Thiĩ harĩ ũhoro

Kwĩhumba na Kwĩgemia Kwarĩ Mũhĩnga Harĩ Niĩ

Kwĩhumba na Kwĩgemia Kwarĩ Mũhĩnga Harĩ Niĩ

Kwĩhumba na Kwĩgemia Kwarĩ Mũhĩnga Harĩ Niĩ

TA ŨRĨA RŨHEANĨTWO NĨ EILEEN BRUMBAUGH

NDAREREIRŨO ndini-inĩ ya Baptist Brethren, ĩrĩa yakoragwo na mawatho yarũmĩtie mũno moonekaga marĩ mahĩtũke nĩ mahinda. Ndini ĩyo yambĩrĩirio Njĩrĩmani mwaka wa 1708 kuumana na gĩkundi gĩetagwo Pietism. Ibuku rĩa The Encyclopedia of Religion riugaga atĩ gĩkundi kĩu kĩaambĩrĩirie tondũ andũ amwe maarĩ na ma atĩ o mũndũ nĩ arabatara kũigua ũhoro ũrĩa mwega wĩgiĩ Kristo. Nĩ ũndũ ũcio, magĩtũma amishonarĩ mabũrũri-inĩ maingĩ.

Mwaka-inĩ wa 1719 gakundi kanini karĩa gaatongoragio nĩ Alexander Mack nĩ gaathiire kũrĩa rĩu kũĩkaine ta Pennsylvania, thĩinĩ wa Amerika (U.S.). Kuuma hĩndĩ ĩyo, gĩkundi kĩu nĩ kĩamũkanĩte ikundi ingĩ nyingĩ. O gĩkundi gĩataũkagĩrũo na njĩra ngũrani morutani ma Alexander Mack. Kanitha itũ yarĩ na arũmĩrĩri hakuhĩ 50. Tuoonaga ũrĩ ũndũ wa bata mũno gũthoma Bibilia na gwathĩkĩra maũndũ mothe marĩa atongoria a ndini maatwĩraga.

Hakuhĩ njiarũa ithatũ cia famĩlĩ itũ ikoretwo irĩ a ndini ĩyo. Ndaabatithĩirio kanitha-inĩ ĩyo ndĩ na mĩaka 13. Ndarerirũo ngĩrutwo atĩ nĩ ũũru gũkorũo na ngaari kana kũmĩhũthĩra, o na karagita, thimũ, redio, kana indo ingĩ iria ihũthagĩra thitima. Atumia a kanitha itũ meekĩraga nguo ndaihu cia rangi ũmwe, na matieenjaga njuĩrĩ, o na matiaikaraga matehumbĩrĩte mũtwe. Nao arũme matieenjaga nderu. Kũringana na mwĩcirĩrie witũ, tuoonaga gũkorũo tũtarĩ a thĩ ĩno kũhutĩtie kwaga gwĩkĩra nguo cia kĩĩrĩu, kwĩgemia, kana gwĩkĩra mathaga, tondũ tuoonaga maũndũ macio marĩ mehia na mwĩyonanio.

Twarutĩtwo tũkoragwo na gĩtĩo kĩnene harĩ Bibilia tondũ nĩ Kiugo kĩa Ngai. O mũthenya tũtanegagũra, twacokanagĩrĩra metha-inĩ tũgathikĩrĩria Baba agĩthoma mũrango ũmwe wa Bibilia na tũkarĩrĩria maũndũ marĩa athoma. Thutha-inĩ tũgaturia maru Baba akĩhoithia, na thutha ũcio Mami agacokera Ihoya rĩa Mwathani. Ndaakoragwo ngĩĩrĩgĩrĩra mũno ihinda rĩa ũthathaiya witũ wa rũcinĩ, tondũ twakoragwo hamwe tũrĩ famĩlĩ tũgĩka maũndũ ma kĩĩroho.

