GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 8
“Tũũriai Ũhoti Wanyu wa Gwĩciria, Ikaragai Mwĩiguĩte!”
“Tũũriai ũhoti wanyu wa gwĩciria, ikaragai mwĩiguĩte!”—1 PET. 5:8.
RWĨMBO NA. 144 Tũũra Ũcũthĩrĩirie Kĩheo!
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ a
1. Jesu eerire arutwo ake atĩa igũrũ rĩgiĩ rĩrĩa mũthia ũngĩokire, na aameerire mekage atĩa?
THIKŨ nini mbere ya Jesu akuĩte, arutwo ake ana nĩ maamũririe ũũ: “Nĩ kĩĩ gĩgaakorũo kĩrĩ kĩmenyithia . . . kĩa ithirĩro rĩa mũtabarĩre wa maũndũ?” (Mat. 24:3) No kũhoteke arutwo acio a Jesu meendaga kũmenya rĩrĩa mũthia wa mũtabarĩre wa maũndũ wa Kĩyahudi ũngĩakinyire. Jesu akĩmacokeria ndaameerire o ũhoro wĩgiĩ mũthia wa mũtabarĩre wa maũndũ wa Kĩyahudi, no ningĩ nĩ aameerire igũrũ rĩgiĩ “ithirĩro rĩa mũtabarĩre [ũyũ] wa maũndũ.” Akĩaria igũrũ rĩgiĩ rĩrĩa mũthia ũngĩokire, Jesu aameerire ũũ: “Ũhoro wĩgiĩ mũthenya ũcio kana thaa, gũtirĩ mũndũ ũĩ, o na araika arĩa marĩ igũrũ kana Mũriũ, no Ithe witũ ũĩ.” Agĩcoka akĩra arutwo ake othe ‘maikarage mehũgĩte’ na ‘maikarage meiguĩte.’—Mar. 13:32-37.
2. Nĩkĩ warĩ ũndũ wa bata harĩ arĩa maatũũraga mũtabarĩre-inĩ wa maũndũ wa Kĩyahudi gũikara makĩroraga maũndũ marĩa marekĩka?
2 Akristiano arĩa maaikaraga Judea karine-inĩ ya mbere maagĩrĩirũo gũikara makĩroraga maũndũ marĩa marekĩka, tondũ ũndũ ũcio nĩ ũngĩahonokirie mĩoyo yao. Jesu nĩ eerire arũmĩrĩri ake kĩrĩa maagĩrĩirũo kũrora nĩguo mamenye atĩ mũtabarĩre wa maũndũ wa Kĩyahudi warĩ hakuhĩ gũthira. Aameerire ũũ: “Rĩrĩa mũkoona Jerusalemu ĩthiũrũrũkĩirio nĩ mbũtũ ciambĩte hema, hĩndĩ ĩyo mũkaamenya atĩ kwanangwo kwayo nĩ gũkuhĩrĩirie.” Maangĩonire ũguo, maagĩrĩirũo gwathĩkĩra ciugo cia Jesu, “mambĩrĩrie kũũrĩra irĩma-inĩ.” (Luk. 21:20, 21) Arĩa maathĩkĩire ciugo icio nĩ maahonokire rĩrĩa Aroma maanangire Jerusalemu.
3. Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
3 Ũmũthĩ tũratũũra matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria ma mũtabarĩre ũyũ mũũru wa maũndũ. Kwoguo no mũhaka tũtũũrie ũhoti witũ wa gwĩciria na tũikare tũkĩroraga maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ. Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ nĩ tũkwarĩrĩria ũrĩa tũngĩkorũo na ũigananĩru o tũkĩroraga maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ, ũrĩa tũngĩĩmenyerera, na ũrĩa tũngĩhũthĩra wega biũ ihinda rĩrĩa rĩtigarĩte.
KORAGWO NA ŨIGANANĨRU ŨKĨĨRORERA MAŨNDŨ MARĨA MAREKĨKA THĨINĨ WA THĨ
4. Twagĩrĩirũo kwenda kũmenya ũrĩa maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ marahingia ũrathi wa Bibilia nĩkĩ?
