1, 2. (a) Nĩ wĩra ũrĩkũ ndungata cia Jehova ikoretwo igĩkenera kũruta? (b) Nĩ kĩĩ Jehova onaga kĩrĩ kĩa bata makĩria?

 KWA IHINDA iraya, ndungata njĩhokeku cia Jehova nĩ ikoretwo igĩaka mĩako ĩtũmaga rĩĩtwa rĩake rĩgoocwo. Kwa ngerekano, Aisiraeli nĩ maanyitire itemi makenete gwaka hema ya gũtũnganwo na makĩruta indo cia gwaka na ũtaana mũingĩ.​—Tham. 35:30-35; 36:1, 4-7.

² Harĩ Jehova, indo iria ihũthagĩrũo gwaka ticio imũtĩithagia mũno, ningĩ ticio onaga irĩ cia bata makĩria. (Mat. 23:16, 17) Kĩrĩa Jehova onaga kĩrĩ kĩa bata, kĩheo kĩrĩa kĩmũtĩithagia gũkĩra iria ingĩ ciothe, nĩ ũthathaiya ũrĩa ndungata ciake imũheaga, hamwe na roho wao wa kwĩrutĩra na kũruta wĩra na kĩyo. (Tham. 35:21; Mar. 12:41-44; 1 Tim. 6:17-19) Ũndũ ũcio nĩ wa bata. Nĩkĩ? Tondũ mĩako ti ya gũtũũra. Kwa mũhaano, hema ĩrĩa ya gũtũnganwo hamwe na hekarũ ititũũraga. O na akorũo mĩako ĩyo ndĩtũũraga, Jehova ndarĩ aariganĩrũo nĩ ũtaana na kĩyo kĩa ndungata ciake njĩhokeku iria ciateithĩrĩirie kũmĩaka.​—Thoma 1 Akorintho 15:58; Ahibirania 6:10.

3. Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ thĩinĩ wa gĩcunjĩ gĩkĩ?

³ Andũ a Jehova mahinda-inĩ maya o nao nĩ merutanagĩria gwaka nyũmba cia ũthathaiya. Na maũndũ marĩa tũhingĩtie rungu rwa ũtongoria wa Mũthamaki witũ Jesu Kristo nĩ manene! Hatarĩ nganja, Jehova nĩ arathimĩte kĩyo gitũ. (Thab. 127:1) Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, nĩ tũkuona mawĩra mamwe marĩa marutĩtwo na ũrĩa matĩithĩtie Jehova. Ningĩ nĩ tũkũigua kuuma kũrĩ andũ amwe arĩa mateithĩtie kũhingia mawĩra macio.

4. (a) Tũbataraga nyũmba makĩria cia ũthathaiya nĩkĩ? (b) Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte wabici cia honge itiganĩte ituranĩrũo? (Rora ithandũkũ rĩrĩ na kĩongo “ Gwaka Wabici cia Honge​—Kũhingia Mabataro Marĩa Mareyumĩria.”)

⁴ O ta ũrĩa Gĩcunjĩ gĩa 16 kĩonanĩtie, Jehova nĩ atwĩrĩte tũcemanagie nĩguo tũmũthathaiye. (Ahib. 10:25) Mĩcemanio itũ nĩ ĩtũteithagia gwĩkĩra hinya wĩtĩkio witũ na kuongerera kĩyo gitũ wĩra-inĩ wa kũhunjia. O ũrĩa tũrakuhĩrĩria mũthia wa matukũ ma kũrigĩrĩria, noguo Jehova aratũma wĩra wa kũhunjia ũrutwo na ihenya. Ũndũ ũcio nĩ ũratũma andũ ngiri nyingĩ moke ithondeka-inĩ rĩake o mwaka. (Isa. 60:22) O  ũrĩa raiya a Ũthamaki marongerereka, noguo mĩako ya kũhũthĩrũo gũcaba mabuku ma Bibilia ĩrabatarania. Ningĩ nĩ tũrabatara nyũmba makĩria cia ũthathaiya.

