1, 2. (a) Ikinya rĩa kũbatithio rĩagĩrĩire kuoywo na ũritũ nĩkĩ? (b) Mũndũ agĩrĩirũo kũbatithio rĩ?

HIHI wee ũrĩ mũndũ mwĩthĩ na nĩ ũreciria kũbatithio? Angĩkorũo nĩguo, menya atĩ kũbatithio nĩkĩo gĩtĩo kĩrĩa kĩnene mũno ũngĩgĩa nakĩo. Ĩndĩ o ta ũrĩa gĩcunjĩ kĩrĩa kĩhĩtũku kĩonanĩtie, kũbatithio nĩ ikinya rĩagĩrĩire kuoywo na ũritũ. Kũbatithio kuonanagia atĩ nĩ wĩyamũrĩire Ngai​—ũkehĩta kuuma ngoro atĩ ũgũtũũra ũmũtungatagĩra na njĩra ya kũiga wendi wake mbere ya maũndũ marĩa mangĩ mothe. Nĩ ũndũ ũcio, wagĩrĩirũo kũbatithio tu wagimara kĩĩroho ũndũ ũngĩhota gwĩtuĩra itua rĩu, ũkorũo ũrĩ na wendi wa kuuma ngoro, na ũkorũo ũgĩtaũkĩrũo kwĩyamũrĩra Ngai nĩ kuuga atĩa.

² Ĩ angĩkorũo ndũrĩ na ma atĩ nĩ wĩhaarĩirie kũbatithio? Kana akorũo nĩ ũrenda kũbatithio, no aciari aku makoiga wambe weterere nĩguo ũkũrakũre kĩĩroho? Ndũgakue ngoro. Ithenya rĩa ũguo, hũthĩra mweke ũcio gũkũra kĩĩroho nĩguo thutha wa ihinda inini wagĩrĩre kũbatithio. Nĩguo wagĩrĩre kũbatithio-rĩ, no wĩcirie ũhoro wa maũndũ maya matatũ: (1) maũndũ marĩa  wĩtĩkĩtie, (2) mĩthiĩre yaku, na (3) ngatho ciaku.

3, 4. Andũ ethĩ mangĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria gĩa Timotheo?

³ Ta wĩciririe ũrĩa ũngĩcokia ciũria ici: Nĩ kĩĩ gĩtũmaga njĩtĩkie atĩ Ngai arĩ kuo? Nĩ kĩĩ gĩtũmaga njĩtĩkie atĩ Bibilia nĩ kiugo kĩa Ngai? Nĩ kĩĩ gĩtũmaga nyone kũrũmĩrĩra ithimi cia Ngai ciĩgiĩ mĩtugo kũrĩ kwa bata gũkĩra kũrũmĩrĩra ithimi cia thĩ ĩno? Ciũria icio itirongoreirio gũtũma ũgĩe na nganja. Muoroto wa cio nĩ gũgũteithia ũrũmĩrĩre ũtaaro ũyũ wa mũtũmwo Paulo: “Mwĩmenyagĩre wendi ũrĩa mwagĩrĩru wa Ngai, mũkinyanĩru, na wa gwĩtĩkĩrĩka.” (Rom. 12:2) Wagĩrĩirũo gwĩka ũguo nĩkĩ?

⁴ Ta wĩcirie ũhoro wa Timotheo. Aarĩ na ũmenyo mũingĩ wa Maandĩko. Aarutĩtwo nĩ nyina na cũwe ‘kuuma arĩ o gakenge.’ O na kũrĩ ũguo, Paulo eerire Timotheo, “Thiĩ na mbere kũrũmĩrĩra maũndũ marĩa werutire na ũgĩteithio gwĩtĩkia.” (2 Tim. 3:​14, 15) Kiugo ‘ũgĩteithio’ kĩrĩa kĩhũthĩrĩtwo thĩinĩ wa rĩandĩko rĩu nĩ kuuga “kũgĩa na ma biũ na gũkorũo ũtarĩ na nganja na ũndũ mũna.” Kwoguo Timotheo nĩ aagĩire na ma biũ atĩ nĩ aamenyete ũhoro wa ma. Ndeetĩkĩrĩte ũhoro ũcio atĩ tondũ tu nyina na cũwe nĩ maamwĩraga nĩ ũhoro wa ma. Awĩtĩkĩrĩte tondũ nĩ ecũranĩtie na agateithio gwĩtĩkia atĩ nĩ ũhoro wa ma.​—Thoma Aroma 12:1.

