GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 11
Thikĩrĩria Mũgambo wa Jehova
“Ũyũ nĩ Mũrũ wakwa . . . Mũthikagĩrĩriei.”—MAT. 17:5.
RWĨMBO NA. 89 Thikĩrĩria, Athĩka, Ũrathimwo
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ *
1-2. (a) Jehova akoretwo akĩhũthĩra njĩra irĩkũ kwaranĩria na andũ? (b) Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
JEHOVA nĩ akenaga kwaranĩria na ithuĩ. Mahinda-inĩ mahĩtũku, aahũthĩrire anabii, araika, na Mũrũwe Jesu Kristo gũtũmenyithia meciria make. (Amos 3:7; Gal. 3:19; Kũg. 1:1) Mahinda-inĩ maya atwaragĩria kũgerera Kiugo gĩake Bibilia. Aatũheire Bibilia nĩgetha tũmenye mwĩcirĩrie wake na tũtaũkĩrũo nĩ njĩra ciake.
2 Rĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ, Jehova nĩ aaririe kuuma igũrũ maita matatũ. Rekei twarĩrĩrie ũrĩa Jehova ooigire, ũrĩa tũngĩĩruta kuumana na ciugo icio ciake, na ũrĩa tũngĩgunĩka kuumana nacio.
“WEE NĨWE MŨRŨ WAKWA, ŨRĨA NYENDETE”
3. O ta ũrĩa Mariko 1:9-11 yonanĩtie-rĩ, Jehova ooigire atĩa rĩrĩa Jesu aabatithirio? Ciugo icio ciake ciekĩrire hinya maũndũ marĩkũ?
3 Ciugo iria Jehova aaririe riita rĩa mbere kuuma igũrũ no tũcione thĩinĩ wa Mariko 1:9-11. (Thoma.) Ooigire ũũ: “Wee nĩwe Mũrũ wakwa, ũrĩa nyendete; nĩ ngwĩtĩkĩrĩte.” No mũhaka Jesu akorũo nĩ aakenire mũno kũigua mũgambo wa Ithe akiuga nĩ amwendete na nĩ amwĩhokete. Ciugo icio cia Jehova nĩ ciekĩrire hinya maũndũ matatũ ma ma megiĩ Jesu. Wa mbere, Jesu nĩ Mũrũwe. Wa kerĩ, Jehova nĩ endete Mũrũwe. Na wa gatatũ, Jehova nĩ etĩkĩrĩte Mũrũwe. Rekei twarĩrĩrie maũndũ macio na njĩra ndikĩru.
4. Jesu aatuĩkire Mũrũ wa Ngai na njĩra ĩngĩ njerũ atĩa hĩndĩ ĩrĩa aabatithirio?
4 “Wee nĩwe Mũrũ wakwa.” Kũgerera ciugo icio, Jehova nĩ oonanirie atĩ Jesu, Mũrũwe ũcio eendete nĩ aarĩkĩtie kũgĩa Luk. 1:31-33; Ahib. 1:8, 9; 2:17) Kwoguo rĩrĩa Jesu aabatithagio, Ithe aarĩ na gĩtũmi kĩega gĩa kuuga: “Wee nĩwe Mũrũ wakwa.”—Luk. 3:22.
na ũrata wa mwanya hamwe Nake. Rĩrĩa Jesu aarĩ igũrũ atanoka gũkũ thĩ, aarĩ Mũrũ wa Ngai. No thutha wa kũbatithio, aatuĩkire Mũrũ wa Ngai na njĩra ĩngĩ njerũ. Nĩ aamũrirũo kũgerera roho mũtheru na akĩgĩa na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũcoka igũrũ gũtuĩka Mũthamaki mwamũre wa Ngai na Mũthĩnjĩri-Ngai Mũnene. (5. Tũngĩĩgerekania atĩa na kĩonereria kĩa Jehova harĩ kuonia arĩa angĩ wendo na kũmekĩra ngoro?