5. Nĩkĩ rĩĩtwa Nyũmba ya Ũthamaki nĩ rĩagĩrĩru? (Rora nginya ithandũkũ rĩrĩ na kĩongo “ Kanitha wa New Light.”)

⁵ Mĩaka-inĩ ya kĩambĩrĩria ya andũ a Jehova a mahinda maya, Arutwo a Bibilia nĩ maambĩrĩirie kuona bata wa kũgĩa na kũndũ gwa gũcemanagĩria. Kwahoteka thĩinĩ wa West Virginia, Amerika (U.S.) nĩkuo gwakirũo ĩmwe ya nyũmba cia mbere cia ũthathaiya, mwaka wa 1890. Gũkinyĩria mĩaka-inĩ ya 1930, andũ a Jehova nĩ maakĩte kana magathondeka nyũmba cigana ũna cia gũcemanĩria, no nyũmba icio itiamenyekete ũrĩa irĩĩtagwo. Ĩndĩ mwaka wa 1935, Mũrũ wa Ithe Witũ Rutherford nĩ aaceerire bũrũri wa Hawaii, kũrĩa nyũmba ĩmwe ya ũthathaiya yaakagwo hakuhĩ na wabici ya rũhonge. Rĩrĩa oririo ũrĩa nyũmba ĩyo yagĩrĩire gwĩtwo, Mũrũ wa Ithe Witũ Rutherford oigire ũũ: “Na githĩ to tũmĩĩte ‘Nyũmba ya Ũthamaki,’ nĩ gũkorũo ũguo nĩguo twĩkaga, kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega wa Ũthamaki?” (Mat. 24:14) Rĩĩtwa rĩu rĩagĩrĩru nĩrĩo rĩaheirũo nyũmba ĩyo hamwe na nyũmba  nyingĩ cia ũthathaiya iria ihũthagĩrũo nĩ ciũngano cia andũ a Jehova thĩ yothe.

6, 7. Nyũmba cia Ũthamaki iria ciakagwo na ihenya ihingagia ũndũ ũrĩkũ?

⁶ Gũkinyĩria mĩaka-inĩ ya 1970, Nyũmba cia Ũthamaki ciathiaga ikĩbataranagia o na makĩria. Nĩ ũndũ ũcio, ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa Amerika (U.S.) nĩ maathondekire njĩra ya gwaka mĩako mĩega na mĩthaka makĩhũthĩra thikũ nini tu. Gũkinyĩria mwaka wa 1983, Nyũmba cia Ũthamaki ta icio 200 nĩ ciakĩtwo thĩinĩ wa Amerika (U.S.) na Canada. Nĩguo mahingie wĩra ũcio, ariũ a Ithe witũ nĩ maambĩrĩirie gũthondeka kamĩtĩ cia mĩako. Mũbango ũcio warutire wĩra wega mũno ũũ atĩ, mwaka wa 1986, Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia gĩkĩhĩtũkia ũhũthagĩrũo, na gũkinyĩria mwaka wa 1987, kwarĩ na Kamĩtĩ cia Mĩako 60 thĩinĩ wa Amerika (U.S.). a Gũkinyĩria mwaka wa 1992, kamĩtĩ icio nĩ ciathondeketwo thĩinĩ wa Argentina, Australia, Faranja, Njĩrĩmani, Japan, Mexico, Afrika ya Mũhuro, na Spain. Hatarĩ nganja, nĩ twagĩrĩirũo kũnyita mbaru aarĩ na ariũ a Ithe witũ me kĩyo arĩa makaga Nyũmba cia Ũthamaki na cia Igomano, tondũ wĩra ũrĩa marutaga nĩ ũtungata mũtheru.

