1, 2. Nĩ a makenaga rĩrĩa andũ mabatithio?

ANGĨKORŨO nĩ ũtungatĩire Jehova mĩaka mĩingĩ-rĩ, hihi wanathikĩrĩria mĩario mĩingĩ ya ũbatithio igomano-inĩ o na irũrũngano-inĩ ciitũ. O na akorũo nĩ ũkoretwo kuo mahinda maingĩ ta macio-rĩ, no kũhoteke atĩ no ũhutagio wona arĩa marenda kũbatithio maarũgama nĩguo makabatithio. Ihinda ta rĩu andũ maiyũragwo nĩ gĩkeno na makahũra hĩ macanjamũkĩte. No ũkengerie maithori ma gĩkeno nĩ kuona gĩkundi kĩngĩ kĩa andũ angĩ mathuurĩte kũrũgama mwena wa Jehova. Nĩ tũiguaga tũkenete mũno mahinda ta macio.

² Rĩrĩa ithuĩ tuonaga andũ makĩbatithio o mahinda matare tu thĩinĩ wa mwaka-rĩ, araika makoragwo na mweke wa kwĩrorera andũ makĩbatithio maita maingĩ. Ta wĩcirie nĩ “gĩkeno” kĩigana atĩa gĩkoragwo igũrũ hĩndĩ ĩrĩa araika mona makiri ma andũ makĩongerereka ithondeka-inĩ rĩa Jehova o kiumia? (Luka 15:7, 10) Hatirĩ nganja, nĩ makenaga mũno rĩrĩa mona wongerereku ũcio!—Hagai 2:7.

3. Shaitani aracanga “ta mũrũthi ũkũrarama” nĩkĩ, na arenda gwĩka atĩa?

³ No rĩrĩ, ngũrani na ũguo-rĩ, nĩ kũrĩ ciũmbe cia roho icũthagĩrĩria ũbatithio na marakara. Kuona makiri ma andũ makĩhũgũkĩra thĩ njũru nĩ ũndũ ũtuuragia Shaitani o hamwe na ndaimono ciake. Na nĩ ũhoro wa ma tondũ, Shaitani oigire arĩ na mwĩtĩo atĩ gũtirĩ mũndũ ũtungatagĩra Jehova nĩ  ũndũ wa kũmwenda na atĩ gũtirĩ o na ũmwe ũngĩikara arĩ mwĩhokeku rungu rwa magerio maritũ. (Ayubu 2:4, 5) Hingo o yothe ĩrĩa mũndũ eyamũrĩra Jehova-rĩ, Shaitani nĩ onanagio nĩ wa maheeni. Nĩ ta Shaitani aconaragwo maita ngiri nyingĩ o kiumia. Nĩkĩo “acangaga ta mũrũthi ũkũrarama, agĩcaragia mũndũ wa gũtambura”! (1 Petero 5:8) “Mũrũthi” ũcio nĩ wĩhaarĩirie gũtũtembũranga kĩĩroho kana gũthũkia ũkuruhanu witũ na Ngai.—Thaburi 7:1, 2; 2 Timotheo 3:12.

4, 5. (a) Jehova atũgitagĩra kuuma kũrĩ Shaitani na njĩra irĩkũ igĩrĩ? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ Akristiano a ma moĩ o wega?

⁴ O na gũtuĩka tũng’ethanĩire na thũ njũru mũno, tũtiagĩrĩirũo nĩ gwĩtigĩra mũno. Nĩkĩ? Nĩ tondũ Jehova nĩ atũgitĩire kuuma kũrĩ “mũrũthi [ũcio] ũkũrarama” na njĩra igĩrĩ cia bata mũno. Irĩkũ? Ya mbere-rĩ, Jehova nĩ oigĩte atĩ “kĩrĩndĩ  kĩingĩ mũno” kĩa Akristiano a ma nĩ gĩkaahonoka “mĩnyamaro-inĩ ĩrĩa mĩnene” ĩgũũka ica ikuhĩ. (Kũguũrĩrio 7:9, 14) Ũrathi wa Ngai no nginya ũkahinga. Kwoguo-rĩ, o na Shaitani nĩ oĩ atĩ andũ a Ngai marĩ gĩkundi nĩ agitĩre.

