GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 14
“Nĩ Ũndũ Ũcio Andũ Othe nĩ Marĩmenyaga atĩ Mũrĩ Arutwo Akwa”
“Nĩ ũndũ ũcio andũ othe nĩ marĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa—mwakorũo na wendo gatagatĩ-inĩ kanyu.”—JOH. 13:35.
RWĨMBO NA. 106 Gũkũria Ngumo ya Wendo
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ a
Andũ aingĩ arĩa matarĩ Aira a Jehova mahutagio atĩa rĩrĩa mona wendo gatagatĩ-inĩ ka andũ a Jehova? (Rora kĩbungo kĩa 1)
1. Andũ aingĩ makenagio nĩ ũndũ ũrĩkũ rĩrĩa moka mĩcemanio-inĩ itũ? (Ningĩ rora mbica.)
TA HŨŨRA mbica mũthuri na mũtumia wake mokĩte riita rĩa mbere mũcemanio-inĩ thĩinĩ wa Nyũmba ya Ũthamaki ya Aira a Jehova. Magakenio mũno nĩ ũrĩa andũ kĩũngano-inĩ maramanyita ũgeni macanjamũkĩte na ũrĩa maronania wendo gatagatĩ-inĩ kao. Makĩinũka, mũtumia ũcio akeera mũthuri wake, ‘Andũ acio nĩ ngũrani mũno na andũ arĩa angĩ othe twanacemania nao, nĩ ndakenera mũno gũkorũo nao.ʼ
2. Andũ amwe matigĩte gũtungatĩra Jehova nĩkĩ?
2 Wendo ũrĩa ũkoragwo na andũ thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano nĩ wa mwanya mũno. Ma nĩ atĩ Aira a Jehova ti akinyanĩru. (1 Joh. 1:8) Kwoguo o ũrĩa tũgũthiĩ na mbere kũmenya arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩũngano, noguo ũgũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũmenya mawathe mamwe mao. (Rom. 3:23) Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ, andũ amwe nĩ marekete kwaga gũkinyanĩra kwa arĩa angĩ gũtũme matige gũtungatĩra Jehova.
3. Arũmĩrĩri a ma a Jesu mamenyekaga atĩa? (Johana 13:34, 35)
3 Ta rora rĩngĩ rĩandĩko rĩa mũthingi rĩa gĩcunjĩ gĩkĩ. (Thoma Johana 13:34, 35.) Arũmĩrĩri a ma a Kristo mangĩamenyekire atĩa? Nĩ mangĩonanirie wendo gatagatĩ-inĩ kao. Bibilia ndiugaga atĩ mangĩarĩ akinyanĩru. Ningĩ ta rora wone atĩ Jesu ndaugire: ‘Nĩ ũndũ ũcio nĩ mũrĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa.’ No aaugire: “Nĩ ũndũ ũcio andũ othe nĩ marĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa.” Kwoguo Jesu oonanirie atĩ to arũmĩrĩri ake mangĩonire wendo wa ma ũrĩa ũrĩ gatagatĩ-inĩ ka arũmĩrĩri ake, no nĩ nginya arĩa marĩ nja wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano.
4. Nĩ maũndũ marĩkũ andũ amwe mangĩenda kũmenya megiĩ Akristiano a ma?
4 Andũ amwe matarĩ Aira a Jehova no meyũrie: ‘Nĩ na njĩra ĩrĩkũ wendo ũmenyithanagia arũmĩrĩri a ma a Jesu? Jesu oonirie atũmwo ake wendo na njĩra ĩrĩkũ? Tũngĩhota atĩa kũrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu ũmũthĩ?’ O na Aira a Jehova no mabatare gwĩcũrania macokio ma ciũria icio. Gwĩka ũguo no gũtũteithie kuonania wendo na njĩra nene, makĩria rĩrĩa tũrahiũrania na kwaga gũkinyanĩra kwa mũndũ na ũrĩa ũngĩ.—Ef. 5:2.
NĨKĨ WENDO NOGUO TU ŨNGĨMENYITHANIA ARŨMĨRĨRI A MA A JESU?
