1-2. Kũringana na Mathayo 5:11, twagĩrĩirũo kuona magerio na njĩra ĩrĩkũ?

JESU eerĩire arũmĩrĩri ake atĩ nĩ marĩkoragwo na gĩkeno kĩa ma. No ningĩ nĩ eerire andũ arĩa mamwendete atĩ nĩ marĩcemanagia na magerio. (Mat. 10:22, 23; Luk. 6:20-23) Nĩ tũkenaga nĩ ũndũ wa gũkorũo tũrĩ arutwo a Kristo. No rĩrĩ, tũiguaga atĩa rĩrĩa tweciria atĩ no tũkarario nĩ andũ a famĩlĩ, tũnyarirũo nĩ thirikari, kana tũhatĩkwo twĩke maũndũ moru nĩ andũ arĩa tũrutaga wĩra nao kana arĩa tũthomaga nao. Hatarĩ nganja, gwĩciria maũndũ ta macio no gũtũme tũigue tũgĩtangĩka.

² Andũ aingĩ mationaga ta mangĩhota gũkorũo na gĩkeno rĩrĩa maranyarirũo. No ũguo nĩguo Kiugo kĩa Ngai gĩtwĩraga twĩke. Kwa ngerekano, Jakubu aandĩkire atĩ handũ ha kũũrũo nĩ hinya, twagĩrĩirũo kuona arĩ gĩkeno hĩndĩ ĩrĩa twacemania na magerio matiganĩte. (Jak. 1:2, 12) Nake Jesu ooigire atĩ twagĩrĩirũo gũkorũo na gĩkeno hĩndĩ ĩrĩa tũranyarirũo. (Thoma Mathayo 5:11.) Tũngĩtũũria atĩa gĩkeno o na tũgĩcemanagia na magerio? No twĩrute maũndũ maingĩ tũngĩciria ũhoro wĩgiĩ marũa marĩa Jakubu aandĩkĩire Akristiano a karine ya mbere. No rekei twambe twarĩrĩrie magerio marĩa Akristiano acio maacemanirie namo.

3. Gwathiire atĩa ihinda inini thutha wa Jakubu gũtuĩka mũrutwo wa Jesu?

³ Ihinda inini thutha wa Jakubu ũrĩa warĩ mũrũ wa nyina na Jesu gũtuĩka mũrutwo, Akristiano arĩa maarĩ Jerusalemu nĩ maambĩrĩirie kũnyarirũo. (Atũm. 1:14; 5:17, 18) Na rĩrĩa mũrutwo Stefano ooragirũo, Akristiano aingĩ nĩ moorire itũũra-inĩ rĩu, na “makĩhurunjũka icigo-inĩ ciothe cia Judea na Samaria,” na angĩ magĩthiĩ nginya kũndũ kũraihu ta Kuporo na Antiokia. (Atũm. 7:58–8:1; 11:19) No mũhaka akorũo atũmwo acio nĩ maacemanirie na magerio manene mũno. O na kũhaana ũguo,  no maathiire na mbere kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega kũrĩa guothe maathiaga, na nĩ ũndũ ũcio gũkĩgĩa na ciũngano kũndũ gũtiganĩte kũrĩa gwathagwo nĩ ũthamaki wa Roma. (1 Pet. 1:1) No Akristiano acio nĩ mangĩacemanirie na magerio mangĩ maingĩ.

4. Akristiano a karine ya mbere maacemanirie na magerio marĩkũ mangĩ?

⁴ Akristiano a karine ya mbere nĩ maacemanirie na magerio maingĩ. Kwa ngerekano, kĩndũ mwaka wa 50 M.M., Mũtongoria wa Roma wetagwo Kilaudio nĩ aathanire atĩ Ayahudi othe moime Roma. Kwoguo Ayahudi arĩa maatuĩkĩte Akristiano, maabatarire gũtiganĩria mĩciĩ yao na magĩthamĩra kũndũ kũngĩ. (Atũm. 18:1-3) Kĩndũ mwaka wa 61 M.M., mũtũmwo Paulo aandĩkire atĩ Akristiano amwe nĩ maaconorithirio mbere ya andũ, magĩikio njera, na magĩtunywo indo ciao. (Ahib. 10:32-34) Ningĩ o ta andũ arĩa angĩ, Akristiano nĩ maabataraga gũkirĩrĩria ũthĩni na ndwari.—Rom. 15:26; Afil. 2:25-27.

