HIHI nĩ wĩyoneire ũrĩa andũ aingĩ ũmũthĩ monaga ta magĩrĩirũo gwĩkĩrũo maũndũ na njĩra ya mwanya na makeyona marĩ a bata gũkĩra arĩa angĩ? O na mangĩkĩrũo maũndũ na njĩra ĩyo, no mendaga kũhaicio ngathĩ o na makĩria. Mwĩcirĩrie ũcio uumanaga na gũkorũo mũndũ arĩ na mwĩyendo na atarĩ na ngatho, na Bibilia nĩ yarathĩte atĩ ũguo nĩguo andũ mangĩgaakorũo mahaana matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria.—2 Tim. 3:2.

Roho wa mwĩyendo ti hĩndĩ wambĩrĩria. Kwa ngerekano, Adamu na Hawa nĩ maatuire itua rĩa gwĩthuurĩra ũndũ ũrĩa mwega na ũrĩa mũũru, na ũndũ ũcio ũkĩmarehera maumĩrĩro moru. Mĩaka mĩingĩ thutha ũcio, Mũthamaki Uzia wa Juda eeciragia atĩ nĩ agĩrĩire gũcina ũbumba hekarũ-inĩ, no nĩ eeheenetie mũno. (2 Maũ. 26:​18, 19) Nao Afarisai na Asadukai meetĩkĩtie atĩ nĩ maabatiĩ gwĩkĩrũo maũndũ na njĩra ya mwanya nĩ Ngai, atĩ tondũ tu maarĩ njiarũa cia Iburahimu.—Mat. 3:9.

Tũthiũrũrũkĩirio nĩ andũ marĩ na roho wa mwĩyendo na wa kwĩĩkĩrĩra, na mwerekera wao no ũtũhutie. (Gal. 5:26) No twambĩrĩrie gwĩciria atĩ nĩ twagĩrĩire kũheo mweke mũna wa mwanya kana gwĩkĩrũo maũndũ na njĩra ya mwanya. Tũngĩĩthema atĩa mwĩcirĩrie ta ũcio? Ũndũ wa mbere twagĩrĩirũo gwĩka nĩ kũmenya mwĩcirĩrie wa Jehova ũndũ-inĩ ũcio. Motaaro maya merĩ ma Bibilia nĩ megũtũteithia.

Nĩ Jehova wonanagia kĩrĩa twagĩrĩirũo kwamũkĩra. Ta wĩcirie ngerekano cigana ũna.

•   Thĩinĩ wa famĩlĩ, mũthuri nĩ abatiĩ kũigua atĩ nĩ atĩĩtwo nĩ mũtumia wake, nake mũtumia nĩ abatiĩ kũigua atĩ nĩ endetwo nĩ mũthuri wake. (Ef. 5:33) Mũndũ ũrĩ kĩhiko-inĩ arĩ na kĩhooto gĩa kuonio wendo nĩ ũrĩa mahikanĩtie nake, na matibatiĩ gũkorũo na ndũgũ cia kĩĩwendo na andũ angĩ. (1 Kor. 7:3) Nao aciari me na kĩhooto gĩa gwathĩkĩrũo nĩ ciana ciao, nacio ciana nĩ ciagĩrĩire kuonio wendo na kũrũmbũiyo nĩ aciari ao.—2 Kor. 12:14; Ef. 6:2.

• Thĩinĩ wa kĩũngano, athuri a kĩũngano nĩ mabatiĩ kũheo gĩtĩo nĩ ũndũ wa wĩra ũrĩa marutaga. (1 Thes. 5:12) O na kũrĩ ũguo, matibatiĩ gwĩtua anene igũrũ rĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ.—1 Pet. 5:​2, 3.

• Ngai nĩ aheete thirikari cia andũ kĩhooto gĩa gwĩtagia igooti na kũheo gĩtĩo nĩ raia a cio.—Rom. 13:​1, 6, 7.