5. Taarĩria ũrĩa ciugo cia Jesu ciugĩte iria irĩ thĩinĩ wa Johana 15:12, 13.
5 Jesu aataarĩirie atĩ arũmĩrĩri ake nĩ mangĩonanirie wendo harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ na njĩra ya mwanya. (Thoma Johana 15:12, 13.) Ta rora wone ũrĩa Jesu aamathire. Aameerire ũũ: “Mwendanage inyuĩ ene o ta ũrĩa niĩ ndĩmwendete.” Eendaga kuuga atĩa? O ta ũrĩa Jesu aathiire na mbere gũtaarĩria, ũyũ nĩ wendo wa kwĩima, wendo o na ũngĩtũma Mũkristiano akue nĩ ũndũ wa mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ kũngĩbatarania. b
6. Kiugo kĩa Ngai kĩonanagia atĩa atĩ wendo nĩ wa bata?
6 Kiugo kĩa Ngai gĩtũrutaga atĩ wendo nĩ ngumo ya bata mũno. Kwa ngerekano, harĩ andũ aingĩ, maya nĩ mamwe ma maandĩko marĩa mendete mũno: “Ngai nĩ wendo.” (1 Joh. 4:8) “No mũhaka wende mũndũ ũrĩa mũriganĩtie nake o ta ũrĩa wĩyendete wee mwene.” (Mat. 22:39) “Wendo nĩ ũhumbagĩra mehia maingĩ.” (1 Pet. 4:8) “Wendo ndũrĩ hĩndĩ ũthiraga.” (1 Kor. 13:8) Mĩhari ĩyo hamwe na ĩngĩ nĩ yonanagia atĩ nĩ ũndũ wa bata mũno kuonania ngumo ĩyo ya wendo.
7. Nĩkĩ Shaitani ndangĩhota kũruta andũ kwendana na gũkorũo na ũrũmwe?
7 Andũ aingĩ moragia: ‘Ingĩmenya ndini ĩrĩa ya ma atĩa? Ndini ciothe ciugaga atĩ nĩ cirutanaga ũhoro wa ma, no o ĩmwe yacio ĩrutanaga maũndũ ngũrani megiĩ Ngai.’ Shaitani nĩ atũmĩte gũkorũo na ndini nyingĩ cia maheeni na ũndũ ũcio nĩ ũtũmĩte ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ harĩ andũ kũmenya ndini ĩrĩa ya ma nĩ ĩrĩkũ. No ndangĩhota gũtũma andũ thĩinĩ wa thĩ yothe makorũo na ũrũmwe na wendo gatagatĩ-inĩ kao. No Jehova tu ũngĩhota gwĩka ũguo. Tũmenyaga ũguo tondũ wendo uumaga kũrĩ Jehova, na arĩa marĩ na roho wa Jehova na irathimo ciake no o tu mangĩhota kuonania wendo wa ma gatagatĩ-inĩ kao. (1 Joh. 4:7) Nĩkĩo Jesu aaugire atĩ no arũmĩrĩri ake tu mangĩonania wendo wa ma gatagatĩ-inĩ kao.
8-9. Andũ aingĩ mahutĩtio atĩa nĩ wendo ũrĩa meyoneire gatagatĩ-inĩ ka Aira a Jehova?
