1. Nĩ irathimo irĩkũ cionekaga nĩ ũndũ wa ũkũũri?

IGONGONA rĩa ũkũũri rĩa Jesu Kristo nĩ rĩhotithagia andũ kũgĩa na irathimo nyingĩ. Ũkũũri nĩ ũhingũraga njĩra harĩ ciana ciothe cia Adamu iria ciendete ũthingu igaatuĩka gĩcunjĩ kĩa famĩlĩ ya Ngai. Ningĩ nĩ ũtũheaga mweke wa gũgaatũũra tene na tene tũrĩ na gĩkeno. Makĩria ma ũguo, ũkũũri nĩ ũhingagia maũndũ mangĩ maingĩ. Tondũ Jesu nĩ eerutĩire gũkua arĩ mũthingu harĩ Jehova, nĩ aacokirie ciũria cia bata iria ihutagia ciũmbe ciothe iria irĩ igũrũ na thĩ.—Ahib. 1:8, 9.

2. (a) Nĩ maũndũ marĩkũ ma bata mahutĩtie ciũmbe ciothe ciĩ igũrũ na thĩ magwetetwo ihoya-inĩ rĩa Jesu? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.) (b) Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

² Mĩaka ĩĩrĩ mbere ya Jesu gũkua arĩ igongona rĩa ũkũũri, aarutire arutwo ake mahoyage ũũ: “Ithe witũ ũrĩ igũrũ, rĩĩtwa rĩaku nĩ rĩtherio. Ũthamaki waku ũũke. Wendi waku wĩkwo gũkũ thĩ o ta kũu igũrũ.” (Mat. 6:9, 10) Nĩguo tũtĩe kĩheo kĩa ũkũũri o na makĩria, rekei tũthuthurie ũrĩa kĩhutanĩtie  na gũtherio kwa rĩĩtwa rĩa Ngai, wathani wa Ũthamaki wa Ngai, na kũhinga kwa muoroto wa Ngai.

3. Rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova, rĩonanagia maũndũ marĩkũ, na Shaitani aarĩhakire gĩko atĩa?

³ Gũtherio kwa rĩĩtwa rĩa Ngai, nĩguo ũndũ wa mbere Jesu aagwetire thĩinĩ wa ihoya rĩake rĩa kĩonereria. Rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova, rĩonanagia ũnene, ũkaru, na ũtheru Wake. Thĩinĩ wa ihoya rĩngĩ, Jesu eetire Jehova “Awa Mũtheru.” (Joh. 17:11) Mawatho na ithimi ciothe iria ciumaga kũrĩ Jehova nĩ theru nĩ gũkorũo we nĩ mũtheru. O na kũrĩ ũguo, Shaitani nĩ aahũthĩrire wara mũgũnda-inĩ wa Edeni, na agĩkĩrĩra nganja ithimi iria Ngai aigĩire andũ. Nĩ aahakire rĩĩtwa itheru rĩa Ngai gĩko rĩrĩa aaririe maheeni megiĩ Jehova.—Kĩam. 3:1-5.

4. Jesu anyitire itemi atĩa harĩ gũtheria rĩĩtwa rĩa Ngai?

⁴ Jesu aarĩ ngũrani tondũ nĩ eendete mũno rĩĩtwa rĩa Ngai. (Joh. 17:25, 26) Nĩ aanyitire itemi harĩ gũtheria rĩĩtwa rĩa Ngai. (Thoma Thaburi 40:8-10.) Ũtũũro wa Jesu gũkũ thĩ nĩ wonanirie atĩ nĩ ũndũ mwagĩrĩru na wa ũthingu gũkorũo atĩ Jehova nĩwe ũraiga ithimi cia kũrũmĩrĩrũo nĩ ũũmbi wothe. O na rĩrĩa Shaitani aatũmire Jesu akue gĩkuũ kĩa ruo, Jesu nĩ aatũũrire arĩ mwĩhokeku biũ harĩ Ithe. Nĩ ũndũ wa gũtũũra arĩ mwĩhokeku, Jesu nĩ onanirie atĩ mũndũ mũkinyanĩru no ahote gwathĩkĩra ithimi cia Jehova cia ũthingu na njĩra nginyanĩru.

