1. Paradiso ya kĩĩroho nĩ kĩĩ, na twagĩrĩirũo gũtua itua rĩrĩkũ?

 ŨMŨTHĨ ũyũ thĩinĩ wa thĩ nĩ gũkoragwo na paradiso ĩrĩa ĩrĩ na andũ mareka maũndũ mega, na magakenera thayũ wa ma. Andũ arĩa marĩ thĩinĩ wa paradiso ĩyo nĩ matuĩte itua rĩa gũtũũra thĩinĩ wayo. Ningĩ nĩ mendaga andũ aingĩ o ũrĩa kũngĩhoteka o nao moke mũbango-inĩ ũcio wa mwanya. Mũbango ũcio nĩ ũrĩkũ? Nĩ paradiso ya kĩĩroho. a

2. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wa kũgegania wĩgiĩ paradiso ya kĩĩroho?

² Ũndũ wa magegania nĩ atĩ Jehova athondekete paradiso ĩyo thĩinĩ wa thĩ ĩno ya Shaitani ĩiyũire rũmena, waganu, na mogwati maingĩ. (1 Joh. 5:19; Kũg. 12:12) Ithe witũ ũtwendete nĩ onaga ũrĩa thĩ ĩno ĩthũkagia andũ, na nĩkĩo athondekete paradiso ĩyo ĩrĩ na ũgitĩri nĩguo tũgaacĩre kĩĩroho. Kiugo gĩake gĩtaaragĩria atĩ paradiso ya kĩĩroho ĩkoragwo ĩrĩ “handũ ha kũũrĩra” na “mũgũnda ũrĩ na maĩ maingĩ.” (Isa. 4:6; 58:11) Nĩ ũndũ wa irathimo cia Jehova, arĩa marĩ thĩinĩ wa paradiso ĩyo nĩ makoragwo na gĩkeno na ũgitĩri matukũ-inĩ maya maritũ ma kũrigĩrĩria.—Isa. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. Ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Isaia mũrango wa 65 wahingire atĩa rĩa mbere?

³ Jehova nĩ aataarĩirie kũgerera mũnabii Isaia maũndũ marĩa arĩa mangĩgaakorũo thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho mangĩgakenera. No wone ũrĩa maũndũ macio mataarĩirio ũrathi-inĩ ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Isaia mũrango wa 65, ũrĩa wahingire rĩa mbere mwaka-inĩ wa 537 M.M.M. Hĩndĩ ĩyo, Ayahudi arĩa meerirĩte marĩ ithamĩrio Babuloni nĩ maarekereirio magĩcoka  bũrũri-inĩ wao. Jehova nĩ aarathimire andũ ake na akĩmateithia gũthondeka itũũra rĩanangĩku rĩa Jerusalemu nginya rĩgĩcokereria ũthaka warĩo, na akĩmateithia gwaka hekarũ rĩngĩ nĩguo macokie ũthathaiya wa ma thĩinĩ wa Isiraeli.—Isa. 51:11; Zek. 8:3.

4. Ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Isaia mũrango wa 65 ũrahinga atĩa mahinda-inĩ maya?

⁴ Ũrathi ũcio wa Isaia waambĩrĩirie kũhinga riita rĩa kerĩ mwaka-inĩ 1919 M.M., rĩrĩa athathaiya a Jehova a mahinda maya maakũũrirũo kuuma ũkombo-inĩ wa Babuloni Ũrĩa Mũnene. Thutha ũcio paradiso ya kĩĩroho ĩkĩambĩrĩria gũkũra na ĩgĩtherema thĩinĩ wa thĩ yothe. Ahunjia a Ũthamaki nĩ maambĩrĩirie ciũngano nyingĩ kũndũ gũtiganĩte, na makonania ngumo cia kĩĩroho. Kwa ngerekano, andũ maarĩ a ngũĩ na maatariĩ ta nyamũ rĩu nĩ mehumbĩte “ũmũndũ mwerũ ũrĩa wombirũo kũringana na wendi wa Ngai.” (Ef. 4:24) Ma nĩ atĩ, irathimo nyingĩ iria itaarĩirio nĩ Isaia ikaahinga ihinda rĩũkĩte thĩinĩ wa thĩ njerũ. Ĩndĩ o na ihinda-inĩ rĩrĩ, kũrĩ na maũndũ maingĩ tũrakenera. Reke tuone ũrĩa tũgunĩkaga kuumana na paradiso ĩyo ya kĩĩroho, na kĩrĩa kĩngĩtũma twage kuuma thĩinĩ wayo.

