1-2. Nĩ kĩĩ gĩatũmaga Jesu atangĩke?

JESU aarĩ na mĩtangĩko mĩingĩ mũthenya wake wa mũico gũkũ thĩ. Aarĩ hakuhĩ kũũragwo gĩkuũ kĩa ruo nĩ andũ matarĩ ega. No gĩkuũ gĩake kĩrĩa kĩarĩ hakuhĩ tokĩo gĩatũmaga Jesu atangĩke. Nĩ eendete Ithe mũno na kwoguo nĩ eendaga kũmũkenia. Jesu nĩ aamenyaga atĩ angĩaikarire arĩ mwĩhokeku akĩhiũrania na igerio rĩrĩa rĩarĩ mbere yake, nĩ angĩatũgĩririe rĩĩtwa rĩa Jehova. Ningĩ Jesu nĩ eendete andũ, na nĩ aamenyaga atĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩao kĩa muoyo wa tene na tene kĩehocetie harĩ we gũtũũria wĩhokeku wake harĩ Jehova nginya mũthia.

² O na gũtuĩka Jesu aarĩ na mĩtangĩko mĩingĩ, ndoorirũo nĩ thayũ wa ngoro na meciria. Eerire atũmwo ake ũũ: “Ndamũhe thayũ wakwa.” (Joh. 14:27) Aarĩ na “thayũ wa Ngai,” kana kũhoorera kũrĩa kuumanaga na mũndũ gũkorũo na ũrata mwega na Jehova. Thayũ ũcio nĩ watũmire Jesu ahoorere ngoro na meciria.—Afil. 4:6, 7.

3. Nĩ maũndũ marĩkũ tũkwarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

³ Ithuĩ no twage gũcemania na hatĩka ta iria Jesu aahiũranirie nacio, no andũ arĩa othe marũmagĩrĩra Jesu nĩ marĩcemanagia na moritũ. (Mat. 16:24, 25; Joh. 15:20) Na rĩmwe na rĩmwe nĩ tũrĩtangĩkaga o ta Jesu. Tũngĩka atĩa nĩguo mĩtangĩko ndĩgatũtoorie na ĩtũme tũũrũo nĩ thayũ wa meciria? Rekei twarĩrĩrie maũndũ matatũ Jesu eekire ũtungata-inĩ wake gũkũ thĩ, na tuone ũrĩa tũngĩĩgerekania nake rĩrĩa tũracemania na moritũ.

4. Ũkĩhũthĩra 1 Athesalonike 5:17, heana ngerekano ironania atĩ Jesu nĩ aahoire maita maingĩ mũthenya wake wa mũico gũkũ thĩ.

⁴ Thoma 1 Athesalonike 5:17. Jesu nĩ aahoire maita maingĩ mũthenya wake wa mũthia gũkũ thĩ. Rĩrĩa aambagĩrĩria kĩririkano gĩa gĩkuũ gĩake, nĩ aahoire nĩ ũndũ wa mũgate na ndibei. (1 Kor. 11:23-25) Atanoima harĩa maakũngũĩire Pasaka, Jesu nĩ aahoire hamwe na arutwo ake. (Joh. 17:1-26) Aarĩkia gũkinya na arutwo ake Kĩrĩma-inĩ kĩa Mĩtamaiyũ ũtukũ ũcio, nĩ aahoire maita maigana ũna. (Mat. 26:36-39, 42, 44) Na ciugo cia mũico iria Jesu aaririe atanakua ciarĩ ihoya. (Luk. 23:46) Jesu nĩ aahoyaga Jehova ũndũ-inĩ o wothe ũrĩa wekĩkire mũthenya ũcio wa mũico wa ũtũũro wake.

