1. Nĩkĩ tũtirĩ na nganja atĩ Kiugo kĩa Ngai nĩ kĩrĩ hinya? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

TŨRĨ ndungata cia Jehova, tũtikoragwo na nganja atĩ Kiugo gĩake, arĩ kĩo ndũmĩrĩri yake kũrĩ andũ, “kĩrĩ muoyo na nĩ kĩrĩ hinya.” (Ahib. 4:12) Aingĩ aitũ nĩ aira a atĩ Bibilia nĩ ĩrĩ hinya wa kũgarũra ũtũũro. Amwe a aarĩ na ariũ a Ithe witũ maarĩ aici, ngombo cia ndawa cia kũrebia, kana meingĩranagia na ngomanio itagĩrĩire. Angĩ nao nĩ maagacĩrĩte na gĩkĩro kĩna mũtabarĩre-inĩ ũyũ wa maũndũ, ĩndĩ no maaiguaga nĩ harĩ kĩndũ maagaga ũtũũro-inĩ wao. (Koh. 2:3-11) Kaingĩ, andũ manoneka ta matete mwĩhoko nĩ monete njĩra ya muoyo-inĩ kũgerera hinya wa Bibilia wa kũgarũra ũtũũro. No kũhoteke nĩ ũthomete na ũgakenera mũno ngerekano imwe iria icabagwo thĩinĩ wa ngathĩti ya Mũrangĩri gĩcunjĩ-inĩ kĩa “Bibilia nĩ Ĩgarũraga Mĩtũũrĩre ya Andũ.” Na nĩ wonete atĩ o na thutha wa gwĩtĩkĩra ũhoro wa ma, Akristiano no mathiaga na mbere gũkũra kĩĩroho magĩteithio nĩ Maandĩko.

2. Hinya wa Kiugo kĩa Ngai wahũthĩkire atĩa karine-inĩ ya mbere?

² Hihi nĩ ũndũ wa kũgegania atĩ andũ aingĩ mahinda-inĩ maya nĩ mekĩte mogarũrũku manene nĩ ũndũ wa kwĩruta Kiugo kĩa Ngai? Aca. Ngerekano ta icio itũririkanagia ũhoro wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ a karine ya mbere arĩa maarĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũthiĩ igũrũ. (Thoma 1 Akorintho 6:9-11.) Thutha wa mũtũmwo Paulo kũgweta mĩthemba ya andũ arĩa matakagaya  Ũthamaki wa Ngai, ongereire ũũ: “Ũguo nĩguo amwe anyu mwatariĩ.” No nĩ maacenjetie nĩ ũndũ wa ũteithio wa Maandĩko o hamwe na roho mũtheru wa Ngai. O na thutha wa gwĩtĩkĩra ũhoro wa ma, amwe nĩ maabataraga gũtooria mathĩna manene ma kĩĩroho. Bibilia nĩ ĩgwetaga ũhoro wa Mũkristiano ũmwe warĩ mũitĩrĩrie maguta weheretio thĩinĩ wa kĩũngano karine-inĩ ya mbere, no thutha-inĩ nĩ aacokirio. (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:5-8) Na githĩ ti ũndũ wa gwĩkĩra ngoro gwĩcũrania ũhoro wa mathĩna ngũrani marĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ manahiũrania namo na makamatooria nĩ ũndũ wa kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai?

3. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũkwarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

³ Tondũ nĩ tũkoragwo na Kiugo kĩa Ngai na nĩ kĩrĩ hinya, hatarĩ nganja nĩ twendaga gũkĩhũthĩra na njĩra ĩrĩa njega biũ. (2 Tim. 2:15) Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ tũkwarĩrĩria ũrĩa tũngĩhũthĩra hinya wa Kiugo kĩa Ngai (1) ũtũũro-inĩ witũ, (2) ũtungata-inĩ, na (3) rĩrĩa tũrarutana mbere ya andũ. Iririkania ici nĩ igũtũteithia kuonania wendo na ngatho harĩ Ithe witũ wa igũrũ ũrĩ wendo, ũrĩa ũtũrutaga maũndũ ma gũtũguna.—Isa. 48:17.

4. (a) Nĩ kĩĩ kĩbataranagia nĩguo Kiugo kĩa Ngai kĩrute wĩra thĩinĩ witũ? (b) Wethaga atĩa mahinda ma gũthoma Bibilia?