5. Tũngĩnyita itemi atĩa harĩ gũtheria rĩĩtwa rĩa Ngai?

⁵ Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ twendete rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova? Kũgerera mĩthiĩre itũ. Jehova endaga tũkorũo tũrĩ atheru. (Thoma 1 Petero 1:15, 16.) Ũguo nĩ kuuga twagĩrĩirũo gũthathaiya Jehova wiki na tũmwathĩkĩre na ngoro yothe. O na rĩrĩa tũranyarirũo, twĩkaga ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũtũũre kũringana na watho na ithimi ciake cia ũthingu. Rĩrĩa tweka ciĩko cia ũthingu, tũrekaga ũtheri witũ ware, na njĩra ĩyo tũkagoocithia rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova. (Mat. 5:14-16) Tondũ tũrĩ andũ atheru, tuonanagia na njĩra ya ũtũũro witũ atĩ mawatho ma Jehova nĩ magĩrĩire na atĩ thitango ya Shaitani nĩ ya maheeni. Rĩrĩa twahĩtia, nĩ gũkorũo ithuothe nĩ tũhĩtagia, tũheraga kuuma ngoro na tũkerutanĩria kũũrĩra ciĩko iria itatĩithagia Jehova.—Thab. 79:9.

6. Jehova ahotaga atĩa gũtuona tũrĩ athingu o na gũtuĩka tũtirĩ akinyanĩru?

⁶ Kũgerera mũthingi wa ũkũũri, Jehova nĩ ohagĩra arĩa monanagia wĩtĩkio. Nĩ etĩkagĩra arĩa mamwĩyamũragĩra makorũo marĩ athathaiya ake. Jehova nĩ atuaga Akristiano aitĩrĩrie maguta athingu marĩ ciana ciake, nao arĩa a “ng’ondu ingĩ” akamatua athingu marĩ arata ake. (Joh. 10:16; Rom. 5:1, 2; Jak. 2:21-25) Kwoguo o na rĩu, ũkũũri nĩ ũtũhotithagia gũkorũo tũrĩ athingu mbere ya Ngai na tũkanyita itemi harĩ gũtherio kwa rĩĩtwa rĩake.

7. Nĩ irathimo irĩkũ ikoneka rungu rwa wathani wa Ũthamaki nĩ ũndũ wa ũkũũri?

⁷ Ũndũ ũngĩ Jesu aacokire kũgweta thĩinĩ wa ihoya rĩake rĩa kĩonereria nĩ, “Ũthamaki waku ũũke.” Ũkũũri ũhutanĩtie atĩa na Ũthamaki Ngai? Ũkũũri nĩguo ũhotithagia gũcokanĩrĩrio kwa arĩa 144,000 arĩa magatungata marĩ athamaki  na athĩnjĩri-Ngai hamwe na Kristo kũrĩa igũrũ. (Kũg. 5:9, 10; 14:1) Jesu hamwe na arĩa magathana nake, arĩa mathondekete Ũthamaki wa Ngai, nĩo magaakinyĩria andũ athĩki ũguni wa ũkũũri hĩndĩ ya mĩaka ngiri. Thĩ nĩ ĩgaatuwo paradiso na andũ othe ehokeku nĩ magaatuwo akinyanĩru, ũndũ ũrĩa ũkanyitithania famĩlĩ ya Ngai ya kũrĩa igũrũ na ya gũkũ thĩ. (Kũg. 5:13; 20:6) Jesu nĩ akamemenda nyamũ ya thĩ mũtwe, na njĩra ĩyo eherie ũremi o wothe wa Shaitani gũkũ thĩ na kũrĩa igũrũ.—Kĩam. 3:15.

8. (a) Jesu aateithirie arutwo ake kuona bata wa Ũthamaki wa Ngai na njĩra ĩrĩkũ? (b) Tuonanagia atĩa atĩ nĩ tũranyita mbaru Ũthamaki?