5. Nĩ kĩĩ gĩatũmire atũmwo mage ũmĩrĩru?

⁵ Ũndũ ũmwe wateithirie Jesu gũkirĩrĩria igerio nĩ kwĩhoka Ithe na njĩra ya mahoya. No atũmwo nĩ maaremirũo gũthiĩ na mbere kũhoya ũtukũ ũcio. Ũndũ ũcio nĩ watũmire mage ũmĩrĩru rĩrĩa maacemanirie na igerio. (Mat. 26:40, 41, 43, 45, 56) No tũtũũrie wĩhokeku tũngĩrũmĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu gĩa ‘kũhoya tũtegũtigithĩria’ rĩrĩa tũracemania na moritũ. Nĩ maũndũ marĩkũ tũngĩhoya igũrũ rĩamo?

6. Wĩtĩkio ũrĩtũteithagia atĩa gũtũũria thayũ wa ngoro na meciria?

⁶ No tũhoe Jehova ‘atuongerere wĩtĩkio.’ (Luk. 17:5; Joh. 14:1) Tũrabatara wĩtĩkio tondũ Shaitani nĩ ageragia arĩa othe marũmagĩrĩra Jesu. (Luk. 22:31) Wĩtĩkio ũngĩtũteithia atĩa gũtũũria thayũ wa meciria o na rĩrĩa tũrahiũrania na ũritũ ũmwe thutha wa ũrĩa ũngĩ? Thutha wa gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota kũhiũrania na igerio, wĩtĩkio nĩ ũrĩtũteithagia kũiga ũndũ ũcio moko-inĩ ma Jehova.  Na tondũ nĩ twĩtĩkĩtie atĩ no ahiũranie na ũndũ wega gũtũkĩra, nĩ tũrĩgĩaga na thayũ wa ngoro na meciria.—1 Pet. 5:6, 7.

7. Nĩ ũndũ ũrĩkũ weruta kuumana na ciugo cia Robert?

⁷ Mahoya nĩ matũteithagia gũtũũria thayũ wa ngoro gũtekũmakania nĩ magerio marĩkũ tũracemania namo. Ta wĩcirie ũhoro wa mũthuri ũmwe wa kĩũngano wĩtagwo Robert, ũrĩa rĩu ũrĩ na makĩria ma mĩaka 80. Ooigire ũũ: “Ũtaaro wa Afilipi 4:6, 7 nĩ ũndeithĩtie kũhiũrania na moritũ maingĩ ũtũũro-inĩ wakwa. Ndanakorũo na mathĩna ma mbeca. Na kũrĩ hĩndĩ ndehereirio mweke wa gũtungata ndĩ mũthuri wa kĩũngano kwa ihinda rĩna.” Nĩ kĩĩ gĩteithĩtie Robert gũtũũria thayũ wa ngoro? Ooigire ũũ: “Rĩrĩa ndambĩrĩria kũigua ngĩtangĩka, hoyaga o rĩo. Nyonaga atĩ o ũrĩa ndĩrahoya maita maingĩ na ngahoya na kĩyo, noguo njiguaga ndĩ na thayũ.”

8. Kũringana na Johana 8:29, nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩ watũmaga Jesu akorũo na thayũ wa ngoro?

⁸ Thoma Johana 8:29. Jesu aarĩ na thayũ wa ngoro nginya rĩrĩa aanyariragwo tondũ nĩ aamenyaga atĩ nĩ aakenagia Ithe. Aatũũrire arĩ mwathĩki nginya rĩrĩa ũtaarĩ ũndũ mũhũthũ harĩ we gwĩka ũguo. Nĩ eendete Ithe, na gũtungatĩra Jehova nĩkuo kwarĩ ũndũ ũrĩa wa bata makĩria ũtũũro-inĩ wake. Atanoka gũkũ thĩ, aatũũranagia hamwe na Ngai arĩ ‘njorua yake ya wĩra.’ (Thim. 8:30) Na rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ, aarutire andũ ũhoro wĩgiĩ Ithe arĩ na kĩyo. (Mat. 6:9; Joh. 5:17) Wĩra ũcio nĩ watũmaga Jesu agĩe na gĩkeno kĩnene.—Joh. 4:34-36.