5 “Wee nĩwe . . . ũrĩa nyendete.” Kuumana na ũrĩa Jehova oonirie Jesu atĩ nĩ aamwendete na akamwĩtĩkĩra, nĩ aatũigĩire kĩonereria kĩa ũrĩa tũngĩcaria mĩeke ya gwĩkĩra arĩa angĩ ngoro. (Joh. 5:20) Nĩ tũiguaga twagĩa na hinya rĩrĩa mũndũ twendete atuonia wendo na agatũgaathĩrĩria nĩ ũndũ wa ũndũ mwega twĩkĩte. Na njĩra o ta ĩyo, aarĩ na ariũ a Ithe witũ kĩũngano-inĩ na andũ a famĩlĩ citũ nĩ mabataraga kuonio wendo na gwĩkĩrũo ngoro. Rĩrĩa twagaathĩrĩria arĩa angĩ, wĩtĩkio wao nĩ ũgĩaga na hinya na tũkamateithia gũtungatĩra Jehova marĩ na wĩhokeku. Makĩria aciari nĩ magĩrĩirũo gwĩkĩra ciana ciao ngoro. Rĩrĩa aciari magaathĩrĩria ciana ciao kuuma ngoro na magacionia wendo, nĩ maciteithagia kũgaacĩra.
6. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũkorũo na ma atĩ Jesu Kristo nĩ akaahingia ciĩranĩro cia Ithe?
6 “Nĩ ngwĩtĩkĩrĩte.” Ciugo icio ironania atĩ Jehova aarĩ na ma atĩ Jesu nĩ aangĩahingirie wendi wa Ithe arĩ na wĩhokeku. Jehova nĩ eehokete Mũrũ wake, na kwoguo o na ithuĩ no tũkorũo na ma atĩ Jesu nĩ akaahingia ciĩranĩro ciothe cia Jehova na wĩhokeku. (2 Kor. 1:20) Rĩrĩa twecũrania kĩonereria kĩa Jesu, nĩ tũiguaga tũkĩenda kwĩruta o na makĩria kuuma harĩ we na kũrũmĩrĩra makinya make. Jehova ningĩ nĩ akoragwo na ma atĩ ndungata ciake irĩ gĩkundi nĩ igũthiĩ na mbere kwĩruta kuuma harĩ Mũrũwe.—1 Pet. 2:21.
“MŨTHIKAGĨRĨRIEI”
7. Nĩ hĩndĩ ĩrĩkũ ĩngĩ Jehova aaririe kuuma igũrũ kũringana na Mathayo 17:1-5, na ooigire atĩa?
7 Thoma Mathayo 17:1-5. Riita rĩa kerĩ rĩrĩa Jehova aaririe kuuma igũrũ nĩ rĩrĩa Jesu ‘aagarũrũkire ũrĩa aatariĩ.’ Jesu eerĩte Petero, Jakubu, na Johana maambate hamwe nake kĩrĩma-inĩ kĩmwe kĩraihu. Marĩ kũu, nĩ meeyoneire kĩoneki kĩa mwanya. Ũthiũ wa Jesu wakengire ũtheri mũingĩ na nguo ciake ikĩhenia. Musa na Elija makiumĩra, na makĩambĩrĩria kwaria na Jesu ũhoro wĩgiĩ gĩkuũ gĩake kĩrĩa gĩakuhĩrĩirie o hamwe na kũriũka gwake. O na gũtuĩka atũmwo acio atatũ nĩ “maatooretio mũno nĩ toro,” moonire kĩoneki kĩu kĩa magegania rĩrĩa mookĩrire biũ. (Luk. 9:29-32) Hagĩcoka hakĩgĩa itu rĩkengu rĩkĩmahumbĩra, na makĩigua mũgambo kuuma itu-inĩ rĩu, na warĩ mũgambo wa Ngai! O ta hĩndĩ ĩrĩa Jesu aabatithagio, Jehova nĩ oonanirie atĩ nĩ etĩkĩrĩte Mũrũwe na nĩ amwendete, akiuga ũũ: “Ũyũ nĩ Mũrũ wakwa, ũrĩa nyendete, na nĩ ndĩmwĩtĩkĩrĩte.” No hĩndĩ ĩyo Jehova akĩongerera akiuga: “Mũthikagĩrĩriei.”
