1, 2. Balaamu aahũthĩrire njĩra ĩrĩkũ kũheenereria andũ a Jehova?

MŨTEGI wa thamaki athiaga harĩa angĩona mũthemba wa thamaki ũrĩa arenda kũnyita. Agathuura kĩndũ gĩa kũheenereria na agaikia ndwano yake maĩ-inĩ. Ageterera arĩ na ũkirĩrĩria, na thamaki yarũma, akagutha ndwano yake ĩkahata magego-inĩ ma thamaki ĩyo na akamĩgucia.

² Na njĩra o ta ĩyo, andũ no mategwo. Kwa ngerekano, Aisiraeli maarĩ hakuhĩ gũkinya Bũrũri wa Kĩĩranĩro rĩrĩa maambire hema Werũ-inĩ wa Moabi. Mũthamaki wa Moabi nĩ eerĩire mũndũ wetagwo Balaamu mbeca nyingĩ angĩatũmire Aisiraeli manyitwo nĩ kĩrumi. Mũthia-inĩ, Balaamu akĩona njĩra ya gũtũma Aisiraeli merehere kĩrumi o ene. Akĩhũthĩra ũũgĩ gũthuura ũndũ wa kũmaheenereria. Agĩtũma airĩtu a Moabi mathiĩ kambĩ-inĩ ya Isiraeli nĩguo maheenererie arũme.—Ndari 22:1-7; 31:15, 16; Kũguũrĩrio 2:14.

3. Aisiraeli maagũire mũtego-inĩ wa Balaamu atĩa?

³ Hihi ũndũ ũcio Balaamu aahũthĩrire warĩ na moimĩrĩro? Ĩĩ. Arũme ngiri nyingĩ a Isiraeli nĩ meeingĩririe  “ngomanio-inĩ itagĩrĩire na airĩtu a Moabi.” Ningĩ makĩambĩrĩria gũthathaiya ngai cia maheeni, nginya ngai ĩrĩ magigi ya ngomanio, yetagwo Baali ya Peori. Nĩ ũndũ ũcio, Aisiraeli 24,000 magĩkuĩra o hau mũhaka-inĩ wa Bũrũri wa Kĩĩranĩro.—Ndari 25:1-9.

4. Nĩ kĩĩ gĩatũmire Aisiraeli ngiri nyingĩ meingĩrie thĩinĩ wa ngomanio itagĩrĩire?

⁴ Nĩ kĩĩ gĩatũmire Aisiraeli aingĩ ũguo magwe mũtego-inĩ wa Balaamu? Meeciragia o ũhoro wa merirĩria mao ma mwĩyendo, na makĩriganĩrũo nĩ maũndũ marĩa mothe Jehova aamekĩire. Aisiraeli maarĩ na itũmi nyingĩ cia gũkorũo marĩ ehokeku harĩ Ngai. Nĩ aamakũũrĩte ũkombo-inĩ Misiri, akamahe irio marĩ werũ-inĩ, na akamakinyia mũhaka-inĩ wa Bũrũri wa Kĩĩranĩro marĩ o na thayũ. (Ahibirania 3:12) O na kũrĩ ũguo, nĩ maaheenereirio kũgerera ngomanio itagĩrĩire. Mũtũmwo Paulo aandĩkire ũũ: “O na tũtikeingĩrie thĩinĩ wa ngomanio itagĩrĩire ta ũrĩa amwe ao meeingĩririe ngomanio-inĩ itagĩrĩire, na nĩ ũndũ ũcio . . . magĩkua.”—1 Akorintho 10:8.

5, 6. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩĩruta na ũrĩa gwekĩkire Werũ-inĩ wa Moabi?

⁵ Thĩ njerũ ĩrĩ hakuhĩ mũno. Kwoguo o na ithuĩ tũtariĩ ta Aisiraeli marĩ mũhaka-inĩ wa Bũrũri wa Kĩĩranĩro. (1 Akorintho 10:11) Thĩ ĩrĩa tũratũũra ũmũthĩ ĩrĩ na thuti nene ya ngomanio o na gũkĩra ũrĩa Amoabi maatariĩ. Nĩ ũndũ mũhũthũ o na andũ a Jehova kũgĩa thuti ta ĩyo. Ũhoro wa ma nĩ atĩ, mũtego ũrĩa Mũcukani ahotete kũhũthĩra mũno nĩ ngomanio itagĩrĩire.—Ndari 25:6, 14; 2 Akorintho 2:11; Judasi 4.