Twaikaraga mũgũnda-inĩ hakuhĩ na taũni ya Delphi, Indiana, kũrĩa twakũragia indo itiganĩte. Twacitwaraga taũni na gakaari ga gũkururio nĩ mbarathi, tũgaciendia barabara-inĩ kana nyũmba kwa nyũmba. Tuoonaga kũruta wĩra mũritũ arĩ gĩcunjĩ kĩa ũtungata witũ harĩ Ngai. Kwoguo nĩ twerutanagĩria kũũruta, tiga o mũthenya wa Kiumia, rĩrĩa tũtaagĩrĩirũo kũruta “wĩra o wothe mũritũ.” O na kũrĩ ũguo, mahinda-inĩ mamwe famĩlĩ itũ nĩ yeingĩranagia mũno wĩra-inĩ wa mũgũnda ũũ atĩ ũgakorũo ũrĩ ũndũ mũritũ kũiga meciria maitũ harĩ maũndũ ma kĩĩroho.

Kũingĩra Kĩhiko-inĩ na Kũgĩa Famĩlĩ

Mwaka-inĩ wa 1963, ndĩ na mĩaka 17, nĩ ndahikĩire James, mũrũmĩrĩri ũngĩ wa ndini ya Old Brethren. Andũ ao, kuuma aciari a guka wao, maarĩ a ndini ya Old Brethren. Ithuerĩ nĩ twarĩ na wendi mũnene wa gũtungatĩra Ngai na twetĩkĩtie atĩ ndini itũ noyo tu ya ma.

Gũkinyĩria mwaka wa 1975 twarĩ na ciana ithathatũ, na mwaka-inĩ wa 1983 mwana witũ wa mũgwanja agĩciarũo, na nĩwe warĩ wa kĩhinga-nda. Twarĩ na mũirĩtu ũmwe tu, Rebecca, na aaciarĩtwo arĩ wa kerĩ. Twarutaga wĩra na kĩyo, tũkanyihia mahũthĩro, na tũgaikara ũtũũro mũhũthũ. Nĩ twerutanagĩria mũno kũruta ciana citũ motaaro ma Bibilia marĩa twerutĩte kuuma kũrĩ aciari aitũ na andũ angĩ a ndini ĩyo ya Old Brethren.

Ndini ya Old Brethren nĩ yoyaga na ũritũ mũno ũrĩa mũndũ aroneka na nja. Tweĩraga atĩ tondũ gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũthoma ngoro, mwĩhumbĩre wa mũndũ nĩguo wonanagia ũrĩa ngoro yake ĩtariĩ. Kwoguo, mũrũmĩrĩri angĩagemirie njuĩrĩ yake mũno, ũndũ ũcio wonanagia atĩ arĩ na mwĩtĩo. Mĩkũnjo ya nguo ĩngĩakorirũo ĩrĩ mĩnene mũno, ũndũ ũcio o naguo wonanagia mwĩtĩo. Rĩmwe mawatho macio moonekaga marĩ ma bata gũkĩra nginya ũrĩa Bibilia yugĩte.

Kũruta Ũhoro wa ma Njera

Mũthia-inĩ wa mĩaka ya 1960, Jesse, mũrũ wa nyina na mũthuri wakwa, ũrĩa o nake aarereirũo ndini-inĩ ya Old Brethren nĩ aaikirio njera nĩ ũndũ wa kũrega kũingĩra njeshi-inĩ. Arĩ kũu nĩ aacemanirie na Aira a Jehova arĩa o nao metĩkĩtie atĩ kũingĩra mbaara-inĩ nĩ mũgarũ na ũrĩa Bibilia yugĩte. (Isaia 2:4; Mathayo 26:52) Jesse nĩ aagĩire na ndeereti nyingĩ cia Bibilia hamwe na Aira a Jehova, na agĩkenera kuona ngumo ciao njega. Thutha wa kwĩruta Bibilia kwa ihinda, nĩ aabatithirio agĩtuĩka Mũira wa Jehova, na ũndũ ũcio nĩ watũrakaririe mũno.