8. Kĩoneki kĩrĩa gĩekĩkire kĩrĩma-inĩ kĩarĩ na moimĩrĩro marĩkũ harĩ Jesu na harĩ arutwo?
8 Kĩoneki kĩu kĩoonanirie ũrĩa Jesu angĩgaakorũo na riri na hinya arĩ Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai. Hatarĩ nganja Kristo nĩ oomĩrĩirio na agĩkĩrũo hinya nĩ ũndũ wa mĩnyamaro ĩrĩa yarĩ mbere yake o hamwe na gĩkuũ kĩa ruo kĩrĩa kĩngĩamũkorire. Ningĩ kĩoneki kĩu nĩ gĩekĩrire wĩtĩkio wa arutwo acio hinya, ũndũ ũrĩa wamateithirie kwĩhaarĩria nĩ ũndũ wa moritũ marĩa mangĩamakorire o hamwe na wĩra mũritũ ũrĩa wametereire. Mĩaka ta 30 thutha ũcio, mũtũmwo Petero nĩ aagwetire kĩoneki kĩa Jesu kũgarũrũka, kuonania atĩ no aakĩririkanaga wega.—2 Pet. 1:16-18.
9. Nĩ ũtaaro ũrĩkũ ũrĩ na ũguni Jesu aaheire arutwo ake?
9 “Mũthikagĩrĩriei.” Jehova nĩ oonanirie wega atĩ nĩ endaga tũthikĩrĩrie ciugo cia Mũrũwe na tũmwathĩkagĩre. Nĩ maũndũ marĩkũ Jesu ooigire rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ? Ooigire maũndũ maingĩ tũbataire gũthikĩrĩria. Kwa ngerekano, arĩ na wendo nĩ aarutire arũmĩrĩri ake kũhunjia ũhoro mwega, na kaingĩ nĩ aamaririkanagia gũikara meiguĩte. (Mat. 24:42; 28:19, 20) Ningĩ nĩ aamekĩrire ngoro magiginyane biũ, na matigakue ngoro. (Luk. 13:24) Jesu nĩ aatĩtĩrithĩirie arutwo ake bata wa kwendana mũndũ na ũrĩa ũngĩ, gũtũũria ũrũmwe, na gwathĩkagĩra maathani make. (Joh. 15:10, 12, 13) Ũtaaro ũcio Jesu aaheire arutwo ake warĩ na ũguni mũno! Ũtaaro ũcio nĩ wa bata ũmũthĩ o ta ũrĩa warĩ rĩrĩa Jesu aaũheanire.
10-11. Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ tũthikagĩrĩria Jesu?
10 Jesu ooigire ũũ: “Mũndũ wothe ũrĩ mwena wa ũhoro ũrĩa wa ma nĩ athikagĩrĩria mũgambo wakwa.” (Joh. 18:37) Tuonanagia atĩ nĩ tũthikagĩrĩria mũgambo wake rĩrĩa ‘twathiĩ na mbere gũkiranĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ na kuohanĩra twĩyendeire.’ (Kol. 3:13; Luk. 17:3, 4) Ningĩ tuonanagia atĩ nĩ tũthikagĩrĩria mũgambo wake na njĩra ya kũhunjia ũhoro mwega na kĩyo “mahinda marĩa magĩrĩru o na marĩa maritũ.”—2 Tim. 4:2.