⁵ Njĩra ya kerĩ yonekaga wega kuumana na ciugo cia ũmwe wa andũ a Ngai ehokeku a tene. Mũnabii Azaria eerire Mũthamaki Asa ũũ: “Jehova arĩikaraga hamwe na inyuĩ hĩndĩ ĩrĩa o na inyuĩ mũikarĩte hamwe nake.” (2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 15:2; 1 Akorintho 10:13) Ngerekano nyingĩ thĩinĩ wa Maandĩko cionanagia wega atĩ mahinda ma tene, Shaitani hingo ciothe nĩ aaremagwo gũtembũranga ndungata o yothe ya Ngai ĩrĩa yaikaraga ĩrĩ na ũkuruhanu mũnene na Ngai. (Ahibirania 11:4-40) Ũmũthĩ-rĩ, Mũkristiano ũrĩa ũgũikara hakuhĩ na Ngai nĩ ekũhota gũkararia o na gũtooria Mũcukani. O na Kiugo kĩa Ngai nĩ gĩtwĩraga na ma atĩ: “Reganagai na mũcukani, nake nĩekũmũũrĩra.”—Jakubu 4:7.

6. Shaitani arũaga atĩa na Mũkristiano ũmwe ũmwe?

⁶ Shaitani ndangĩhootana mbara ĩyo, no no ahote gũtũguraria tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe tũngĩaga gũikaraga twĩhũgĩte. Shaitani nĩ oĩ atĩ no atũtembũrange angĩhota kũregeria ũkuruhanu witũ hamwe na Jehova. Shaitani ageragia gwĩka ũguo atĩa? Nĩ na njĩra ya gũtũtharĩkĩra ũũru mũno, tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe, na ningĩ arĩ na wara. Rekei twarĩrĩrie njĩra icio nene Shaitani ahũthagĩra.

7. Nĩkĩ kĩratũma Shaitani atharĩkĩre andũ a Jehova na ũũru mũingĩ ũguo?

⁷ Tharĩkĩro njũru mũno. Mũtũmwo Johana oigire ũũ: “Kĩrĩndĩ gĩa thĩ gĩothe nĩgĩtũire kĩnyitĩtwo nĩ ũcio mũũru.” (1 Johana 5:19) Ciugo icio nĩ iraheana mũkaana kũrĩ Akristiano othe a ma. Nĩ ũndũ Shaitani nĩ ahotete kũhĩtithia kĩrĩndĩ gĩothe gĩa thĩ, rĩu erekeirie tharĩkĩro ciake kũrĩ ndungata cia Jehova, iria ngĩnyagia hau ihotete kũmwĩthema. (Mika 4:1; Johana 15:19; Kũguũrĩrio 12:12, 17) Arĩ na marakara manene nĩ ũndũ nĩ oĩ atĩ no ihinda inini atigairie. Kwoguo nĩ  ongereire tharĩkĩro ciake. Ũmũthĩ tũng’etheire mathũgũta make marũrũ mũno ma mũthia ma gũthũkia ũiguano witũ na Ngai. Rĩu, gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe, nĩ twagĩrĩire ‘gũkũũrana ũhoro wa mahinda maitũ, nĩguo tũmenye ũrĩa twagĩrĩirũo nĩ gwĩka.’—1 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 12:32.

8. Mũtũmwo Paulo eendaga kuuga atĩa hĩndĩ ĩrĩa aagwetire atĩ “tũrarũa” na maroho moru?

⁸ Mbaara yaku kĩũmbe. Mũtũmwo Paulo aaheire Akristiano a mahinda make mũkaana ũyũ: “Tũrarũa . . . na mbũtũ cia maroho mooru ma kũũrĩa igũrũ.” (Aefeso 6:12, The Holy Bible in Gĩkũyũ Language, 2007) Kiugo gĩa Kĩgiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo “kũrũa” kiugĩte “kũrũndana” na kĩrehaga mbica ya kũrũa moko kwa moko andũ makuhanĩrĩirie. Kwoguo-rĩ, Paulo akĩhũthĩra kiugo kĩu, onanirie atĩ ithuothe o mũndũ o mũndũ arĩ na mbaara yake we mwene na maroho moru. O na angĩkorũo tũtũũraga kũndũ andũ metĩkĩtie maroho moru kana aca-rĩ, twagĩrĩire kũririkana atĩ hĩndĩ ĩrĩa tweyamũrĩire Jehova, nĩ kũingĩra twaingĩrire kĩhaaro-inĩ kĩa mbaara. Na njĩra nguhĩ-rĩ, kuuma rĩrĩa Mũkristiano eyamũrĩra Jehova, no nginya athiĩ na mbere kũrũa. Nĩkĩo Paulo aandĩkĩire Akristiano a Efeso maita maigana ũna akĩmera ‘metiirie’ kana ‘mehande’!—Aefeso 6:11, 13, 14.

