GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 26
Ikaraga Wĩhaarĩirie nĩ Ũndũ wa Mũthenya wa Jehova
“Mũthenya wa Jehova ũgooka o ta ũrĩa mũici okaga ũtukũ.”—1 THES. 5:2.
RWĨMBO NA. 143 Wĩrutanĩrie na Ũikarage Wĩiguĩte ũrĩ na Wetereri
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ a
1. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa nĩguo tũkaahonoka mũthenya wa Jehova?
BIBILIA ĩkĩaria ũhoro wĩgiĩ “mũthenya wa Jehova” ĩkoragwo ĩkĩaria igũrũ rĩgiĩ ihinda rĩrĩa Jehova akaaniina thũ ciake na ahonokie andũ ake. Mahinda-inĩ ma tene, kũrĩ hĩndĩ Jehova aaherithirie ndũrĩrĩ imwe. (Isa. 13:1, 6; Ezek. 13:5; Zef. 1:8) Mahinda-inĩ maya, “mũthenya wa Jehova” ũkaambĩrĩria na tharĩkĩro ya Babuloni Ũrĩa Mũnene na ũrĩkĩrĩre na mbaara ya Hari–Magedoni. Nĩguo tũkaahonoka “mũthenya ũcio,” tũrabatara kwĩhaarĩria ihinda-inĩ rĩrĩ. Jesu aarutanire atĩ nĩ twagĩrĩirũo ‘gũikara twĩhaarĩirie’ nĩ ũndũ wa “thĩna [ũrĩa] mũnene,” kuonania atĩ ũcio nĩ ũndũ tũbatiĩ gũthiĩ na mbere gwĩka.—Mat. 24:21; Luk. 12:40.
2. Nĩkĩ no tũgunĩke kuumana na Athesalonike wa Mbere?
2 Thĩinĩ wa marũa make ma mbere kũrĩ Athesalonike marĩa aandĩkire atongoretio nĩ roho, mũtũmwo Paulo nĩ aahũthĩrire ngerekano cigana ũna nĩguo ateithie Akristiano gũikara mehaarĩirie nĩ ũndũ wa mũthenya mũnene wa Jehova wa ituĩro. Paulo nĩ aamenyaga atĩ mũthenya wa Jehova ndũngĩokire matukũ-inĩ macio. (2 Thes. 2:1-3) O na kũrĩ ũguo, nĩ eekĩrire ngoro ariũ a Ithe mehaarĩrie nĩ ũndũ wa mũthenya ũcio ta ũngĩokire rũciũ, na o na ithuĩ no tũhũthĩre ũtaaro ũcio. Rekei twarĩrĩrie ũrĩa aataarĩirie maũndũ maya: (1) ũrĩa mũthenya wa Jehova ũgooka, (2) nĩa matakaahonoka mũthenya ũcio, na (3) ũrĩa tũngĩĩhaarĩria nĩguo tũkaahonoka.
MŨTHENYA WA JEHOVA ŨGOOKA ATĨA?
3. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ mũthenya wa Jehova ũgooka o ta ũrĩa mũici okaga ũtukũ? (Ningĩ rora mbica.)
3 “O ta ũrĩa mũici okaga ũtukũ.” (1 Thes. 5:2) Ĩyo nĩyo ngerekano ya mbere harĩ ngerekano ithatũ iria ihũthĩrĩtwo gũtaarĩria ũrĩa mũthenya wa Jehova ũgooka. Kaingĩ aici mokaga o rĩmwe kũrĩ na nduma rĩrĩa andũ materĩgĩrĩire. O na mũthenya wa Jehova ũgooka o rĩmwe andũ aingĩ materĩgĩrĩire. O na Akristiano a ma no kũhoteke nĩ makaagega nĩ ũrĩa maũndũ mageekĩka na ihenya. No ngũrani na andũ arĩa aganu, ithuĩ tũtikaaniinwo.
