GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 38
Andũ Ethĩ—Mũngĩenda Ũtũũro Ũhaana Atĩa?
‘Ũtaũku nĩ ũrĩkũrangagĩra.’—THIM. 2:11.
RWĨMBO NA. 135 Jehova Arakwĩra: “Mũrũ Wakwa, Tuĩka Mũndũ Mũũgĩ”
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ a
1. Nĩ ũndũ ũrĩkũ mũritũ Jehoashu, Uzia, na Josia maacemanirie naguo?
TA WĨCIRIE ũtuĩkĩte mũthamaki wa andũ a Ngai ũrĩ mũnini mũno! Ũngĩhũthĩra ũnene ũcio atĩa? Bibilia nĩ ĩtwĩraga ũhoro wĩgiĩ andũ aigana ũna ethĩ arĩa maatuĩkire athamaki a Juda. Kwa ngerekano, Jehoashu aatuĩkire mũthamaki arĩ na mĩaka 7 tu, Uzia arĩ na 16, nake Josia arĩ na 8. No mũhaka akorũo nĩ maaiguaga maritũhĩirũo! O na kũrĩ ũguo, othe nĩ maaheirũo ũteithio ũrĩa maabataraga nĩguo matoorie moritũ na makorũo na ũtũũro mwega.
2. Tũrabatara kwĩruta igũrũ rĩgiĩ Jehoashu, Uzia, na Josia nĩkĩ?
2 O na gũtuĩka tũtirĩ athamaki, no twĩrute maũndũ ma bata kuumana na ũtũũro wa Jehoashu, Uzia, na Josia. Nĩ maatuire matua mamwe mega na mangĩ moru. Kĩonereria kĩao nĩ gĩgũtuonia nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo gũthuura arata ega, gũtũũra tũrĩ enyihia, na gũthiĩ na mbere gũcaria Jehova.
THUURAGA ARATA EGA
Ũmũthĩ no tũhote kũrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Jehoashu na njĩra ya gũthikĩrĩria ũtaaro wa arata ega (Rora kĩbungo gĩa 3, 7) c
3. Mũthamaki Jehoashu aaiyũkirie atĩa ũtongoria wa Jehoiada?
3 Wĩgerekanie na ũrĩa Jehoashu aatuire matua ma ũũgĩ. Rĩrĩa Jehoashu aarĩ mwĩthĩ, ithe nĩ aakuire, na Jehoiada Mũthĩnjĩri-Ngai Ũrĩa Mũnene akĩmũrera na akĩmũruta ũhoro wĩgiĩ Jehova. Jehoashu nĩ oonanirie ũũgĩ tondũ nĩ aathikĩrĩirie ũtaaro ũrĩa aaheagwo nĩ Jehoiada. Nĩ ũndũ wa kĩonereria kĩega kĩa Jehoiada, Jehoashu nĩ aatuire itua rĩa gũtungatĩra Jehova na gũteithia arĩa angĩ gwĩka ũguo. O na nĩ aabangire hekarũ ya Jehova ĩcokererio kũrĩa yathũkĩte.—2 Maũ. 24:1, 2, 4, 13, 14.
4. Tũgunĩkaga atĩa nĩ ũndũ wa kwenda mawatho ma Jehova na kũmathĩkĩra? (Thimo 2:1, 10-12)
4 Angĩkorũo nĩ ũrarutwo kwenda Jehova na gũtũũra kũringana na ithimi ciake, kĩu nĩ kĩheo kĩa goro mũno ũraheo. (Thoma Thimo 2:1, 10-12.) Aciari aku no makũmenyerie na njĩra nyingĩ. Ta wĩcirie ũrĩa mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Katya aateithirio nĩ ithe gũtua matua mega. O mũthenya ithe akĩmũtwara cukuru nĩ maathomaga rĩandĩko rĩa o mũthenya hamwe. Aaugire ũũ: “Ndeereti icio nĩ ciandeithagia kũhiũrania na moritũ marĩa ndacemanagia namo ndĩ cukuru.” Ĩ angĩkorũo wonaga ũtongoria wa Maandĩko ũrĩa ũheagwo nĩ aciari aku ta ũrakũima wĩyathi? Nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia gwathĩkĩra ũtongoria wao? Mwarĩ wa Ithe witũ wĩtagwo Anastasia nĩ aririkanaga ũrĩa aciari ake maahũthagĩra mahinda kũmũtaarĩria kĩrĩa gĩatũmaga mamũigĩre mawatho mamwe. Aaugire ũũ: “Ũndũ ũcio nĩ wandeithagia gũtaũkĩrũo atĩ matianjigagĩra mawatho macio nĩgetha mahinyĩrĩrie, no meekaga ũguo nĩguo mangitĩre tondũ nĩ manyendete.”