ARĨA MARĨ THĨINĨ WA PARADISO YA KĨĨROHO MAGUNĨKAGA ATĨA?

5. O ta ũrĩa Isaia 65:13 ĩranĩire-rĩ, nĩ kĩĩ tũkenagĩra thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho?

⁵ Nĩ mahũnagio na makanyotorũo kĩĩroho. Ũrathi wa Isaia nĩ wonanagia ngũrani gatagatĩ-inĩ ka arĩa marĩ thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho na arĩa matarĩ thĩinĩ wayo. (Thoma Isaia 65:13.) Jehova nĩ ahingagĩria athathaiya ake mabataro mao ma kĩĩroho. Nĩ atũheete roho wake mũtheru, Kiugo gĩake Bibilia, na irio nyingĩ cia kĩĩroho nĩguo ‘tũkaria, tũkanyua, na tũgacanjamũka.’ (Ringithania Kũguũrĩrio 22:17.) Ngũrani na ũguo, arĩa matarĩ thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho ‘maikaraga marĩ ahũtu, marĩ anyotu, na magaconoka.’ Kwoguo matihingagĩrio mabataro mao ma kĩĩroho.—Amos. 8:11.

6. Joeli 2:​21-24 ĩtaarĩirie atĩa ũhoro wĩgiĩ irio citũ cia kĩĩroho, na ingĩtũguna atĩa?

⁶ Joeli nĩ aagwetire ũrathi-inĩ wake indo ta ngano, ndibei, na maguta ma ndamaiyũ kuonania ũrĩa Jehova aheaga andũ ake kĩrĩa marabatara arĩ na ũtaana mũingĩ, nginya irio cia kĩĩroho. (Joel. 2:​21-24) Ekaga ũguo kũgerera Bibilia, mabuku maitũ, website itũ, o hamwe na mĩcemanio na igomano. Tũngĩrĩaga irio cia kĩĩroho o mũthenya, tũrĩkoragwo tũhũnĩte na tũkanyotoka kĩĩroho.

7. Nĩ kĩĩ gĩtũmaga tũkorũo na ‘ngoro ĩrĩ na gĩkeno’? (Isaia 65:14)

⁷ Makoragwo na gĩkeno na maiganĩire. Andũ a Jehova nĩ ‘managĩrĩra macanjamũkĩte’ nĩ ũndũ wa ngoro ciao kũiyũrũo nĩ ngatho harĩ Jehova. (Thoma Isaia 65:14.) Tũkoragwo na ‘ngoro ĩrĩ na gĩkeno’ nĩ ũndũ wa kũmenya ma cia gwĩkĩra ngoro na ciĩranĩro cia Bibilia, na gũkorũo na kĩĩrĩgĩrĩro tondũ wa igongona rĩa ũkũũri rĩa Kristo. Kwarĩrĩria maũndũ macio hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ gũtũmaga tũkene mũno.—Thab. 34:8; 133:​1-3.

8. Nĩ ngumo irĩkũ igĩrĩ nene cionanagio nĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho?

⁸ Wendo na ũrũmwe nĩcio ngumo iria nene andũ a Jehova monanagia thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho. Ũrĩa ngumo icio ituohithanagia nĩ gũtũteithagia kuona ũrĩa ũtũũro ũgaakorũo ũhaana thĩinĩ wa thĩ njerũ, kũrĩa ndungata cia Jehova igaakenera wendo na ũrũmwe na njĩra nene gũkĩra mahinda-inĩ maya. (Kol. 3:14) Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe aaugire  ũũ ũhoro-inĩ wĩgiĩ kĩrĩa kĩamũgucĩrĩirie rĩrĩa aacemanirie na andũ a Jehova rĩa mbere: “Mbere ĩyo ndiakenagĩra ũtũũro, nginya thĩinĩ wa famĩlĩ itũ. Ndeyoneire wendo wa ma rĩa mbere gatagatĩ-inĩ ka Aira a Jehova.” Mũndũ wothe ũngĩenda gũkorũo na gĩkeno kĩa ma na kũiganĩra, arabatara gũkorũo thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho. Gũtekũmakania ũrĩa thĩ ĩno yonaga andũ a Jehova, makoragwo na rĩĩtwa rĩega na Jehova o hamwe na arĩa othe mamũthathayagia.—Isa. 65:15.