4. Mũthenya wa Jehova ũtariĩ o ta ruo rwa kũgĩa mwana na njĩra ĩrĩkũ?
4 “O ta ũrĩa mũtumia ũrĩ na nda anyitagwo nĩ ruo rwa kũgĩa mwana.” (1 Thes. 5:3) Mũtumia ũrĩ na nda ndangĩhota kũmenya biũ thaa iria ekũnyitwo nĩ ruo rwa kũgĩa mwana. O na kũrĩ ũguo, nĩ akoragwo akĩmenya atĩ no rũgũka. Na rĩrĩa ruoka, no rũke o rĩmwe rwĩ rũingĩ, na ndangĩhota kũrũgirĩrĩria. Na njĩra o ta ĩyo, tũtiũĩ mũthenya na thaa iria mũthenya wa Jehova ũkaambĩrĩria. O na kũrĩ ũguo, nĩ tũkoragwo na ma atĩ nĩ ũrĩũka na atĩ Ngai nĩ akaaniina andũ arĩa aganu materĩgĩrĩire na matikaahota gwĩthara.
5. Thĩna ũrĩa mũnene ũtariĩ ta rũcinĩ gũgĩkĩa na njĩra ĩrĩkũ?
5 O ta rũcinĩ gũgĩkĩa. Ngerekano-inĩ ya gatatũ ĩrĩa Paulo aahũthĩrire nĩ aagwetire o rĩngĩ aici makĩiya ũtukũ. No riita rĩrĩ, Paulo aroneka ta aaringithanagia mũthenya wa Jehova na rũcinĩ gũgĩkĩa. (1 Thes. 5:4) Aici arĩa mokaga ũtukũ no makorũo na mĩhangʼo mĩingĩ nginya maage kũmenya atĩ mathaa nĩ marathiĩ. Ũtheri wa rũcinĩ no ũmakorerere materĩgĩrĩire na ũtũme moneke. Ũndũ ũmwe na ũcio, thĩna ũrĩa mũnene nĩ ũkaaguũria arĩa maikaraga nduma-inĩ o ta aici na njĩra ya gwĩka ciĩko iria itakenagia Ngai. Ngũrani nao, ithuĩ no tũikare twĩhaarĩirie na njĩra ya kwaga gwĩka maũndũ marĩa matakenagia Jehova na gũthingata “mĩthemba yothe ya wega na ũthingu na ũhoro wa ma.” (Ef. 5:8-12) Paulo aacokire akĩhũthĩra ngerekano ingĩ igĩrĩ cia gũtaarĩria arĩa matakaahonoka.
NĨA MATAKAAHONOKA MŨTHENYA WA JEHOVA?
6. Andũ aingĩ marĩ toro na njĩra ĩrĩkũ? (1 Athesalonike 5:6, 7)
6 “Arĩa makomaga.” (Thoma 1 Athesalonike 5:6, 7.) Paulo aaringithanirie arĩa matakaahonoka mũthenya wa Jehova na andũ arĩa marĩ toro. Mũndũ ũrĩ toro ndamenyaga maũndũ marĩa marekĩka kana mahinda magĩthiĩ. Ndamenyaga rĩrĩa maũndũ ma bata marekĩka, na kwoguo ndangĩhota kuoya makinya marĩa marabatarania. Andũ aingĩ ũmũthĩ marĩ toro wa kĩĩroho. (Rom. 11:8) Nĩ mareganaga na ũira ũrĩa wonanagia atĩ tũratũũra “matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria,” na atĩ thĩna ũrĩa mũnene wĩ hakuhĩ gũka. Amwe nĩ marahũkaga kĩĩroho rĩrĩa gwekĩka kĩũndũ kĩnene thĩinĩ wa thĩ, na makambĩrĩria gũkenio nĩ ndũmĩrĩri itũ ya Ũthamaki. No aingĩ ao macokaga magakoma handũ ha gũikara marahũkĩte. O na andũ amwe arĩa metĩkĩtie atĩ mũthenya wa ituĩro nĩ ũroka meciragia atĩ ũrĩ kũraihu mũno. (2 Pet. 3:3, 4) No o ũrĩa matukũ marathiĩ, noguo tũrabatara gwathĩkĩra o na makĩria ũtaaro wa gũikara twĩiguĩte.