8 O ta ũrĩa Jesu aarathĩte, andũ aingĩ nĩ mamenyete arũmĩrĩri ake a ma nĩ ũndũ wa wendo wa ma ũrĩa monanagia gatagatĩ-inĩ kao. Kwa ngerekano, mũrũ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Ian nĩ aririkanaga riita rĩa mbere rĩrĩa aathiire kĩgomano kĩrĩa gĩekĩirũo kĩhaaro-inĩ kĩa mathaako hakuhĩ na kwao mũciĩ. Ian nĩ aathiĩte kĩhaaro-inĩ kĩu mĩeri mĩnini mbere ĩyo kwĩrorera mũthaako mũna. Aaugire ũũ: “Andũ arĩa maarĩ kĩgomano-inĩ kĩu maarĩ ngũrani mũno na andũ arĩa maarĩ kuo hĩndĩ ya mũthaako ũcio. Aira a Jehova maarĩ na gĩtĩo na nĩ meehumbĩte wega, na ciana ciao ciarĩ na mĩtugo mĩega.” Oongereire ũũ: “Andũ acio moonekaga maiganĩire na marĩ na thayũ, na ũcio nĩguo ũndũ ũrĩa nderiragĩria ũtũũro-inĩ wakwa. Ndingĩririkana mĩario o na ĩmwe ĩrĩa yarutirũo mũthenya ũcio, no nĩ ndirikanaga ũrĩa Aira a Jehova maarĩ na mĩthiĩre mĩega.” c Hatarĩ nganja, mĩthiĩre ta ĩyo yumanaga na wendo wa ma ũrĩa tuonanagia harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ. Tondũ nĩ twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ, nĩ tũrũmbũyanagia nao na njĩra ya ũtugi na gĩtĩo.
9 Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo John o nake nĩ eeyoneire ũndũ ta ũcio rĩrĩa aambĩrĩirie gũthiĩ mĩcemanio ya kĩũngano. Aaugire ũũ: “Nĩ ndakenirio nĩ ũrata ũrĩa andũ othe kũu maarĩ naguo. Moonekaga marĩ ega mũno nginya ngĩciria atĩ no mũhaka makorũo nĩ akinyanĩru. Wendo wao wa ma nĩ watũmire ngorũo na ũũma atĩ nĩ ndona ndini ĩrĩa ya ma.” d Maũndũ macio monetwo hamwe na mangĩ maingĩ, nĩ monanagia atĩ andũ a Jehova nĩo Akristiano a ma.
10. Nĩ rĩ tũngĩkorũo na mweke wa kuonania wendo wa Gĩkristiano? (Ningĩ rora kohoro ka magũrũ-inĩ.)
10 O ta ũrĩa tũkuonete kĩambĩrĩria-inĩ, gũtirĩ Mũkristiano mũkinyanĩru. Rĩmwe aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ mariugaga kana mageka ũndũ ũngĩtũrakaria. e (Jak. 3:2) Mahinda-inĩ ta macio, no tũkorũo na mweke wa kuonania wendo witũ kũrĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ kũgerera ciugo na ciĩko citũ. Tũngĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩrĩa Jesu aatũigĩire ũndũ-inĩ ũcio?—Joh. 13:15.
JESU OONANIRIE WENDO ATĨA HARĨ ATŨMWO AKE?
Jesu nĩ oonagia atũmwo ake wendo o na rĩrĩa mahĩtia (Rora kĩbungo gĩa 11-13)
11. Jakubu na Johana moonanirie ngumo irĩkũ njũru? (Ningĩ rora mbica.)
11 Jesu ndeerĩgagĩrĩra arũmĩrĩri ake makorũo marĩ akinyanĩru. Handũ ha ũguo, arĩ na wendo nĩ aamateithagia kũrutĩra wĩra ngumo njũru iria maarĩ nacio nĩgetha mahote gũkenia Jehova. Hĩndĩ ĩmwe, atũmwo ake erĩ, nĩo Jakubu na Johana, nĩ meerire nyina orie Jesu akaamahe tũturũa tũtũũgĩru Ũthamaki-inĩ wake. (Mat. 20:20, 21) Ũndũ ũcio Jakubu na Johana meekire, woonanirie atĩ maarĩ na mwĩtĩo na atĩ meendaga gũkorũo marĩ a bata gũkĩra arĩa angĩ.—Thim. 16:18.