⁷ Nyũmba icio cia Ũthamaki iria ciakagwo na ihenya, nĩ irutaga ũira mwega harĩ andũ a matũũra marĩa irakwo. Kwa mũhaano, ngathĩti ĩmwe bũrũri-inĩ wa Spain yarĩ na kĩongo kĩoigaga, “Wĩtĩkio nĩ Weheragia Irĩma.” Ĩkĩaria ũhoro wĩgiĩ Nyũmba ya Ũthamaki ta ĩyo ĩrĩa yaakagwo taũni-inĩ ya Martos, ngathĩti ĩyo yoririe ũũ: “Hihi no kũhoteke thĩinĩ wa thĩ ĩno ĩiyũirũo nĩ mwĩyendo atĩ andũ merutĩre kuuma mĩena ĩtiganĩte [thĩinĩ wa Spain] mathiĩ taũni-inĩ ya Martos, nĩ getha make nyũmba ĩbunjĩte  rekondi nĩ ũndũ wa gwakwo na ihenya, ĩgaakwo wega, na njĩra ya mũbango?” Ngathĩti ĩyo yacokirie kĩũria kĩu ĩkĩhũthĩra ciugo cia Mũira wa Jehova ũmwe werutĩire mwako-inĩ ũcio ĩkiuga ũũ: “Ũndũ ũcio ũhotekete tondũ ithuĩ tũrĩ andũ marutĩtwo maũndũ nĩ Jehova.”

8. Nĩ mũbango ũrĩkũ Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia kĩahĩtũkirie mwaka wa 1999, na gĩekire ũguo nĩkĩ?

⁸ Karine ya 20 ĩgĩũka gũthira, andũ aingĩ nĩ maaingĩrire ithondeka-inĩ rĩa Jehova mabũrũri-inĩ marĩa ariũ a Ithe witũ matakoragwo na ũhoti mũnene wa kĩĩmbeca. Ciũngano cia kwao nĩ cierutanagĩria mũno gwaka kũndũ gwa gũcemanĩria. Ĩndĩ mabũrũri-inĩ mamwe, ariũ a Ithe witũ nĩ maanyũrũragio tondũ Nyũmba ciao cia Ũthamaki itiarĩ njega iringithanĩtio na nyũmba ingĩ cia kũhoerũo. No kwambĩrĩria mwaka wa 1999, Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia nĩ kĩahĩtũkirie mũbango wa gwaka Nyũmba cia Ũthamaki na ihenya makĩria mabũrũri-inĩ macio. Mabũrũri marĩa matongu nĩ maaheanire mbeca nĩ getha “kũigananio” maũndũ. (Thoma 2 Akorintho 8:13-15.) Nao aarĩ na ariũ a Ithe witũ kuuma mabũrũri mangĩ makĩĩrutĩra gũteithĩrĩria wĩra ũcio.

9. Nĩ wĩra ũrĩkũ wonekaga wĩ mũritũ, no nĩ ũndũ ũrĩkũ wahingirio?

⁹ Kĩambĩrĩria-inĩ, wĩra ũcio wonekaga ũrĩ mũritũ mũno. Riboti ĩmwe mwaka-inĩ wa 2001 yonanirie atĩ nĩ kwabataranagia Nyũmba cia Ũthamaki makĩria ma 18,300 thĩinĩ wa mabũrũri 88 marĩa matarĩ ũhoti mũnene wa kĩĩmbeca. O na kũrĩ ũguo, nĩ ũndũ wa ũteithio wa roho wa Ngai na Mũthamaki witũ Jesu Kristo, gũtirĩ ũndũ ũtangĩhoteka. (Mat. 19:26) Ihinda-inĩ rĩa mĩaka 15, kuuma mwaka wa 1999 nginya 2013, andũ a Ngai nĩ  maakĩte Nyũmba cia Ũthamaki 26,849 makĩhũthĩra mũbango ũcio. b Jehova nĩ athiĩte na mbere kũrathima wĩra wa kũhunjia, na nĩkĩo gũkinyĩria mwaka wa 2013, no kwarĩ na bata wa Nyũmba cia Ũthamaki ta 6,500 mabũrũri-inĩ macio, na mahinda-inĩ maya, nyũmba ingĩ magana maingĩ nĩ ibataranagia o mwaka.