5. Tũkwarĩrĩria ciũria irĩkũ?

⁵ Rĩrĩa Jakubu aandĩkire marũa make mbere ya mwaka wa 62 M.M., nĩ aamenyaga wega magerio marĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ maacemanagia namo. Jehova aahũthĩrire roho wake gũtongoria Jakubu kwandĩkĩra Akristiano acio marũa nĩguo amahe motaaro mangĩmateithia gũthiĩ na mbere gũkorũo na gĩkeno o na magĩcemanagia na magerio. Rekei tũthuthurie marũa macio ma Jakubu na tũcokie ciũria ici: Nĩ gĩkeno kĩa mũthemba ũrĩkũ Jakubu aaragia ũhoro wakĩo? Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma Mũkristiano orũo nĩ gĩkeno kĩu? Na gũkorũo na ũũgĩ, wĩtĩkio, na ũmĩrĩru kũngĩtũteithia atĩa gũkorũo na gĩkeno gũtekũmakania nĩ magerio ma mũthemba ũrĩkũ tũracemania namo?

6. Kũringana na Luka 6:22, 23, Mũkristiano agĩrĩirũo gũkorũo na gĩkeno rĩrĩa aracemania na magerio nĩkĩ?

⁶ Andũ no mecirie atĩ gũkorũo na ũgima mwega wa mwĩrĩ, mbeca nyingĩ, na famĩlĩ ĩrĩ na gĩkeno, nomo maũndũ marĩa mangĩrehera mũndũ gĩkeno. No gĩkeno kĩrĩa Jakubu aaragia ũhoro wakĩo, nĩ gĩcunjĩ kĩa maciaro ma roho wa Ngai na gĩtikoragwo kĩĩhocetie harĩ ũrĩa maũndũ ma mũndũ mahaana. (Gal. 5:22) Mũkristiano agĩaga na gĩkeno kĩa ma nĩ ũndũ wa kũmenya atĩ nĩ arakenia Jehova na nĩ ararũmĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu. (Thoma Luka 6:22, 23; Kol. 1:10, 11) Gĩkeno kĩu no kĩringithanio na rũtambĩ rũrakana thĩinĩ wa tawa wa ngirathi. Rũtambĩ rũu nĩ rũthiaga na mbere gwakana tondũ nĩ rũkoragwo rũgitĩrĩtwo kuumana na rũhuho. Na njĩra o ta ĩyo, o na ithuĩ no tũhote gũthiĩ na mbere gũkorũo na gĩkeno, gũtekũmakania maũndũ marĩa marathiĩ na mbere ũtũũro-inĩ witũ. Tũtingĩũrũo nĩ gĩkeno gitũ o na tũngĩrwara kana tũkorũo na mathĩna ma mbeca. Ningĩ no tũrĩkoragwo na gĩkeno o na rĩrĩa twanyũrũrio, kana twakarario nĩ andũ a famĩlĩ kana andũ angĩ. Handũ ha gĩkeno gitũ kũnyiha rĩrĩa andũ matwĩka maũndũ moru, nĩ kũingĩha kĩrĩingĩhaga. Magerio marĩa tũcemanagia namo nĩ ũndũ wa wĩtĩkio witũ monanagia atĩ tũrĩ arutwo a ma a Kristo. (Mat. 10:22; 24:9; Joh. 15:20) Nĩkĩo Jakubu aandĩkire ũũ: “Ariũ a Ithe witũ, onagai kĩrĩ gĩkeno gĩtheri rĩrĩa mwacemania na magerio matiganĩte.”—Jak. 1:2.