5. Ciĩko ciaku ihutagia atĩa aciari aku na Jehova? (Thimo 22:6; 23:15, 24, 25)
5 Rĩrĩa warũmĩrĩra motaaro ma Maandĩko marĩa ũraheo, nĩ ũrĩtũmaga aciari aku makene. Ũndũ wa bata o na makĩria nĩ atĩ nĩ ũrĩkenagia Jehova na ũkũrie ũrata wa gũtũũra hamwe nake. (Thoma Thimo 22:6; 23:15, 24, 25.) Na githĩ icio ti itũmi njega cia kwĩgerekania na kĩonereria kĩa Jehoashu rĩrĩa aarĩ mwĩthĩ?
6. Jehoashu aambĩrĩirie gũthikĩrĩria ũtaaro wa ũ Jehoiada akua, na maumĩrĩro maarĩ marĩkũ? (2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 24:17, 18)
6 Wĩrute kuumana na matua moru ma Jehoashu. Thutha wa Jehoiada gũkua, Jehoashu nĩ aathuurire arata oru. (Thoma 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 24:17, 18.) Aathuurire gũthikĩrĩria ũtaaro wa anene a Juda arĩa mateendete Jehova. Kwahoteka no wĩtĩkanie atĩ, Jehoashu aagĩrĩirũo gwĩthema andũ acio tondũ meekaga maũndũ moru. (Thim. 1:10) No we aathikĩrĩirie ũtaaro wao mũũru. O na nĩ ooragithirie Zekaria mũihwa wake rĩrĩa aageririe kũmũrũnga. (2 Maũ. 24:20, 21; Mat. 23:35) Ũcio warĩ ũndũ mũũru mũno na ũtarĩ wa ũũgĩ! Jehoashu aambĩrĩirie ũtũũro wake wega, no ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ aacokire agĩtuĩka mũregenyũki na mũũragani. Thutha-inĩ ooragirũo nĩ ndungata ciake mwene. (2 Maũ. 24:22-25) Na githĩ ũtũũro wake ndũngĩarĩkĩrĩire wega korũo nĩ aathiire na mbere gũthikĩrĩria Jehova na arĩa meendete Jehova? Ũreruta atĩa kuumana na ngerekano ĩyo?
7. Nĩa wagĩrĩirũo gũthuura matuĩke arata aku? (Ningĩ rora mbica.)
7 Ũndũ ũmwe tũngĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩũru kĩa Jehoashu nĩ atĩ, nĩ tũrabatara gũthuura arata arĩa mendete Jehova na mendaga kũmũkenia. Arata acio nĩ marĩtũteithagia gwĩka maũndũ marĩa mega. No tũgĩe na arata akũrũ o na kana anini gũtũkĩra. Ririkana atĩ Jehoashu aarĩ mũnini mũno gũkĩra mũrata wake Jehoiada. Wĩyũrie ũũ ũhoro-inĩ wĩgiĩ arata arĩa wĩ nao: ‘Hihi nĩ mandeithagia gwĩkĩra hinya wĩtĩkio wakwa harĩ Jehova? Nĩ maranjĩkĩra ngoro gũtũũra kũringana na ithimi cia Ngai? Nĩ maragia igũrũ rĩgiĩ Jehova na morutani make? Nĩ matĩĩte ithimi cia Ngai? Hihi manjĩraga o ũndũ ũrĩa ndĩrenda kũigua kana nĩ makoragwo na ũmĩrĩru wa kũnũnga rĩrĩa ndahĩtia?’ (Thim. 27:5, 6, 17) Ma nĩ atĩ, angĩkorũo arata aku matiendete Jehova, ndũramabatara. No angĩkorũo arata aku nĩ mendete Jehova, hingo ciothe nĩ marĩgũteithagia.—Thim. 13:20.