7. Andũ arĩa makaaniinwo nĩ Ngai matariĩ ta andũ arĩĩu na njĩra ĩrĩkũ?
7 “Arĩa marĩagwo nĩ njohi.” Mũtũmwo Paulo aaringithanirie andũ arĩa makaaniinwo nĩ Ngai na andũ arĩa marĩagwo nĩ njohi. Andũ arĩĩu matihotaga kuoya ikinya rĩa na ihenya rĩrĩa kwaumĩra ũndũ na no mage gũtua matua marĩa magĩrĩire. Ũndũ ũmwe na ũcio, andũ arĩa aganu matiathĩkagĩra mĩkaana ya Ngai. Mathuuraga gwĩka maũndũ marĩa magaatũma maniinwo. No Akristiano merĩtwo meciragie na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. (1 Thes. 5:6) Mũthomi ũmwe wa Bibilia aaugire atĩ mũndũ ũreciria na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire aikaraga ahooreire na ndatangĩkaga kĩĩmeciria. Nĩ ahotaga gwĩciria na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire na nĩ ũndũ ũcio agatua matua mega. Tũrabatara gũikara tũhooreire na tũrĩ na mwĩcirĩrie ũrĩa wagĩrĩire nĩkĩ? Nĩguo tũtikeingĩranie na maũndũ ma thĩ ĩno kana ma gĩũteti. O ũrĩa mũthenya wa Jehova ũrakuhĩrĩria, noguo tũrĩhatĩkagwo makĩria kwĩingĩrania na maũndũ macio. O na kũrĩ ũguo, tũtiagĩrĩirũo gũtangĩka tũkĩĩyũria ũrĩa tũrabatara gwĩka. Roho wa Ngai no ũtũteithie gũikara tũhooreire tũrĩ na mwĩcirĩrie ũrĩa wagĩrĩire na tũhote gũtua matua ma ũũgĩ.—Luk. 12:11, 12.
TŨNGĨKA ATĨA NĨGUO TWĨHAARĨRIE NĨ ŨNDŨ WA MŨTHENYA WA JEHOVA?
8. Nĩ ngumo irĩkũ igwetetwo thĩinĩ wa 1 Athesalonike 5:8 ingĩtũteithia gũikara twarahũkĩte na gũtũũria ũhoti witũ wa gwĩciria? (Ningĩ rora mbica.)
8 ‘Kwĩhumba gako ga gĩthũri na ngũbia.’ Paulo aatũringithanirie na thigari cikarĩte ciĩhaarĩirie na ciĩhumbĩte nĩ ũndũ wa mbaara. (Thoma 1 Athesalonike 5:8.) Mũthigari ũrĩ wĩra-inĩ erĩgagĩrĩrũo akorũo ehaarĩirie hĩndĩ ciothe nĩ ũndũ wa mbaara. Ũguo noguo kũrĩ harĩ ithuĩ. Tũikaraga twĩhaarĩirie nĩ ũndũ wa mũthenya wa Jehova na njĩra ya kwĩhumba gako ga gĩthũri ka wĩtĩkio na wendo na ngũbia ya kĩĩrĩgĩrĩro. Ngumo icio no itũteithie na njĩra nene.
9. Wĩtĩkio witũ ũtũgitagĩra atĩa?
9 Gako ga gĩthũri nĩ kaagitagĩra ngoro ya mũthigari. Wĩtĩkio na wendo nĩ igitagĩra ngoro itũ ya mũhaano. Nĩ irĩtũteithagia gũthiĩ na mbere gũtungatĩra Ngai na kũrũmĩrĩra Jesu. Wĩtĩkio nĩ ũtũheaga ũũma atĩ Jehova nĩ arĩtũheaga ngerenwa nĩ ũndũ wa kũmũcaria na ngoro itũ yothe. (Ahib. 11:6) Nĩ ũrĩtũteithagia gũikara tũrĩ ehokeku harĩ mũtongoria witũ Jesu o na angĩkorũo nĩ tũrĩcemanagia na moritũ. No twĩkĩre wĩtĩkio witũ hinya nĩguo tũhote gũkirĩrĩria moritũ, na njĩra ya gũthoma ũhoro wa cionereria cia mahinda maya cia andũ arĩa matũũrĩtie wĩkindĩru wao o na makĩnyariragwo kana marĩ na mathĩna ma kĩĩmbeca. Na no twĩtheme kũingĩra mũtego-inĩ wa kwenda mbeca na indo mũno tũngĩĩgerekania na arĩa mahũthĩtie ũtũũro wao nĩguo maige maũndũ ma Ũthamaki mbere. b