⁶ Ta wĩyũrie ũũ, ‘Hihi niĩ ingĩenda gũkenera mwago wa mwĩyendo wa kahinda kanini kana ingĩenda gũtũũra  tene na tene ndĩ na gĩkeno thĩinĩ wa thĩ njerũ?’ Githĩ ti kaba kwĩrutanĩria gwathĩkĩra watho ũyũ wa Jehova: “Ũragĩrai ngomanio itagĩrĩire”?—1 Akorintho 6:18.

7, 8. Ngomanio itagĩrĩire nĩ kĩĩ? Nĩkĩ ũcio nĩ ũndũ mũritũ?

⁷ Andũ aingĩ ũmũthĩ marĩ mwerekera wa ũtũrĩka na magararaga mawatho ma Ngai megiĩ ngomanio matekũhithĩrĩra. Thĩinĩ wa Bibilia, ciugo ngomanio itagĩrĩire nĩ kuuga ciĩko cia ngomanio gatagatĩ ka andũ erĩ matahikanĩtie kũringana na Maandĩko. Nĩ hamwe na ciĩko cia ngomanio gatagatĩ ka arũme kwa arũme kana atumia gwa atumia na ngomanio gatagatĩ ka andũ na nyamũ. Ciĩko cia ngomanio no ikorũo irĩ gũkoma na mũndũ, kwarahũra ciĩga cia ũciari cia mũndũ ũkĩhũthĩra kanua, kũingĩra mũndũ ũrĩa ũngĩ na thutha, kana kũhambata ciĩga cia ũciari cia mũndũ harĩ na muoroto wa kũmwarahũra.—Rora Kohoro ka 23 Mũico-inĩ wa Ibuku.

⁸ Bibilia yonanagia wega atĩ mũndũ angĩthiĩ na mbere kwĩingĩria thĩinĩ wa ngomanio itagĩrĩire, ndangĩikara kĩũngano-inĩ. (1 Akorintho 6:9; Kũguũrĩrio 22:15) Ningĩ mũndũ mwaganu nĩ eimaga gĩtĩo na akaga kwĩhokwo nĩ andũ arĩa angĩ. Hingo ciothe waganu ũkoragwo na moimĩrĩro moru. Nĩ ũtũmaga mũndũ agĩe na thamiri ĩrĩ na ũcuke, na kaingĩ nĩ ũrehaga nda itarendekana, mathĩna ma kĩhiko, mĩrimũ, o na kana gĩkuũ. (Thoma Agalatia 6:7, 8.) Korũo mũndũ no atithie na ecũranie moimĩrĩro ma waganu, no kũhoteke ndangĩenda kwĩingĩria maũndũ-inĩ ma waganu. No kaingĩ mũndũ akoragwo agĩĩciria o ũhoro wa kũhingia merirĩria make mwene rĩrĩa aroya ikinya rĩa mbere rĩrĩa rĩtũmaga  mũndũ eingĩrie maũndũ-inĩ ma waganu. Ikinya rĩu rĩa mbere kaingĩ nĩ rĩkoragwo rĩhutĩtie ponografĩ.

9. Nĩkĩ ponografĩ nĩ ũgwati?

⁹ Ponografĩ ĩkoragwo ĩthondeketwo nĩguo yarahũre merirĩria maitũ ma ngomanio. Ũmũthĩ ponografĩ ĩkoragwo kũndũ guothe—ngathĩti-inĩ, mabuku-inĩ, nyĩmbo-inĩ, tabarĩra-inĩ cia TV, o na Intaneti-inĩ. Andũ aingĩ monaga ponografĩ ta ĩtarĩ njũru no ĩkoragwo ĩrĩ ũgwati mũno. No ĩtũme mũndũ atuĩke ngombo ya ngomanio na akũrie merirĩria matarĩ ma ndũire. Rĩrĩa mũndũ ambĩrĩria kwĩrorera ponografĩ, ambagĩrĩria kũgerera gacĩra-inĩ kangĩmũingĩria maũndũ-inĩ ta ma mũtugo wa gwĩkina, mathĩna ma kĩhiko, o na kana ndigano.—Aroma 1:24-27; Aefeso 4:19; rora Kohoro ka 24 Mũico-inĩ wa Ibuku.

10. Ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Jakubu 1:14, 15 ũngĩtũteithia atĩa gwĩthema maũndũ ma waganu?