11 Jesu ooigire ũũ: “Ng’ondu ciakwa ithikagĩrĩria mũgambo wakwa.” (Joh. 10:27) Arũmĩrĩri a Kristo monanagia atĩ nĩ mathikagĩrĩria Jesu na njĩra ya gũtegera ciugo ciake matũ o hamwe na gũciathĩkĩra. Matihĩngĩcagwo nĩ “mĩtangĩko ya ũtũũro.” (Luk. 21:34) Handũ ha ũguo, ũndũ ũrĩa maigaga mbere ũtũũro-inĩ wao nĩ gwathĩkĩra motaaro ma Jesu, o na rĩrĩa maũndũ marĩ maritũ. Ariũ a Ithe witũ aingĩ nĩ maragerera maũndũ maritũ ta gũtharĩkĩrũo nĩ arĩa mamokagĩrĩra, kũgũmĩrũo nĩ thĩna, na icanjama cia ndũire. Ĩndĩ o na gũtekũmakania nĩ maũndũ marĩkũ maragerera, matũũraga marĩ ehokeku harĩ Jehova. Ciugo ici Jesu ooigire nĩ imomagĩrĩria: “Mũndũ o wothe wĩtĩkagĩra maathani makwa na akamaathĩkĩra, ũcio nĩwe ũnyendete. Nake ũrĩa wothe ũnyendete nĩ arĩendagwo nĩ Awa.”—Joh. 14:21.
12. Njĩra ĩngĩ tũngĩonania nayo atĩ nĩ tũthikagĩrĩria Jesu nĩ ĩrĩkũ?
12 Njĩra ĩngĩ tũngĩonania atĩ nĩ tũthikagĩrĩria Jesu nĩ: kũnyitanĩra na arĩa matongoragia gatagatĩ-inĩ gaitũ. (Ahib. 13:7, 17) Ithondeka rĩa Ngai nĩ rĩkĩte mogarũrũku maingĩ mĩaka-inĩ ya ica ikuhĩ, na mamwe mamo nĩ ũhũthĩri wa indo njerũ na njĩra njerũ cia kũhunjia, ũrĩa mũcemanio wa ũtũũro na ũtungata wĩkagwo, na ũgarũrũku wĩgiĩ gwaka, gũthondeka, na kũramata Nyũmba citũ cia Ũthamaki. Na githĩ tũtiguaga tũrĩ na ngatho nĩ ũndũ wa ũtongoria ũcio tũheagwo wa wendo! Tũrĩ na ma atĩ Jehova nĩ arĩrathimaga kĩyo gitũ gĩa kũrũmĩrĩra ũtongoria wa ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire kuuma kũrĩ ithondeka rĩake.
13. Tũgunĩkaga atĩa rĩrĩa twathikĩrĩria Jesu?
13 Nĩ tũgunĩkaga rĩrĩa twathikĩrĩria maũndũ mothe marĩa Jesu aarutanire. Jesu nĩ eerĩire arutwo ake atĩ nĩ marĩcanjamũragwo nĩ morutani make. Ooigire ũũ: “Nĩ mũgũcanjamũrũo. Tondũ icoki rĩakwa nĩ inyoroku, na mũrigo wakwa nĩ mũhũthũ.” (Mat. 11:28-30) Kiugo kĩa Ngai, kĩrĩa kĩrĩ na mabuku mana ma Injiri marĩrĩirie ũtũũro na ũtungata wa Jesu, nĩ gĩtũcanjamũraga, gĩgatwĩkĩra hinya kĩĩroho, na gĩgatũma tũkorũo na ũũgĩ. (Thab. 19:7; 23:3) Jesu ooigire ũũ: “Gũkena-rĩ, nĩ arĩa maiguaga kiugo kĩa Ngai na magakĩrũmia!”—Luk. 11:28.
‘NĨ NGŨGOOCITHIA RĨĨTWA RĨAKWA’
14-15. (a) Riita rĩa gatatũ rĩrĩa Jehova aaririe kuuma igũrũ kũringana na Johana 12:27, 28 nĩ rĩrĩkũ? (b) Nĩkĩ no mũhaka ciugo cia Jehova ikorũo nĩ ciomĩrĩirie Jesu na ikĩmwĩkĩra hinya?