10. Kwenda Ngai na andũ kũngĩtũteithia atĩa gũkirĩrĩria?
10 Wendo o naguo nĩ wa bata mũno nĩguo tũikare twarahũkĩte na tũtũũrie ũhoti witũ wa gwĩciria. (Mat. 22:37-39) Kwenda Ngai nĩ gũtũteithagia gũthiĩ na mbere kũhunjia o na angĩkorũo gwĩka ũguo no gũtũingĩrie ũgwati-inĩ. (2 Tim. 1:7, 8) Tondũ nĩ twendete nginya andũ arĩa matatungatagĩra Jehova, nĩ tũthiaga na mbere kũhunjia gĩcigo-inĩ gitũ o na nginya kũhunjia na thimũ kana marũa. Nĩ tũkoragwo na mwĩhoko wa atĩ mũthenya ũmwe andũ acio nĩ makaagarũrĩra na mambĩrĩrie gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire.—Ezek. 18:27, 28.
11. Kwenda aarĩ na ariũ a Ithe witũ kũngĩtũteithia atĩa? (1 Athesalonike 5:11)
11 Ningĩ nĩ twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Tuonanagia wendo ũcio na njĩra ya “gwĩkĩrana ngoro na [gwakanaga] mũndũ na ũrĩa ũngĩ.” (Thoma 1 Athesalonike 5:11.) O ta ũrĩa thigari iteithanagia rĩrĩa irĩ mbaara-inĩ, o na ithuĩ nĩ twĩkĩranaga ngoro mũndũ na ũrĩa ũngĩ. Ma nĩ atĩ, mũthigari no agurarie mũthigari ũngĩ wa mwena wao rĩrĩa marĩ mbaara-inĩ, no ndangĩka ũguo akĩendaga. Na njĩra o ta ĩyo, tũtingĩenda gũtuurithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ tũkĩendaga kana kũrĩhĩria ũũru na ũũru. (1 Thes. 5:13, 15) Ningĩ nĩ tuonanagia wendo witũ na njĩra ya gũtĩa ariũ a Ithe witũ arĩa matongoragia maũndũ thĩinĩ wa ciũngano. (1 Thes. 5:12) Rĩrĩa Paulo aandĩkaga marũa macio, kĩũngano gĩa Thesalonike gĩtianiinĩte mwaka ũmwe kuuma kĩambĩrĩrio. Athuri arĩa maamũrĩtwo no kũhoteke matiarĩ na ũmenyeru na nĩ maahĩtagia. O na kũrĩ ũguo, no maagĩrĩire kuonio gĩtĩo. O ũrĩa thĩna ũrĩa mũnene ũrakuhĩrĩria, no kũhoteke nĩ tũkaabatara kwĩhoka athuri a kĩũngano matũhe ũtongoria o na makĩria gũkĩra ũrĩa tũreka ihinda-inĩ rĩrĩ, tondũ ariũ a Ithe witũ thĩinĩ wa wabici itũ nene na wabici ya rũhonge no maremwo gũtũkinyĩria ũtongoria. Kwoguo nĩ ũndũ wa bata kwĩruta rĩu kwenda athuri a kĩũngano na kũmatĩa. Gũtekũmakania ũrĩa kũngĩthiĩ, rekei tũtũũrie ũhoti witũ wa gwĩciria, tũtegũtindanĩra na kwaga gũkinyanĩra kwao, no tũririkanage atĩ Jehova nĩwe ũtongoragia arũme acio ehokeku kũgerera harĩ Kristo.
