GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 2
RWĨMBO NA. 19 Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani
Hihi nĩ Wĩhaarĩirie nĩ Ũndũ wa Mũthenya Ũrĩa wa Bata Mũno Harĩ Mwaka?
“Ĩkagai ũũ nĩguo mũndirikanage.”—LUK. 22:19.
ŨNDŨ ŨRĨA WARĨRĨIRIO
Nĩ tũkuona kĩrĩa gĩtũmaga Kĩririkano gĩkorũo kĩrĩ kĩa bata mũno, ũrĩa tũngĩĩhaarĩria nĩ ũndũ wa kĩo, na ũrĩa tũngĩteithia andũ arĩa angĩ nĩguo magooka.
1. Nĩkĩ mũthenya wa Kĩririkano nĩguo wa bata mũno harĩ mwaka? (Luka 22:19, 20)
HARĨ andũ a Jehova, mũthenya ũrĩa wa bata mũno harĩ mwaka nĩ wa Kĩririkano gĩa gĩkuũ gĩa Kristo. Ũcio noguo mũthenya ũrĩa Jesu aathire arũmĩrĩri ake makũngũyagĩre. (Thoma Luka 22:19, 20.) Nĩ harĩ itũmi cigana ũna itũmaga tũtanye mũthenya ũcio wa Kĩririkano. Rekei twarĩrĩrie imwe ciacio.
2. Nĩ itũmi irĩkũ imwe itũmaga tũtanye mũno gũthiĩ Kĩririkano?
2 Kĩririkano nĩ gĩtũteithagia gwĩcũrania ũguni ũrĩa uumanaga na ũkũũri. Nĩ gĩtũririkanagia ũrĩa tũngĩonania ngatho citũ nĩ ũndũ wa igongona rĩa Jesu. (2 Kor. 5:14, 15) Ningĩ nĩ gĩtũheaga mweke wa ‘gwĩkĩrana ngoro’ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ. (Rom. 1:12) O mwaka, andũ amwe arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano nĩ mokaga Kĩririkano. Amwe o na nĩ makinyagĩrĩra gũcokerera Jehova mona ũrĩa manyitwo ũgeni na wendo mũingĩ. Na andũ aingĩ arĩa makenagio nĩ ũhoro, nĩ mambagĩrĩria kwĩruta Bibilia nĩ ũndũ wa gũkenio nĩ maũndũ marĩa meyonera na meiguĩra Kĩririkano-inĩ. Maũndũ macio nĩ matũmaga Kĩririkano gĩkorũo kĩrĩ kĩa mwanya mũno harĩ ithuĩ.
3. Kĩririkano kĩnyitithanagia atĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa thĩ yothe? (Ningĩ rora mbica.)
3 Ningĩ ta wĩcirie ũrĩa Kĩririkano kĩnyitithanagia aarĩ na ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa thĩ yothe! Aira a Jehova macemanagia mũthenya ũcio wa Kĩririkano o ũrĩa riũa rĩrathiĩ rĩthũĩte kũndũ gũtiganĩte thĩinĩ wa thĩ. Ithuothe nĩ tũthikagĩrĩria mĩario ĩtĩtĩrithagia bata wa ũkũũri. Nĩ tũinaga nyĩmbo igĩrĩ cia kũgooca Ngai, tũkahĩtũkia mũgate na ndibei, na tũkauga “ameni” harĩ mahoya mana marĩa tũhoithagio. Ihinda-inĩ rĩa mathaa 24, ciũngano ciothe thĩinĩ wa thĩ ikoragwo irũmĩrĩire mũtaratara ũcio. Ta hũũra mbica gĩkeno kĩrĩa Jehova na Jesu makoragwo nakĩo rĩrĩa mona tũnyitanĩire ithuothe kũmagoocithia na njĩra ĩyo!
4. Tũkwarĩrĩria ciũria irĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
4 Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, tũkwarĩrĩria ciũria ici: Tũngĩhaarĩria ngoro citũ atĩa nĩ ũndũ wa Kĩririkano? Tũngĩteithia andũ arĩa angĩ atĩa magunĩke kuumana nakĩo? Na tũngĩteithĩrĩria atĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano? Macokio ma ciũria icio nĩ megũtũteithia kwĩhaarĩria nĩ ũndũ wa gĩkũngũĩro kĩu kĩa mwanya.
TŨNGĨHAARĨRIA NGORO CITŨ ATĨA NĨ ŨNDŨ WA KĨRIRIKANO?
5. (a) Twagĩrĩirũo gwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ thogora wa ũkũũri nĩkĩ? (Thaburi 49:7, 8) (b) Weruta atĩa kuumana na video ya Jesu Aakuire Nĩkĩ?