9. Kũhunjia na kĩyo kũngĩtũteithia atĩa gũtũũria thayũ wa ngoro?

⁹ No twĩgerekanie na Jesu na njĩra ya gwathĩkĩra  Jehova ‘hĩndĩ ciothe tũrĩ na maũndũ maingĩ ma gwĩka wĩra-inĩ wa Mwathani.’ (1 Kor. 15:58) Rĩrĩa tũraruta wĩra wa ‘kũhunjia mũno,’ nĩ tũhotaga kũgĩa na mawoni marĩa magĩrĩire megiĩ mathĩna marĩa tũragerera. (Atũm. 18:5) Kwa ngerekano, kaingĩ andũ arĩa tũhunjagĩria makoragwo na mathĩna manene gũtũkĩra. O na kũrĩ ũguo, rĩrĩa meruta kwenda Jehova na kũhũthĩra ũrutani wake, ũtũũro wao nĩ wagagĩraga na makagĩa na gĩkeno. Rĩrĩa tweyonera ũndũ ta ũcio ũgĩkĩka, nĩ tũgĩaga na ma biũ atĩ Jehova nĩ egũtũrũmbũiya. Na ũũma ũcio nĩ ũtũteithagia gũtũũria thayũ wa ngoro na meciria. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe ũkoretwo akĩhiũrania na mũrimũ wa gũthuthĩka ngoro na kwĩigua atarĩ kĩene nĩ eeyoneire ũũma wa ũndũ ũcio. Ooigire ũũ: “Rĩrĩa ndĩrahunjia na kĩyo, ndikoragwo na mĩtangĩko mĩingĩ na ngoragwo na gĩkeno. Ngwĩciria njiguaga ũguo tondũ rĩrĩa ndĩ ũtungata-inĩ, nĩrĩo njiguaga nguhĩrĩirie Jehova makĩria.”

10. Nĩ ũndũ ũrĩkũ weruta kuumana na ciugo cia Brenda?

¹⁰ Ningĩ ta wĩcirie ũhoro wa kĩonereria kĩa mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Brenda. Marĩ na mũirĩtu wake makoragwo na mũrimũ mũũru wa mũnyiginyigi. Brenda ahũthagĩra wheelchair, na mwĩrĩ wake ndũkoragwo na hinya mũingĩ. Rĩrĩa ahota nĩ ahunjagia nyũmba kwa nyũmba, no kaingĩ ahunjagia na njĩra ya kwandĩka marũa. Ooigire ũũ: “Rĩrĩa ndamenyire na ngĩtĩkĩra atĩ ndingĩhona mũrimũ wakwa mũtabarĩre-inĩ ũyũ wa maũndũ, nĩ ndahotire kũiga meciria makwa ũtungata-inĩ. Kũhunjia nĩ gũtũmaga ndige gwĩciria ũhoro wĩgiĩ mĩtangĩko yakwa. Nĩ gũtũmaga ndĩcirie makĩria ũhoro wĩgiĩ gũteithia andũ arĩa ndĩrahunjĩria gĩcigo-inĩ gitũ gĩa kũhunjia. Ningĩ nĩ kũndirikanagia hĩndĩ ciothe ũhoro wĩgiĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩa ihinda rĩrĩa rĩroka.”

11-13. (a) Atũmwo a Jesu na andũ angĩ moonanirie atĩa atĩ maarĩ arata ake a ma? (b) Arata a Jesu maamũteithirie atĩa?

¹¹ Ihinda rĩrĩa rĩothe Jesu aahunjagia, atũmwo ake ehokeku nĩ moonanirie atĩ maarĩ arata ake a ma. Maatariĩ ta arata arĩa Bibilia yugaga: “Nĩ kũrĩ mũrata ũnyitanaga na mũndũ gũkĩra mũrũ wa nyina.” (Thim. 18:24) Jesu nĩ oonaga arata ta acio marĩ a bata. Hĩndĩ ya ũtungata wake, gũtirĩ o na ũmwe harĩ ariũ a nyina wamwĩtĩkirie. (Joh. 7:3-5) O na kũrĩ hĩndĩ andũ a famĩlĩ yao meeciragia nĩ agũrũkĩte. (Mar. 3:21) No atũmwo ake ehokeku maarĩ ngũrani tondũ Jesu aamerire ũũ ũtukũ wa mũico mbere ya gĩkuũ gĩake: “Inyuĩ nĩ inyuĩ mũkoretwo hamwe na niĩ magerio-inĩ makwa.”—Luk. 22:28.