¹⁰ Nĩ ũndũ wa bata tũtaũkĩrũo ũrĩa ngomanio itagĩrĩire ingĩtũgucĩrĩria. Ta wĩcirie ũhoro wa mũkaana ũyũ ũkoragwo thĩinĩ wa Jakubu 1:14, 15: “O mũndũ ageragio na njĩra ya kũgucĩrĩrio na kũheenererio nĩ merirĩria make mwene. Na merirĩria macio marĩkia kuoha nda maciaraga mehia; namo mehia marĩkia gwĩkwo, marehaga gĩkuũ.” Nĩ ũndũ ũcio, maũndũ moru mangĩtonya meciria-inĩ maku, meherie na ihenya. Mbica njũru ingĩyumĩria ũterĩgĩrĩire, rora mwena ũngĩ na ihenya! Horia kompiuta kana ũcenjie ceceni ya TV. Ndũgetĩkĩrie merirĩria moru maingĩre ũtũũro-inĩ waku. Kwaga ũguo, merirĩria macio moru no makorũo na hinya mũno ũũ atĩ no ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ kũmagirĩrĩria.—Thoma Mathayo 5:29, 30.

11. Jehova angĩtũteithia atĩa rĩrĩa twagĩa na meciria moru?

 ¹¹ Jehova nĩ atũĩ wega o na gũkĩra ũrĩa twĩyũĩ. Kwoguo nĩ oĩ atĩ tũtirĩ akinyanĩru. No ningĩ nĩ oĩ atĩ no tũtoorie merirĩria moru. Jehova atwĩraga ũũ: “Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ũragai ciĩga cia mĩĩrĩ yanyu iria irĩ gũkũ thĩ ũhoro-inĩ wĩgiĩ ngomanio itagĩrĩire, maũndũ matarĩ matheru, merirĩria moru ma ngomanio, merirĩria mathũku, na ũkoroku, o guo ũhoi mĩhianano.” (Akolosai 3:5) O na gũtuĩka ũndũ ũcio ti mũhũthũ gwĩka, Jehova nĩ atũkiragĩrĩria na nĩ arĩtũteithagia. (Thaburi 68:19) Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe nĩ aaingĩrire mũtego-inĩ wa kwĩroragĩra ponografĩ na gwĩkina. Arata ake cukuru moonaga macio marĩ maũndũ ma ndũire rĩrĩa mũndũ arakũra, no ooigire ũũ: “Maũndũ macio nĩ maathũkirie thamiri yakwa, na ngĩambĩrĩria gũtũũra mũtũũrĩre wa waganu.” Akĩmenya atĩ nĩ aabataraga kũgirĩrĩria merirĩria  make, na kũgerera ũteithio wa Jehova nĩ aahotire gũtigana na mũtugo ũcio. Ũngĩgĩa na meciria ma waganu, hoya Jehova akũhe “hinya ũrĩa ũkĩrĩte wa ndũire” nĩguo ũige meciria maku marĩ matheru.—2 Akorintho 4:7; 1 Akorintho 9:27.

12. Twagĩrĩirũo ‘kũgitagĩra ngoro itũ’ nĩkĩ?

¹² Suleimani aandĩkire ũũ: “Makĩria ma indo iria ciothe ũgitagĩra, gitagĩra ngoro yaku, nĩ gũkorũo thĩinĩ wayo nĩkuo ihumo cia muoyo irĩ.” (Thimo 4:23) “Ngoro” itũ nĩ mũndũ witũ wa na thĩinĩ, mũndũ ũrĩa Jehova aroraga. Maũndũ marĩa twĩroragĩra no matũhutie na njĩra nene. Ayubu, mũthuri warĩ mwĩhokeku ooigire ũũ: “Niĩ nĩ ndĩkanĩire na maitho makwa. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ingĩkĩĩrorera atĩa mũirĩtu ndĩ na merirĩria moru?” (Ayubu 31:1) O ta Ayubu, nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyagĩrĩra maũndũ marĩa tũrerorera na tũgeciria. Na o ta mwandĩki wa thaburi, tũkahoya ũũ: “Hũgũra maitho makwa matige kũrora ũndũ wa tũhũ.”—Thaburi 119:37.