12. Kĩĩrĩgĩrĩro kĩgitagĩra atĩa meciria maitũ?
12 O ta ũrĩa ngũbia ĩgitagĩra mũtwe wa mũthigari, no taguo kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩa ũhonokio kĩgitagĩra mwĩcirĩrie witũ. Tũngĩkorũo na kĩĩrĩgĩrĩro kĩrũmu, nĩ tũmenyaga atĩ maũndũ marĩa thĩ ĩno ĩheanaga nĩ ma tũhũ. (Afil. 3:8) Kĩĩrĩgĩrĩro gitũ nĩ gĩtũteithagia gũikara tũhooreire na tũrĩ na mwĩcirĩrie mwega. Wallace na Laurinda arĩa matungataga thĩinĩ wa Afrika nĩ meyoneire atĩ ũndũ ũcio nĩ wa ma. Ihinda-inĩ rĩa ciumia ithatũ o ũmwe wao nĩ aakuĩrĩirũo nĩ mũciari wake. Nĩ ũndũ wa kĩngʼũki gĩa COVID-19, matingĩahotire gũcoka mũciĩ makanyitanĩre na famĩlĩ ciao. Wallace aandĩkire ũũ: “Kĩĩrĩgĩrĩro gĩa kũriũka nĩ kĩndeithagia ndikamecirie ũrĩa maarĩ mĩthenya-inĩ yao ya mũico matanakua, no ndĩmecirie ũrĩa magaakorũo mĩthenya yao ya mbere thĩinĩ wa thĩ njerũ. Kĩĩrĩgĩrĩro kĩu nĩ kĩĩhooragĩria rĩrĩa ndaigua ndĩ na kĩeha kana ihooru rĩa gũkuĩrũo.”
13. Tũngĩka atĩa nĩguo twamũkĩre roho mũtheru?
13 “Mũtikanahorie mwaki wa roho.” (1 Thes. 5:19) Paulo aaringithanirie roho mũtheru na mwaki ũrĩ thĩinĩ witũ. Rĩrĩa tũrĩ na roho wa Ngai, nĩ tũiguaga tũrĩ na kĩyo na ũcanjamũku wa gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire na tũgakorũo na hinya wa kũruta wĩra wa Jehova. (Rom. 12:11) Tũngĩka atĩa nĩguo twamũkĩre roho mũtheru? No tũhoe tũheo roho mũtheru, twĩrute Kiugo kĩa Ngai, na tũnyitanĩre na ithondeka rĩrĩa rĩtongoragio nĩ roho wake. Gwĩka ũguo nĩ kũrĩtũteithagia gũkũria “maciaro ma roho.”—Gal. 5:22, 23.
14. Nĩ maũndũ marĩkũ twagĩrĩirũo gwĩthema nĩguo tũthiĩ na mbere kwamũkĩra roho wa Ngai? (Ningĩ rora mbica.)
14 Thutha wa Ngai gũtũhe roho wake mũtheru, no mũhaka twĩmenyerere ‘tũtikanahorie mwaki wa roho.’ Ngai aheanaga roho wake kũrĩ arĩa tu matũũragia mwĩcirĩrie mũtheru na mĩthiĩre mĩtheru. Ndangĩthiĩ na mbere gũtũhe roho wake angĩkorũo nĩ tũraingĩria maũndũ matarĩ matheru meciria-inĩ na tũkameka. (1 Thes. 4:7, 8) Ningĩ angĩkorũo nĩ tũrenda gũthiĩ na mbere kwamũkĩra roho mũtheru, no mũhaka twĩtheme ‘kũnyarara morathi.’ (1 Thes. 5:20) Thĩinĩ wa mũhari ũcio, “morathi” nĩ ndũmĩrĩri iria Jehova atũheaga kũgerera roho wake mũtheru, o hamwe na ndũmĩrĩri ciĩgiĩ mũthenya wa Jehova na ciĩgiĩ matukũ ma kũrigĩrĩria. Tũtieheragia mũthenya wa Jehova meciria-inĩ maitũ, tũgĩciria atĩ Hari–Magedoni ndĩgooka tũrĩ muoyo. Handũ ha ũguo, tũigaga mũthenya ũcio meciria-inĩ kana tũkonania atĩ nĩ tũrawĩrĩgĩrĩra ũke ica ikuhĩ, na njĩra ya gũtũũria mĩthiĩre mĩega na gwĩkaga “ciĩko cia wĩrutĩri Ngai” o mũthenya.—2 Pet. 3:11, 12.