14 Thoma Johana 12:27, 28. Injiri ya Johana nĩ yonanĩtie riita rĩa gatatũ rĩrĩa Jehova aaririe kuuma igũrũ. Thikũ cigana ũna mbere ya gĩkuũ gĩake, Jesu aarĩ Jerusalemu nĩguo akũngũĩre Pasaka yake ya mũico. Ooigire ũũ: “Nĩ ndĩratangĩka.” Agĩcoka akĩhoya akiuga: “Awa, goocithia rĩĩtwa rĩaku.” Nake Ithe akĩaria kuuma igũrũ akiuga: “Nĩ ndĩrĩgoocithĩtie na nĩ ngũrĩgoocithia rĩngĩ.”
15 Jesu aatangĩkaga tondũ wa igerio inene rĩrĩa rĩarĩ mbere yake rĩa gũikara arĩ mwĩhokeku harĩ Jehova. Jesu nĩ aamenyaga atĩ nĩ egũcemania na mĩnyamaro ya kũhũũrũo ũũru na akue gĩkuũ kĩa ruo. (Mat. 26:38) Ũndũ ũrĩa Jesu oonaga ũrĩ wa bata mũno nĩ kũgoocithia rĩĩtwa rĩa Ithe. Jesu aathitangĩirũo ihĩtia rĩa kũruma Ngai, na nĩ aatangĩkaga tondũ rĩĩtwa rĩa Ngai nĩ rĩngĩanyũrũririo nĩ ũndũ wa gĩkuũ gĩake. No mũhaka akorũo ciugo cia Jehova nĩ ciomĩrĩirie Jesu. Nĩ ciatũmire akorũo na ma atĩ rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ rĩngĩagoocithirio. Ciugo cia Ithe no mũhaka ikorũo nĩ ciomĩrĩirie Jesu na ikĩmwĩkĩra hinya nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa maarĩ mbere. O na gũtuĩka no kũhoteke atĩ gatagatĩ-inĩ ka andũ arĩa maarĩ hau Jesu nowe wataũkĩirũo nĩ ũrĩa Ithe ooigire ihinda-inĩ rĩu, Jehova aatigĩrĩire atĩ ciugo Ciake nĩ ciandĩkwo nĩ ũndũ witũ ithuothe.—Joh. 12:29, 30.
16. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma o na ithuĩ rĩmwe na rĩmwe tũtangĩke igũrũ rĩgiĩ kũnyũrũrio kwa rĩĩtwa rĩa Jehova?
16 O ta Jesu, o na ithuĩ nĩ tũtangĩkaga igũrũ rĩgiĩ kũnyũrũrio kwa rĩĩtwa rĩa Jehova. No kũhoteke nĩ twĩkagwo maũndũ matarĩ ma kĩhooto o ta Jesu. Kana akorũo nĩ tũtangĩkaga nĩ ũndũ wa ndeto cia maheeni iria itheremagio nĩ arĩa matũũkagĩrĩra. No tũkorũo tũgĩciria ũrĩa ndeto ta icio ingĩrehera rĩĩtwa Afil. 4:6, 7) Jehova ndarĩ hĩndĩ akaaga kũgoocithia rĩĩtwa rĩake. Kũgerera Ũthamaki wake, nĩ agaathondeka maũndũ marĩa mothe moru ndungata ciake njĩhokeku ciĩkĩtwo nĩ Shaitani na thĩ ĩno.—Thab. 94:22, 23; Isa. 65:17.