9. (a) Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Shaitani na ndaimono mahũthĩre “mawara” matiganĩte? (b) Shaitani ageragia gũthũkia meciria maitũ nĩkĩ, na tũngĩhota atĩa gwĩtiiria mawĩra make? (Rora ithandũkũ rĩrĩ karatathi-inĩ ka 192-193.) (c) Rĩu tũkwarĩrĩria wara ũrĩkũ?

⁹ Kũhũthĩra mawara. Paulo eekĩrire ngoro Akristiano mehande wega nĩguo metiirie “mawara” ma Shaitani. (Aefeso 6:11) Ta rora wone atĩ Paulo ndoigire wara, no oigire mawara. Ndaimono itihũthagĩra njĩra o ĩmwe tu, no ihũthagĩra njĩra nyingĩ cia wara irĩ na muoroto mũna. Akristiano amwe nĩ metiirĩtie magerio ma mũthemba mũna no thutha wa kahinda makagũa magerio-inĩ ma mũthemba ũngĩ. Kwoguo-rĩ, Mũcukani na ndaimono maroraga mĩtugo iitũ o mũndũ nĩ getha mamenye harĩa tũnyihĩirũo nĩ hinya. Magacoka makahũthĩra ũũru harĩa mona tũnyihĩirũo nĩ hinya. No nĩ wega  atĩ, ithuĩ no tũhote kũmenya njĩra cia Mũcukani, tondũ nĩ citaarĩirio thĩinĩ wa Bibilia. (2 Akorintho 2:11, The Holy Bible in Gĩkũyũ Language, 2007) Nĩtwaarĩrĩirie thĩinĩ wa icunjĩ hĩtũku cia ibuku rĩrĩ njĩra cia wara ta, indo cia kĩĩmwĩrĩ, thiritũ njũru na ngomanio itagĩrĩire. Rĩu rekei twarĩrĩrie wara ũngĩ Shaitani ahũthagĩra—ũgo kana ũragũri.

10. (a) Ũgo kana ũragũri nĩ kĩĩ? (b) Jehova onaga atĩa ũgo kana ũragũri, ĩ wee ũwonaga atĩa?

¹⁰ Kwĩingĩria maũndũ-inĩ ma ũgo kana ũragũri, kana kũrongoria ngoma gũtũmaga mũndũ agĩe na ũkuruhanu wa ĩmwe kwa ĩmwe na maroho moru. Kũragũria, kũrogana, ũthingi wa ithitũ, na kwaranĩria na arĩa maakuire nĩ mĩthemba ĩmwe ya ũgo kana ũragũri. O ta ũrĩa tũĩ wega, Jehova onaga ũgo kana ũragũri wĩ ũndũ ũrĩ “thahu.” (Gũcokerithia Maathani 18:10-12; Kũguũrĩrio 21:8) Tondũ o na ithuĩ no mũhaka ‘tũthũũrage ũndũ ũrĩa mũũru-rĩ,’ tũtingĩtĩkĩra o na hanini gũcaria ngwatanĩro ya mbũtũ cia maroho moru. (Aroma 12:9) Tũngĩcaria ngwatanĩro yao-rĩ, tũngĩkorũo tũkunyanĩire Jehova, Ithe witũ wa matu-inĩ na njĩra nene mũno.

11. Nĩkĩ no ũkorũo wĩ ũhotani mũnene harĩ Mũcukani angĩtũheenereria twĩingĩrie ũgo-inĩ kana ũragũri-inĩ? Heana ngerekano.