⁴ Nĩguo Kiugo kĩa Ngai kĩrute wĩra thĩinĩ witũ, twagĩrĩirũo gũgĩthomaga kaingĩ, kũngĩhoteka o mũthenya. (Josh. 1:8) Nĩ ma, aingĩ aitũ nĩ tũkoragwo na ũtũũro ũrĩ na maũndũ maingĩ. Ĩndĩ tũtiagĩrĩirũo kũreka ũndũ o na ũrĩkũ ũthũkie mũtaratara witũ wa gũthoma Bibilia. (Thoma Aefeso 5:15, 16.) Andũ aingĩ a Jehova nĩ methete njĩra nyingĩ ngũrani cia gũthondeka mahinda ma gũthoma Bibilia o mũthenya, hihi rũcinĩ, hwaĩ-inĩ, kana mahinda-inĩ mangĩ ma mũthenya. Maiguaga ta mwandĩki wa Thaburi ũrĩa woigire ũũ: “Kĩrĩra gĩaku-rĩ, kaĩ nĩndĩkĩendete-ĩ! ndindaga ngĩtarania ũhoro wakĩo mũthenya wothe.”—Thab. 119:97.

5, 6. (a) Gwĩcũrania nĩ kwa bata nĩkĩ? (b) Tũngĩhota atĩa gwĩcũrania na njĩra ĩrĩ na ũguni? (c) Ũgunĩkĩte atĩa nĩ ũndũ wa gũthoma na gwĩcũrania Kiugo kĩa Ngai?

⁵ Makĩria ma gũthoma Bibilia, nĩ ũndũ wa bata gwĩcũrania maũndũ marĩa tũrathoma. (Thab. 1:1-3) Tweka ũguo, norĩo tu tũngĩhota kũhũthĩra na njĩra njega ũũgĩ ũrĩa ũrĩ ho ũtũũro-inĩ witũ. O na kũngĩkorũo tũrathoma Kiugo kĩa Ngai kĩrĩ gĩcabe kana kuuma intaneti-inĩ, muoroto witũ ũbatiĩ gũkorũo ũrĩ kũreka gĩtonye ngoro-inĩ citũ.

⁶ Tũngĩhota atĩa gwĩcũrania na njĩra ĩrĩ na ũguni? Andũ aingĩ nĩ monete arĩ wega gũtithia thutha wa gũthoma gĩcunjĩ kĩa Maandĩko na makeyũria ciũria ta ici: ‘Ũndũ ũyũ ũranduta atĩa igũrũ rĩgiĩ Jehova? Nĩ na njĩra irĩkũ ngoretwo ngĩhũthĩra ũtaaro ũrĩa  ũrĩ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ gĩa Kiugo kĩa Ngai? Nĩ ha ingĩbatara kwagagĩria?’ Tũngĩĩcũrania Kiugo kĩa Ngai na njĩra ya mahoya, nĩ tũkũigua tũkĩenda kũhũthĩra ũtaaro ũrĩa ũrĩ ho o na makĩria. Ma nĩ atĩ, nĩ tũkũhũthĩra hinya wakĩo na gĩkĩro kĩnene makĩria ũtũũro-inĩ witũ.—2 Kor. 10:4, 5.

7. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ tũngĩhũthĩra Kiugo kĩa Ngai wega tũrĩ ũtungata-inĩ?

⁷ Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai na njĩra njega ũtungata-inĩ witũ? Ikinya rĩa mbere nĩ gũkĩhũthĩra tũrĩ na wĩyathi rĩrĩa tũrahunjia na tũrarutana. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe ataarĩirie ũndũ ũcio na njĩra ĩno, “Ũngĩkorũo ũkĩhunjia hamwe na Jehova nyũmba kwa nyũmba-rĩ, hihi no ũkorũo nowe tu ũraria kana no ũmũreke aarie?” Eendaga kuuga atĩa? Rĩrĩa twathoma kuuma harĩ Kiugo kĩa Ngai ĩmwe kwa ĩmwe tũrĩ ũtungata-inĩ, tũkoragwo tũkĩreka Jehova aarie na mwene nyũmba. Rĩandĩko rĩthuurĩtwo wega no rĩkorũo rĩrĩ na hinya makĩria gũkĩra ũndũ o wothe tũngiuga. (1 Thes. 2:13) Wĩyũrie ũũ, ‘Hihi nĩ njethaga mweke o wothe wa gũthoma gĩcunjĩ gĩa Kiugo kĩa Ngai hamwe na arĩa ndĩrahunjĩria ũhoro mwega?’

8. Nĩkĩ no tũbatare gwĩka makĩria ma gũthoma rĩandĩko rĩrĩa tũrahunjia?

⁸ Nĩ ma, nĩ harĩ ũndũ makĩria ũbataranagia tiga o gũthoma Maandĩko hamwe na arĩa tũrahunjĩria. Nĩkĩ? Tondũ andũ aingĩ makoragwo o na ũmenyo mũnini tu wa Bibilia kana magakorũo o na matarĩ. Ũguo nĩguo kwarĩ karine-inĩ ya mbere, na noguo kũrĩ o na ũmũthĩ. (Rom. 10:2) Kwoguo tũtiagĩrĩirũo gũtua atĩ mũndũ nĩ ekũnyita ũrĩa rĩandĩko rĩrarutana tondũ tu nĩ twamũthomera. Nĩ tũrabatara kuoya ihinda gũthathaũra mũhari, hihi na njĩra ya gũthoma rĩngĩ ciugo iria ikuĩte rĩciria rĩrĩa rĩa bata, na gũtaarĩria ũrĩa ciugĩte. Gwĩka ũguo no gũteithie ndũmĩrĩri ya Kiugo kĩa Ngai gũkinya ngoro-inĩ na meciria-inĩ  ma arĩa maratũthikĩrĩria.—Thoma Luka 24:32.

9. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ ciugo iria tũkũgweta mbere ya gũthoma rĩandĩko ingĩteithia gũkũria gĩtĩo harĩ Bibilia? Heana ngerekano.

⁹ Ningĩ nĩ wega ciugo iria tũkũgweta mbere ya gũthoma rĩandĩko iteithie gũkũria gĩtĩo harĩ Bibilia. Kwa ngerekano no uuge, “Reke tuone ũrĩa Mũũmbi witũ aroiga ũndũ-inĩ ũyũ.” Rĩrĩa tũraria na mũndũ ũtarereirũo Ũkristiano-inĩ, no tuuge, “Ta rora ũrĩa Maandĩko Matheru maratwĩra.” Kana tũngĩkorũo tũrahunjĩria mũndũ ũtekĩrĩire mũno maũndũ ma ndini, no tũũrie, “Hihi nĩ ũrĩ waigua thimo ĩno ya tene?” Twĩciragia ũhoro wa mũndũ ũmwe ũmwe, na tũkagarũrĩra njĩra itũ ya kwaria nake kũringana na ũrĩa atariĩ.—1 Kor. 9:22, 23.

10. (a) Taarĩria ũndũ ũmwe mũrũ wa Ithe witũ ũmwe eyoneire. (b) Wonete atĩa hinya wa Kiugo kĩa Ngai ũtungata-inĩ waku?

¹⁰ Andũ aingĩ nĩ monete atĩ kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai ũtungata-inĩ no kũhutie mũno arĩa marahunjĩria. Ta wĩcirie ngerekano ĩno. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe nĩ aacokerire mũthuri ũmwe mũkũrũ, ũrĩa wakoretwo athomete ngathĩti citũ kwa ihinda rĩa mĩaka ĩigana ũna. Handũ ha kũmũnengera tu ngathĩti ya Mũrangĩri ya ica ikuhĩ, mũrũ wa Ithe witũ nĩ eeciririe athome rĩandĩko rĩmwe rĩarĩ ngathĩti-inĩ ĩyo. Aathomire rĩandĩko rĩa 2 Akorintho 1:3, 4, rĩrĩa riugaga ũũ: “Ithe witũ mwene tha na Ngai ũrĩa ũmagĩrĩria andũ . . . [atũũmagĩrĩria] magerio-inĩ maitũ mothe.” Mwene nyũmba aahutirio mũno nĩ ciugo icio nginya akĩũria mũrũ wa Ithe witũ athome rĩandĩko rĩu rĩngĩ. Mũthuri ũcio nĩ aagwetire ũrĩa marĩ na mũtumia wake maabataraga kũũmĩrĩrio, na akĩonania wendi wa kũmenya ndũmĩrĩri ya Bibilia. Na githĩ to wĩtĩkanie na ũũma wa atĩ Kiugo kĩa Ngai nĩ kĩrĩ hinya ũtungata-inĩ witũ?—Atũm. 19:20.

11. Nĩ ũndũ ũrĩkũ mũritũ ariũ a Ithe witũ arĩa marutanaga mbere ya andũ mehokeirũo?

¹¹ Ithuothe nĩ tũkenagĩra gũthiĩ mĩcemanio-inĩ itũ ya Gĩkristiano o hamwe na igomano. Muoroto witũ mũnene wa gũthiĩ nĩ gũthathaiya Jehova. Ningĩ nĩ tũgunĩkaga nĩ motaaro ma kĩĩroho marĩa tũheagwo. Ariũ a Ithe witũ arĩa marutanaga mahinda-inĩ macio nĩ makenagĩra mweke ũcio wa mwanya. No ningĩ nĩ magĩrĩirũo kũmenya atĩ ũcio nĩ ũndũ mũritũ mehokeirũo. (Jak. 3:1) No mũhaka matigĩrĩre atĩ hĩndĩ ciothe ũndũ ũrĩa mararutana uumĩte harĩ Kiugo kĩa Ngai. Angĩkorũo nĩ wĩhokeirũo wĩra wa kũrutana mbere ya andũ-rĩ, ũngĩtigĩrĩra atĩa nĩ wahũthĩra hinya wa Kiugo kĩa Ngai ũrutani-inĩ waku?

12. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ mwaria angĩtigĩrĩra atĩ Maandĩko nĩmo mũthingi wa mĩario yake?

¹² Tigĩrĩra atĩ Maandĩko nĩmo mũthingi wa mĩario yaku. (Joh. 7:16) Ũngĩka ũguo atĩa? Tigĩrĩra atĩ hatirĩ kĩndũ kĩahumbĩra kana kĩeheria meciria harĩ maandĩko ma Bibilia marĩa wahũthĩra, ikorũo nĩ ngerekano, maũndũ monetwo, kana o na njĩra yaku ya gũtaarĩria. Ningĩ ririkana atĩ gũthoma tu maandĩko maigana ũna ti kuo gũtũmaga mũndũ erũo nĩ ararutana kuuma Bibilia-inĩ. Ma nĩ atĩ, ũngĩhũthĩra maandĩko maingĩ mũno no haage o na rĩmwe rĩgũtigwo meciria-inĩ ma arĩa maragũthikĩrĩria. Nĩ ũndũ ũcio, thuura maandĩko maku ma mũthingi na kinyi, na ũhũthĩre mahinda gũthoma, gũtaarĩria, gũthathaũra na ngerekano, na kuonania ũrĩa mangĩhũthĩrũo na njĩra njega. (Neh. 8:8) Angĩkorũo mĩario ĩĩhocetie harĩ matemo maheanĩtwo nĩ ithondeka, thuthuria matemo macio na maandĩko marĩa mahũthĩrĩtwo. Geria gũtaũkĩrũo ũrĩa ciugo iria irĩ thĩinĩ wa matemo macio ikonainie na maandĩko marĩa monanĩtio. Ũcoke ũhũthĩre maandĩko marĩa ũthuurĩte kũrutana  ũhoro ũrĩa ũrĩ matemo-inĩ ma mĩario. (No wone maũndũ ũngĩhũthĩra thĩinĩ wa ithomo rĩa 21 nginya 23 thĩinĩ wa ibuku rĩa Gunĩka nĩ Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi.) No makĩria ma ũguo wothe, hoya Jehova agũteithie ũhote gũtaarĩria maũndũ ma bata marĩa marĩ Kiugo-inĩ gĩake.—Thoma Ezara 7:10; Thimo 3:13, 14.

13. (a) Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe aahutirio atĩa nĩ ũrĩa maandĩko maahũthĩrirũo mũcemanio-inĩ? (b) Ũgunĩkĩte atĩa nĩ morutani ma Kĩĩmaandĩko marĩa twamũkagĩra mĩcemanio-inĩ?

¹³ Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe kuuma Australia nĩ aahutirio mũno nĩ ũrĩa maandĩko maahũthĩrirũo mũcemanio-inĩ ũmwe wa Gĩkristiano. O na gũtuĩka agĩkũra nĩ aacemanirie na mathĩna manene, nĩ eetĩkĩrĩte ndũmĩrĩri ya Bibilia na akeyamũrĩra Jehova. O na kũrĩ ũguo, no onaga arĩ ũritũ gwĩtĩkĩra wendo wa Jehova harĩ we. No thutha wa ihinda nĩ eetĩkirie atĩ Ngai nĩ amwendete. Nĩ kĩĩ kĩamũteithirie kũmenya ũguo? Maũndũ maagarũrũkire thutha wake gwĩcũrania ũhoro wa rĩandĩko rĩmwe rĩahũthĩrĩtwo mũcemanio-inĩ na akĩrĩringithania na mĩhari ĩngĩ ya Bibilia. * Hihi wanahutio na njĩra ta ĩyo nĩ ũndũ wa ũrĩa Kiugo kĩa Ngai kĩahũthĩrirũo mĩcemanio-inĩ itũ kana igomano-inĩ?—Neh. 8:12.

14. Tũngĩonania atĩa ngatho citũ harĩ Kiugo kĩa Ngai?

¹⁴ Na githĩ tũtikoragwo na ngatho nyingĩ harĩ Jehova nĩ ũndũ wa Kiugo gĩake Bibilia? To kũhe tu aaheire famĩlĩ yake ya andũ Kiugo kĩu arĩ na wendo, no nĩ nginya kũhingia kĩĩranĩro gĩake kĩa atĩ nĩ gĩgaatũũra. (1 Pet. 1:24, 25) Hatarĩ nganja, nĩ ũndũ mwagĩrĩru gũthomaga Kiugo kĩa Ngai kaingĩ, gũkĩhũthĩra ũtũũro-inĩ witũ, na gũkĩhũthĩra gũteithia arĩa angĩ. Na njĩra ĩyo, tuonanagia wendo na ngatho citũ to harĩ kĩheo gĩkĩ kiumĩte harĩ Ngai, no makĩria nĩ harĩ Mũtungi wakĩo, Jehova Ngai.