⁸ Jesu nĩ aateithirie arutwo ake kuona bata wa Ũthamaki wa Ngai. Thutha wa kũbatithio, Jesu nĩ aahunjirie “ũhoro ũrĩa mwega wa Ũthamaki wa Ngai” kũrĩa guothe aathiaga. (Luk. 4:43) Jesu atanacoka igũrũ eerire arutwo ake matuĩke aira ake “nginya ituri ciothe cia thĩ.” (Atũm. 1:6-8) Kũgerera wĩra wa kũhunjia, andũ thĩinĩ wa thĩ yothe nĩ mangĩagĩire na mweke wa kwĩruta ũhoro wa ũkũũri na matuĩke raiya a Ũthamaki wa Ngai. Ũmũthĩ tuonanagia nĩ tũranyita mbaru Ũthamaki na njĩra ya kũnyitanĩra na ariũ a Ithe na Kristo wĩra-inĩ wa kũhunjia ũhoro mwega wa Ũthamaki thĩinĩ wa thĩ yothe.—Mat. 24:14; 25:40.

9. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũkorũo na ma atĩ Jehova nĩ akahingia muoroto wake harĩ andũ?

⁹ Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jesu eendaga kuuga rĩrĩa oigire: “Wendi waku wĩkwo”? Jehova nĩwe Mũũmbi. Rĩrĩa oiga atĩ ũndũ nĩ ũgwĩkĩka, ũkoragwo ũhaana ta wĩkĩkĩte. (Isa. 55:11) Ndagetĩkĩria ũremi wa Shaitani ũthararie muoroto Wake harĩ andũ. Kuuma o kĩambĩrĩria warĩ wendi wa Ngai thĩ ĩiyũrũo nĩ ciana nginyanĩru cia Adamu na Hawa. (Kĩam. 1:28) Korũo Adamu na Hawa maakuire matagĩte ciana, muoroto wa Ngai wĩgiĩ thĩ ĩiyũrũo nĩ njiarũa ciao ndũngĩahingire. Nĩ ũndũ ũcio, o na thutha wa Adamu na Hawa kwĩhia, Jehova nĩ aametĩkĩririe magĩe ciana. Kũgerera ũkũũri, Ngai nĩ aheaga arĩa othe monanagia wĩtĩkio mweke wa gũgaatuĩka akinyanĩru na matũũre tene na tene. Jehova nĩ endete andũ na nĩ wendi wake andũ athingu matũũre kũringana na ũrĩa aatanyĩte.

10. Ũkũũri ũgunaga atĩa arĩa makuĩte?

¹⁰ Ĩ nao andũ bilioni nyingĩ arĩa maakuire matagĩte mweke wa kũmenya Jehova na kũmũtungatĩra? Ũkũũri nĩguo ũhotithagia arĩa makuĩte gũkaariũkio. Ithe witũ wa igũrũ ũrĩ wendo nĩ akamariũkia na amahe mweke wa kwĩruta ũhoro wa muoroto wake na wa gũkaagĩa na muoyo wa tene na tene. (Atũm. 24:15) Nĩ wendi wa Jehova andũ matũũre no ti makue. Arĩ we Kĩhumo kĩa muoyo, agaatuĩka Ithe wa arĩa othe makariũkio. (Thab. 36:9) Hakĩrĩ ũguo, nĩ ũndũ mwagĩrĩru atĩ Jesu nĩ aatũrutire tũhoyage: “Ithe witũ ũrĩ igũrũ.” (Mat. 6:9) Jehova nĩ ahete Jesu itemi rĩa bata wĩra-inĩ wa gũkaariũkia arĩa akuũ. (Joh. 6:40, 44) Thĩinĩ wa Paradiso, Jesu nĩ akaahingia itemi rĩake arĩ we “ũriũkio na . . . muoyo.”—Joh. 11:25.

11. Wendi wa Ngai nĩ ũrĩkũ harĩ “kĩrĩndĩ kĩnene”?

¹¹ Ũtaana wa Jehova nduonanĩtio tu kũrĩ andũ amwe a mwanya, tondũ ta ũrĩa Jesu oigire: “Mũndũ o wothe wĩkaga wendi wa Ngai, ũcio nĩwe mũrũ wa maitũ na mwarĩ wa maitũ o na maitũ.” (Mar. 3:35)  Nĩ wendi wa Ngai atĩ andũ “kĩrĩndĩ kĩnene” gĩtangĩtarĩka kuuma ndũrĩrĩ ciothe, mĩhĩrĩga yothe, na thiomi ciothe matuĩke athathaiya ake. Arĩa monanagia wĩtĩkio harĩ igongona rĩa ũkũũri rĩa Kristo na mageka wendi wa Ngai no makorũo marĩ amwe a arĩa makanĩrĩra ũũ: “Ũhonokio uumaga kũrĩ Ngai witũ, o ũcio ũikarĩire gĩtĩ kĩa ũnene, na kũrĩ Gatũrũme.”—Kũg. 7:9, 10.