¹¹ No rĩrĩ, tondũ Shaitani nĩ oĩ atĩ kwĩingĩria ũgo-inĩ kana ũragũri-inĩ nĩ gũkunyanĩra Jehova na njĩra nene mũno-rĩ, nĩ ehotorete gũtũma amwe aitũ meingĩrie thĩinĩ waguo. Hingo o yothe ĩrĩa Shaitani aheenereria Mũkristiano arongorie ndaimono, ũkoragwo ũrĩ ũhotani mũnene mwena-inĩ wake. Nĩkĩ? Ta hũũra mbica ĩno: mũthigari angĩheenererio atiganĩrie na akunyanĩre mbũtũ yake ya mbaara na athiĩ mwena wa mbũtũ ya thũ-rĩ, mũnene wa mbũtũ ĩyo ya thũ no akene mũno. Mũnene ũcio o na no ahũthĩre mũkunyanĩri ũcio gũthirĩkia mũnene wa mbũtũ ĩrĩa ĩraarĩ ya mũthigari ũcio. Ũguo no taguo kũrĩ, Mũkristiano angĩĩingĩria ũgo-inĩ  kana ũragũri-rĩ, no akorũo atiganĩirie Jehova akĩendaga na akĩmenyaga na eige ĩmwe kwa ĩmwe rungu rwa watho wa Shaitani. Ta wĩcirie ũrĩa Shaitani angĩkũngũĩra mũndũ ũcio ũtigĩte Jehova na amwone arĩ ũhotani mũnene mwena wake! Hihi nĩ kũrĩ o na ũmwe witũ ũngĩenda kũhe Mũcukani ũhotani ta ũcio? Aca! Ithuĩ tũtirĩ akunyanĩri.

12. Shaitani ahũthagĩra njĩra ĩrĩkũ gũthũkia mawoni maitũ kwerekera ũgo kana ũragũri?

¹² Angĩkorũo nĩ tũthũire biũ ũgo kana ũragũri-rĩ, Shaitani ndangĩtũtooria naguo. Kwoguo-rĩ, nĩ oĩ atĩ no mũhaka agarũre meciria maitũ. Na njĩra ĩrĩkũ? Acaragia njĩra cia kũhĩngĩca Akristiano nĩguo mecirie atĩ “maũndũ moru [nĩ] mega, o namo marĩa mega makamatua moru.” (Isaia 5:20) Nĩguo eke ũguo-rĩ, ahũthagĩra ĩmwe ya njĩra ciake iria akoretwo akĩhũthĩra kahinda karaihu—oimĩragia ciũria cia gwĩkĩra nganja.

13. Shaitani ahũthĩrĩte atĩa ciũria cia gwĩkĩra nganja?

¹³ Ta rora ũrĩa Shaitani aahũthĩrire njĩra ĩyo na kũu mbere. Thĩinĩ wa Edeni oririe Hawa ũũ: “Anga Ngai nĩoigĩte atĩ mũtikanarĩe mũtĩ o na ũmwe wa mũgũnda ũyũ?” Hĩndĩ ya Ayubu narĩo, rĩrĩa araika maacemanĩtie Igũrũ, Shaitani oririe atĩrĩ: “Ayubu-rĩ, kaĩ etigĩrĩte Ngai o tũhũ?” Ningĩ kĩambĩrĩria-inĩ kĩa ũtungata wa Jesu gũkũ thĩ, Shaitani nĩ aingĩrĩire Kristo rĩrĩa oigire ũũ: “Ongorũo wee nĩwe Mũrũ wa Ngai, ĩra mahiga maya matuĩke mĩgate.” Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ Jesu, atĩ Shaitani nĩ omĩrĩirie gwĩkĩra nganja ciugo iria Jehova we mwene aarĩtie ciumia ithathatũ ciahĩtũkĩte: “Ũyũ nĩwe Mũrũ wakwa nyendete mũno, nĩngenaga nĩ ũndũ wake.”—Kĩambĩrĩria 3:1; Ayubu 1:10; Mathayo 3:17; 4:3.

14. (a) Shaitani ahũthagĩra atĩa wara wake wa kuumĩria nganja ũhoro-inĩ wĩgiĩ ũgo kana ũragũri? (b) Tũkwarĩrĩria ũndũ ũrĩkũ rĩu?