5, 6 Nĩkĩ nĩ harĩ bata kwĩmenyeria kũhũthĩra “ũhoti waku wa gwĩciria” kuuma ũrĩ o mũnini?

⁵ Ĩ wee nawe? No kũhoteke ũkoretwo ũkĩĩruta ma cia Bibilia kwa ihinda iraya. Angĩkorũo nĩguo-rĩ, ũkuona atĩa korũo no wambĩrĩrie gũthuthuria na kinyi itũmi iria itũmaga wĩtĩkie maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie. Gwĩka ũguo nĩ gũgwĩkĩra wĩtĩkio waku hinya na gũgũteithie gwĩthema gũtua matua matagĩrĩire nĩ ũndũ wa kũrũmĩrĩra andũ a riika rĩaku, mwĩcirĩrie wa thĩ ĩno, kana o na ngoro yaku.

⁶ Kwĩmenyeria kũhũthĩra ‘ũhoti waku wa gwĩciria’ kuuma ũrĩ o mũnini nĩ gũgũgũteithia kwĩhaarĩria gũcokeria andũ a riika rĩaku na njĩra njega mangĩkũria ciũria ta: ‘Ũmenyaga atĩa atĩ kũna nĩ kũrĩ Ngai? Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Ngai ũrĩ wendo arekererie maũndũ moru mekĩke? Kũngĩhoteka atĩa atĩ Ngai ndarĩ kĩambĩrĩria?’ Ũngĩkorũo wĩhaarĩirie wega, ciũria ta icio itingĩtũma wĩkĩrĩre nganja maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie ĩndĩ nĩ gũgũtindĩka igũgũtindĩka ũthiĩ na mbere kũrikĩra wĩruti-inĩ waku.

7-9. Taarĩria ũrĩa Icunjĩ cia “Bibilia Ĩrutanaga Atĩa?” iria ikoragwo thĩinĩ wa jw.org/ki ingĩgũteithia kũgĩa na ma biũ na maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie.

⁷ Kwĩruta na kĩyo no gũgũteithie gũcokia ciũria, kweheria nganja, na gũkorũo na ma biũ na maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie. (Atũm. 17:11) Ithondeka rĩa Jehova nĩ rĩtũheete indo nyingĩ iria ingĩgũteithĩrĩria gwĩka ũguo. Andũ aingĩ nĩ mateithĩkĩte nĩ ũndũ wa gũthoma broshua Maswali Matano Muhimu Kuhusu Chanzo cha Uhai na ibuku rĩa Je, Kuna Muumba Anayekujali? Ningĩ andũ aingĩ ethĩ nĩ makeneire na makagunĩka kuumana na icunjĩ cia jw.org/ki iria ciĩtagwo “Bibilia Ĩrutanaga Atĩa?” Icunjĩ icio cionekaga rungu rwa kĩongo MORUTANI MA BIBILIA. O gĩcunjĩ gĩkoragwo kĩrongoreirio gũgũteithia gwĩkĩra wĩtĩkio waku hinya igũrũ rĩgiĩ ũrutani mũna wa Bibilia.

⁸ Tondũ nĩ ũthomaga Bibilia no kũhoteke ũmenye o na ihenya macokio ma ciũria imwe iria ikoragwo thĩinĩ wa icunjĩ icio. No hihi ũrĩ na ma biũ na macokio maku? Icunjĩ icio cia “Bibilia Ĩrutanaga Atĩa?” iteithagia mũndũ gwĩcũrania maandĩko maigana ũna agacoka akandĩka  mawoni make megiĩ maandĩko macio. No igũteithie kwĩhaarĩria ũrĩa ũngĩtaarĩria andũ angĩ maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie. Icunjĩ cia “Bibilia Ĩrutanaga Atĩa?” iria ikoragwo thĩinĩ wa jw.org/ki nĩ irateithia andũ aingĩ ethĩ magĩe na ma biũ na maũndũ marĩa metĩkĩtie. Angĩkorũo nĩ ũhũthagĩra Intaneti-rĩ, githĩ to ũthomage icunjĩ icio hĩndĩ ya wĩruti waku kĩũmbe?