12. Hihi Jakubu na Johana no o tu moonanirie ngumo njũru? Taarĩria.
12 Jakubu na Johana to o tu moonanirie ngumo njũru ihinda-inĩ rĩu. Ta rora ũrĩa atũmwo acio angĩ meekire. Bibilia yugaga ũũ: “Rĩrĩa acio angĩ ikũmi maaiguire ũhoro ũcio, makĩrakarĩra ariũ acio erĩ a nyina ũmwe.” (Mat. 20:24) No tũgerie kũhũũra mbica Jakubu na Johana magĩikanĩria ciugo nditũ na atũmwo acio angĩ. Kwahoteka atũmwo acio angĩ maaugire ũndũ ta ũyũ: ‘Mũreciria mũrĩ a bata gũtũkĩra? Nĩkĩo mũrahoya tũturũa tũtũũgĩru gũtũkĩra Ũthamaki-inĩ? To inyuĩ tu mũkoretwo mũkĩrutithania wĩra hamwe na Jesu. O na ithuĩ nĩ tũragĩrĩra gũkorũo na tũturũa tũtũũgĩru o ta inyuĩ.’ O ũrĩa kũngĩkorũo kwarĩ, ihinda-inĩ rĩu atũmwo nĩ maariganĩirũo atĩ maagĩrĩire hingo ciothe kuonanagia wendo na ũtugi.
13. Jesu aahiũranirie atĩa na kwaga gũkinyanĩra kwa atũmwo ake? (Mathayo 20:25-28)
13 Jesu aahiũranirie atĩa na ũndũ ũcio? Ndaamarakarĩire. Ndaaugire atĩ nĩ egũcaria atũmwo angĩ ega gũkĩra acio, arĩa mangĩonanirie wĩnyihia mũnene na marũmbũyanagie na wendo hingo ciothe. Handũ ha ũguo, Jesu aaririe nao arĩ na wetereri tondũ nĩ aamenyaga atĩ nĩ meendaga gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. (Thoma Mathayo 20:25-28.) O na gũtuĩka rĩtiarĩ riita rĩa mbere kana rĩa mũico arutwo acio gũkararania igũrũ rĩgiĩ nũũ mũnene gatagatĩ-inĩ kao, Jesu nĩ aathiire na mbere kũrũmbũyania nao na njĩra ya wendo.—Mar. 9:34; Luk. 22:24.
14. Atũmwo a Jesu maakũrĩire kũndũ kũhaana atĩa?
14 Hatarĩ nganja Jesu nĩ aaririkanaga atĩ atũmwo nĩ maahutagio nĩ ũndũire wa kũrĩa maarereirũo. (Joh. 2:24, 25) Maakũrĩire kũndũ atongoria a ndini maarutanaga atĩ mũndũ oonagwo arĩ wa bata angĩakorirũo tu na gaturũa kanene. (Mat. 23:6; ringithania na gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩongo “Sinagogi—Mahali Ambapo Yesu na Wanafunzi Wake Walihubiri” thĩinĩ wa ngathĩti ya Mnara wa Mlinzi ya Ĩpuro 1, 2010, kar. 16-18.) Ningĩ atongoria acio a ndini ya Kĩyahudi meeciragia atĩ o nĩ a bata gũkĩra andũ arĩa angĩ. f (Luk. 18:9-12) Jesu nĩ aataũkĩirũo atĩ mwĩcirĩrie ũcio nĩ ũngĩahutirie mawoni ma atũmwo ake kwĩyerekera na kwerekera arĩa angĩ. (Thim. 19:11) Ndeerĩgagĩrĩra arutwo ake mage gwĩka mahĩtia, na mangĩahĩtirie ndaamarakaragĩra. Nĩ aamenyaga atĩ nĩ meendaga gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire, kwoguo arĩ na wetereri nĩ aamarutire gũkorũo marĩ enyihia na kuonania wendo gatagatĩ-inĩ kao handũ ha hĩndĩ ciothe gũkararanĩria nũũ mũnene gũkĩra ũrĩa ũngĩ.
TŨNGĨĨGEREKANIA ATĨA NA KĨONERERIA KĨA JESU?