7-8. Wĩtĩkio witũ ũgĩaga na hinya makĩria atĩa rĩrĩa tũracemania na magerio?

⁷ Jakubu nĩ onanĩtie gĩtũmi kĩngĩ kĩrĩa gĩtũmaga Akristiano makorũo mehaarĩirie gũcemania na magerio maritũ. Ooigire ũũ: “Wĩtĩkio ũcio wanyu ũgeretio nĩ ũtũmaga mũgĩe na ũkirĩrĩria.” (Jak. 1:3) Magerio no maringithanio na mwaki ũrĩa bundi ahũthagĩra agĩtura rũhiũ. Rũhiũ rũu rwacinwo biũ rũcoke rũikio maĩ-inĩ mahehu, nĩ rũgĩaga na hinya makĩria. Na njĩra o ta ĩyo, rĩrĩa twacemania na magerio, wĩtĩkio witũ nĩ ũgĩaga na hinya makĩria. Nĩkĩo Jakubu aandĩkire ũũ: “Rekagai ũkirĩrĩria ũrĩkie wĩra waguo, nĩgetha mũkoragwo mũrĩ akinyanĩru na mũrĩ agima maũndũ-inĩ mothe.” (Jak. 1:4) Kũmenya atĩ magerio marĩa tũngĩcemania namo no matũme wĩtĩkio witũ ũgĩe na hinya makĩria, no gũtũteithie kũmakirĩrĩria tũrĩ na gĩkeno.

⁸ Ningĩ thĩinĩ wa marũa macio make, Jakubu nĩ oonanirie maũndũ mamwe mangĩtũma tũũrũo nĩ gĩkeno gitũ. Maũndũ macio nĩ marĩkũ, na hihi tũngĩmatooria atĩa?

9. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũbatare ũũgĩ?

⁹ Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũũrũo nĩ gĩkeno? Kũrigwo ũrĩa twagĩrĩirũo gwĩka. Hĩndĩ ĩrĩa tũragerera igerio-inĩ rĩna, nĩ twagĩrĩirũo kwĩhoka Jehova nĩguo atũteithie gũtua matua mekũmũkenia,  magune aarĩ na ariũ a Ithe witũ, na matũteithie gũtũũria wĩkindĩru witũ. (Jer. 10:23) No tũbatare ũũgĩ nĩguo tũmenye ũrĩa twagĩrĩirũo gwĩka na ũrĩa twagĩrĩirũo kwĩra andũ arĩa maratũkararia. Tũngĩkorũo tũtaramenya ũrĩa twagĩrĩirũo gwĩka no tũigue tũkuĩte ngoro nĩ ũndũ maũndũ marĩa tũragerera, na tũũrũo nĩ gĩkeno gitũ na ihenya.

10. Jakubu 1:5 yonanagia twagĩrĩirũo gwĩka atĩa nĩguo tũgĩe na ũũgĩ?

¹⁰ Ũrĩa ũngĩka: Hoya Jehova akũhe ũũgĩ. Nĩguo tũhote gũkirĩrĩria magerio marĩa tũragerera tũrĩ na gĩkeno, nĩ twagĩrĩirũo kũhoya Jehova o mbere atũhe ũũgĩ ũrĩa tũrabatara nĩguo tũhote gũtua matua mega. (Thoma Jakubu 1:5.) Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa tũngĩona ta Jehova ataracokia mahoya maitũ na ihenya? Jakubu oigĩte atĩ twagĩrĩirũo ‘gũthiĩ na mbere kũhoya’ Ngai. Jehova ndangĩrakara tũngĩthiĩ na mbere kũmũhoya atũhe ũũgĩ. Ningĩ ndangĩtũkũũma. Tũngĩhoya Ithe witũ wa igũrũ atũhe ũũgĩ nĩguo tũhote gũkirĩrĩria magerio, no atũhe ũũgĩ ũcio “arĩ na ũtaana.” (Thab. 25:12, 13) Nĩ onaga magerio marĩa tũragerera, agatũcaĩra, na nĩ eriragĩria mũno gũtũteithia. Hatarĩ nganja, ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga tũkorũo na gĩkeno! No rĩrĩ, Jehova atũheaga ũũgĩ na njĩra ĩrĩkũ?