5 Ũndũ ũmwe wa bata tũngĩka nĩguo tũhaarĩrie ngoro citũ nĩ ũndũ wa Kĩririkano, nĩ gwĩcũrania thogora wa igongona rĩa Jesu rĩa ũkũũri. Ma nĩ atĩ, tũtingĩahotire gwĩkũũra kuuma harĩ mehia na gĩkuũ. (Thoma Thaburi 49:7, 8; ningĩ wĩrorere video ya Jesu Aakuire Nĩkĩ?) a Kwoguo Jehova na Mũrũwe nĩ meeimire na njĩra nene, rĩrĩa Jehova aabangire Jesu arute muoyo wake nĩ ũndũ witũ. (Rom. 6:23) O ũrĩa tũrecũrania ũrĩa Jehova na Jesu meeimire nĩ ũndũ witũ, noguo tuonaga igongona rĩa ũkũũri rĩrĩ rĩa bata. Nĩ tũkwarĩrĩria maũndũ mamwe Jehova na Jesu maabatarire gũkirĩrĩria nĩguo marute ũkũũri. No reke twambe tuone ũkũũri nĩ kĩĩ, na warutirũo nĩkĩ.
6. Ũkũũri nĩ kĩĩ, na warutirũo nĩkĩ?
6 Ũkũũri nĩ thogora ũrĩa ũrĩhagwo nĩguo kĩndũ gĩkũũrũo. Adamu oombirũo arĩ na muoyo mũkinyanĩru. Rĩrĩa eehirie, nĩ oorirũo nĩ mweke wa gũtũũra tene na tene, na agĩtũma nginya ciana ciake ciothe ciũrũo nĩguo. Kwoguo Jesu aarutire muoyo wake mũkinyanĩru ũrĩ igongona nĩguo akũũre muoyo mũkinyanĩru ũrĩa Adamu aateire. Ũtũũro-inĩ wake wothe arĩ gũkũ thĩ, Jesu “ndaigana kwĩhia, o na gũtirĩ maheeni maarĩ kanua-inĩ gake.” (1 Pet. 2:22) Rĩrĩa Jesu aakuire, muoyo wake mũkinyanĩru waringaine biũ na muoyo ũrĩa Adamu aateire.—1 Kor. 15:45; 1 Tim. 2:6.
7. Nĩ magerio ta marĩkũ Jesu aacemanirie namo rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ?
7 Jesu arĩ gũkũ thĩ nĩ aathĩkĩire Jehova maũndũ-inĩ mothe, o na rĩrĩa ũtaarĩ ũndũ mũhũthũ gwĩka ũguo. Rĩrĩa Jesu aarĩ mwana, nĩ eenyihagĩria ũtongoria wa aciari ake matarĩ akinyanĩru o na gũtuĩka we aarĩ mũkinyanĩru. (Luk. 2:51) Arĩ mwĩthĩ, nĩ aabataraga kũregana na hatĩka cia andũ arĩa hihi maamũtindĩkagĩrĩria age gwathĩka kana akorũo atarĩ mwĩhokeku. Na rĩrĩa aarĩ mũndũ mũgima, nĩ aabatarire kũregana na magerio ma Shaitani ũrĩa Mũcukani, nginya rĩrĩa aamwĩrire ĩmwe kwa ĩmwe atiganĩrie wĩhokeku wake harĩ Ngai. (Mat. 4:1-11) Shaitani nĩ eehotorete biũ gũtũma Jesu ehie nĩguo aremwo kũruta ũkũũri.
8. Nĩ magerio marĩkũ mangĩ Jesu aacemanirie namo?
8 Jesu nĩ aacemanirie na magerio mangĩ hĩndĩ ya ũtungata wake gũkũ thĩ. Nĩ aanyaririrũo na akĩĩhĩtĩrũo kũũragwo. (Luk. 4:28, 29; 13:31) Ningĩ nĩ aahiũranagia na kwaga gũkinyanĩra kwa arũmĩrĩri ake. (Mar. 9:33, 34) Na hĩndĩ ya igerio rĩake rĩa mũico atanoragwo, nĩ eekirũo maũndũ moru na akĩnyũrũrio. Agĩcoka akĩũragwo na njĩra yarĩ na ruo rũingĩ na ya gĩconoko. (Ahib. 12:1-3) Aabataraga gũkirĩrĩria igerio rĩu rĩa mũico atarĩ na ũgitĩri wa Jehova. b—Mat. 27:46.