Jesse nĩ eerire mũthuri wakwa maũndũ marĩa eerutĩte. Ningĩ nĩ aatigagĩrĩra atĩ James nĩ aamũkagĩra kaingĩ ngathĩti cia Mũrangĩri na Amkeni!. Ngathĩti icio nĩ ciatũmire James agucĩrĩrio makĩria nĩ ũhoro wa Bibilia. Tondũ James nĩ eendete mũno gũtungatĩra Ngai no akaigua arĩ haraihu nake, nĩ aagucagĩrĩrio mũno nĩ ũndũ o wothe ũngĩamũteithirie gũkuhĩrĩria Ngai.

Atongoria a ndini itũ maatwĩkĩraga ngoro gũthoma ngathĩti cia ndini ya Amish, Mennonite, na cia ikundi ingĩ cia ndini ya Old Brethren, o na gũtuĩka tuonaga ndini icio irĩ na maũndũ ma thĩ. O na kũrĩ ũguo, baba nĩ aarĩ na rũmena rũnene kwerekera Aira a Jehova. Aaugaga atĩ tũtiagĩrĩirũo o na hanini gũthoma ngathĩti cia Mũrangĩri na Amkeni!, na kwoguo nĩ ndaamakaga mũno ndona James agĩcithoma. Nĩ ndeetigĩraga ndagetĩkĩre morutani ma maheeni.

Kwa ihinda iraihu, James nĩ eekagĩrĩra nganja morutani mamwe ma ndini ya Old Brethren marĩa oonaga ta mataratwarana na Bibilia​—makĩria ũrutani wa atĩ nĩ ũũru kũruta “wĩra o wothe mũritũ” mũthenya wa Kiumia. Kwa ngerekano ndini ya Old Brethren yarutanaga atĩ mũndũ nĩ etĩkĩrĩtio kũhe mahiũ make maĩ mũthenya wa Kiumia, no ndetĩkĩrĩtio kũmunya ria. Atongoria a kuo matiahotire kũmũhe rĩandĩko rĩronania watho ũcio. O kahora, o na niĩ ngĩambĩrĩria kũgĩa na nganja ciĩgiĩ morutani ta macio.

Twatũire tũrutĩtwo atĩ ndini itũ nĩyo ya ma, na nĩ twamenyaga atĩ ũtũũro witũ nĩ ũngĩaritũhire tũngĩoimire, na kwoguo warĩ ũndũ mũritũ gũtua itua rĩa kuuma ndini-inĩ ĩyo. No thamiri citũ itingiatwĩtĩkĩririe gũikara ndini-inĩ ĩtararutana maũndũ mothe ma ma kuuma Bibilia-inĩ. Kwoguo mwaka-inĩ wa 1983 tũkĩandĩka marũa ma gũtaarĩria gĩtũmi gĩa tuume kuo, na tũkiuga mathomwo kanitha-inĩ. Nĩ ũndũ ũcio, tũkĩingatwo kanitha.

Gũcaria Ndini ya Ma

Kuuma hĩndĩ ĩyo, tũkĩambĩrĩria gũcaria ndini ya ma. Twacaragia ndini ĩrĩa yekaga kũringana na ũrĩa ĩrarutana. Wa mbere, tũkĩeheria ndini o yothe ĩingĩragia mbaara-inĩ. No twagucagĩrĩrio nĩ ndini iria ihaana ta ĩrĩa twarĩ, tondũ tweciragia atĩ ũtũũro mũhũthũ na nguo cia rangi ũmwe nĩcio cionanagia atĩ ndini ndĩreingĩrania na maũndũ ma thĩ. Kuuma mwaka wa 1983 nginya 1985 tũkĩambĩrĩria gũthiũrũrũka bũrũri wothe, tũgĩthuthuragia ndini ĩmwe thutha wa ĩrĩa ĩngĩ​—ta ndini ya Mennonite, Quaker, na ingĩ ta icio.