11. Nĩ atĩa ũngĩ twagĩrĩirũo gwĩka nĩguo tũkorũo na ũũgĩ?

¹¹ Jehova nĩ atũheaga ũũgĩ kũgerera Kiugo gĩake. (Thim. 2:6) Nĩguo tũgĩe na ũũgĩ ũcio, nĩ twagĩrĩirũo gũthomaga Kiugo kĩa Ngai o hamwe na mabuku maitũ. No gũthoma kuo gwiki ti kũiganu. Nĩ twagĩrĩirũo kũhũthĩra ũũgĩ wa Ngai ũtũũro-inĩ witũ na njĩra ya kũhũthĩra ũtaaro wake. Jakubu aandĩkire ũũ: “Tuĩkai a kũhingagia kiugo no to kũigua tu.” (Jak. 1:22) Rĩrĩa twahũthĩra ũtaaro wa Ngai, nĩ tũhotaga gũkorũo na thayũ na andũ arĩa angĩ, tũgakorũo na ũigananĩru, na tũkamaiguĩra tha. (Jak. 3:17) Ngumo icio nĩ irĩtũteithagia gũkirĩrĩria magerio o mothe tũtekũũrũo nĩ gĩkeno.

12. Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata tũmenye Bibilia wega?

¹² Kiugo kĩa Ngai gĩkoragwo kĩhaana ta  gĩcicio tondũ nĩ gĩtũteithagia kuona harĩa tũngĩagagĩria, na ũrĩa tũngĩka ũguo. (Jak. 1:23-25) Kwa ngerekano, thutha wa kwĩruta Kiugo kĩa Ngai, no tuone atĩ nĩ tũrabatara kwĩruta kũgirĩrĩria marakara. Jehova no atũteithie kũmenya ũrĩa tũngĩikara tũhooreire hĩndĩ ĩrĩa tũrahiũrania na mũndũ kana ũndũ ũngĩtũma tũrakare. Gũkorũo tũrĩ ahooreri no gũtũteithie kũhiũrania na mathĩna ũrĩa kwagĩrĩire. No gũtũteithie gwĩciria na njĩra njega na gũtua matua mega. (Jak. 3:13) Na githĩ ndũkĩrĩ ũndũ wa bata mũno kũmenya Bibilia wega!

13. Twagĩrĩirũo kwĩruta ũhoro wĩgiĩ andũ arĩa magwetetwo Bibilia-inĩ nĩkĩ?

¹³ Rĩmwe na rĩmwe, tũmenyaga ũndũ ũrĩa twagĩrĩirũo gwĩthema thutha wa kũhĩtia. No ĩyo ti njĩra njega ya kwĩruta. Njĩra ĩrĩa njega ya kwĩgĩĩra na ũũgĩ nĩ kwĩruta na rĩene, kũrora ũrĩa andũ angĩ meekire makĩgaacĩra kana ũrĩa meekire makĩgĩa na moimĩrĩro moru. Kĩu nĩkĩo gĩtũmĩte Jakubu atwĩkĩre ngoro twĩcirie ũhoro wĩgiĩ cionereria iria ciaigirũo nĩ andũ ta Iburahimu, Rahabu, Ayubu, na Elija. (Jak. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Ndungata icio njĩhokeku cia Jehova nĩ ciahotire gũkirĩrĩria magerio mangĩatũmire ciũrũo nĩ gĩkeno. Kĩonereria kĩrĩa maaigire gĩa gũkirĩrĩria, kĩratuonia atĩ o na ithuĩ Jehova no atũteithie gwĩka ũguo.