13. Daina aathuurire arata a mũthemba ũrĩkũ?

¹³ Arata aitũ no makorũo na ũgucania mũnene harĩ ithuĩ, na njĩra njega kana na njĩra njũru. Ũngĩthuura arata arĩa marũmagĩrĩra ithimi cia Ngai, no magũteithie gwĩka ũguo o nawe. (Thimo 13:20; thoma 1 Akorintho 15:33.) No tuone bata wa gũthuura arata aitũ wega kuumana na ũndũ ũrĩa wekĩkire harĩ Daina. Aarĩ ũmwe wa airĩtu a Jakubu, kwoguo aarereirũo famĩlĩ-inĩ yathathayagia Jehova. Daina ndaarĩ mũndũ mwaganu, no nĩ aagĩire ũrata wa hakuhĩ hamwe na airĩtu Akanaani arĩa mataathathayagia Jehova. Akanaani maakoragwo na mawoni ngũrani mũno na ma andũ a Ngai  megiĩ ngomanio na nĩ moĩkaine atĩ maarĩ andũ aganu. (Maũndũ ma Alawii 18:6-25) Rĩrĩa Daina aarĩ na arata ake, nĩ moonanire na mwanake Mũkaanani wetagwo Shekemu, na mwanake ũcio akĩgucĩrĩrio nĩwe. Shekemu nĩwe mwanake “ũrĩa waheetwo gĩtĩo mũno” famĩlĩ-inĩ yao. No ndeendete Jehova.—Kĩambĩrĩria 34:18, 19.

14. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wekĩkire harĩ Daina?

¹⁴ Shekemu eekire ũndũ ũrĩa we oonaga ũrĩ wa ndũire na mwĩtĩkĩrĩku. Tondũ nĩ aagucĩrĩirio nĩ Daina, “akĩmuoya” na “akĩmũnyita kĩa hinya.” (Thoma Kĩambĩrĩria 34:1-4.) Gĩĩko kĩu kĩarĩ kĩambĩrĩria kĩa maũndũ marĩa maarehire moimĩrĩro moru harĩ Daina na famĩlĩ yao yothe.—Kĩambĩrĩria 34:7, 25-31; Agalatia 6:7, 8.

15, 16. Tũngĩka atĩa nĩguo tũtuĩke ogĩ?

¹⁵ To mũhaka twĩke mahĩtia ta marĩa Daina eekire nĩguo tũmenye atĩ ithimi cia Jehova cia mĩtugo nĩ cia gũtũguna. “Mũndũ ũrĩa ũtwaranaga na andũ arĩa ogĩ nĩ arĩũhĩgaga, no mũndũ ũrĩa ũthiaga thiritũ na irimũ nĩ arĩonaga ũũru.” (Thimo 13:20) Tua itua rĩa gũtaũkĩrũo nĩ “njĩra yothe ya maũndũ marĩa mega,” na nĩ ũgwĩthema ruo na mathĩna matarĩ ma o mũhaka.—Thimo 2:6-9; Thaburi 1:1-3.

¹⁶ No tũtuĩke ogĩ na njĩra ya kwĩrutaga Kiugo kĩa Ngai, kũmũhoyaga tũtanatua matua, na kũrũmĩrĩra ũtaaro mwega kuuma kũrĩ ngombo ĩrĩa njĩhokeku na njũgĩ. (Mathayo 24:45; Jakubu 1:5) Hatarĩ nganja, ithuothe nĩ tũnyihĩirũo na tũtirĩ akinyanĩru. (Jeremia 17:9) No hihi ũngĩka atĩa mũndũ angĩkũhe mũkaana atĩ ũrĩ ũgwati-inĩ wa kũingĩra ngomanio-inĩ itagĩrĩire? Hihi nĩ kũrakara ũngĩrakara, kana no wĩtĩkĩre ũteithio ũcio ũrĩ na wĩnyihia?—2 Athamaki 22:18, 19.

17. Heana ngerekano ya kuonania ũrĩa ũtaaro kuuma kũrĩ Mũkristiano ũngĩ ũngĩtũteithia.

 ¹⁷ Kwa ngerekano, wĩcirie ũndũ ũyũ. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe arĩ wĩra-inĩ, mũndũrũme marutaga wĩra nake akamuonia atĩ nĩ aragucĩrĩrio nĩwe na akamũũria kana no mathiĩ magaceere handũ. Mũndũrũme ũcio ti ndungata ya Jehova, no nĩ aroneka arĩ mwega mũno na mũtugi. Mwarĩ wa Ithe witũ ũngĩ akamona hamwe na thutha-inĩ akageria kũmũkaania ũndũ ũcio. Hihi mwarĩ wa Ithe witũ ũcio wa mbere egwĩka atĩa? Hihi nĩ egwĩtetera, kana nĩ ekuona mũkaana ũcio ũrĩ wa ũũgĩ? Mwarĩ wa Ithe witũ ũcio no akorũo endete Jehova na nĩ arenda gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. No angĩthiĩ na mbere kũhũthagĩra mahinda maingĩ na mũndũrũme ũcio-rĩ, hihi no akorũo ‘akĩũrĩra ngomanio itagĩrĩire’ kana angĩkorũo ‘akĩĩhoka ngoro yake mwene’?—Thimo 22:3; 28:26; Mathayo 6:13; 26:41.