15. Tũngĩĩruta atĩa kuumana na rũgano rũu rwĩgiĩ Jakubu na Johana?
15 No twĩrute maũndũ maingĩ kuumana na rũgano rũu rwĩgiĩ Jakubu na Johana. Nĩ ma nĩ maahĩtĩtie nĩ gwĩtia tũturũa tũtũũgĩru Ũthamaki-inĩ wa Ngai. No o na atũmwo acio angĩ nĩ maahĩtĩtie tondũ wa gwĩtĩkĩria ũndũ ũcio ũthũkie ũrũmwe wao. O na kũrĩ ũguo, Jesu aarũmbũyanirie na atũmwo othe 12 na njĩra ya ũtugi na wendo. Tũreruta atĩa? Ũndũ ũrĩa wa bata to ũndũ ũrĩa andũ arĩa angĩ mareka, no nĩ nginya ũrĩa ithuĩ tũgwĩka thutha wao kũhĩtia. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia? Rĩrĩa tũraigua tũrakarĩtio nĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ, no twĩyũrie: ‘Nĩ kĩĩ kĩratũma ũndũ ũrĩa ekĩte ũtũme ndakare ũguo? Hihi ũndũ ũcio ũronania ndĩ na ngumo njũru ndĩrabatara kũrutĩra wĩra? Hihi no kũhoteke mũndũ ũrĩa ũndakarĩtie nĩ arahiũrania na ũndũ mũritũ? O na angĩkorũo nĩ ndĩrona ndĩ na gĩtũmi kĩega gĩa kũrakara-rĩ, hihi no nyonanie wendo na njohere mũndũ ũcio?’ Rĩrĩa tuonania wendo gatagatĩ-inĩ gaitũ, tuonanagia atĩ tũrĩ arũmĩrĩri a ma a Jesu.
16. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩ tũngĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩa Jesu?
16 Ũndũ ũngĩ twĩrutaga kuumana na kĩonereria kĩa Jesu nĩ ũrĩa tũngĩgeria gũtaũkĩrũo nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ. (Thim. 20:5) Jesu no ahote gũthoma ngoro, no ithuĩ tũtirĩ na ũhoti ũcio. O na kũrĩ ũguo, no tuonie aarĩ na ariũ a Ithe witũ wetereri rĩrĩa matũrakaria. (Ef. 4:1, 2; 1 Pet. 3:8) No ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ gwĩka ũguo tũngĩmamenya wega makĩria. Rekei tuone ngerekano ĩmwe.
17. Mũrori ũmwe wa mũthiũrũrũko aagunĩkire atĩa thutha wa kũmenya mũrũ wa Ithe witũ ũmwe wega makĩria?
17 Mũrori ũmwe wa mũthiũrũrũko nĩ aririkanaga ũhoro wa mũrũ wa Ithe witũ ũmwe kuuma kĩũngano kĩmwe thĩinĩ wa Afrika ya Irathĩro. Kĩambĩrĩria-inĩ, mũrori ũcio wa mũthiũrũrũko oonaga mũrũ wa Ithe witũ ũcio ta ataarĩ na ũtugi. Mũrori ũcio wa mũthiũrũrũko eekire atĩa? Aaugire ũũ: “Handũ ha gwĩthema Mũrũ wa Ithe witũ ũcio, ndatuire itua rĩa kũmũmenya wega makĩria.” Rĩrĩa mũrori ũcio wa mũthiũrũrũko aahũthĩrire mahinda hamwe na mũrũ wa Ithe witũ ũcio, nĩ eerutire ũrĩa aarerirũo na ũrĩa ũndũ ũcio wahutirie ũmũndũ wake. Mũrori ũcio wa mũthiũrũrũko athiĩte na mbere kuuga: “Thutha wa gũtaũkĩrũo ũrĩa warĩ ũndũ mũritũ harĩ mũrũ wa Ithe witũ ũcio kũgarũrĩra nĩguo aiguane na arĩa angĩ na kuona mogarũrũku marĩa eekĩte, nĩ ndahotire kũmwenda. Tũgĩtuĩka arata a hakuhĩ.” Rĩrĩa twerutanĩria gũtaũkĩrũo nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ, kaingĩ nĩ ũkoragwo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũmonia wendo.