4 Tũrĩ na itũmi njega cia kwenda kũmenya ũrĩa maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ marahingia ũrathi wa Bibilia. Kwa ngerekano, Jesu nĩ aatwĩrire ũhoro wĩgiĩ maũndũ maigana ũna, marĩa mangĩgekĩka nĩguo tũmenye atĩ mũtabarĩre ũyũ wa Shaitani ũrĩ hakuhĩ gũthira. (Mat. 24:3-14) Mũtũmwo Petero aatwĩkĩrire ngoro tũigage meciria maitũ harĩ kũhinga kwa ũrathi nĩguo wĩtĩkio witũ ũkoragwo ũrĩ mũrũmu. (2 Pet. 1:19-21) Ibuku rĩa mũthia rĩa Bibilia rĩambagĩrĩria na ciugo ici: “Ũyũ nĩguo ũguũrio wa Jesu Kristo, ũrĩa Ngai aamũheire, nĩgetha onie ngombo ciake maũndũ marĩa arĩ o mũhaka mekĩke ica ikuhĩ.” (Kũg. 1:1) Kwoguo nĩ twendaga kũmenya nĩ maũndũ marĩkũ marekĩka thĩinĩ wa thĩ, na ũrĩa marahingia ũrathi wa Bibilia. Na no tũigue tũkĩhĩahĩa kwarĩrĩria maũndũ macio na andũ arĩa angĩ.
5. Nĩ ũndũ ũrĩkũ twagĩrĩirũo gwĩthema, na nĩ ũrĩkũ twagĩrĩirũo gwĩka? (Ningĩ rora mbica.)
5 O na kũrĩ ũguo, tũkĩarĩrĩria ũrathi wa Bibilia tũtiagĩrĩirũo kwĩihũrĩria maũndũ. Nĩkĩ? Tondũ tũtingĩenda kuuga ũndũ o wothe ũrĩa ũngĩthũkia ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano. Kwa ngerekano, no tũigue atongoria a gũkũ thĩ makiuga ũrĩa mekweheria thĩna mũna na marehe thayũ na ũgitĩri. Handũ ha kwĩihũrĩria atĩ ciugo icio nĩ irahingia ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa 1 Athesalonike 5:3, twagĩrĩirũo kũrora ũhoro ũrĩa tũheetwo ica ikuhĩ nĩ ithondeka rĩa Jehova wĩgiĩ ũndũ ũcio. Mĩario itũ ĩngĩkoragwo ĩhocetie harĩ ũhoro ũrĩa tũheetwo nĩ ithondeka rĩa Jehova, nĩ tũrĩteithagia kĩũngano gũkorũo “na njĩra ĩmwe ya gwĩciria” na ũrũmwe.—1 Kor. 1:10; 4:6.
6. Nĩ maũndũ marĩkũ tũngĩĩruta kuumana na rĩandĩko rĩa 2 Petero 3:11-13?
6 Thoma 2 Petero 3:11-13. Mũtũmwo Petero nĩ atũteithagia gũkorũo na mawoni maigananĩru rĩrĩa tũrathuthuria ũrathi wa Bibilia. Atwĩkĩraga ngoro “[tũigage] hakuhĩ meciria-inĩ gũkorũo kuo kwa mũthenya wa Jehova.” Atwĩraga twĩke ũguo ti tondũ nĩ tũrenda kũmenya ‘mũthenya kana thaa’ iria Jehova akaarehe Hari–Magedoni, no nĩ tondũ nĩ twendaga kũhũthĩra ihinda rĩrĩa rĩtigarĩte gũkorũo na “[mĩthiĩre] ya ũtheru na ciĩko cia wĩrutĩri Ngai.” (Mat. 24:36; Luk. 12:40) Ũguo nĩ kuuga atĩ twendaga hingo ciothe gũkoragwo na mĩthiĩre mĩega na gũtigĩrĩra atĩ maũndũ marĩa mothe tũreka ũtungata-inĩ wa Jehova tũrameka tondũ wa wendo witũ mũnene kũmwerekera. Nĩguo tũhote gwĩka ũguo, nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyagĩrĩra.