Ihinda-inĩ rĩu, Aira a Jehova magĩtũceerera mũgũnda-inĩ witũ ũrĩa warĩ hakuhĩ na Camden, Indiana. Nĩ twamathikagĩrĩria, no tũkameera mahũthĩre o Bibilia ya King James Version. Nĩ ndatĩĩire mũrũgamo wa Aira a Jehova wĩgiĩ maũndũ ma mbaara. No nĩ ndaaritũhagĩrũo kũmathikĩrĩria tondũ matiekĩraga ũrĩa twekagĩra, na kwoguo ndonaga ĩyo ĩtarĩ ndini ya ma. Ndonaga mũndũ ũtarehumba nguo cia rangi ũmwe arĩ na mwĩtĩo. Ndetĩkĩtie atĩ gwĩkĩra nguo cia kĩĩrĩu na gũkorũo na indo nyingĩ cia kĩĩmwĩrĩ nĩ mwĩyonanio.

James nĩ aambĩrĩirie gũthiaga Nyũmba ya Ũthamaki ya Aira a Jehova, na aathiaga hamwe na ciana imwe citũ. Ũndũ ũcio nĩ wandakaragia mũno. Nĩ aanjĩraga tũthiĩ nake, no ngarega. Mũthenya ũmwe akĩnjĩra, “O na angĩkorũo ndũretĩkania na morutani mao mothe, wee thiĩ wĩyonere ũrĩa marũmbũyanagia.” Nĩ aakenetio nĩ ũndũ ũcio.

Mũthia-inĩ, ngĩtua itua rĩa gũthiĩ hamwe nake, no njikare ndĩ maitho. Ngĩthiĩ Nyũmba-inĩ ya Ũthamaki ndarĩ na nguo o ta iria twekagĩra na ngobia. Tũmwana tũmwe twitũ twarĩ magũrũ matheri, na o natuo twekĩrĩte nguo cia rangi ũmwe. O na kũrĩ ũguo, Aira a Jehova mookaga harĩ ithuĩ na magatũrũmbũiya na wendo mũingĩ mũno. Ndeĩrire, ‘O na tũrĩ ngũrani nao, no maratwamũkĩra.’

Nĩ ndakenirio nĩ ũrĩa moonanagia wendo, no ndaatuĩte itua rĩa kwĩrorera tu. Ndiarũgamaga makĩina o na kana kũina nyĩmbo ciao. Thutha wa mĩcemanio ndamooririe ciũria nyingĩ ciĩgiĩ maũndũ mamwe meekaga ndonaga matarĩ mega kana ũrĩa rĩandĩko rĩna riugĩte. O na gũtuĩka ndiahũthagĩra ũtaũku, mũndũ o wothe ndoria nĩ aakenagio nĩ niĩ. Ningĩ nĩ ndakenire kuona atĩ nĩ ingĩoririe andũ aingĩ kĩũria kĩmwe na makahe macokio mahaanaine. Rĩmwe nĩ maanyandĩkagĩra macokio handũ, ũndũ ũrĩa wandeithagia mũno tondũ nĩ ingĩathomire ũhoro ũcio thutha-inĩ ndĩ wiki.

Mwaka-inĩ wa 1985, famĩlĩ itũ nĩ twathiire kĩgomano kĩa Aira a Jehova Memphis, Tennessee, nogetha tu tuone ũrĩa kĩahaanaga. James ndeenjete nderu ciake, na twehumbĩte o nguo cia rangi ũmwe. Mahinda-inĩ ma kũhurũka, andũ aingĩ nĩ mookire gũtũgeithia. Nĩ twagucĩrĩirio nĩ ũrĩa maatũrũmbũirie na wendo mũingĩ. Ningĩ nĩ twagucĩrĩirio nĩ ũrũmwe wao tondũ kũndũ guothe twathiaga mĩcemanio, maarutanaga maũndũ mahaanaine.