8. Nĩ maũndũ marĩkũ twagĩrĩirũo gwĩciria ũhoro wamo angĩkorũo nĩ tũhũthagĩra nenda cia ũkinyanĩria?
8 Nenda cia ũkinyanĩria no ikorũo irĩ njĩra njega ya kwaranĩria na arata na andũ a famĩlĩ. O na kũrĩ ũguo, andũ aingĩ mahũthagĩra njĩra icio cia kwaranĩria kwĩyonania, magekĩra mbica na video cia indo iria magũrĩte na maũndũ marĩa mekĩte. Angĩkorũo nĩ ũhũthagĩra nenda cia ũkinyanĩria, no wĩyũrie ũũ: ‘Hihi muoroto wakwa ũkoragwo ũrĩ kwĩyonania kũrĩ andũ arĩa angĩ? Ngoragwo ngĩenda gwaka andũ arĩa angĩ kana nyendaga kũganwo nĩo? Hihi nĩ ndekaga andũ arĩa mahũthagĩra nenda cia ũkinyanĩria mahutie mwĩcirĩrie, ciugo, na ciĩko ciakwa na njĩra ĩtagĩrĩire?’ Mũrũ wa Ithe Witũ Nathan Knorr, ũrĩa watungataga thĩinĩ wa Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia aaheanire ũtaaro ũyũ: “Ndũkagerie gũkenia andũ. Ũkuumania na kwaga gũkenia o na ũmwe wao. Kenagia Jehova na nĩ ũrĩkenagia arĩa othe mendete Jehova.”
NĨ TŨRABATARA GŨTŨŨRA TŨRĨ ENYIHIA
9. Jehova aateithirie Uzia gwĩka atĩa? (2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 26:1-5)
9 Wĩgerekanie na ũrĩa Uzia aatuire matua mega. Mũthamaki Uzia arĩ mwĩthĩ aarĩ mwĩnyihia. Nĩ eerutire “gwĩtigĩra Ngai ũrĩa wa ma.” Aatũũrire mĩaka 68, na mĩaka mĩingĩ harĩ ĩyo, Jehova nĩ aamũrathimire. (Thoma 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 26:1-5.) Uzia nĩ aatooririe ndũrĩrĩ nyingĩ iria ciarĩ thũ ciake na agĩtigĩrĩra atĩ Jerusalemu yarĩ na ũgitĩri mwega. (2 Maũ. 26:6-15) Hatarĩ nganja Uzia nĩ aakenire nĩ maũndũ marĩa mothe Jehova aamũteithirie gwĩka.—Koh. 3:12, 13.
10. Ũtũũro wa Uzia warĩkĩrĩire atĩa?
10 Wĩrute kuumana na matua moru ma Uzia. Mũthamaki Uzia nĩ aamenyerete kwĩraga andũ ũrĩa megwĩka. Kwahoteka ũndũ ũcio nĩ watũmaga one ta ataabataraga gwathĩkĩra mawatho ma Jehova. Mũthenya ũmwe Uzia nĩ aatonyire hekarũ ya Jehova nĩguo acine ũbumba kĩgongona-inĩ, ũndũ ũrĩa athamaki mataagĩrĩirũo gwĩka. (2 Maũ. 26:16-18) Azaria, ũrĩa warĩ Mũthĩnjĩri-Ngai Ũrĩa Mũnene nĩ aageririe kũmũrũnga, no Uzia akĩrakara mũno. Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ Uzia nĩ aateanĩirie wĩhokeku wake, na Jehova akĩmũhũũra na mangũ. (2 Maũ. 26:19-21) Na githĩ mũtũũrĩre wake ndũngĩarĩ ngũrani mũno angĩatũũrire arĩ mwĩnyihia?