10-12. Gwakwo kwa Nyũmba cia Ũthamaki gũtĩithĩtie rĩĩtwa rĩa Jehova atĩa?

¹⁰ Hihi gwakwo kwa Nyũmba icio njerũ cia Ũthamaki gũtĩithĩtie rĩĩtwa rĩa Jehova atĩa? Riboti ĩmwe kuuma wabici ya rũhonge ya Zimbabwe yoigire ũũ: “Mweri ũmwe thutha wa gwaka Nyũmba njerũ ya Ũthamaki, mũigana wa andũ mĩcemanio-inĩ wongererekaga maita merĩ.” Thĩinĩ wa mabũrũri maingĩ, kuonekaga ta andũ metigagĩra gũũka mĩcemanio-inĩ nginya rĩrĩa gũkaagĩa handũ hega ha gũcemanĩria. No Nyũmba ya Ũthamaki yarĩkia gwakwo, thutha wa kahinda ĩihũraga nginya gũkabatara gwakwo ĩngĩ. O na kũrĩ ũguo, to ũthaka wa mwako tu ũtũmaga andũ magucĩrĩrio kũrĩ Jehova. Wendo wa ma wa Gĩkristiano ũrĩa wonanagio nĩ arĩa maraaka nyũmba icio o naguo nĩ ũkoragwo na itemi harĩ ũrĩa andũ monaga ithondeka rĩake. Reke tuone ngerekano cigana ũna.

¹¹ Indonesia. Rĩrĩa mũndũ ũmwe wakoretwo akĩĩrorera Nyũmba ya Ũthamaki ĩgĩakwo aamenyire atĩ andũ othe arĩa maakaga maarĩ a kwĩrutĩra, oigire ũũ: “Inyuĩ mũrĩ andũ a magegania! O na gũtuĩka mũtirĩhagwo, nĩ nyonete ũrĩa o ũmwe wanyu akoretwo akĩruta wĩra na ngoro yothe na acanjamũkĩte. Ngwĩciria gũtirĩ ndini ĩngĩ ĩhaana ta ĩno yanyu!”

¹² Ukraine. Mũtumia ũmwe wahĩtũkagĩra handũ Nyũmba ya Ũthamaki yakagwo o mũthenya eeihũrĩirie atĩ andũ acio maarutaga wĩra maarĩ Aira a Jehova na atĩ mwako ũcio maakaga warĩ ũtuĩke Nyũmba ya Ũthamaki. Oigire ũũ: “Nĩ nderĩtwo ũhoro wĩgiĩ Aira a Jehova nĩ mwarĩ wa maitũ ũrĩa wacokire gũtuĩka ũmwe wao. Nderorera nyũmba ĩyo ĩgĩakwo, ngĩtua itua atĩ o na niĩ no nyende gũtuĩka wa famĩlĩ ĩyo ya kĩĩroho. Nĩ ndĩyoneire ũrĩa monanagia wendo.” Mũtumia ũcio nĩ eetĩkĩrire kwĩruta Bibilia na akĩbatithio mwaka wa 2010.

13, 14. (a) Weruta ũndũ ũrĩkũ kuumana na ũrĩa mũthuri ũmwe na mũtumia wake meekire thutha wa kwĩrorera mwako wa Nyũmba ya Ũthamaki ũgĩthiĩ na mbere? (b) Nĩ maũndũ marĩkũ ũngĩĩka nĩguo ũteithĩrĩrie kũrĩa mũcemanagĩria gũtĩithie rĩĩtwa rĩa Jehova?