9. Tũiguaga atĩa nĩ ũndũ wa igongona rĩa Jesu? (1 Petero 1:8)
9 Hatarĩ nganja, Jesu nĩ aahĩtũkĩire maũndũ maritũ mũno nĩguo arute ũkũũri. Na githĩ tũtitindĩkagwo kwenda Jesu o na makĩria twecũrania maũndũ marĩa mothe eehaarĩirie gwĩka nĩ ũndũ witũ?—Thoma 1 Petero 1:8.
10. Nĩ maũndũ marĩkũ Jehova eeimire nĩ ũndũ wa ũkũũri?
10 Nĩ maũndũ marĩkũ Jehova eeimire eyendeire nĩguo Jesu arute ũkũũri? Jehova na Jesu maarĩ na ũrata wa hakuhĩ mũno, ta ũrĩa ũkoragwo gatagatĩ-inĩ ka mũciari na mwana wake. (Thim. 8:30) Kwoguo ta wĩcirie ũrĩa Jehova aaiguire ona Jesu agĩcemania na magerio maingĩ arĩ gũkũ thĩ! Hatarĩ nganja, Jehova nĩ aaiguire ruo rũnene mũno ona Mũrũwe agĩkwo maũndũ moru, akĩmenwo, na akĩnyamarĩka.
11. Nĩ ngerekano ĩrĩkũ ĩngĩtũteithia gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa Jehova aaiguire rĩrĩa Jesu ooragirũo?
11 Mũciari o wothe wanakuĩrũo nĩ mwana wake, nĩ oĩ wega ruo rũrĩa mũndũ aiguaga hĩndĩ ta ĩyo. O na gũtuĩka nĩ tũkoragwo na wĩtĩkio mũrũmu harĩ kĩĩranĩro gĩa kũriũka, ũndũ ũcio ndweheragia ruo rũrĩa tũiguaga rĩrĩa twakuĩrũo nĩ mũndũ twendete. Ngerekano ĩyo no ĩtũteithie gũtaũkĩrũo ũrĩa Jehova aaiguire rĩrĩa oonire Mũrũ wake endete akĩnyamarĩka na agĩkua mũthenya wa Nisani 14 mwaka wa 33 M.M. c—Mat. 3:17.
12. Tũngĩka atĩa kamũira mũthenya wa Kĩririkano ũkinye?
12 Ihinda-inĩ rĩrĩ kamũira Kĩririkano gĩkinye-rĩ, na githĩ to wĩrute makĩria ũhoro wĩgiĩ ũkũũri wĩruti-inĩ waku kĩũmbe kana ũthathaiya-inĩ wa famĩlĩ? No ũhũthĩre Ũteithio wa Ũthuthuria Harĩ Aira a Jehova kana mabuku mangĩ gũthuthuria ũhoro ũcio makĩria. d Ningĩ tigĩrĩra atĩ nĩ warũmĩrĩra mũtaratara wa ũthomi wa Bibilia wa Kĩririkano ũrĩa wonanĩtio thĩinĩ wa Kabuku ka Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata Witũ wa Gĩkristiano. Naguo mũthenya wa Kĩririkano, ndũkanariganĩrũo kwĩrorera programu ya mwanya ya Ũthathaiya wa Rũcinĩ. Tũngĩhaarĩria ngoro citũ nĩ ũndũ wa Kĩririkano, nĩ tũkũhota gũteithia arĩa angĩ o nao magunĩke kuumana nakĩo.—Ezar. 7:10.
TEITHIA ANDŨ ARĨA ANGĨ MAGUNĨKE KUUMANA NA KĨRIRIKANO
13. Ũndũ wa mbere tũngĩka nĩguo tũteithie andũ arĩa angĩ magunĩke kuumana na Kĩririkano nĩ ũrĩkũ?
13 Tũngĩteithia andũ arĩa angĩ atĩa magunĩke kuumana na Kĩririkano? Ũndũ wa mbere nĩ kũmanyita ũgeni. Makĩria ma kũnyita ũgeni andũ arĩa tũhunjagĩria ũtungata-inĩ, no twandĩke marĩĩtwa ma andũ angĩ tũngĩenda kũnyita ũgeni. Acio nĩ ta andũ aitũ a famĩlĩ, arĩa tũrutithanagia wĩra nao, arĩa tũthomaga nao, kana andũ angĩ. O na angĩkorũo tũtirĩ na tũratathi tũingĩ twa kũnyitana ũgeni, no tũmatũmĩre na thimũ. Twahota gũkaagega kuona aingĩ ao mokĩte.—Koh. 11:6.