9. Isaia 65:​16, 17 ĩranĩire ũndũ ũrĩkũ wĩgiĩ mĩtangĩko ya ũtũũro?

⁹ Makoragwo mahooreire mategũthumbũka. Isaia 65:14 yonanagia atĩ andũ arĩa matendaga gũkorũo thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho nĩ ‘marĩraga nĩ ũndũ wa ruo rwa ngoro na magacakaya nĩ ũndũ wa gũkua ngoro.’ Ĩ namo maũndũ marĩa mothe mareheire andũ a Ngai ruo na mĩtangĩko? Mũthia-inĩ maũndũ macio ‘nĩ makaariganĩra na mahithwo kuuma maitho-inĩ ma Ngai.’ (Thoma Isaia 65:​16, 17.) Jehova nĩ akaaniina mathĩna maitũ mothe, na thutha wa ihinda tũtikaaririkana ruo rũrĩa twanagerera nĩ ũndũ wamo.

10. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuuge atĩ kũnyitanĩra na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ kĩrathimo kĩnene? (Ningĩ rora mbica.)

¹⁰ O na ihinda-inĩ rĩrĩ nĩ tũiguaga tũhooreire rĩrĩa tũrĩ mĩcemanio-inĩ ya kĩũngano, tondũ tũrĩ kũu tũtithumbũkaga nĩ ũndũ wa mĩtangĩko ya thĩ ĩno njũru. Ningĩ nĩ tũtũmaga aarĩ na ariũ a Ithe witũ maigue mahooreire rĩrĩa tuonania ngumo cia maciaro ma roho wa Ngai ta wendo, gĩkeno, thayũ, ũtugi, na ũhooreri. (Gal. 5:​22, 23) Na githĩ ti kĩrathimo kĩnene gũkorũo thĩinĩ wa ithondeka rĩa Jehova? Arĩa megũtũũra thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho, nĩ makeeyonera kĩĩranĩro kĩa Ngai gĩa kũũmba “igũrũ rĩerũ na thĩ njerũ” gĩkĩhinga biũ.

11. Kũringana na Isaia 65:​18, 19, paradiso ya kĩĩroho ĩrĩa Jehova athondekete ĩtũmaga tũigue atĩa?

¹¹ Makoragwo maiyũirũo nĩ ngatho na macanjamũkĩte. Ningĩ Isaia nĩ ataarĩirie kĩrĩa kĩbatiĩ gũtũma ‘tũcanjamũke na tũkeneʼ tũrĩ thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho. Oonanirie atĩ Jehova we mwene nĩwe ũthondekete paradiso ĩyo. (Thoma Isaia 65:​18, 19.) Nĩkĩo atũhũthĩraga gũteithia andũ maume mathondeka-inĩ ma gũkũ thĩ na moke thĩinĩ wa paradiso itũ thaka ya kĩĩroho. Nĩ tũcanjamũragwo nĩ irathimo iria tũgĩaga nacio nĩ ũndũ wa kũmenya ũhoro wa ma, na ũndũ ũcio ũgatũtindĩka kwĩra andũ arĩa angĩ ũhoro wacio.—Jer. 31:12.

12. Ciĩranĩro iria igwetetwo thĩinĩ wa Isaia 65:​20-24 itũmaga ũigue atĩa, na nĩkĩ?

 ¹² Ningĩ nĩ tũkoragwo na ngatho nyingĩ na tũkaigua tũcanjamũkĩte nĩ ũndũ wa kĩĩrĩgĩrĩro kĩrĩa tũkoragwo nakĩo paradiso-inĩ ya kĩĩroho. Ta wĩcirie maũndũ marĩa mothe tũkoona na marĩa mothe tũgeeka thĩinĩ wa thĩ njerũ! Bibilia ĩranĩire ũũ: “Gũtigaacoka rĩngĩ gũkorũo na kaana gegũikara o matukũ manini, kana mũthuri mũkũrũ ũkũremwo nĩ gũtũũra matukũ make.” Nĩ ‘tũgaaka nyũmba na tũtũũre thĩinĩ wacio, na tũhande mĩgũnda ya mĩthabibũ na tũrĩe maciaro mayo.’ ‘Tũtikaaruta wĩra wa tũhũ, tondũ tũgaakorũo tũrĩ andũ arathime nĩ Jehova.’ Atwĩrĩire ũtũũro mwega ũtarĩ na mĩtangĩko, na ũrĩ na muoroto. ‘O na tũtetanĩte,’ nĩ agaakoragwo oĩ mabataro ma o mũndũ na ahingie “merirĩria ma kĩndũ gĩothe kĩrĩ muoyo.”—Isa. 65:​20-24; Thab. 145:16.