¹² Rĩmwe na rĩmwe atũmwo nĩ meekaga maũndũ maarĩ mũgarũ na wendi wa Jesu, no we ndaatindanagĩra mũno na mahĩtia mao, handũ ha ũguo nĩ oonaga atĩ nĩ maarĩ na wĩtĩkio harĩ we. (Mat. 26:40; Mar. 10:13, 14; Joh. 6:66-69) Jesu arĩ hamwe na arũme acio ehokeku ũtukũ wa mũico atanoragwo, aamerire ũũ: “Ndĩmwĩtĩte arata, tondũ nĩ ndĩmũmenyithĩtie maũndũ mothe marĩa njiguĩte kuuma kũrĩ Awa.” (Joh. 15:15) Hatarĩ nganja, arata acio a Jesu nĩ maamwĩkagĩra ngoro mũno. Jesu nĩ aaiyũrirũo nĩ gĩkeno ngoro tondũ wa ũteithio ũrĩa maamũteithirie naguo ũtungata-inĩ wake.—Luk. 10:17, 21.

¹³ To atũmwo tu maamũteithagĩrĩria, ĩndĩ Jesu nĩ aarĩ na arata angĩ, arũme na atumia maamũteithagĩrĩria wĩra-inĩ wa kũhunjia na  maũndũ-inĩ mangĩ. Amwe nĩ maamũnyitaga ũgeni mĩciĩ kwao nĩgetha arĩe irio. (Luk. 10:38-42; Joh. 12:1, 2) Angĩ nao nĩ maatwaranaga nake na makahũthĩra indo ciao hamwe nake. (Luk. 8:3) Jesu aarĩ na arata ega tondũ o nake aarĩ mũrata mwega harĩ o. Nĩ aamekagĩra maũndũ mega na ndeerĩgagĩrĩra mahingie maũndũ makĩrĩte ũhoti wao. O na gũtuĩka Jesu aarĩ mũkinyanĩru, nĩ aakenagĩra ũteithio ũrĩa aaheagwo nĩ arata ake matarĩ akinyanĩru. Na no tũkorũo na ma atĩ nĩ maamũteithirie gũtũũria thayũ wa ngoro na meciria.

14-15. Tũngĩgĩa na arata ega atĩa? Arata acio mangĩtũteithia atĩa?

¹⁴ Arata ega nĩ marĩtũteithagia gũtũũra tũrĩ ehokeku harĩ Jehova. Na njĩra ĩrĩa njega makĩria ya kũgĩa na arata ega nĩ gũkorũo tũrĩ arata ega. (Mat. 7:12) Kwa ngerekano, Bibilia ĩtwĩkagĩra ngoro twĩrutĩre kũhũthĩra hinya na mahinda maitũ gũteithia andũ arĩa angĩ, makĩria ‘arĩa mabataire.’ (Ef. 4:28) Hihi kĩũngano-inĩ kĩanyu harĩ mũndũ ũngĩbatara ũteithio waku? Hihi no ũteithĩrĩrie mũndũ ũtahotaga kuuma mũciĩ nĩ ũndũ wa ũkũrũ kana ndwari gũthiĩ kũgũra indo? Hihi harĩ famĩlĩ ĩrĩ na mathĩna ma mbeca ũngĩteithĩrĩria na gĩa kũrĩa? Angĩkorũo no ũhote kũhũthĩra website ya jw.org^® na JW Library^®, hihi no ũteithie andũ arĩa angĩ kĩũngano-inĩ kũhũthĩra indo icio? Rĩrĩa twerutanĩria gũteithia andũ arĩa angĩ, nĩ tũrĩkoragwo na gĩkeno.—Atũm. 20:35.