Nĩ ũndũ wa wendo, Jehova nĩ atũheaga makĩria ma kĩrĩa twagĩrĩirũo kwamũkĩra. Tondũ tũrĩ ehia, twaagĩrĩire o gũkua. (Rom. 6:23) No Jehova nĩ atũheete irathimo nyingĩ nĩ ũndũ wa wendo wake mwĩhokeku gũtwerekera. (Thab. 103:​10, 11) Atũheete irathimo icio ciothe nĩ ũndũ wa ũtugi wake mũnene, no ti tondũ nĩ tũragĩrĩra.—Rom. 12:​6-8; Ef. 2:8.

Wĩmenyerere ndũkagĩe na mwĩcirĩrie ta wa andũ a thĩ. O na tũtekũmenya, no twambĩrĩrie gwĩciria atĩ nĩ tũragĩrĩra kwamũkĩra maũndũ maingĩ gũkĩra andũ arĩa angĩ. Jesu nĩ aahũthĩrire ngerekano ya aruti wĩra maarĩhirũo dinari ĩmwe, kuonania ũrĩa arĩ ũndũ mũhũthũ gũkorũo na mwĩcirĩrie ta ũcio. Aruti wĩra amwe maambĩrĩirie wĩra rũcinĩ tene na makĩruta wĩra mũthenya mũgima makĩhĩaga nĩ riũa, nao angĩ maarutire o ithaa rĩmwe tu. Acio maambĩrĩirie wĩra mbere meeciragia atĩ nĩ maabatiĩ kũrĩhwo mũcara mũnene gũkĩra ũcio nĩ ũndũ wa wĩra ũrĩa maarutĩte. (Mat. 20:​1-16) Jesu akĩhũthĩra ngerekano ĩyo, nĩ aarutire arũmĩrĩri ake atĩ nĩ mabatiĩ kũiganĩra na kĩrĩa Ngai aramahe.

Cokagia ngatho ũtekwĩrĩgĩrĩra atĩ no nginya arĩa angĩ magũteithie. (1 Thes. 5:18) Wĩgerekanie na mũtũmwo Paulo, ũrĩa ũteetirie ariũ a Ithe a Korintho ũteithio wa kĩĩmbeca, o na gũtuĩka aarĩ na kĩhooto gĩa gwĩka ũguo. (1 Kor. 9:​11-14) Twagĩrĩirũo  gũcokagia ngatho nĩ ũndũ wa maũndũ mothe marĩa andũ matwĩkagĩra tũtekwĩrĩgĩrĩra atĩ no nginya matũteithie.

Kũria ngumo ya wĩnyihia. Rĩrĩa mũndũ eĩciria mũno, kaingĩ nĩ ambagĩrĩria kuona ta abatiĩ gũkorũo na makĩria ma kĩrĩa e nakĩo. No wĩnyihia nĩ ũtũteithagia gwĩthema mwĩcirĩrie ta ũcio mũũru.

Mũnabii Danieli nĩ aaigire kĩonereria kĩega harĩ kuonania wĩnyihia. Aaumĩte famĩlĩ-inĩ yarĩ igweta, aarĩ mũthaka, mũũgĩ, na aarĩ na ũhoti mũnene wa gwĩka maũndũ. Kwoguo nĩ aangĩonire ta aragĩrĩra gwĩkĩrũo maũndũ na njĩra ya mwanya na kwamũkĩra mĩeke ĩrĩa aaheirũo. (Dan. 1:​3, 4, 19, 20) O na kũrĩ ũguo, Danieli aatũũrire arĩ mwĩnyihia, na ngumo ĩyo ĩgĩtũma endwo mũno nĩ Jehova.—Dan. 2:30; 10:​11, 12.

Rekei tũregane biũ na roho wa mwĩyendo na wa kwĩĩkĩrĩra ũrĩa ũtheremete mũno thĩinĩ wa thĩ ũmũthĩ. Handũ ha ũguo, nĩ tũthiĩi na mbere gũkenera kĩrathimo o gĩothe Jehova aratũhe kũgerera ũtugi wake mũnene.