18. Nĩ ciũria irĩkũ tũngĩĩyũria tũngĩigua tũhĩtĩirio nĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ? (Thimo 26:20)
18 Rĩmwe twahota kuona harĩ na bata gũthiĩ kwaranĩria na Mũkristiano ũrĩa ũtũrakarĩtie. No ũndũ wa mbere tũbatiĩ gwĩka nĩ kwĩyũria ciũria ta: ‘Hihi ndĩ na ũhoro wothe?’ (Thim. 18:13) ‘Hihi no kũhoteke ndekũbangĩte kũũhĩtĩria?’ (Koh. 7:20) ‘Hihi o na niĩ ndaneka ihĩtia o ta rĩu?’ (Koh. 7:21, 22) ‘Hihi nĩ gũthũkia ngũthũkia maũndũ o na makĩria ndathiĩ kwaranĩria na mũndũ ũcio?’ (Thoma Thimo 26:20.) Tũngĩoya ihinda gwĩcũrania ciũria ta icio, no tũtue itua rĩa gũtigana na ihĩtia rĩu nĩ ũndũ wa gũtindĩkwo nĩ wendo.
19. Ũtuĩte itua rĩa gwĩka atĩa?
19 Aira a Jehova nĩ monanagia o nĩ arutwo a ma a Jesu. Tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe, tuonanagia atĩ tũrĩ arũmĩrĩri a ma a Jesu rĩrĩa tuonania wendo wa ma harĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ thengia wa gũkorũo matarĩ akinyanĩru. Rĩrĩa tuonania wendo wa ma, no tũteithie arĩa angĩ gũkũũrana ndini ya ma na manyitanĩre na ithuĩ harĩ gũthathaiya Jehova, Ngai ũrĩa ũrĩ wendo. Rekei tũtue itua rĩa gũthiĩ na mbere kuonanagia wendo ũrĩa ũmenyithanagia Akristiano a ma.
RWĨMBO NA. 17 “Nĩ Ngwenda
a Andũ aingĩ magucagĩrĩrio harĩ ũhoro wa ma nĩ ũndũ wa kuona wendo wa ma ũrĩa tuonanagia gatagatĩ-inĩ gaitũ. O na kũrĩ ũguo tũtirĩ akinyanĩru, kwoguo rĩngĩ no tuone ũtarĩ ũndũ mũhũthũ kũrũmbũyania na aarĩ na ariũ a Ithe witũ na njĩra ya wendo. Rekei tuone nĩkĩ wendo nĩ wa bata na ũrĩa tũngĩĩgerekania na kĩonereria kĩa Jesu rĩrĩa andũ arĩa angĩ meka mahĩtia.
b Rora ibuku rĩa ‘Njoo Uwe Mfuasi Wangu’ gĩc. 17, kĩb. 10-11.
c Rora gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩongo “Hatimaye, Maisha Yangu Yana Kusudi” thĩinĩ wa ngathĩti ya Mnara wa Mlinzi ya Novemba 1, 2012, kar. 13-14.
d Rora gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩongo “Maisha Yangu Yalionekana Kuwa Mazuri” thĩinĩ wa ngathĩti ya Mnara wa Mlinzi ya Mĩĩ 1, 2012, kar. 18-19.
e Gĩcunjĩ gĩkĩ gĩtirarĩrĩria ũhoro wĩgiĩ mehia maritũ marĩa magĩrĩire kũrũmbũiyo nĩ athuri a kĩũngano, ta marĩa magwetetwo thĩinĩ wa 1 Akorintho 6:9, 10.
f Kũringana na ibuku rĩmwe rĩa tene, rabii ũmwe aaugĩte ũũ: “Thĩinĩ wa thĩ, gũkoragwo na arũme ta mĩrongo ĩtatũ athingu ta Iburahimu. Angĩkorũo kũrĩ na mĩrongo ĩtatũ, niĩ na mũrũ wakwa tũrĩ amwe ao; angĩkorũo nĩ ikũmi, niĩ na mũrũ wakwa tũrĩ amwe ao; angĩkorũo nĩ atano, niĩ na mũrũ wakwa tũrĩ amwe ao; angĩkorũo nĩ erĩ, nĩ niĩ na mũrũ wakwa; na angĩkorũo nĩ ũmwe, nĩ niĩ.”