¹⁵ Arata arĩa tũkũgĩa nao nĩ marĩtũteithagia gũtũũria thayũ wa ngoro na meciria rĩrĩa tũracemania na moritũ. O ta ũrĩa Elihu aathikĩrĩirie rĩrĩa Ayubu aamwĩraga mathĩna  make, arata aitũ nĩ matũteithagia na njĩra ya gũtũthikĩrĩria rĩrĩa tũramaitũrũrĩra maũndũ marĩa marĩ ngoro-inĩ citũ. (Ayub. 32:4) Tũtiagĩrĩirũo kwĩrĩgĩrĩra arata aitũ matũtuĩre matua, ĩndĩ no tũgunĩke tũngĩthikĩrĩria ũtaaro wao ũrĩa wĩhocetie Bibilia-inĩ. (Thim. 15:22) Na o ta ũrĩa Mũthamaki Daudi eetĩkĩrire ũteithio wa arata ake arĩ na wĩnyihia, nĩ twagĩrĩirũo gwĩtĩkĩra tũrĩ na wĩnyihia ũteithio ũrĩa tũraheo nĩ arata aitũ rĩrĩa tũrĩ na mathĩna. (2 Sam. 17:27-29) Arata ta acio ega nĩ kĩheo kuuma kũrĩ Jehova.—Jak. 1:17.

16. Njĩra ĩrĩa tu ĩngĩtũteithia kũgĩa na thayũ nĩ ĩrĩkũ kũringana na Afilipi 4:6, 7? Taarĩria.

¹⁶ Thoma Afilipi 4:6, 7. Nĩ kĩĩ kĩratũma Jehova atwĩre atĩ thayũ ũrĩa aheanaga tũngĩwamũkĩra “kũgerera Kristo Jesu”? Tondũ rĩrĩa twataũkĩrũo na twagĩa na wĩtĩkio harĩ itemi rĩa Jesu rĩgiĩ muoroto wa Jehova, norĩo tu tũngĩhota kũgĩa na thayũ wa gũtũũra wa ngoro na meciria. Kwa ngerekano, kũgerera igongona rĩa ũkũũri rĩa Jesu, no tuoherũo mehia maitũ mothe. (1 Joh. 2:12) Ũndũ ũcio nĩ ũtũhooragĩria ngoro mũno! Jesu arĩ Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai, nĩ akeeheria ũndũ o wothe mũũru uumanĩte na Shaitani na thĩ yake njũru. (Isa. 65:17; 1 Joh. 3:8; Kũg. 21:3, 4) Ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga tũgĩe na kĩĩrĩgĩrĩro. Ningĩ o na gũtuĩka wĩra ũrĩa Jesu atũheete nĩ mũritũ, akoragwo hamwe na ithuĩ na nĩ atũteithagĩrĩria matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria ma mũtabarĩre ũyũ. (Mat. 28:19, 20) Ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga tũgĩe na ũmĩrĩru. Kũhoorerio, kĩĩrĩgĩrĩro, na ũmĩrĩru nĩ mamwe ma maũndũ ma bata marĩa matũteithagia kũgĩa na thayũ wa ngoro na meciria.

17. (a) Mũkristiano angĩtũũria thayũ wa ngoro na meciria atĩa? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩhota gwĩka ta ũrĩa Johana 16:33 yonanĩtie?

¹⁷ Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, ũngĩhota atĩa gũtũũria thayũ wa ngoro na meciria rĩrĩa ũrahiũrania na moritũ manene? No wĩke ũguo na njĩra ya gwĩka maũndũ marĩa Jesu eekire. Wa mbere, hoyaga hingo ciothe. Wa kerĩ, athĩkagĩra Jehova na ũhunjagie na kĩyo o na rĩrĩa ũtarĩ ũndũ mũhũthũ gwĩka ũguo. Na wa gatatũ, caragia ũteithio kuuma kũrĩ arata aku rĩrĩa ũrĩ na moritũ. Weka ũguo, thayũ wa Ngai nĩ ũrĩgitagĩra ngoro na meciria maku. Na o ta Jesu, nĩ ũrĩtooragia magerio mothe.—Thoma Johana 16:33.