¹⁴ Ũmũthĩ-rĩ, Mũcukani ahũthagĩra njĩra o ta ĩyo ya wara akĩenda andũ mekĩrĩre nganja atĩ ũgo kana ũragũri nĩ mũũru. Ũhoro wa kĩeha nĩ atĩ, nĩ ahotete gwĩkĩra nganja meciria-inĩ  ma etĩkia amwe. Nĩ mambĩrĩirie kũgĩa na nganja kana hihi mĩthemba ĩmwe ya ũgo kana ũragũri nĩ mĩũru. Na njĩra ĩngĩ nĩ ta mareyũria, ‘Hihi ũguo nĩguo kũrĩ?’ (2 Akorintho 11:3) Tũngĩteithia andũ ta cio atĩa marũnge mwĩcirĩrie wao? Tũngĩka atĩa nĩguo Shaitani ndagatũgucĩrĩrie na mawara make? Nĩguo tũcokie ciũria icio, ta rekei twĩcirie ũhoro wa maũndũ merĩ marĩa Shaitani athahĩtie na wara akĩhũthĩra ũgo kana ũragũri. Nĩmo maũndũ ma gwĩkenia na ũrigitani.

15. (a) Andũ aingĩ thĩinĩ wa mabũrũri ma Rũraya monaga atĩa ũgo kana ũragũri? (b) Akristiano amwe mathũkĩtio atĩa nĩ mawoni ma andũ a gũkũ thĩ megiĩ ũgo kana ũragũri?

¹⁵ Makĩria mabũrũri-inĩ ma Rũraya, maũndũ ma ũrogi na mĩthemba ĩngĩ ya ũgo kana ũragũri matioyagwo na ũritũ. Thenema, mabuku, tabarĩra cia TV na mathako ma kompiuta maronania na njĩra ĩrathiĩ yongererekete atĩ mĩtugo ya ũgo kana ũragũri ta arĩ ya gwĩkenia, ya ũũgĩ, na ta ĩtarĩ mĩũru. Thenema na mabuku mamwe marĩa makoragwo na maũndũ ma ũgo kana ũragũri nĩ magĩte ngumo mũno ũũ atĩ, andũ arĩa mamendete nĩ mathondekete irabu cia kũmaarĩrĩria. Hatarĩ nganja-rĩ, ndaimono nĩ ihotete gũtũma andũ maage kuoya na ũritũ ũgwati wa ũgo kana ũragũri. Hihi mwĩcirĩrie ũcio wa kuona ũgo kana ũragũri ũtarĩ ũndũ mũũru nĩ ũhutĩtie Akristiano? Mwĩcirĩrie wa Akristiano amwe nĩ ũthũkĩtio. Na njĩra ĩrĩkũ? Ngerekano ĩmwe ĩrekĩra mũkonde ũndũ ũcio nĩ ya Mũkristiano ũmwe weroreire thenema yaarĩ na maũndũ maingĩ ma ũgo kana ũragũri. Oigire ũũ: “Nĩnderoreire thenema ĩyo, no ndieingĩririe ũgo-inĩ kana ũragũri-inĩ.” Mwĩcirĩrie ta ũcio nĩ mũũru nĩkĩ?

16. Nĩkĩ arĩ ũgwati gwĩkenia na maũndũ marĩ na mĩtugo ya ũgo kana ũragũri?

¹⁶ O na gũtuĩka nĩ harĩ ngũrani ya kwĩrorera maũndũ ma ũgo kana ũragũri na kũmeka-rĩ, ũguo ti kuuga atĩ hatirĩ na  ũgwati kũmerorera. Nĩkĩ? Ta wĩcirie ũndũ ũyũ: Kiugo kĩa Ngai kĩonanagia atĩ Shaitani, o na ndaimono ciake matirĩ ũhoti wa gũthoma meciria maitũ. * Kwoguo-rĩ, ta ũrĩa hekũgwetetwo hau kabere, nĩ getha mamenye ũrĩa tũreciria na harĩa tũnyihĩirũo nĩ hinya, no nginya maroho moru mabaare wega mũno ciĩko ciitũ—o hamwe na maũndũ marĩa twĩkenagia namo. Mũtugo wa Mũkristiano ũngĩonania atĩ nĩ akenagĩra thenema kana mabuku marĩ na maũndũ ma ago, ithitũ, andũ kũnyitwo nĩ ndaimono, kana maũndũ mangĩ ta macio ma ndaimono, nĩ kuonia aronia ndaimono mwena ũrĩa anyihĩirũo nĩ hinya! Ndaimono ciona ũguo no ciongerere mbaara ya cio kũrĩ Mũkristiano ũcio ikĩhũthĩra ũũru mwena ũcio anyihĩirũo nĩ hinya nginya rĩrĩa irĩmũrũnda na imũtoorie. Ũũma nĩ atĩ, andũ amwe nĩ meingĩrĩtie ũgo-inĩ kana ũragũri-inĩ nĩ ũndũ wa gwĩkenia na maũndũ marĩ na ũrongoria wa ndaimono.—Agalatia 6:7.