14-15. Twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria nĩguo tũniine nganja iria tũngĩkorũo nacio nĩkĩ?

¹⁴ Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũũrũo nĩ gĩkeno? Gũkorũo na nganja. Rĩmwe na rĩmwe, no twage gũtaũkĩrũo nĩ ũndũ mũna thĩinĩ wa Kiugo kĩa Ngai. Rĩngĩ narĩo, Jehova no age gũcokia mahoya maitũ na njĩra ĩrĩa tũrerĩgagĩrĩra. Maũndũ ta macio no matume tũkorũo na nganja. Tũngĩaga kwĩrutanĩria nĩgetha nganja icio ithire, ũndũ ũcio no ũtũme wĩtĩkio witũ wage hinya na ũthũkie ũrata witũ hamwe na Jehova. (Jak. 1:7, 8) Ũndũ ũcio no ũtũme tũũrũo nginya nĩ kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩa mahinda marĩa maroka.

¹⁵ Mũtũmwo Paulo aaringithanirie kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩa mahinda marĩa maroka na nanga. (Ahib. 6:19) Nanga nĩ ĩteithagĩrĩria meri rĩrĩa kwagĩa na kĩhuhũkanio, na nĩ ĩmĩgiragĩrĩria ndĩgathiĩ kũrĩa kũrĩ na mahiga. No nanga ĩngĩhota gũteithia na njĩra ta ĩyo angĩkorũo nyororo ĩrĩa ĩmĩnyitithanĩtie na meri nĩ nũmu. O ta ũrĩa nyororo ĩngĩgĩa na gutu ĩngĩtuĩka na njĩra hũthũ, no taguo gũkorũo na nganja kũngĩtũma wĩtĩkio witũ wage hinya. Mũndũ ũrĩ na nganja na maũndũ marĩa etĩkĩtie angĩcemania na ũkararia, no orũo nĩ wĩtĩkio wake wĩgiĩ ciĩranĩro iria Jehova eranĩire. Tũngĩũrũo nĩ wĩtĩkio witũ, o na kĩĩrĩgĩrĩro gitũ nĩ gĩthiraga. Jakubu ooigire atĩ mũndũ ũrĩ na nganja “ahaana ta ikũmbĩ rĩa iria rĩrĩa rĩtwaragwo nĩ rũhuho rĩkahurutwo kũndũ na kũndũ.” (Jak. 1:6) Nĩ hinya mũno harĩ mũndũ ta ũcio gũkorũo na gĩkeno.

16. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa angĩkorũo tũrĩ na nganja?

¹⁶ Ũrĩa ũngĩka: Wĩrutanĩrie kũniina nganja ciaku na wĩkĩre wĩtĩkio waku hinya. Oya makinya na ihenya. Matukũ-inĩ ma mũnabii Elija, andũ a Jehova nĩ maambĩrĩirie gwĩkĩrĩra nganja maũndũ marĩa meetĩkĩtie. Elija aameerire ũũ: “Nĩ nginya rĩ mũgũtũũra mũthanganĩirie gatagatĩ ka mawoni merĩ ngũrani? Angĩkorũo Jehova nĩwe Ngai ũrĩa wa ma, mũrũmĩrĩrei; no angĩkorũo nĩ Baali, mũrũmĩrĩrei!” (1 Ath. 18:21) Ũguo noguo kũrĩ mahinda-inĩ maya. Tũrabatara gwĩka ũthuthuria nĩguo tũkorũo na wĩtĩkio harĩ Jehova, tũkorũo na ma atĩ Bibilia nĩ Kiugo gĩake, na atĩ Aira a Jehova nĩo andũ ake. (1 Thes. 5:21) Gwĩka ũguo nĩ gũgũtũteithia kũniina nganja iria tũngĩkorũo nacio na twĩkĩre wĩtĩkio witũ hinya. Ũngĩona nĩ ũrabatara gũteithĩrĩrio nĩguo ũniine nganja ũrĩ nacio no warie na athuri a kĩũngano. No mũhaka tuoe makinya na ihenya angĩkorũo nĩ tũrenda gũtũũria gĩkeno tũgĩtungatĩra Jehova.