18, 19. Taarĩria ũrĩa Jusufu oorĩire ngomanio itagĩrĩire.

¹⁸ Jusufu arĩ mwanake aarĩ ngombo bũrũri-inĩ wa Misiri. O mũthenya mũtumia wa mwathi wake nĩ aamwĩraga makome nake, no Jusufu nĩ aamenyaga atĩ gwĩka ũguo kwarĩ ũndũ mũũru. Jusufu nĩ eendete Jehova na nĩ eendaga kũmũkenia. Kwoguo hĩndĩ ciothe mũtumia ũcio angĩageririe kũheenereria Jusufu, nĩ aaregaga. Tondũ aarĩ ngombo, ndangĩahotire gũtiga mwathi wake o ũguo athiĩ. Mũthenya ũmwe mũtumia wa mwathi wake nĩ aageririe kũmũhatĩrĩria makome nake, no we “akĩũra agĩthiĩ nja.”—Thoma Kĩambĩrĩria 39:7-12.

¹⁹ Moimĩrĩro mangĩarĩ ngũrani mũno korũo Jusufu nĩ eetĩkĩrĩtie maũndũ ma waganu maingĩre meciria-inĩ make kana angĩkorũo nĩ eeciragia mũno ũhoro wa mũtumia ũcio. No ũrata wa Jusufu hamwe na Jehova warĩ wa bata mũno harĩ we gũkĩra kĩndũ kĩngĩ o gĩothe. Eerire mũtumia ũcio ũũ: “Mwathi wakwa . . . ndangirĩrĩirie kĩndũ o nakĩ o tiga wee, tondũ ũrĩ mũtumia wake. Ingĩkĩhota atĩa gwĩka ũndũ ũcio mũũru ũguo njĩhĩrie Ngai?”—Kĩambĩrĩria 39:8, 9.

20. Tũmenyaga atĩa atĩ Jehova nĩ aakenirio nĩ Jusufu?

²⁰ O na gũtuĩka Jusufu aarĩ kũraihu na famĩlĩ yao na mũciĩ wao, hĩndĩ ciothe aarĩ mwĩhokeku harĩ Ngai, na Jehova nĩ aamũrathimire. (Kĩambĩrĩria 41:39-49) Jehova nĩ aakenirio nĩ wĩhokeku wa Jusufu. (Thimo 27:11) No ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ kũregana na ngomanio itagĩrĩire. No ririkanaga ciugo ici: “Inyuĩ arĩa mwendete Jehova-rĩ, thũũrai ũndũ ũrĩa mũũru. Nĩ agitagĩra mĩoyo ya andũ ake arĩa ehokeku; nĩ amahonokagia kuuma harĩ guoko kwa arĩa aganu.”—Thaburi 97:10.

21. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ eegerekanirie atĩa na Jusufu?

 ²¹ O mũthenya, andũ a Jehova nĩ monanagia marĩ na ũmĩrĩru atĩ nĩ ‘mathũire ũndũ ũrĩa mũũru’ na atĩ nĩ ‘mendete ũrĩa mwega.’ (Amosi 5:15) O na ũngĩkorũo na mĩaka ĩigana, no ũhote gũkorũo ũrĩ mwĩhokeku harĩ Jehova. Wĩtĩkio wa mũrũ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ nĩ wageririo arĩ cukuru. Mũirĩtu ũmwe aamwĩrire atĩ nĩ mangĩakomire nake angĩamũteithirie kĩgeranio-inĩ kĩa mathabu. Hihi mũrũ wa Ithe witũ ũcio eekire atĩa? Eekire o ta Jusufu. Ooigire ũũ: “Ndareganire na ũndũ ũcio o hĩndĩ ĩyo. Nĩ ũndũ wa gũtũũria wĩkindĩru wakwa, nĩ heetwo gĩtĩo nĩ andũ arĩa angĩ o na niĩ ngehe gĩtĩo.” ‘Gĩkeno o gĩothe gĩa kahinda kanini’ kĩrĩa kiumanaga na ngomanio itagĩrĩire kaingĩ kĩrehaga kĩeha na ruo rwa ngoro. (Ahibirania 11:25) Gwathĩkĩra Jehova hĩndĩ ciothe nĩ kũrĩrehaga gĩkeno gĩa gũtũũra.—Thimo 10:22.