⁹ Wagĩa na ma biũ na maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie, ũndũ ũcio nĩ ũgũgũteithia wĩhaarĩrie nĩ ũndũ wa kũbatithio. Tinĩnja ũmwe oigire ũũ: “Itanatua itua rĩa kũbatithio, nderutire Bibilia na ngĩmenya atĩ ĩno nĩyo ndini ya ma. Na o mũthenya thiaga na mbere kũgĩa na ma na ũndũ ũcio.”

10. Mũkristiano mũbatithie angĩrĩgĩrĩrũo akorũo na mĩthiĩre ĩratwarana na wĩtĩkio wake nĩkĩ?

¹⁰ Bibilia yugaga ũũ: “Wĩtĩkio mũtheri ũtarĩ na ciĩko, nĩ mũkuũ.” (Jak. 2:17) Angĩkorũo ũrĩ na ma biũ na maũndũ marĩa wĩtĩkĩtie, nĩ ũrĩonanagia na ciĩko. Nĩ ciĩko cia mũthemba ũrĩkũ? Bibilia yaragia ũhoro wa ‘mĩthiĩre ya ũtheru na ciĩko cia wĩyamũrĩri Ngai.’​—Thoma 2 Petero 3:11.

11. Taarĩria ũrĩa ciugo ‘mĩthiĩre ya ũtheru’ ciugĩte.

¹¹ Nĩguo ũkorũo na ‘mĩthiĩre ya ũtheru,’ no mũhaka ũkorũo na mĩtugo mĩega. Hihi mĩthiĩre yaku ĩhaana atĩa? Kwa ngerekano-rĩ, ta ikia maitho na thutha mĩeri ĩtandatũ mĩhĩtũku. Wonanĩtie atĩa atĩ nĩ ũmenyeretie ‘ũhoti waku wa gwĩciria’ nĩguo ũgakũũranaga wega na ũũru? (Ahib. 5:14) Hihi no ũririkane hĩndĩ wetiririe magerio kana ũkĩrega kũhatĩrĩrio nĩ andũ a riika rĩaku wĩke ũũru? Hihi mĩthiĩre yaku ũrĩ cukuru nĩ yonanagia ũrĩ Mũkristiano? Hihi nĩ ũtetagĩra wĩtĩkio waku ũrĩ na ũmĩrĩru kana wĩkaga o ũrĩa arutwo arĩa angĩ mareka nĩguo ndũkanyũrũrio? (1 Pet. 4:​3, 4) Ũhoro wa ma nĩ atĩ, gũtirĩ mũndũ mũkinyanĩru. O na arĩa matungatĩire Jehova ihinda iraya, rĩmwe no maigue guoya gũtetera wĩtĩkio wao. O na kũrĩ ũguo, mũndũ wĩyamũrĩire Jehova nĩ agĩrĩirũo kuona kĩrĩ gĩtĩo kĩnene gwĩtanio na rĩĩtwa rĩake, na onanagie ũguo kũgerera mĩthiĩre yake.

12. “Ciĩko cia wĩyamũrĩri Ngai” nĩ ta irĩkũ, na wagĩrĩirũo gũciona atĩa?

¹² Ĩ nacio “ciĩko cia wĩyamũrĩri Ngai”? Ciĩko icio nĩ maũndũ marĩa wĩkaga thĩinĩ wa kĩũngano ta gũthiĩ mĩcemanio na kũhunjia, na maũndũ mangĩ ma kĩĩroho marĩa matonekaga nĩ andũ angĩ ta mahoya na wĩruti waku kĩũmbe. Mũndũ wĩyamũrĩire Jehova ndarĩonaga maũndũ macio marĩ mũrigo. Ithenya rĩa ũguo, arĩkoragwo na mwerekera ta wa Mũthamaki Daudi ũrĩa woigire ũũ: “Niĩ ngenagio no gwĩka ũrĩa wendaga, wee Ngai wakwa; ĩĩ-ni, kĩrĩra gĩaku kĩrĩ o ngoro-inĩ yakwa.”​—Thab. 40:8.

13, 14. Nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia kũgĩa na “ciĩko cia wĩyamũrĩri Ngai,” na andũ amwe ethĩ magunĩkĩte atĩa?