KWĨMENYERERA NĨ KUUGA ATĨA?
7. Tuonanagia atĩa atĩ nĩ tũremenyerera? (Luka 21:34)
7 Makĩria ma Jesu kwĩra arutwo ake marorage maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ, nĩ aameerire memenyagĩrĩre. Ũndũ ũcio nĩ wonanĩtio wega nĩ ciugo cia rĩandĩko rĩa Luka 21:34. (Thoma.) Jesu aaugire: “Mwĩmenyagĩrĩrei.” Mũndũ wĩmenyagĩrĩra nĩ amenyaga mogwati marĩa mangĩthũkia ũrata wake na Jehova na akoya makinya ma kũmethema. Na njĩra ĩyo, akeiga wendo-inĩ wa Ngai.—Thim. 22:3; Jud. 20, 21.
8. Nĩ ũtaaro ũrĩkũ mũtũmwo Paulo aaheire Akristiano?
8 Mũtũmwo Paulo nĩ eekĩrire Akristiano ngoro memenyagĩrĩre. Kwa ngerekano, eerire Akristiano a Efeso ũũ: “Mwĩroragei biũ atĩ ũrĩa mũthiaga ti ta andũ matarĩ ogĩ no nĩ ta andũ ogĩ.” (Ef. 5:15, 16) Tondũ hĩndĩ ciothe Shaitani nĩ ageragia gũthũkia ũrata witũ hamwe na Jehova, Bibilia ĩtũtaaraga “[tũthiĩ] na mbere gũtaũkĩrũo wendi wa Jehova nĩ ũrĩkũ,” nĩguo tũhotage gwĩtiiria mĩtego o yothe ya Shaitani.—Ef. 5:17.
9. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa nĩguo tũtaũkĩrũo nĩ wendi wa Jehova harĩ ithuĩ?
9 Bibilia ndĩgwetete mogwati mothe marĩa mangĩthũkia ũrata witũ hamwe na Jehova. No mũhaka twĩtuagĩre matua maũndũ-inĩ marĩa matarĩrĩirio ĩmwe kwa ĩmwe thĩinĩ wa Maandĩko. Nĩguo tũtuage matua mega, nĩ twagĩrĩirũo gũtaũkĩrũo, kana kũmenya “wendi wa Jehova.” No tũhote gwĩka ũguo tũngĩthomaga Kiugo kĩa Ngai kaingĩ na tũgecũrania igũrũ rĩakĩo. O ũrĩa tũgũtaũkĩrũo nĩ wendi wa Jehova na tũkũrie “meciria ma Kristo,” noguo tũrĩhotaga gũthiaga “ta andũ ogĩ,” o na rĩrĩa gũtarĩ na watho wa ĩmwe kwa ĩmwe wa gũtũtongoria ũndũ-inĩ mũna. (1 Kor. 2:14-16) Nĩ ũndũ mũhũthũ kũmenya mogwati mamwe marĩa twagĩrĩirũo gwĩthema, no mangĩ makoragwo mehithanĩtie.
10. Mogwati mamwe arĩ o mũhaka twĩtheme nĩ ta marĩkũ?
10 Mogwati mamwe arĩ o mũhaka twĩtheme nĩ ta gũthakĩra andũ arĩa angĩ kĩĩwendo, kũnyua na kũrĩa gũkĩria gĩthimi, kũhũthĩra mĩario ĩngĩtuurithia arĩa angĩ, o hamwe na kwĩrorera maũndũ ma gwĩkenia marĩ na ũhinya, ponografĩ, na maũndũ mangĩ ta macio. (Thab. 101:3) Mũcukani, thũ itũ, aikaraga agĩcaragia mĩeke ya gũthũkia ũrata witũ hamwe na Jehova. (1 Pet. 5:8) Tũngĩaga kwĩmenyerera, Shaitani no ahande thĩinĩ wa meciria na ngoro citũ mbegũ cia ũiru, kwaga wĩhokeku, ũkoroku, rũmena, mwĩtĩo, na marakara. (Gal. 5:19-21) Kĩambĩrĩria-inĩ, mĩerekera ta ĩyo no ĩkorũo ĩtarikĩrĩte mũno, no tũngĩaga kũmĩeheria o na ihenya, no ĩthiĩ na mbere gũkũra o ta mũmera ũrĩ thumu na ĩtũrehere thĩna.—Jak. 1:14, 15.