17. Kũngĩthiĩ atĩa tũngĩũrũo nĩ ũmĩrĩru?

¹⁷ Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũũrũo nĩ gĩkeno? Gũkua  ngoro. Kiugo kĩa Ngai kiugaga ũũ: “Ũngĩkua ngoro mũthenya wa mĩtangĩko, hinya waku ũgũkorũo ũrĩ mũnini.” (Thim. 24:10) Kiugo gĩa Kĩhibirania kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘gũkua ngoro’ no kiuge “kũũrũo nĩ ũmĩrĩru.” Ũngĩũrũo nĩ ũmĩrĩru, gĩkeno gĩaku gĩthiraga o na ihenya.

18. Ũkirĩrĩria nĩ kuuga atĩa?

¹⁸ Ũrĩa ũngĩka: Wĩhoke Jehova nĩguo akũhe ũmĩrĩru ũhote gũkirĩrĩria. Nĩ tũbataraga ũmĩrĩru nĩguo tũhote gũkirĩrĩria magerio. (Jak. 5:11) Kiugo “ũkirĩrĩria” kĩrĩa Jakubu ahũthĩrĩte gĩkoragwo na rĩciria rĩa mũndũ ũrũgamĩte handũ ehandĩte atekwenyenya. No tũhũũre mbica ya mũthigari ũratharĩkĩrũo nĩ thũ, no ndaracoka na thutha ikinya o na rĩmwe o na thũ yathiĩ na mbere gũkuhĩrĩria.

19. Tũreruta atĩa na kĩonereria kĩa mũtũmwo Paulo?

¹⁹ Mũtũmwo Paulo nĩ aaigire kĩonereria kĩega ũhoro-inĩ wĩgiĩ kuonania ũmĩrĩru na ũkirĩrĩria. Rĩmwe na rĩmwe nĩ aaiguaga atarĩ na hinya. No nĩ aahotire gũkirĩrĩria tondũ nĩ eehokire Jehova nĩguo amũhe hinya ũrĩa aabataraga. (2 Kor. 12:8-10; Afil. 4:13) O na ithuĩ no tũkoragwo na ũmĩrĩru na hinya ta ũcio tũngĩĩhokaga Jehova atũteithie.—Jak. 4:10.

20-21. Twagĩrĩirũo gũkorũo na ma na ũndũ ũrĩkũ?

²⁰ Nĩ twagĩrĩirũo gũkoragwo na ma atĩ magerio marĩa tũcemanagia namo matikoragwo moimĩte kũrĩ Jehova. Jakubu atwĩrĩte ũũ: “Rĩrĩa mũndũ o wothe aragerio ndakoige: ‘Ndĩragerio nĩ Ngai.’ Nĩ gũkorũo Ngai ndangĩgerio na maũndũ moru, nake we mwene ndageragia mũndũ o na ũrĩkũ.” (Jak. 1:13) Tũngĩkorũo na ma biũ na ũndũ ũcio, no tũhote gũkuhĩrĩria Ithe witũ wa igũrũ o na makĩria.—Jak. 4:8.

²¹ Jehova ‘ndagarũrũkaga kana agacenjia.’ (Jak. 1:17) Nĩ aateithirie Akristiano a karine ya mbere rĩrĩa maacemanagia na magerio, na o na ithuĩ ũmũthĩ nĩ arĩtũteithagia. Thaitha Jehova agũteithie kũgĩa na ũũgĩ, wĩtĩkio, na ũmĩrĩru. Nĩ arĩcokagia mahoya maku. Na weka ũguo, nĩ ũrĩkoragwo na ma atĩ nĩ arĩgũteithagia gũtũũria gĩkeno gĩaku o na wacemania na magerio.