14. Heana ngerekano ĩronania bata wa kũheana karatathi ga kũnyitana ũgeni.
14 Ndũkanahũthie bata wa kũhe mũndũ karatathi ga kũmũnyita ũgeni. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe ũhikĩtio nĩ mũthuri ũtarĩ Mũira wa Jehova, nĩ aagegire rĩrĩa aamwĩrire atĩ nĩ megũthiĩ hamwe Kĩririkano. Aagegire tondũ mbere ĩyo anoria mũthuri wake maita maingĩ mathiĩ nake Kĩririkano, no akaga gwĩtĩkĩra. Hihi nĩ kĩĩ gĩatũmire hĩndĩ ĩyo auge nĩ egũthiĩ? Aaugire atĩ nĩ aahetwo karatathi ga kũmũnyita ũgeni nĩ mũthuri ũmwe wa kĩũngano moyaine nake. Mũthuri ũcio nĩ aathiire Kĩririkano mwaka ũcio na mĩaka mĩingĩ thutha ũcio.
15. Tũbatiĩ kũririkana ũndũ ũrĩkũ rĩrĩa tũranyita andũ ũgeni moke Kĩririkano?
15 Ririkana atĩ andũ arĩa tũkũnyita ũgeni no makorũo na ciũria, makĩria angĩkorũo matirĩ moka mĩcemanio-inĩ itũ. Nĩ wega twĩcirie kabere ciũria iria mangĩũria, na twĩhaarĩrie ũrĩa tũkũmacokeria. (Kol. 4:6) Kwa ngerekano amwe no morie: ‘Nĩ maũndũ marĩkũ mageekwo gĩkũngũĩro-inĩ kĩu?’ ‘Gĩgaikara ihinda rĩigana atĩa?’ ‘Mũndũ agĩrĩirũo kwĩhumba atĩa?’ ‘Hihi mũndũ nĩ arĩhagio kũingĩra?’ ‘Hihi andũ nĩ magetio mĩhothi?’ Rĩrĩa tũranyita mũndũ ũgeni oke Kĩririkano, no tũmũũrie kana arĩ na kĩũria o gĩothe, tũcoke tũmũcokerie ciũria iria angĩkorũo nacio. Ningĩ no tũhũthĩre video ya Ririkana Gĩkuũ kĩa Jesu na ya Nĩ Maũndũ Marĩkũ Mekagwo Nyũmba-inĩ ya Ũthamaki? nĩguo tũteithie mũndũ ataũkĩrũo ũrĩa twĩkaga mĩcemanio itũ. Na ithomo rĩa 28 rĩa ibuku rĩa Kenera Ũtũũro Tene na Tene! rĩrĩ na maũndũ maigana ũna mega tũngĩhũthĩra.
16. Nĩ ciũria irĩkũ ingĩ andũ arĩa moka Kĩririkano mangĩũria?
16 Andũ arĩa marakenio nĩ ũhoro no magĩe na ciũria ingĩ thutha wa gũka Kĩririkano. No marigwo nĩkĩ no andũ anini tu (angĩkorũo nĩ harĩ) marĩa mũgate na manyua ndibei. Ningĩ no morie twĩkaga Kĩririkano maita maigana. Na no mende kũmenya kana mĩcemanio yothe ya Aira a Jehova ĩkagwo na njĩra ĩyo. O na gũtuĩka ciũria nyingĩ harĩ icio nĩ ikoragwo ciarĩrĩirio mĩario-inĩ ya Kĩririkano, andũ arĩa mokĩte rĩa mbere no mabatare gũtaarĩrio makĩria. Gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩongo “Nĩ Kĩĩ Gĩtũmaga Aira a Jehova Maririkane Gĩkuũ kĩa Jesu na Njĩra Ngũrani na Ndini Iria Ingĩ?” thĩinĩ wa jw.org/ki no gĩtũteithie kũmacokeria ciũria imwe mangĩũria. No twende gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota mbere ya Kĩririkano, hĩndĩ ya Kĩririkano, na thutha wa Kĩririkano, gũteithia arĩa marĩ na “mwerekera ũrĩa wagĩrĩire” kũgunĩka kuumana na gĩkũngũĩro kĩu.—Atũm. 13:48.
TEITHIA ARĨA MATIGĨTE KŨNYITANĨRA NA KĨŨNGANO
17. Athuri a kĩũngano mangĩteithĩrĩria atĩa arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano? (Ezekieli 34:12, 16)
17 Ihinda-inĩ rĩa Kĩririkano-rĩ, athuri a kĩũngano mũngĩteithĩrĩria atĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano? Nĩ na njĩra ya kũmonia atĩ nĩ mũramarũmbũiya. (Thoma Ezekieli 34:12, 16.) Kĩririkano gĩtanakinya, tigĩrĩrai nĩ mwamahũũrĩra thimũ. Meerei atĩ nĩ mũmendete na nĩ mũrenda kũmateithia na njĩra o yothe mũngĩhota, na mũmanyite ũgeni Kĩririkano. Mangĩgooka, mamũkĩrei mũrĩ na gĩkeno. Thutha wa Kĩririkano, thiĩi na mbere kwaranagĩria na aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio, na mũmahe ũteithio o wothe wa kĩĩroho mangĩbatara nĩguo macokerere Jehova.—1 Pet. 2:25.