¹³ Argentina. Mũthuri ũmwe na mũtumia wake nĩ maathiire kũrĩ mũrũ wa Ithe witũ ũmwe warũgamagĩrĩra mwako wa Nyũmba ya Ũthamaki. Mũthuri ũcio akiuga, “Nĩ tũkoretwo tũkĩĩrorera mũno wĩra wanyu wa gwaka, na . . . nĩ tũtuĩte itua atĩ nĩ tũkwĩruta ũhoro wĩgiĩ Ngai thĩinĩ wa nyũmba ĩno.” Agĩcoka akĩũria atĩrĩ, “Tũbatiĩ gwĩka atĩa nĩguo twagĩrĩre gũũka gĩthomo gũkũ?” Mũthuri ũcio na mũtumia wake nĩ meetĩkĩrire kwĩruta Bibilia, no makiuga atĩ mekwĩruta angĩkorũo famĩlĩ yao yothe nĩ ĩgũkorũo ho. Ariũ a Ithe witũ nĩ meetĩkĩrire makenete ihoya rĩu rĩao.

¹⁴ No gũkorũo ndwagĩire na mweke wa gũteithĩrĩria gwaka Nyũmba ya Ũthamaki ĩrĩa mũcemanagĩria, ĩndĩ nĩ kũrĩ maũndũ  maingĩ ũngĩĩka nĩguo ũteithĩrĩrie kũrĩa mũcemanagĩria gũtĩithie rĩĩtwa rĩa Jehova. Kwa mũhaano, no ũnyite ũgeni arutwo aku a Bibilia, arĩa ũracokera, na andũ angĩ mũnyitanĩre hamwe nao mĩcemanio-inĩ thĩinĩ wa Nyũmba ya Ũthamaki. Ningĩ ũrĩ na mweke wa gũteithia gũtheria na kũramata kũrĩa mũcemanagĩria. Ũngĩĩbanga wega, no ũhote kũruta mũhothi wa gũteithĩrĩria kũhingia mabataro ma Nyũmba yanyu ya Ũthamaki kana gwaka nyũmba ingĩ cia ũthathaiya kũndũ kũngĩ thĩinĩ wa thĩ. (Thoma 1 Akorintho 16:2.) Maũndũ macio mothe nĩ matũmaga rĩĩtwa rĩa Jehova rĩgoocwo makĩria.

15-17. (a) Nĩ a manyitaga itemi inene harĩ wĩra wa gwaka? (b) Weruta ũndũ ũrĩkũ kuuma kũrĩ ciugo cia athuri na atumia arĩa manaruta wĩra wa gwaka thĩinĩ wa mabũrũri mangĩ?

¹⁵ Wĩra mũingĩ wa gwaka Nyũmba cia Ũthamaki, Nyũmba cia Igomano, na wabici cia honge ũrutagwo nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ a kũu kũraakwo. No kaingĩ nĩ mateithagĩrĩrio nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ a kuuma mabũrũri mangĩ arĩa marĩ na ũmenyeru wa gwaka. Amwe a acio merutagĩra nĩ mabangaga maũndũ mao nĩ getha mahote kũruta wĩra bũrũri-inĩ ũngĩ kwa ihinda rĩa ciumia cigana ũna. Angĩ nao makoragwo mehaarĩirie gũtungata ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ, maarĩkia gwaka kũndũ kũmwe magathiĩ kũrĩa kũngĩ.