13. Isaia 65:25 ĩtaarĩirie atĩa mogarũrũku marĩa andũ mekaga ũtũũro-inĩ wao nĩguo matungatĩre Jehova?

¹³ Makoragwo na thayũ na ũgitĩri. Andũ aingĩ arĩa maatariĩ ta nyamũ tene, nĩ mateithĩtio nĩ roho wa Ngai gwĩka mogarũrũku ũtũũro-inĩ wao. (Thoma Isaia 65:25.) Nĩ mahotete kwĩyaũra ngumo itarĩ njega iria maarĩ nacio tene. (Rom. 12:2; Ef. 4:​22-24) Ma nĩ atĩ, tondũ ndungata cia Jehova no andũ matarĩ akinyanĩru, rĩmwe nĩ mahĩtagia. O na kũrĩ ũguo, Jehova nĩ anyitithanĩtie “andũ a mĩthemba yothe” na wendo mũrũmu na thayũ. (Tit. 2:11) Ngai mwene-hinya-wothe nowe tu ũngĩhota kũringa kĩama ta kĩu!

14. Rĩandĩko rĩa Isaia 65:25 rĩahingire atĩa ũtũũro-inĩ wa mũrũ wa Ithe witũ ũmwe?

¹⁴ Hihi no kũhoteke mũndũ acenjie ũmũndũ wake? Ta wĩcirie ngerekano ĩno. Mwanake ũmwe waikĩtio njera maita maingĩ agĩkinyĩria mĩaka 20, nĩ eeingĩrĩtie mũno mĩtugo-inĩ ya waganu na nĩ eendete haaro mũno. Nĩ aaikĩtio njera nĩ ũndũ wa kũiya ngaari, kũbunja nyũmba, na mĩtugo ĩngĩ ya wĩki-naĩ. Aakoragwo ehaarĩirie kũrũa na mũndũ o wothe. No rĩrĩa aaiguire rĩa mbere ũhoro wa ma kuuma Bibilia-inĩ na akĩambĩrĩria gũthiĩ mĩcemanio ya Aira a Jehova, nĩ aagĩire na ma atĩ nĩ ona kĩndũ kĩa bata ũtũũro-inĩ wake—paradiso ya kĩĩroho. Na thutha wa kũbatithio, nĩ eecũranagia kaingĩ ũrĩa rĩandĩko rĩa Isaia 65:25 rĩahingire harĩ we. Nĩ aatigĩte gũtuĩka mũndũ wa ngũĩ ta njũi, agatuĩka mũndũ wa thayũ ta kagondu.

15. Twĩrutanagĩria gũteithia andũ arĩa angĩ moke thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho nĩkĩ, na twĩkaga ũguo atĩa?

¹⁵ Rĩandĩko rĩa Isaia 65:13 rĩambagĩrĩria na ciugo ici: “Ũũ nĩguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene oigĩte.” Naguo mũhari wa 25 ũrĩkagĩrĩria na ciugo, “ũguo nĩguo Jehova oigĩte.” No tũkorũo na ma atĩ hingo ciothe ciĩranĩro ciake nĩ ihingaga. (Isa. 55:10, 11) Matukũ-inĩ maya, kĩĩranĩro kĩa paradiso ya kĩĩroho nĩ kĩhingĩte. Jehova nĩ atũheete famĩlĩ ya mwanya ya aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Gũkorũo thĩinĩ wa famĩlĩ ĩyo nĩ gũtũmaga tũkorũo na thayũ na ũgitĩri kuumana na thĩ ĩno ĩiyũire ngũĩ. (Thab. 72:7) Nĩkĩo twĩrutanagĩria gũteithia andũ aingĩ ũrĩa kwahoteka moke thĩinĩ wa famĩlĩ ĩno itũ ya Gĩkristiano. Twĩkaga ũguo kũgerera wĩra wa gũtua andũ arutwo.—Mat. 28:​19, 20.