18. Andũ othe kĩũngano-inĩ mangĩteithĩrĩria atĩa arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano? (Aroma 12:10)
18 Andũ othe kĩũngano-inĩ no mateithĩrĩrie Akristiano acio matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano rĩrĩa moka Kĩririkano. No meke ũguo na njĩra ya kũmarũmbũiya marĩ na wendo, ũtugi, na gĩtĩo. (Thoma Aroma 12:10.) Ririkana atĩ no gũkorũo nduuma ũndũ mũhũthũ harĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio gũka mũcemanio. No kũhoteke nĩ megwĩtigagĩra nĩ ũndũ wa kuona ta matekwamũkĩrũo wega. e Kwoguo wĩtheme kũmoria ciũria ingĩmaconorithia kana kuuga ciugo ingĩmatuurithia. (1 Thes. 5:11) Aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio no aitũ, na no tũkene mangĩambĩrĩria gũthathaiya rĩngĩ hamwe na ithuĩ.—Thab. 119:176; Atũm. 20:35.
19. Nĩ ũguni ũrĩkũ uumanaga na kũririkana gĩkuũ kĩa Jesu?
19 Nĩ tũkenaga nĩ gũkorũo Jesu nĩ aatwĩrire tũririkanage gĩkuũ gĩake o mwaka, na nĩ tũtaũkagĩrũo kĩrĩa gĩtũmaga mũthenya ũcio ũkorũo ũrĩ wa bata mũno. Rĩrĩa twathiĩ Kĩririkano nĩ tũgunĩkaga na njĩra nyingĩ na tũgateithia o na arĩa angĩ magunĩke. (Isa. 48:17, 18) Wendo witũ harĩ Jehova na Jesu nĩ wongererekaga na tũkahota kuonania ngatho citũ nĩ ũndũ wa ũrĩa matwĩkĩire. Ningĩ nĩ twĩkĩraga hinya ũrata witũ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Na no tũteithie andũ angĩ mone ũrĩa o nao mangĩkenera irathimo iria ciumanaga na ũkũũri. Kwoguo, rekei twĩke ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo twĩhaarĩrie nĩ ũndũ wa Kĩririkano kĩa mwaka ũyũ, mũthenya ũrĩa wa bata mũno harĩ mwaka.
ŨNGĨCOKIA ATĨA?
-
Tũngĩhaarĩria ngoro citũ atĩa nĩ ũndũ wa Kĩririkano?
-
Tũngĩteithia arĩa angĩ atĩa magunĩke kuumana na Kĩririkano?
-
Tũngĩteithĩrĩria atĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano?
RWĨMBO NA. 18 Gũcokia Ngatho nĩ Ũndũ wa Ũkũũri
a Hũthĩra gathandũkũ ga gwetha ũhoro thĩinĩ wa jw.org/ki gũcaria icunjĩ na video iria igwetetwo thĩinĩ wa gĩcunjĩ gĩkĩ.
b Rora gĩcunjĩ kĩa “Ciũria Kuuma Kũrĩ Athomi” thĩinĩ wa ngathĩti ya Mũrangĩri ya Ĩpuro 2021.
c Rora ibuku rĩa Kuhĩrĩria Jehova gĩc. 23, kĩb. 8-9.
d Rora gathandũkũ ka “ Maũndũ Ũngĩthuthuria.”
e Rora mbica na gathandũkũ ka “ Ũrĩa Kĩũngano Kĩamamũkĩrire.” Mũrũ wa Ithe witũ ũtigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano agĩĩtigĩra kũingĩra Nyũmba-inĩ ya Ũthamaki, no akahota gũtooria guoya ũcio. Akamũkĩrũo wega na agakenera gũkorũo hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ.
f GŨTAARĨRIA MBICA: Aarĩ na ariũ a Ithe witũ gĩcigo-inĩ kĩmwe gĩa thĩ marakũngũĩra Kĩririkano, nao arĩa angĩ icigo-inĩ ingĩ nĩ kwĩhaarĩria marehaarĩria nĩ ũndũ wa gĩkũngũĩro kĩu kĩa mwanya.