11. Ũgwati ũmwe wĩhithanĩtie arĩ o mũhaka twĩtheme nĩ ũrĩkũ, na twagĩrĩirũo kũwĩthema nĩkĩ?
11 Ũgwati ũmwe wĩhithanĩtie nĩ thiritũ njũru. Ta wĩcirie ũndũ ũyũ. No ũkorũo ũkĩrutithania wĩra na mũndũ ũtarĩ Mũira wa Jehova, na tondũ nĩ ũrenda agĩe na mbica njega ĩgiĩ Aira a Jehova, ũgakorũo wĩhaarĩirie kũmũteithia na kũmuonia ũtugi. Na rĩmwe na rĩmwe mũkarĩanĩra irio cia mũthenya hamwe. Thutha wa ihinda inini, mũkambĩrĩria kũrĩanagĩra irio cia mũthenya kaingĩ. Mũndũ ũcio akambĩrĩria kwaragia maũndũ ma ũũra-thoni, na kĩambĩrĩria-inĩ ũkaga gũkenio nĩmo. No thutha wa ihinda, ũkamenyera kũigua mĩario ĩrĩ na maũndũ ta macio, nginya ũgatiga kũrakario nĩyo. Mũthenya ũmwe thutha wa wĩra, mũndũ ũcio agakũnyita ũgeni mũkanyuanĩre kĩndũ, na ũgetĩkĩra. Mũthia-inĩ, ũkambĩrĩria gwĩciragia o take. Ũgwĩciria ũngĩikara ihinda rĩigana atĩa ũtambĩrĩirie gwĩka maũndũ ta marĩa ekaga? Kwoguo, o na gũtuĩka nĩ tũtĩĩte andũ othe na nĩ tũmonagia ũtugi, nĩ twagĩrĩirũo kũririkanaga atĩ nĩ tũhutagio mũno nĩ andũ arĩa tũrahũthĩra mahinda hamwe nao. (1 Kor. 15:33) Tũngĩĩmenyagĩrĩra o ta ũrĩa Jesu aatwĩrire twĩkage, nĩ tũrĩĩthemaga kũgĩa thiritũ itagĩrĩire na andũ arĩa matarũmagĩrĩra ithimi cia Jehova. (2 Kor. 6:15) Nĩ tũrĩhotaga kuona ũgwati na tũkawĩthema.
HŨTHAGĨRA MAHINDA MAKU WEGA BIŨ
12. Arutwo a Jesu maagĩrĩirũo gwĩka atĩa o metereire mũthia wa mũtabarĩre wa maũndũ?
12 Arutwo a Jesu matiaagĩrĩirũo gũikara o ũguo gũtarĩ ũndũ mareka metereire mũthia ũkinye. Jesu nĩ aamaheire wĩra wa kũruta. Aameerire mathiĩ makahunjie ũhoro ũrĩa mwega “thĩinĩ wa Jerusalemu, Judea guothe, Samaria, o nginya ituri ciothe cia thĩ.” (Atũm. 1:6-8) Ũcio warĩ wĩra mũingĩ! No kwĩheana wĩra-inĩ ũcio nĩ kũngĩateithirie arutwo a Jesu kũhũthĩra mahinda mao wega biũ.
13. Twagĩrĩirũo kũhũthĩra mahinda maitũ wega biũ nĩkĩ? (Akolosai 4:5)
13 Thoma Akolosai 4:5. Nĩguo tũhote kwĩmenyerera, nĩ twagĩrĩirũo kũrora mũno ũrĩa tũhũthagĩra mahinda maitũ. “Maũndũ materĩgĩrĩirũo” no makore mũndũ o wothe. (Koh. 9:11) Ũtũũro witũ no ũkinye mũthia o na tũterĩgĩrĩire.