¹³ Ibuku rĩa Maswali Ambayo Vijana Huuliza​—Majibu Yafanyayo Kazi, Buku la 2, rĩrĩ na fomu thĩinĩ wa karatathi ka 308 na 309 ĩngĩgũteithia kwĩigĩra mĩoroto. Fomu ĩyo ĩkũheaga mweke wa gũcokia ciũria ta ici: “Mahoya maku makoragwo matariĩ atĩa, na monanagia ũrata waku na Jehova ũtariĩ atĩa?” “Nĩ maũndũ marĩkũ wĩrutaga hĩndĩ ya wĩruti waku kĩũmbe?” “Hihi nĩ ũhunjagia o na akorũo aciari aku matirahunjia? Ningĩ fomu ĩyo nĩ ĩkoragwo na handũ ũngĩandĩka mĩoroto ĩrĩa ũngĩenda kwĩigĩra ĩgiĩ mahoya, wĩruti waku, na ũtungata.

¹⁴ Andũ aingĩ ethĩ arĩa mareciria kũbatithio nĩ monete fomu ĩyo ĩrĩ ũteithio mũnene harĩ o. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ wĩtagwo Tilda oigire, “Nĩ ndaahũthĩrire fomu ĩyo kwĩigĩra mĩoroto. Kahora kahora  nĩ ndaahingirie mĩoroto ĩyo na ngĩagĩrĩra kũbatithio thutha wa kĩndũ mwaka ũmwe.” Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ wĩtagwo Patrick o nake nĩ aagunĩkire nĩ fomu ĩyo. Oigire ũũ: “Nĩ ndaamenyaga mĩoroto ĩrĩa ndaarĩ nayo, no kũmĩandĩka nĩ kwandeithirie gwĩkĩra kĩyo makĩria nĩguo ndĩmĩhingie.”

15. Taarĩria nĩkĩ mũndũ nĩwe wagĩrĩirũo nĩ gwĩtuĩra itua rĩa kwĩyamũrĩra Ngai.

¹⁵ Kĩũria kĩmwe kĩa bata kĩrĩa gĩkoragwo fomu-inĩ ĩyo nĩ gĩkĩ: “Aciari aku na arata mangĩtiga gũtungatĩra Jehova wee no ũthiĩ na mbere kũmũtungatĩra?” Nĩ wega kũririkana atĩ, warĩkia kwĩyamũrĩra Jehova na kũbatithio, Jehova agaagũcirithia ũrĩ o wiki. Nĩ ũndũ ũcio, ndwagĩrĩirũo kũmũtungatĩra tondũ andũ angĩ nĩ mareka ũguo, o na akorũo nĩ aciari aku. Mĩthiĩre yaku ya ũtheru na ciĩko cia wĩyamũrĩri Ngai ciagĩrĩirũo kuonania atĩ nĩ wendete ũhoro wa ma kuuma ngoro na nĩ ũrakũra kĩĩroho nĩguo ũbatithio.

16, 17. (a) Nĩ kĩĩ kĩagĩrĩirũo gũtindĩka mũndũ ende gũtuĩka Mũkristiano? (b) Nĩ ngerekano ĩrĩkũ ĩronania ũrĩa mũndũ angĩonania ngatho harĩ igongona rĩa ũkũũri?

¹⁶ Mũndũ ũmwe woĩ Watho wa Musa mũno oririe Jesu ũũ: “Rĩathani rĩrĩa inene mũno thĩinĩ wa Watho nĩ rĩrĩkũ?” Jesu akĩmũcokeria, “No mũhaka wende Jehova Ngai waku na ngoro yaku yothe na muoyo waku wothe na meciria maku mothe.” (Mat. 22:​35-37) Thĩinĩ wa rĩandĩko rĩu Jesu oonanirie atĩ mũndũ agĩrĩirũo kũbatithio atuĩke Mũkristiano nĩ ũndũ wa kwenda Jehova na ngoro yake yothe. Njĩra ĩmwe njega ĩrĩa ĩngĩgũteithia gũkũria ũrata waku na Jehova, nĩ gwĩcũranagia ũhoro wa kĩheo kĩrĩa kĩnene mũno Jehova atũheete kĩa igongona rĩa ũkũũri. (Thoma 2 Akorintho 5:​14, 15; 1 Johana 4:​9, 19.) Gwĩcũrania ũhoro wa igongona rĩu na ũrĩa rĩngĩkũguna no gũgũtindĩke wonanie ngatho.