17. Nĩ wara ũrĩkũ Shaitani angĩhũthĩra harĩ arĩa arũaru?

¹⁷ Shaitani ageragia kũhũthĩra ũũru merirĩria maitũ megiĩ ikeno, o hamwe na mabataro maitũ ma ũrigitani mwega. Atĩa? Mũkristiano mũhinyĩrĩrie nĩ mũrimũ no akue ngoro thutha wa kũgeria mũno gũcaria kĩhonia. (Mariko 5:25, 26) Ũndũ ũcio no ũhe Shaitani na ndaimono ciake kamweke kau kũmũtongoria ũũru. Nĩ moĩ o wega atĩ Kiugo kĩa Ngai nĩ gĩkaananĩtie gũcaria ũteithio kũrĩ “andũ arĩa mathugundaga waganu.” (Isaia 31:2) Ikĩenda Mũkristiano ũcio mũrũaru aregane na mũkaana ũcio-rĩ, ndaimono no imũgerie acarie ũrigitani ũrahũthĩra “hinya wa ndaimono”—maũndũ moru mũno. (Isaia 1:13, NW) Ndaimono ingĩtooria kũhũthĩra gĩĩko ta kĩu kĩa wara-rĩ, no gĩthũkie ũiguano wa mũrũaru ũcio hamwe na Ngai. Na njĩra ĩrĩkũ?

18. Nĩ mĩthemba ĩrĩkũ ya ũrigitani Mũkristiano agĩrĩire nĩ kũrega, na nĩkĩ?

 ¹⁸ Jehova eerire Aisiraeli arĩa maahũthagĩra “hinya wa ndaimono” ũũ: “Hĩndĩ ĩrĩa mũrĩambararagia moko manyu na igũrũ, nĩndĩrĩmũhithaga maitho makwa ndige kũmuona; ĩĩ, ti-itherũ, hĩndĩ ĩrĩa mũrĩhoyaga mahoya maingĩ, ndirĩmũiguaga.” (Isaia 1:15) Hatirĩ nganja, hingo ciothe twendaga gwĩthema ũndũ o wothe ũrĩa ũngĩgirĩrĩria mahoya maitũ na ũtũme twage ũteithio ũrĩa uumaga kũrĩ Jehova—na makĩria ihinda rĩrĩa tũrĩ arũaru. (Thaburi 41:3) Kwoguo-rĩ, Mũkristiano wa ma angĩona atĩ ũrigitani mũna ũrĩ na maũndũ ma ũgo kana ũragũri agĩrĩirũo nĩ kũũrega. * (Mathayo 6:13) Tweka ũguo nĩ tũgũkorũo na ma atĩ Jehova arĩ hamwe na ithuĩ.—Rora ithandũkũ rĩrĩ na kĩongo “ Hihi Kũna nĩ Ũgo na Ũragũri.”

19. (a) Mũcukani atumumarĩtie andũ metĩkie atĩa ũhoro wĩgiĩ hinya wake? (b) Nĩ ng’ano irĩkũ Akristiano a ma magĩrĩirũo nĩ gwĩthema?

¹⁹ Rĩrĩa andũ aingĩ mabũrũri-inĩ ma Rũraya mahũthagia mũno ũgwati wa hinya wa Shaitani-rĩ, ũguo tiguo gũkoragwo icigo-inĩ ingĩ cia thĩ. Icigo-inĩ icio-rĩ, Mũcukani atumumarĩtie andũ mecirie atĩ arĩ hinya mũingĩ makĩria ma ũrĩa akoragwo naguo kũna. Andũ amwe matũũraga metigĩrĩte  ndaimono maũndũ-inĩ mao mothe; makĩrĩa, makĩruta wĩra, o na rĩrĩa makomete. Ng’ano ciĩgiĩ maũndũ ma hinya mekĩtwo nĩ ndaimono nĩ nyingĩ mũno. Ng’ano ta icio kaingĩ iganagwo na nguthi mũno; na andũ nĩ makenagio mũno nĩcio. Hihi ithuĩ nĩ twagĩrĩirũo nĩ gũtheremia ng’ano ta icio? Aca, ndungata cia Ngai ũrĩa wa ma nĩ ciĩthemaga gwĩka ũguo nĩ ũndũ wa itũmi igĩrĩ cia bata.