¹⁶ Gwaka thĩinĩ wa mabũrũri mangĩ nĩ gũkoragwo na moritũ ma kuo, no ningĩ nĩ kũrehaga irathimo nyingĩ. Kwa mũhaano, Timo na Lina nĩ mathiĩte mabũrũri-inĩ ma Asia, Rũraya, na Amerika ya Mũhuro gwaka Nyũmba cia Ũthamaki, Nyũmba cia Igomano, na wabici cia honge. Timo oigire ũũ: “Kwa ihinda rĩa mĩaka 30, ngoretwo ngĩheo wĩra mwerũ thutha wa mĩaka ta ĩĩrĩ ũguo.” Nake Lina, ũrĩa maahikanirie na Timo mĩaka 25 mĩhĩtũku, oigire ũũ: “Tũtungatĩte na Timo thĩinĩ wa mabũrũri  ikũmi ngũrani. Nĩ tũhũthagĩra ihinda inene na hinya mũingĩ tũngĩkamenyera irio ingĩ, rĩera rĩngĩ, rũthiomi rũngĩ, kũndũ kũngĩ gwa kũhunjia na gũthondeka arata erũ.” c Hihi kĩyo kĩao gĩkoretwo na moimĩrĩro marĩkũ? Lina oigire ũũ: “Moritũ macio matũmĩte tũgĩe na irathimo nyingĩ mũno. Nĩ twĩyoneire wendo na ũtaana wa Gĩkristiano na tũkona Jehova agĩtũrũmbũiya na njĩra ya wendo. Ningĩ nĩ tuonete kũhinga gwa kĩĩranĩro kĩrĩa Jesu eerĩire arutwo ake thĩinĩ wa Mariko 10:29, 30. Nĩ tũgĩĩte maita igana aarĩ a maitũ, ariũ a maitũ, na maitũ angĩ a kĩĩroho.” Timo oigire ũũ: “Tũiguaga tũiganĩire mũno rĩrĩa tũrahũthĩra ũhoti witũ kũhingia muoroto ũrĩa mũnene makĩria, wa kũnyita itemi harĩ kũingĩhia indo cia Mũthamaki.”

¹⁷ Darren na Sarah, arĩa mateithĩrĩirie wĩra wa mĩako thĩinĩ wa Afrika, Asia, Amerika ya Gatagatĩ, Rũraya, Amerika ya Mũhuro, na South Pacific, monaga atĩ irathimo iria magĩĩte nacio nĩ nyingĩ gũkĩra ũrĩa maneima. O na gũtuĩka nĩ macemanĩtie na moritũ, Darren oigire ũũ: “Gĩkoretwo kĩrĩ gĩtĩo kũrutithania wĩra na ariũ a Ithe witũ kuuma mabũrũri matiganĩte thĩinĩ wa thĩ. Nyonaga wendo ũrĩa tũkoragwo naguo kwerekera Jehova ũhaana rũrigi rũthiũrũrũkĩirie thĩ, rũgatuohithania ithuothe hamwe.” Nake Sarah akiuga ũũ: “Nĩ ndĩrutĩte maũndũ maingĩ kuuma kũrĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ marĩ na ũndũire ũtiganĩte! Kuona ũrĩa meimĩte maũndũ maingĩ nĩguo matungatĩre Jehova nĩ gũtũmaga thiĩ na mbere kwĩrutanĩria biũ ũtungata-inĩ wakwa.”

18. Ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Thaburi 110:1-3 ũrahingio atĩa?

¹⁸ Mũthamaki Daudi aarathire atĩ o na gũtuĩka raiya a Ũthamaki wa Ngai nĩ mangĩgacemania na moritũ maingĩ, ‘mangĩkerehaga meyendeire’ nĩguo mateithĩrĩrie wĩra wa Ũthamaki. (Thoma Thaburi 110:1-3.) Arĩa othe mateithagĩrĩria wĩra-inĩ wa kũnyita mbaru Ũthamaki nĩ makoragwo na itemi harĩ kũhinga gwa ciugo icio. (1 Kor. 3:9) Mĩako mĩingĩ ĩrĩa ĩrĩ kuo ya wabici cia honge, Nyũmba cia Igomano magana maingĩ, na makiri ma Nyũmba cia Ũthamaki thĩinĩ wa thĩ yothe nĩ ũira atĩ Ũthamaki wa Ngai ũrĩ kuo na atĩ rĩu nĩ ũrathana. Na githĩ ti gĩtĩo kĩnene tũrĩ nakĩo gĩa gũtungatĩra Mũthamaki witũ Jesu Kristo wĩra-inĩ ũrĩa ũtũmaga Jehova aheo gĩtĩo kĩrĩa kĩmwagĩrĩire!