James nĩ eetĩkĩrire kwĩruta Bibilia, nĩ ũndũ wa ũrĩa Aira a Jehova maamũrũmbũirie kuuma ngoro. Aathuthuragia ũhoro wothe akĩenda gũkorũo na ma na maũndũ marĩa eerutaga. (Atũmwo 17:11; 1 Athesalonike 5:21) Thutha wa ihinda, James nĩ aamenyire atĩ nĩ oonete ũhoro ũrĩa wa ma. O na kũrĩ ũguo, niĩ ndaiguaga ndukanĩirũo. Nĩ ndeendaga gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire, no ndiendaga gwĩka maũndũ mangĩtũma nyoneke ta ndĩreingĩrania na “maũndũ ma thĩ.” Riita rĩa mbere rĩrĩa ndetĩkĩrire wĩruti wa Bibilia, ndakoragwo na Bibilia ya King James Version mwena ũmwe na Bibilia ya kĩĩrĩu ya New World Translation mwena ũyũ ũngĩ. Ndaaroraga o mũhari Bibilia-inĩ icio cierĩ nĩguo ndigĩrĩre atĩ ndiraheenio.

Ũrĩa Ndetĩkĩrire Ũhoro wa Ma

Kũgerera kwĩruta na Aira a Jehova, nĩ twerutire atĩ Ithe witũ wa igũrũ nĩ Ngai ũmwe, no ti ũtatũ, na atĩ tũtikoragwo na muoyo ũtangĩkua. (Gũcokerithia Maathani 6:4; 1 Akorintho 8:5, 6) Ningĩ nĩ twerutire atĩ mũndũ akua athiaga mbĩrĩra-inĩ no ti mwaki-inĩ wa icua. (Ayubu 14:13; Thaburi 16:10; Kohelethu 9:5, 10; Atũmwo 2:31) Ũndũ ũrĩa watũmire njĩtĩkĩre ũhoro wa ma nĩ kwĩruta ũrĩa Bibilia yugaga ũhoro wĩgiĩ mwaki wa icua, tondũ gũtirĩ mũndũ thĩinĩ wa ndini ya Old Brethren wataũkagĩrũo nĩ ũhoro ũcio.

Ĩndĩ no ndaarigagwo Aira a Jehova magĩkorũo marĩ ndini ya ma atĩa, tondũ ndonaga marĩ o gĩcunjĩ gĩa thĩ. Moonekaga ta mataraikara “ũtũũro mũhũthũ” ũrĩa ndeciragia nĩ wa bata. Ihinda-inĩ o rĩu nĩ ndoonaga atĩ nĩ maahingagia watho wa Jesu wĩgiĩ kũhunjĩria andũ othe ũhoro wega wa Ũthamaki. Ndaiguaga ndukanĩirũo mũno!​—Mathayo 24:14; 28:19, 20.

Ihinda-inĩ rĩu iritũ, wendo wa Aira a Jehova nĩ wandeithirie gũthiĩ na mbere na ũthuthuria wakwa. Kĩũngano gĩothe nĩ kĩarũmbũyagia famĩlĩ itũ mũno. Andũ matiganĩte thĩinĩ wa kĩũngano nĩ maatũceeragĩra​—rĩmwe mookaga gwitũ kũgũra iria na matumbĩ no getha matũceerere​—na ũndũ ũcio ũgĩtũma twambĩrĩrie kũmona marĩ andũ ega mũno. O na gũtuĩka twerutaga na Mũira wa Jehova ũmwe, arĩa angĩ thĩinĩ wa kĩũngano no mookaga gũtũceerera. Rĩrĩa rĩothe mangĩakorirũo hakuhĩ na gwitũ, nĩ maatũceeragĩra. Nĩ twabataraga mĩeke ĩyo nĩguo tũmenye Aira a Jehova makĩria, na nĩ twakenagio nĩ wendo wao wa kuuma ngoro.