20. Kũngĩhoteka atĩa mũndũ atheremie mũhuhu wa Shaitani atekũmenya?

²⁰ Wa Mbere, gũtheremia ng’ano cia maũndũ marĩa ndaimono ciĩkĩte nĩ gũteithĩrĩria Shaitani. Na njĩra ĩrĩkũ? Kiugo kĩa Ngai nĩ kĩonanĩtie atĩ Shaitani arĩ na ũhoti wa gwĩka maũndũ ma hinya, no nĩ kĩrutaga mũkaana atĩ nĩ ahũthagĩra “morirũ ma kũhenania.” (2 Athesalonike 2:9, 10) Tondũ Shaitani nĩ we mũheenania ũrĩa mũnene-rĩ, nĩ oĩ  ũrĩa angĩthũkia meciria ma arĩa magucagĩrĩrio nĩ ũgo kana ũragũri na ũrĩa angĩtũma metĩkie maũndũ matarĩ ma ma. Andũ ta acio no metĩkie kũna atĩ nĩmonete kana makaigua maũndũ, na no mataarĩrie maũndũ macio ta maahaanĩkire. Thutha wa kahinda, ng’ano ciao nĩ ciongagĩrĩrũo cumbĩ nĩ ũndũ wa gũcokerũo maita maingĩ. Mũkristiano angĩtuĩka wa gũtheremia ng’ano ta icio-rĩ, angĩkorũo agĩka wendi wa Mũcukani—ũrĩa arĩ we ‘ithe wa maheeni.’ Angĩkorũo agĩtheremia mũhuhu wa Shaitani.—Johana 8:44; 2 Timotheo 2:16.

21. Tũkwenda mĩario iitũ ĩkorũo ĩkoniĩ maũndũ marĩkũ?

²¹ Wa kerĩ, o na angĩkorũo mũndũ atanatuĩka Mũkristiano aarĩ na ũkuruhanu na maroho moru-rĩ, agĩrĩire etheme kũganagĩra Akristiano arĩa angĩ ng’ano ta icio nĩguo amakenie. Nĩkĩ? Twĩragwo tũikarage “tũcũthĩrĩirie Jesu, ũrĩa wĩ mwambĩrĩria na mũhingia wa wĩtĩkio ũrĩa twĩtĩkĩtie.” (Ahibirania 12:2) Nĩ ma, twagĩrĩirũo gũcũthagĩrĩria Kristo, no ti Shaitani. Nĩ tũũĩ wega atĩ hĩndĩ ĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ, ndaigana kũganĩra arutwo ake ng’ano ciĩgiĩ maroho moru o na gũtuĩka nĩ angĩoigire maũndũ maingĩ megiĩ ũrĩa Shaitani angĩka na ũrĩa atangĩhota gwĩka. Handũ ha kũgana ng’ano ta icio-rĩ, Jesu eerekeirie maitho make harĩ ndũmĩrĩri ya Ũthamaki. Kwoguo-rĩ, tũkĩĩgerekania na Jesu na atũmwo, tũkwenda mĩario iitũ ĩkorũo ĩkoniĩ “maũndũ marĩa manene mekĩtwo nĩ Ngai.”—Atũmwo 2:11; Luka 8:1; Aroma 1:11, 12.

22. Tũngĩthiĩ na mbere atĩa gũtũma kũgĩe na ‘gĩkeno igũrũ’?

²² Ũhoro wa ma nĩ atĩ, Shaitani ahũthagĩra njĩra mwanya mwanya cia wara, akĩgeria gũthũkia ũkuruhanu witũ na Jehova. No o na kũrĩ ũguo-rĩ, na njĩra ya gũthũũra maũndũ moru na kwenda marĩa mega-rĩ, no twagithie Mũcukani kamweke ga kũhoereria itua riitũ rĩa kũrega mĩthemba yothe ya ũgo kana ũragũri. (Aefeso 4:27) Ta wĩcirie ũrĩa kũrĩgĩaga “gĩkeno Igũrũ” twathiĩ na mbere gwĩtiiria “mawara ma Mũcukani” o nginya rĩrĩa atagakorũo kuo rĩngĩ.—Aefeso 6:11.