rĩa Jehova na ithondeka rĩake kĩnyũrũri. Hĩndĩ ta ĩyo, ciugo icio cia Jehova no itũũmĩrĩrie mũno. Tũtirabatara gũtangĩka gũkĩria njano. No tũkoragwo na ma atĩ “thayũ wa Ngai ũrĩa ũkĩrĩte ũtaũku wothe nĩ ũrĩgitagĩra ngoro [citũ] na ũhoti [witũ] wa gwĩciria kũgerera Kristo Jesu.” (GUNĨKA KUUMANA NA MŨGAMBO WA JEHOVA ŨMŨTHĨ
17. O ta ũrĩa Isaia 30:21 yonanĩtie-rĩ, Jehova aragia na ithuĩ atĩa mahinda-inĩ maya?
17 O na mahinda-inĩ maya Jehova no aragia na ithuĩ. (Thoma Isaia 30:21.) Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ tũtiguaga Ngai akĩaria na ithuĩ kuuma igũrũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ atũheete Kiugo gĩake Bibilia, kĩrĩa ahũthagĩra gũtũhe ũtongoria. Makĩria ma ũguo, roho wa Jehova nĩ ũteithagia “mũramati ũrĩa mwĩhokeku” gũthiĩ na mbere kũhe ndungata ciake irio cia kĩĩroho. (Luk. 12:42) Nĩ twamũkagĩra irio nyingĩ cia kĩĩroho kũgerera mabuku na indo iria ikoragwo thĩinĩ wa Intaneti, video, na indo cia gũthikĩrĩria.
18. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ ciugo cia Jehova ciakaga wĩtĩkio waku na igakũhe ũmĩrĩru?
18 Rekei tũririkanage ciugo iria Jehova aaririe rĩrĩa Mũrũwe aarĩ gũkũ thĩ! Rekei ciugo cia Ngai we mwene ta ũrĩa ciandĩkĩtwo thĩinĩ wa Bibilia, itũteithagie gũkorũo na ma atĩ Jehova arĩ na ũhoti igũrũ rĩa maũndũ mothe, na atĩ nĩ arĩthondeka ũndũ o wothe mũũru wĩkĩtwo nĩ Shaitani na thĩ yake njũru. Ningĩ rekei tũtue itua rĩa gũthikagĩrĩria mũgambo wa Jehova na kinyi. Tweka ũguo, nĩ tũkũhota gũkirĩrĩria mathĩna o mothe tũracemania namo na moritũ o mothe marĩ mbere itũ. Bibilia ĩtũririkanagia ũũ: “Nĩ mũrabatara ũkirĩrĩria, nĩguo thutha wa gũkorũo mwĩkĩte wendi wa Ngai, mũkoona kũhinga gwa kĩĩranĩro.”—Ahib. 10:36.
RWĨMBO NA. 4 “Jehova Nĩwe Mũrĩithi Wakwa”
^ kĩb. 5 Rĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ, Jehova nĩ aaririe maita matatũ kuuma igũrũ. Riita rĩmwe harĩ macio, Jehova nĩ eerire arutwo a Kristo mathikagĩrĩrie Mũrũwe. Mahinda-inĩ maya, Jehova atwaragĩria kũgerera Kiugo gĩake kĩrĩa gĩkoragwo nginya na morutani ma Jesu, na kũgerera ithondeka rĩake. Gĩcunjĩ gĩkĩ nĩ gĩkwarĩrĩria ũrĩa tũgunĩkaga rĩrĩa twathikĩrĩria Jehova na Jesu.
^ kĩb. 52 GŨTAARĨRIA MBICA: Mũthuri wa kĩũngano akona mũrũ wa Ithe witũ ũkoragwo arĩ ndungata ya kĩũngano agĩtheria Nyũmba ya Ũthamaki na agĩteithĩrĩria metha-inĩ ya mabuku. Mũthuri ũcio akamũgaathĩrĩria akenete.
^ kĩb. 54 GŨTAARĨRIA MBICA: Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe na mũtumia wake bũrũri-inĩ wa Sierra Leone makĩhe mũtegi wa thamaki karatathi ga kũmũnyita ũgeni mĩcemanio-inĩ.
^ kĩb. 56 GŨTAARĨRIA MBICA: Aira a Jehova bũrũri-inĩ ũmwe wĩra witũ ũhũũrĩtwo marubuku macemanĩtie kũndũ mũciĩ. Matiĩhumbĩte nguo cia mĩcemanio nĩguo matigekũũĩrũo.