Handũ ha kwĩraha nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũhingĩtie, twagĩrĩirũo kũgoocithia Jehova nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũrahota gwĩka (Rora kĩbungo gĩa 11) d
11. Nĩ ciĩko ta irĩkũ ingĩonania atĩ tũrĩ enyihia? (Ningĩ rora mbica.)
11 Rĩrĩa Uzia aagĩire na hinya, nĩ aariganĩirũo atĩ Jehova nĩwe warĩ Kĩhumo kĩa hinya na ũgaacĩru wake. Tũreruta atĩa? Nĩ wega kũririkanaga atĩ irathimo na mĩeke yothe tũkoragwo nayo ciumĩte kũrĩ Jehova. Handũ ha kwĩraha nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũhingĩtie, twagĩrĩirũo kũgoocithia Jehova nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũrahota gwĩka. b (1 Kor. 4:7) Wĩnyihia nĩ ũrĩtũteithagia kũmenya atĩ tũtirĩ akinyanĩru na nĩ tũbataraga kũrũngwo. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe ũrĩ mĩaka-inĩ ya 60 aandĩkire ũũ: “Nĩ ndĩrutĩte kwaga gũkua ngoro kana kũrakara rĩrĩa andũ mona mahĩtia makwa. Rĩrĩa ndarũngwo nĩ ũndũ wa mahĩtia makwa ma ũrimũ marĩa rĩmwe na rĩmwe njĩkaga, nĩ ndĩrutanagĩria kũmarutĩra wĩra na gũthiĩ na mbere kũhe Jehova kĩrĩa kĩega biũ.” Ũũma nĩ atĩ, rĩrĩa twathĩkĩra Jehova na twaikara tũrĩ enyihia, nĩ tũrĩkoragwo na ũtũũro wĩ na gĩkeno.—Thim. 22:4.
THIĨI NA MBERE GŨCARIA JEHOVA
12. Josia aambĩrĩirie gũcaria Jehova atĩa arĩ mwĩthĩ? (2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 34:1-3)
12 Wĩgerekanie na ũrĩa Josia aatuire matua mega. Josia arĩ na mĩaka 16, nĩ aambĩrĩirie gũcaria Jehova. Eendaga kwĩruta igũrũ rĩgiĩ Jehova na gwĩka wendi wake. No ũtũũro ndwarĩ mũhũthũ harĩ mũthamaki ũcio mwĩthĩ. Ihinda-inĩ rĩu, andũ aingĩ maathathayagia ngai cia maheeni, kwoguo Josia nĩ aabataraga gũkorũo arĩ na ũmĩrĩru nĩguo aniine ũthathaiya ũcio, na nĩ aahotire gwĩka ũguo. Josia atanakinyia mĩaka 20, nĩ aambĩrĩirie kweheria ũthathaiya wa maheeni bũrũri-inĩ ũcio.—Thoma 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 34:1-3.
13. Kwĩyamũrĩra Jehova gũkũhutia atĩa ũtũũro waku?
13 O na angĩkorũo ũrĩ mwĩthĩ mũno, no ũtue itua rĩa kwĩgerekania na Josia na njĩra ya gũcaria Jehova na kwĩruta igũrũ rĩgiĩ ngumo ciake. Weka ũguo, nĩ ũkũgĩa na wendi wa kwĩyamũrĩra Jehova. Wĩyamũrĩri ũcio ũkũhutia atĩa ũtũũro waku wa o mũthenya? Luke, ũrĩa wabatithirio arĩ na mĩaka 14, aaugire ũũ: “Kuuma rĩu, ndĩigaga ũtungata wa Jehova mbere ũtũũro-inĩ wakwa na ngerutanĩria kũmũkenia.” (Mar. 12:30) Gĩgũkorũo kĩrĩ kĩrathimo kĩnene harĩ wee ũngĩkorũo na wendi o ta ũcio!