Aira a Jehova a kĩũngano gĩa gwitũ to o tu maatũrũmbũyagia. Hĩndĩ ĩyo ndagiĩkaga nĩ ũhoro wĩgiĩ kwĩhumba na kwĩgemia, nĩ ndaceereirũo nĩ Mũira wa Jehova wetagwo Kay Briggs, wa kĩũngano kĩarĩ hakuhĩ na gitũ, wehumbaga nguo cia rangi ũmwe na akaga kwĩgemia. Nĩ ndaiguaga njiganĩire twĩ nake na ngahota kũmũhingũkĩra ngoro. Mũthenya ũmwe Lewis Flora, ũrĩa warereirũo ndini-inĩ ta ĩrĩa twarĩ, nĩ aanjereire. Nĩ oonire ũrĩa ndarĩ mũtukanĩre, na kwoguo akĩndũmĩra marũa maarĩ na tũratathi ikũmi, akĩgeria kũũhooreria meciria. Ũtugi wake nĩ wahutirie mũno nginya ngĩrĩra, na ndathomaga marũa macio make maita maingĩ.

Nĩ ndeerire mũrori wa mũthiũrũrũko wetagwo O’Dell andarĩrĩrie Isaia 3:18-23 na 1 Petero 3:3, 4. Ngĩmũũria, “Na githĩ maandĩko macio matironania atĩ nĩguo tũkenie Ngai no mũhaka twĩhumbage nguo cia rangi ũmwe?” Nake akĩnjũria: “Nĩ ũũru gwĩkĩra ngobia? Gũkĩnda njuĩrĩ nĩ kũũru?” Ndini-inĩ ya Old Brethren, nĩ twakĩndaga tũirĩtu tũnini, na atumia magekĩra ngobia. Nĩ ndonire harĩa mawoni makwa mataatwaranaga na Maandĩko, na ngĩkenio nĩ mũrori ũcio wa mũthiũrũrũko nĩ kũnyonia wetereri na ũkirĩrĩria.

Nĩ ndathiire njĩtĩkĩtie ũhoro ũcio o kahora, no harĩ ũndũ ũngĩ ũmwe wathumbũraga​—atumia amwe nĩ meenjaga njuĩrĩ. Athuri a kĩũngano nĩ maandeithirie kuona atĩ, o na gũtuĩka njuĩrĩ cia atumia amwe itikũraga mũno na cia angĩ nĩ ikũraga ikaraiha mũno, mũtumia ndangĩoneka arĩ wa bata no ũndũ tu arĩ na njuĩrĩ ndaihu gũkĩra atumia arĩa angĩ. Nĩ maandeithirie kuona atĩ thamiri nĩyo ĩtongoragia mũndũ ũhoro-inĩ wĩgiĩ kwĩhumba na kwĩgemia, na makĩhe ũhoro mwandĩke thiĩ ngathomere mũciĩ.

Kwambĩrĩria Gwĩka Kũringana na Ũrĩa Twerutaga

Twacaragia ndini ĩrĩ na maciaro mega, na nĩ twamĩonire. Jesu aaugire: “Nĩ ũndũ ũcio andũ othe nĩ marĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa—mwakorũo na wendo gatagatĩ-inĩ kanyu.” (Johana 13:35) Twarĩ na ma atĩ Aira a Jehova nĩ monanagia wendo wa ma. O na kũrĩ ũguo, ihinda-inĩ rĩu ciana citũ cia mbere, Nathan na Rebecca, nĩ ciatukanĩirũo mũno tondũ nĩ cietĩkĩrĩte ndini ya Old Brethren na ikabatithĩrio kuo. Thutha-inĩ nĩ ciagucĩrĩirio nĩ ma cia Bibilia iria twacirutaga, o hamwe na wendo ũrĩa moonagio nĩ Aira a Jehova.