14-15. Tũngĩhũthĩra mahinda maitũ wega biũ atĩa? (Ahibirania 6:11, 12) (Ningĩ rora mbica.)
14 No tũhũthĩre mahinda maitũ wega biũ na njĩra ya gwĩka wendi wa Jehova na gwĩkĩra hinya ũrata witũ hamwe nake. (Joh. 14:21) Twagĩrĩirũo ‘gũikaraga tũrũmĩte, tũtegũthengeka, hĩndĩ ciothe tũrĩ na maũndũ maingĩ ma gwĩka wĩra-inĩ wa Mwathani.’ (1 Kor. 15:58) Tũngĩka ũguo, o na mũico ũngĩkinya, ũkorũo nĩ mũico wa ũtũũro witũ kana wa mũtabarĩre ũyũ mũũru wa maũndũ, tũtikeerira.—Mat. 24:13; Rom. 14:8.
15 Ihinda-inĩ rĩrĩ, Jesu no arathiĩ na mbere gũtongoria arutwo ake makĩhunjia ũhoro wa Ũthamaki wa Ngai thĩinĩ wa thĩ yothe. Nĩ arahingia kĩĩranĩro gĩake. Kũgerera ithondeka rĩa Jehova, Jesu nĩ atũmenyeragia ũrĩa tũngĩhunjia, na agatũhe indo iria tũrabatara cia kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega. (Mat. 28:18-20) Tũhingagia itemi ritũ na njĩra ya kwĩrutanĩria kũhunjĩria andũ na kũmaruta, na gũikara twĩiguĩte o twetereire Jehova arehe mũthia wa mũtabarĩre ũyũ mũũru wa maũndũ. Tũngĩrũmĩrĩra ũtaaro wa Ahibirania 6:11, 12, nĩ tũrĩhotaga kũrũmia kĩĩrĩgĩrĩro gitũ “o nginya mũthia.”—Thoma.
16. Tũtuĩte itua rĩa gwĩka atĩa?
16 Jehova nĩ atuĩte mũthenya na thaa iria akaaniina mũtabarĩre ũyũ wa Shaitani. Rĩrĩa mũthenya ũcio ũgaakinya, Jehova hatarĩ nganja nĩ akaahingia morathi marĩa andĩkithĩtie Kiugo-inĩ gĩake. Ihinda-inĩ rĩrĩ, rĩmwe na rĩmwe no tuone ta mũthia wa mũtabarĩre ũyũ ũikarire mũno ũgĩgakinya. O na kũrĩ ũguo, mũthenya wa Jehova ‘ndũgaacererũo!’ (Hab. 2:3) Kwoguo rekei tũtue itua rĩa ‘gũikaraga tũcũthĩrĩirie Jehova,’ na kuonanagia “mwerekera wa gweterera Ngai wa ũhonokio” witũ.—Mik. 7:7.
RWĨMBO NA. 139 Hũũra Mbica Ũrĩ Thĩ Njerũ
a Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, nĩ tũkwarĩrĩria ũrĩa tũngĩkorũo na ũigananĩru maũndũ-inĩ ma kĩĩroho, na ũrĩa tũngĩtũũria ũhoti witũ wa gwĩciria o tũkĩroraga maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ. Ningĩ nĩ tũkuona ũrĩa tũngĩikara twĩmenyereire na ũrĩa tũngĩhũthĩra wega biũ mahinda maitũ.
b GŨTAARĨRIA MBICA: (Mbica ya igũrũ) Mũrũ wa Ithe witũ na mũtumia wake makĩĩrorera mohoro. Thutha ũcio, marĩkia mũcemanio wa kĩũngano makera andũ arĩa angĩ mawoni mao megiĩ ũrĩa marataũkĩrũo nĩ mohoro macio. (Mbica ya thĩ) Mũrũ wa Ithe witũ na mũtumia wake makĩĩrorera riboti ya Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia nĩguo magĩe na ũtaũku wa ica ikuhĩ wĩgiĩ ũrathi mũna wa Bibilia. Magacoka makahe andũ arĩa angĩ mabuku mararĩrĩria Bibilia marĩa marutĩtwo nĩ ngombo ĩrĩa njĩhokeku.