14. Heana ngerekano cia ũrĩa andũ amwe ethĩ maregerekania na Mũthamaki Josia.
14 Nĩ moritũ ta marĩkũ mũndũ mwĩthĩ ũratungatĩra Jehova angĩcemania namo? Johan, ũrĩa wabatithirio arĩ na mĩaka 12, aaugire atĩ arutwo arĩa mathomaga nao nĩ mageragia kũmũtindĩkĩrĩria anyue thigara na kamacini. Nĩguo ahote gwĩtiiria hatĩka ĩyo, Johan nĩ eririkanagia atĩ kũnyua thigara no gũthũkie ũgima wake wa mwĩrĩ na ũrata wake na Jehova. Nake Rachel, ũrĩa wabatithirio arĩ na mĩaka 14, nĩ ataaragĩria kĩrĩa kĩmũteithagia kũhiũrania na moritũ marĩa acemanagia namo arĩ cukuru. Aaugire ũũ: “Nĩ ngeragia gwetha maũndũ marĩa mangĩndirikania igũrũ rĩgiĩ Bibilia na Jehova. Kwa ngerekano, ithomo rĩa historĩ no rĩndirikanie rũgano kana ũrathi mũna wa Bibilia. Kana rĩmwe rĩrĩa ndĩraria na mũndũ ndĩ cukuru, nĩ ndĩciragia ũhoro wa rĩandĩko rĩna ingĩmũthomera.” Moritũ marĩa ũcemanagia namo no makorũo marĩ ngũrani na marĩa Mũthamaki Josia aacemanirie namo, no no ũhote kuonania ũũgĩ na wĩhokeku o ta take. Kũhiũrania na magerio ũrĩ mwĩthĩ, nĩ gũgũkũhaarĩria kũhiũrania na moritũ mangĩ mĩaka ĩrĩa ĩroka.
15. Nĩ kĩĩ gĩateithirie Josia gũtungatĩra Jehova arĩ mwĩhokeku? (2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 34:14, 18-21)
15 Mũthamaki Josia arĩ mũndũ mũgima, nĩ aambĩrĩirie wĩra wa gũthondeka hekarũ kũrĩa gwathũkĩte. Wĩra ũcio ũgĩthiĩ na mbere, “ibuku rĩa Watho wa Jehova ũrĩa waneanĩtwo kũgerera harĩ Musa” nĩ rĩoonekire. Rĩrĩa mũthamaki ũcio aaiguire rĩgĩthomwo, nĩ eekire mogarũrũku nĩguo athĩkĩre maũndũ marĩa rĩoigĩte. (Thoma 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 34:14, 18-21.) Hihi no wende gũthomaga Bibilia o mũthenya? Angĩkorũo nĩ wambĩrĩirie gwĩka ũguo-rĩ, hihi nĩ ũrakenera? Hihi nĩ ũigaga meciria-inĩ mĩhari ĩrĩa wonaga no ĩgũteithie wee kĩũmbe? Luke ũrĩa ũkũgwetetwo, nĩ andĩkaga handũ maũndũ marĩa onaga marĩ ma bata agĩthoma. Gwĩka ũguo, no gũgũteithie kũririkanaga mĩhari ya Bibilia kana maũndũ marĩa wĩrutĩte kuumana na mĩhari ĩyo. O ũrĩa ũgũthiĩ na mbere kũmenya Bibilia na kũmĩenda, noguo ũrĩendaga gũtungatĩra Jehova makĩria. Na o ta ũrĩa Kiugo kĩa Ngai gĩateithirie Mũthamaki Josia gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire, o nawe nĩ kĩrĩgũteithagia.
16. Josia eekire mahĩtia manene nĩkĩ, na nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩĩruta?
16 Wĩrute kuumana na itua rĩũru rĩa Josia. Josia arĩ na kĩndũ mĩaka 39, nĩ aatuire itua rĩatũmire orũo nĩ muoyo wake. Handũ ha kũhoya Jehova ũtongoria, eeĩhokire we mwene. (2 Maũ. 35:20-25) Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩĩruta? Gũtekũmakania ũkũrũ witũ kana ihinda rĩrĩa tũkoretwo tũkĩĩruta Bibilia, no mũhaka tũthiĩ na mbere gũcaria Jehova. Ũndũ ũcio ũhutĩtie kũhoyaga Jehova kaingĩ atũhe ũtongoria, gũthomaga Kiugo gĩake, na gũthikĩrĩria ũtaaro wa Akristiano agimaru kĩĩroho. Tweka ũguo no twĩtheme gwĩkaga mahĩtia manene, na no tũkoragwo na gĩkeno.—Jak. 1:25.