“THUTHURAGIAI MAŨNDŨ MOTHE”
15. Tũngĩka atĩa nĩguo tũtikahĩtithio nĩ ũhoro ũtarĩ wa ma na mũhuhu wa ndaimono? (1 Athesalonike 5:21)
15 Ica ikuhĩ, arĩa makararagia Ngai nĩ makaanĩrĩra atĩ kũrĩ na “thayũ na ũgitĩri.” (1 Thes. 5:3) Mũhuhu ũtongoretio nĩ ndaimono nĩ ũkaiyũra thĩinĩ wa thĩ na ũhĩtithie andũ aingĩ. (Kũg. 16:13, 14) Gũgathiĩ atĩa harĩ ithuĩ? Tũtikaaheeneka angĩkorũo nĩ “[tũgaathuthuria] maũndũ mothe.” (Thoma 1 Athesalonike 5:21.) Kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo “thuthuragiai” kĩahũthagĩrũo gũtaarĩria ũrĩa andũ maathuthuragia indo ta thahabu kana betha nĩguo matigĩrĩre atĩ nĩ cia gĩkĩro kĩrĩa kĩagĩrĩire. Kwoguo nĩ twagĩrĩirũo gũthuthuragia maũndũ marĩa tũraigua kana tũgathoma nĩguo tũmenye kana nĩ ma ma. Athesalonike nĩ maabataraga gwĩka ũguo, na o na ithuĩ nĩ tũrabatara gwĩka ũguo o na makĩria o ũrĩa thĩna ũrĩa mũnene ũrakuhĩrĩria. Handũ ha gwĩtĩkia maũndũ mothe marĩa andũ marauga, nĩ tũhũthagĩra ũhoti witũ wa gwĩciria na njĩra ya kũringithania maũndũ marĩa tũthomaga kana tũkaigua na maũndũ marĩa Bibilia yugaga o hamwe na ithondeka rĩa Jehova. Tũngĩka ũguo, tũtirĩheenekaga nĩ mũhuhu o wothe ũratheremio nĩ ndaimono.—Thim. 14:15; 1 Tim. 4:1.
16. Nĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩrĩkũ tũrĩ na ma nakĩo, na tũtuĩte itua rĩrĩkũ?
16 Nĩ tũĩ atĩ andũ a Jehova nĩ makaahonoka hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. No tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe tũtiũĩ ũrĩa ũtũũro witũ ũgaakorũo ũhaana rũciũ. (Jak. 4:14) O na kũrĩ ũguo, tũngĩgaakorũo tũrĩ muoyo hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene kana tũkorũo tũkuĩte gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, twĩ na ma nĩ tũkaaheo muoyo wa tene na tene twatũũra tũrĩ ehokeku. Arĩa aitĩrĩrie maguta magaakorũo na Kristo kũrĩa igũrũ. Nao arĩa a ngʼondu ingĩ magaakorũo paradiso gũkũ thĩ. Rekei ithuothe tũigage meciria-inĩ kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩa magegania na tũikarage twĩhaarĩirie nĩ ũndũ wa mũthenya wa Jehova!
RWĨMBO NA. 150 Caria Ngai Nĩguo Ũhonokio
a Thĩinĩ wa 1 Athesalonike mũrango wa 5, nĩ tuonaga ngerekano itiganĩte iria itũrutaga igũrũ rĩgiĩ mũthenya wa Jehova ũrĩa ũroka. “Mũthenya” ũcio nĩ ũrĩkũ, na ũgooka atĩa? Nĩa makaahonoka mũthenya ũcio, na nĩa matakaahonoka? Tũngĩĩhaarĩria atĩa nĩ ũndũ wa mũthenya ũcio? Nĩ tũgũthuthuria ciugo cia mũtũmwo Paulo na tũcokie ciũria icio.
b Rora icunjĩ irĩ na kĩongo “Meerutĩire Meyendeire.”