Jehova atwĩraga tũmũhoyage kaingĩ. Bibilia ĩtwĩraga ‘tũhoyage  tũtegũtigithĩria’ na ‘tũhoyage hingo ciothe.’ (Mathayo 26:41; Aroma 12:12; 1 Athesalonike 5:17) Hingo ciothe Jehova akoragwo ehaarĩirie gũtũthikĩrĩria. No tũmũcokerie ngatho o mũthenya nĩ ũndũ wa ũtaana na wendo wake. Ningĩ no tũmũhoe atũhe ũtongoria, hinya, na atũũmĩrĩrie. Angĩkorũo nĩ tuonaga kwaranĩria na Jehova arĩ gĩtĩo, nĩ tũrĩaranagĩria nake kaingĩ.

15. Twagĩrĩirũo kuuga “ameni” mũico-inĩ wa mahoya nĩkĩ?

¹⁵ Twagĩrĩirũo kuuga “ameni” mũico-inĩ wa mahoya nĩkĩ? Kiugo “ameni” kiugĩte “nĩguo” kana “nĩ gũtuĩke guo.” Ĩkoragwo ĩrĩ njĩra ya kuonania atĩ nĩ twetĩkania na ũrĩa twoiga mahoya-inĩ, atĩ tũtirĩ na ũhinga. (Thaburi 41:13) Bibilia ĩrutanaga atĩ nĩ wega kuuga “ameni” na ngoro kana na mũgambo mahoya-inĩ ma mũingĩ ĩrĩ njĩra ya kuonania atĩ nĩ twetĩkania na ũrĩa kwerũo.—1 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 16:36; 1 Akorintho 14:16.

16. Hihi Jehova nĩ acokagia mahoya maitũ? Taarĩria.

¹⁶ Hihi Jehova nĩ acokagia mahoya maitũ? Ĩĩ nĩ acokagia. Bibilia ĩmwĩtaga “Mũigua wa mahoya.” (Thaburi 65:2) Jehova nĩ aiguaga mahoya ma kuuma ngoro ma andũ milioni nyingĩ, na akamacokeria na njĩra nyingĩ itiganĩte.

17. Jehova ahũthagĩra araika na ndungata ciake gũkũ thĩ atĩa gũcokia mahoya maitũ?

¹⁷ Jehova nĩ ahũthagĩra araika na ndungata ciake gũkũ thĩ gũcokia mahoya maitũ. (Ahibirania 1:13, 14) Kũrĩ na ngerekano nyingĩ cia andũ maahoire Ngai amateithie gũtaũkĩrũo nĩ Bibilia na thutha wa ihinda inini magĩceererũo nĩ Mũira wa Jehova. Bibilia yonanagia atĩ araika nĩ mahũthĩkaga harĩ gũkinyĩria andũ “ũhoro mwega” thĩinĩ wa thĩ yothe. (Thoma Kũguũrĩrio 14:6.) O na aingĩ aitũ  twanahoya Jehova nĩ ũndũ wa thĩna mũna kana ũndũ twabataraga na tũkĩamũkĩra ũteithio kuuma harĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ.—Thimo 12:25; Jakubu 2:16.

18. Jehova ahũthagĩra atĩa roho wake mũtheru o hamwe na Bibilia gũcokia mahoya maitũ?

¹⁸ Jehova nĩ ahũthagĩra roho wake mũtheru gũcokia mahoya maitũ. Hĩndĩ ĩrĩa twamũhoya atũteithie kũhiũrania na thĩna mũna, no ahũthĩre roho wake mũtheru gũtũhe ũtongoria na hinya. (2 Akorintho 4:7) Ningĩ Jehova nĩ ahũthagĩra Bibilia gũcokia mahoya maitũ na gũtũteithia gũtua matua ma ũũgĩ. Hĩndĩ ĩrĩa tũrathoma Bibilia, no tuone maandĩko mangĩtũteithia. Ningĩ Jehova no ahũthĩre mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ hĩndĩ ya mĩcemanio oige ũndũ ũrĩa tũrabatara, kana o na mũthuri wa kĩũngano atwĩkĩre ngoro kũgerera Bibilia.—Agalatia 6:1.

19. Nĩkĩ rĩmwe no kuoneke ta Jehova ataracokia mahoya maitũ?

¹⁹ O na kũrĩ ũguo, rĩmwe mũndũ no eyũrie, ‘Jehova agĩte gũcokia mahoya makwa nginya rĩu nĩkĩ?’ Ririkana atĩ nĩ oĩ rĩrĩa egũcokia mahoya maitũ na ũrĩa egwĩka ũguo. Nĩ oĩ kĩrĩa tũrabatara. No tũbatare gũikara tũkĩhoyaga kwa ihinda nĩguo tuonanie nĩ tũrenda kĩrĩa tũramũhoya na nĩguo tuonanie atĩ tũrĩ na wĩtĩkio harĩ we. (Luka 11:5-10) Jehova rĩmwe nĩ acokagia mahoya maitũ na njĩra tũterĩgĩrĩire. Kwa ngerekano, no tũhoe igũrũ rĩgiĩ ũndũ mũritũ, no handũ ha kũweheria atũhe hinya wa kũũmĩrĩria.—Thoma Afilipi 4:13.

20. Twagĩrĩirũo kũhoyaga Jehova kaingĩ nĩkĩ?

²⁰ Nĩ gĩtĩo kĩnene gũkorũo na mweke wa kũhoya Jehova! No tũkorũo na ma atĩ nĩ arĩtũthikagĩrĩria. (Thaburi 145:18) O ũrĩa tũrĩhoyaga Jehova kaingĩ kuuma ngoro, noguo ũrata witũ nake ũrĩrũmaga.