ANDŨ ETHĨ—NO MŨKORŨO NA ŨTŨŨRO ŨRĨ NA GĨKENO
17. Nĩ maũndũ marĩkũ ma bata tweruta kuumana na athamaki acio atatũ a Juda?
17 Mũndũ arĩ mwĩthĩ nĩ akoragwo na mĩeke mĩega ya gwĩka maũndũ maingĩ. Cionereria cia Jehoashu, Uzia, na Josia ironania atĩ andũ ethĩ no mahote gũtua matua ma ũũgĩ na makenie Jehova ũtũũro-inĩ wao. Nĩ ma, andũ acio ethĩ nĩ maatuire matua moru marĩa maamareheire maumĩrĩro moru. No ũngĩĩgerekania na maũndũ mega marĩa meekire na wĩtheme gwĩka mahĩtia marĩa meekire, no ũkorũo na ũtũũro wĩ na gĩkeno.
Daudi arĩ mwĩthĩ nĩ aakuhĩrĩirie Jehova, agĩtĩkĩrĩka nĩwe, na ũtũũro wake ũkĩgaacĩra (Rora kĩbungo gĩa 18)
18. Nĩ cionereria irĩkũ irĩ Bibilia-inĩ ironania atĩ no ũkorũo na ũtũũro mwega? (Ningĩ rora mbica.)
18 Maandĩko nĩ makoragwo na ũhoro wa andũ angĩ ethĩ arĩa maakuhĩrĩirie Jehova, magĩtĩkĩrĩka nĩwe, na ũtũũro wao ũkĩgaacĩra. Ũmwe wao nĩ Daudi. Arĩ mwĩthĩ nĩ aathuurire gũtuĩka mũrata wa Ngai, na thutha-inĩ agĩtuĩka mũthamaki mwĩhokeku. O na gũtuĩka rĩmwe nĩ eekaga mahĩtia, Ngai aamuonaga arĩ mwĩhokeku. (1 Ath. 3:6; 9:4, 5; 14:8) Ũngĩĩruta ũhoro wa Daudi, kĩonereria gĩake nĩ gĩgũgwĩkĩra ngoro ũtungatĩre Jehova ũrĩ mwĩhokeku. Ningĩ no wĩrute ũhoro wa Mariko kana Timotheo wĩruti-inĩ waku. Nĩ ũkuona atĩ maambĩrĩirie gũtungatĩra Jehova marĩ ethĩ na magĩthiĩ na mbere kũmũtungatĩra marĩ ehokeku. Itua rĩu rĩao nĩ rĩakenirie Jehova na magĩkorũo na ũtũũro wĩ na gĩkeno.
19. Nĩ ũtũũro wa mũthemba ũrĩkũ ũngĩkorũo naguo?
19 Ũrĩa ũkũhũthĩra ũtũũro waku ihinda-inĩ rĩrĩ nĩ gũkaahutia ũtũũro waku wa thutha-inĩ. Ũngĩhokaga Jehova handũ ha kwĩĩhoka wee mwene, nĩ arĩgũteithagia gũtua matua marĩa magĩrĩire. (Thim. 20:24) No ũkorũo na ũtũũro wĩ na gĩkeno na mũgaacĩru. Ririkana atĩ Jehova nĩ akenagio mũno nĩ maũndũ marĩa wĩkaga nĩ ũndũ wake. Gũtirĩ njĩra ĩngĩ njega ũngĩhũthĩra ũtũũro waku nayo ĩkĩrĩte gũtungatĩra Jehova, Ithe witũ ũtwendete!
RWĨMBO NA. 144 Tũũra Ũcũthĩrĩirie Kĩheo!
a Andũ ethĩ, Jehova nĩ amenyaga atĩ rĩmwe na rĩmwe no ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ harĩ inyuĩ gwĩka ũndũ ũrĩa wagĩrĩire na gũtũũria ũrata hamwe nake. Ũngĩhota atĩa gũtua matua ma ũũgĩ marĩa marĩkenagia Ithe witũ wa igũrũ? Nĩ tũkwarĩrĩria ngerekano cia tũmwana tũtatũ tũrĩa twatuĩkire athamaki a Juda. Rora wone ũrĩa ũngĩĩruta kuumana na matua mao.
b Rora gathandũkũ karĩ na kĩongo “Wĩtheme Kwĩrahaga na Njĩra Ĩhithanĩtie” gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩ na kĩongo “Hihi nĩ Ũndũ wa Bata Kũgĩa Ngumo Nenda-inĩ cia Ũkinyanĩria?” thĩinĩ wa jw.org/ki.