22, 23. Jehova angĩtũteithia atĩa o na tũngĩka mehia maritũ?

²² Shaitani nĩ arĩgeragia kũhũthĩra ngomanio itagĩrĩire gũtũnyita, na ũndũ ũcio no ũkorũo ũrĩ igerio inene. No kũhoteke ithuothe nĩ tũgĩaga meciria moru rĩmwe na rĩmwe. (Aroma 7:21-25) Jehova nĩ ataũkagĩrũo nĩ ũndũ ũcio na nĩ aririkanaga atĩ “tũrĩ o rũkũngũ.” (Thaburi 103:14) Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, kũngĩthiĩ atĩa Mũkristiano angĩka mehia maritũ ma ngomanio itagĩrĩire? Hihi nĩ kuuga gũtirĩ na mwĩhoko? Aca. Mũndũ angĩĩrira kuuma ngoro, Jehova no amũteithie. Ngai ‘akoragwo ehaarĩirie kuohanĩra.’—Thaburi 86:5; Jakubu 5:16; thoma Thimo 28:13.

²³ Ningĩ Jehova nĩ atũheete “arũme marĩ ta iheo”—athuri a kĩũngano marĩ wendo na matũrũmbũyagia. (Aefeso 4:8, 12; Jakubu 5:14, 15) Atũheete athuri a  kĩũngano nĩguo magatũteithia gũthondeka ũrata witũ hamwe nake rĩrĩa twehia.—Thimo 15:32.

24, 25. Gũkorũo na “wĩcirio” kũngĩtũteithia atĩa gwĩthema ngomanio itagĩrĩire?

²⁴ Nĩgetha tũtuage matua mega, nĩ tũbatiĩ gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa mawatho ma Jehova matũgunaga. Tũtingĩenda kũhaana ta mwanake ũrĩa ũtaarĩirio thĩinĩ wa Thimo 7:6-23. Mwanake ũcio ndaarĩ na “wĩcirio,” kwoguo nĩ aanyitirũo mũtego-inĩ wa ngomanio itagĩrĩire. Gũkorũo na wĩcirio nĩ makĩria ma kũgĩa na ũũgĩ. Tũngĩkorũo na wĩcirio, nĩ tũrĩgeragia gũtaũkĩrũo nĩ mwĩcirĩrie wa Ngai na tũkaũhũthĩra ũtũũro-inĩ witũ. Ririkanaga ciugo ici cia ũũgĩ: “Mũndũ wothe ũgĩaga na wĩcirio nĩ endete muoyo wake. Mũndũ wothe wĩigagĩra ũtaũku ta arĩ mũthithũ nĩ agaacagĩra.”—Thimo 19:8.

²⁵ Hihi wĩ na ma biũ atĩ ithimi cia Ngai nĩ ciagĩrĩire? Hihi nĩ wĩtĩkĩtie atĩ gũcirũmĩrĩra nĩ kũrĩkũrehagĩra gĩkeno? (Thaburi 19:7-10; Isaia 48:17, 18) Angĩkorũo ndũrĩ na ma, ririkana maũndũ mothe mega marĩa Jehova agwĩkĩire. ‘Cama wone atĩ Jehova nĩ mwega.’ (Thaburi 34:8) Nĩ ũkuona atĩ o ũrĩa ũreka ũguo, noguo ũkwenda Ngai makĩria. Endaga maũndũ marĩa endete, na ũgathũũra marĩa athũire. Iyũria meciria maku na maũndũ mega—maũndũ marĩa ma ma, ma ũthingu, matheru, ma kwendeka, na mega. (Afilipi 4:8, 9) No tũhote kũhaana ta Jusufu, ũrĩa wagunĩkire kuumana na ũũgĩ wa Jehova.—Isaia 64:8.

26. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũkwarĩrĩria icunjĩ-inĩ iria irũmĩrĩire?

²⁶ O na angĩkorũo ũrĩ thĩinĩ wa kĩhiko kana ndũrĩ thĩinĩ wa kĩhiko, Jehova nĩ endaga ũkorũo na ũtũũro mwega na ũkorũo na gĩkeno. Icunjĩ igĩrĩ iria irũmĩrĩire irĩ na ũhoro ũngĩtũteithia kũgaacĩra thĩinĩ wa kĩhiko.