Kwa ngerekano, Rebecca, nĩ aatũire erirĩirie gũkorũo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na Ngai. Nĩ oonire ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũhoya rĩrĩa eerutire atĩ Ngai ndakoragwo abangĩire mũndũ ũrĩa ũtũũro wake ũgũkorũo ũhaana. Ningĩ nĩ aakuhĩrĩirie Ngai makĩria, rĩrĩa aataũkĩirũo atĩ Ngai ti Ũtatũ ũrĩ kĩriga, no nĩ Ngai ũmwe angĩhota kwĩgerekania nake. (Aefeso 5:1) Na nĩ aakenire tondũ ndaabataraga kũhũthĩra rũthiomi rũrĩa rwahũthagĩrũo tene akĩaria na Ngai. Rĩrĩa eerutire ũrĩa Ngai endaga tũmũhoe, na atĩ muoroto wake mũnene kwerekera andũ nĩ matũũre tene na tene thĩinĩ wa thĩ ĩrĩ paradiso, nĩ aaiguire akuhĩrĩria Mũũmbi witũ makĩria.​—Thaburi 37:29; Kũguũrĩrio 21:3, 4.

Mĩeke Ĩrĩa Tũrakenera

Tũrĩ na James hamwe na ciana citũ cia mbere ithano​—Nathan, Rebecca, George, Daniel, na John​—twabatithirio tũgĩtuĩka Aira a Jehova mwaka wa 1987. Harley aabatithirio 1989, nake Simon akĩbatithio 1994. Famĩlĩ itũ yothe tũtuĩte itua rĩa gũthiĩ na mbere kũruta wĩra ũrĩa Jesu Kristo aaheire arũmĩrĩri ake, wa kũhunjia ũhoro mwega wa Ũthamaki wa Ngai.

Ariũ aitũ atano—Nathan, George, Daniel, John, na Harley—hamwe na mũirĩtu witũ, Rebecca​—nĩ matungatĩte thĩinĩ wa wabici ya rũhonge ya Aira a Jehova ya Amerika (U.S.). George atungatĩte kũu mĩaka 14, na Simon, ũrĩa warĩkirie cukuru mwaka wa 2001, nĩ erĩga gwĩtwo atungate wabici-inĩ ĩyo. Ariũ aitũ othe maratungata marĩ athuri a kĩũngano kana ndungata cia kĩũngano. Mũthuri wakwa atungataga arĩ mũthuri thĩinĩ wa Kĩũngano gĩa Thayer, gĩcigo-inĩ kĩa Missouri, na niĩ nĩ ndĩrutanagĩria mũno wĩra-inĩ wa kũhunjia.

Rĩu tũrĩ na tũcũcũ tũtatũ​—Jessica, Latisha, na Caleb​—na nĩ tũkenaga kuona aciari ao makĩmaruta kuuma marĩ anini kwenda Jehova. Famĩlĩ itũ yothe nĩ tũkenaga nĩ gũkorũo Jehova nĩ aatũgucĩrĩirie harĩ we na agĩtũteithia kũmenya andũ ake kũgerera wendo ũrĩa monanagia.

Nĩ tũcayagĩra andũ arĩa mendaga gũkenia Ngai no magakorũo marutĩtwo atĩ mawatho ma ndini nĩ ma bata gũkĩra Bibilia. Tũrehoka atĩ nĩ marĩgĩa na gĩkeno ta kĩrĩa twĩ nakĩo. Twathiaga kwendia mboga nyũmba kwa nyũmba, no rĩu tũthiaga nyũmba kwa nyũmba kũheana ũhoro mwega wa Ũthamaki wa Ngai. Maitho makwa maiyũragwo nĩ maithori ma gĩkeno ndaririkana wetereri na wendo ũrĩa twonirio nĩ andũ arĩa metanĩtio na rĩĩtwa rĩa Jehova!