¹⁷ Kwa ngerekano, ta tua atĩ mũndũ nĩ akũhonokia ũkiriĩ kũrikĩra maĩ-inĩ. Hihi no gũthiĩ ũngĩthiĩ mũciĩ wĩhure na ũriganĩrũo nĩ ũrĩa mũndũ ũcio agwĩkĩire? Aca! Hingo ciothe no ũiguage ũrĩ na ngatho nyingĩ kwerekera mũndũ ũcio wakũhonokirie. O ũndũ ũmwe na ũcio, twagĩrĩirũo gũcokagĩria Jehova na Jesu ngatho mũno nĩ ũndũ wa ũkũũri tondũ nĩ maatũhonokirie. Tiga nĩ ũkũũri, ithuothe tũngĩrikĩire thĩinĩ wa mehia na gĩkuũ. No nĩ ũndũ wa gĩĩko kĩu kĩnene kĩa wendo, rĩu tũrĩ na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa  muoyo wa tene na tene thĩinĩ wa paradiso gũkũ thĩ!

18, 19. (a) Nĩkĩ ndwagĩrĩirũo nĩ gwĩtigĩra kwĩyamũrĩra Jehova? (b) Nĩ na njĩra irĩkũ gũtungatĩra Jehova gũgũtũma ũtũũro waku wagĩre?

¹⁸ Hihi nĩ ũkenaga nĩ maũndũ marĩa Jehova agwĩkĩire? Angĩkorũo nĩguo-rĩ, nĩ wega ũmwĩyamũrĩre na ũbatithio. Ririkana atĩ, kwĩyamũrĩra Ngai nĩ mwĩhĩtwa wa kuuma ngoro atĩ ũgũtũũra ũmũtungatagĩra tene na tene o na kũngĩthiĩ atĩa. Hihi nĩ wagĩrĩirũo gwĩtigĩra kũmwĩyamũrĩra? Aca! Menya atĩ Jehova nĩ akwendete mũno, na nĩ “arathimaga arĩa mamũcaragia na kĩyo.” (Ahib. 11:6) Kwĩyamũrĩra Jehova na kũbatithio gũtingĩthũkia ũtũũro waku. Ithenya rĩa ũguo, gũtungatĩra Jehova nĩ kwagĩria gũkwagĩria ũtũũro waku. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe ũrĩ na mĩaka 24 ũrĩa wabatithirio atatuĩkĩte tinĩnja oigaga, “Korũo ndaarĩ mũkũrakũrũ no kũhoteke ingĩarĩ na ũmenyo mũrikĩru makĩria, ĩndĩ itua rĩa kwĩyamũrĩra Jehova nĩ rĩandeithirie kwaga gũthingata maũndũ ma thĩ ĩno.”

¹⁹ Jehova endaga ũkorũo na ũtũũro mwega. No Shaitani nĩ mwĩyendi na ndakũrũmbũyagia. Gũtirĩ kĩndũ kĩega aheaga arĩa mamũnyitaga mbaru. Akũmahe amarutĩre kũ? We mwene ndakoragwo na ũhoro mwega, na ndakoragwo na kĩĩrĩgĩrĩro. Gũtirĩ kĩndũ kĩega ũngĩruta kuuma kũrĩ Shaitani o tiga kwanangwo tene na tene o ta kũrĩa kũmwetereire!​—Kũg. 20:10.

20. Mũndũ mwĩthĩ angĩka atĩa nĩguo akinyĩre kwĩyamũrĩra Jehova na kũbatithio? (Rora gathandũkũ “ Maũndũ Maya no Magũteithie Ũkũre Kĩĩroho.”)

²⁰ Hatarĩ nganja, kwĩyamũrĩra Jehova nĩguo ũndũ ũrĩa mwega makĩria. Hihi nĩ wĩhaarĩirie kuoya ikinya rĩu? Angĩkorũo nĩguo, ndũkaahũthĩrĩrie. No ũngĩigua ta ũteharĩirie, hũthĩra motaaro marĩa twarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ nĩguo ũkũre kĩĩroho. Paulo aandĩkĩire Akristiano a Filipi ũũ: “Harĩa tũrĩkĩtie gũkinya-rĩ, nĩ tũthiĩi na mbere na njĩra o ĩyo.” (Afil. 3:16) Ũngĩrũmĩrĩra ũtaaro ũcio, ica ikuhĩ o nawe nĩ ũkwĩyamũrĩra Jehova na ũbatithio.