ŨRĨA TŨNGĨGUCĨRĨRIA ARĨA ANGĨ MOKE THĨINĨ WA PARADISO YA KĨĨROHO

16. Nĩ kĩĩ kĩgucagĩrĩria andũ gũka thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho?

¹⁶ O ũmwe witũ arĩ na itemi rĩa bata rĩa gũthakaria paradiso ya kĩĩroho nĩguo ĩgucĩrĩrie andũ arĩa angĩ. No tũhingie itemi rĩu tũngĩĩgerekania na Jehova. Ndatindĩkagĩrĩria andũ  moke ithondeka-inĩ rĩake matekwenda. Handũ ha ũguo, ‘amagucagĩrĩria’ harĩ we na njĩra ya wendo. (Joh. 6:44; Jer. 31:3) Rĩrĩa andũ marĩ na ngoro njega meruta ũrĩa Jehova atariĩ na ngumo ciake cia magegania, nĩ maiguaga magucĩrĩrio harĩ we. Hihi ngumo citũ njega na mĩthiĩre itũ mĩega ingĩgucĩrĩria andũ angĩ atĩa moke thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho?

17. Tũngĩgucĩrĩria andũ arĩa angĩ atĩa moke thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho?

¹⁷ Njĩra ĩmwe tũngĩgucĩrĩria arĩa angĩ nayo moke thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho, nĩ kũrũmbũyania na Akristiano arĩa angĩ na njĩra ya wendo na ũtugi. Rĩrĩa ageni moka mĩcemanio itũ ya kĩũngano, tũngĩenda metĩkanagie na ciugo ici ciaugirũo nĩ andũ matarĩ etĩkia arĩa hihi maathiĩte mĩcemanio ya Akristiano a Korintho: “Hatarĩ nganja Ngai arĩ gatagatĩ-inĩ kanyu.” (1 Kor. 14:​24, 25; Zek. 8:23) Kwoguo no mũhaka tũrũmagĩrĩre ũtaaro ũyũ: “Koragwoi na thayũ mũndũ na ũrĩa ũngĩ.”—1 Thes. 5:13.

18. Nĩ kĩĩ kĩngĩgucĩrĩria andũ harĩ ithondeka ritũ?

¹⁸ Hingo ciothe twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria kuona aarĩ na ariũ a Ithe witũ ta ũrĩa Jehova amonaga. Twĩkaga ũguo na njĩra ya kũrora ngumo ciao njega handũ ha mawathe mao, tondũ mũthia-inĩ mawathe macio nĩ magaathira. Rĩrĩa twaga kũiguithania, no tũcokie thayũ na njĩra ya wendo angĩkorũo nĩ tuonanagia ‘ũtugi kwerekera mũndũ na ũrĩa ũngĩ, tũgacayanĩra tũrĩ na wororo, na tũkohanĩra twĩyendeire.’ (Ef. 4:32) Tweka ũguo, paradiso itũ ya kĩĩroho nĩ ĩrĩgucagĩrĩria andũ arĩa mangĩenda kũrũmbũiyo na njĩra ta ĩyo. b

 TŨŨRA THĨINĨ WA PARADISO YA KĨĨROHO

19. (a) O ta ũrĩa gathandũkũ ka, “ Nĩ Maaumĩte no Magĩcoka” konanĩtie-rĩ, andũ amwe maaugire atĩa thutha wa gũcoka thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho? (b) Twagĩrĩirũo gũtua itua rĩrĩkũ? (Ningĩ rora mbica.)

¹⁹ Nĩ mweke wa mwanya gũkorũo thĩinĩ wa paradiso ya kĩĩroho! Ĩrathiĩ o ĩthakarĩte makĩria, na ĩgakorũo na andũ aingĩ maragooca Jehova gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe. Rekei tũtũũre tuonanagia ngatho nĩ ũndũ wa paradiso ĩyo Jehova atũthondekeire. Mũndũ wothe ũngĩenda gũcanjamũrũo, kũigua aiganĩire, ahooreire, na arĩ na ũgitĩri, no mũhaka oke thĩinĩ wa paradiso itũ ya kĩĩroho na ndakanaume thĩinĩ wayo. No nĩ tũbatiĩ kwĩmenyerera, tondũ Shaitani nĩ arĩgeragia gũtũhĩtithia nĩguo tuume thĩinĩ wayo. (1 Pet. 5:8; Kũg. 12:9) Ndũkanareke agũtoorie. Rekei twĩrutanĩrie biũ kũgitĩra paradiso itũ ya kĩĩroho nĩguo ĩikare ĩrĩ thaka, ĩrĩ theru, na ĩiyũire thayũ.