12. Muoroto wa Jehova harĩ andũ athĩki wonanagio atĩa ihoya-inĩ rĩa kĩonereria?

¹² Muoroto wa Ngai wĩgiĩ andũ arĩa athĩki nĩ wonanagio ihoya-inĩ rĩu rĩa kĩonereria rĩa Jesu. Kũringana na ihoya rĩu, tũngĩenda gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũtherie rĩĩtwa rĩa Ngai, Jehova. (Isa. 8:13) Rĩĩtwa Jesu riugĩte “Jehova nĩ Ũhonokio,” na ũhonokio witũ kũgerera ũkũũri nĩ ũtĩithagia na ũkagoocithia rĩĩtwa rĩa Ngai. Ũthamaki wa Ngai nĩ ũkaahũthĩka gũkinyĩria andũ aathĩki ũguni wa ũkũũri. Nĩ ma, ihoya rĩa kĩonereria rĩtũheaga ũũma wa atĩ gũtirĩ ũndũ ũngĩgirĩrĩria wendi wa Ngai ũkaahinga.—Thab. 135:6; Isa. 46:9, 10.

13. Tuonanagia atĩa rĩrĩa twabatithio?

¹³ Njĩra ĩmwe ya bata tũngĩonania ngatho nĩ ũndũ wa ũkũũri, nĩ kwĩyamũrĩra Jehova na kũbatithio nĩ ũndũ wa wĩtĩkio witũ harĩ ũkũũri. Kũbatithio gwitũ kuonanagia atĩ “tũrĩ a Jehova.” (Rom. 14:8) Kuonanagia ihoya ritũ kũrĩ Ngai atũhe thamiri ĩtarĩ na ũcuke. (1 Pet. 3:21) Jehova acokagia ihoya rĩu na njĩra ya gũtũtheria na thakame ya igongona rĩa ũkũũri rĩa Kristo. Tũrĩ na ma atĩ Ngai nĩ egũtũhe kĩrĩa gĩothe atwĩrĩire.—Rom. 8:32.

14. Twathĩtwo nĩkĩ twende andũ arĩa angĩ?

 ¹⁴ Nĩ njĩra ĩrĩkũ ĩngĩ tũngĩonania ngatho citũ nĩ ũndũ wa ũkũũri? Tondũ maũndũ mothe Jehova ekaga atongoragio nĩ ngumo yake ya wendo, nĩ wendi wake atĩ athathaiya ake othe monanagie ngumo ĩyo ya wendo na gĩkĩro kĩnene. (1 Joh. 4:8-11) Tuonanagia atĩ no twende gũtuĩka “ariũ a Ithe [witũ] wa igũrũ,” rĩrĩa tuonia andũ arĩa angĩ wendo. (Mat. 5:43-48) Watho wa kwenda mũndũ ũrĩa ũngĩ ũkĩrĩtwo tu nĩ watho wa kwenda Jehova. (Mat. 22:37-40) Njĩra ĩmwe tuonanagia wendo ta ũcio kũrĩ andũ, nĩ gwathĩkĩra watho wa gũthiĩ kũhunjia ũhoro mwega wa Ũthamaki wa Ngai. Rĩrĩa tuonia andũ arĩa angĩ wendo, tũkoragwo tũkĩenenia riri wa Ngai. Wendo wa Ngai ‘ũkinyanagĩra thĩinĩ witũ’ rĩrĩa twathĩkĩra watho wa kwenda andũ arĩa angĩ, na makĩria aarĩ na ariũ a Ithe witũ.—1 Joh. 4:12, 20.

15. (a) Nĩ irathimo irĩkũ twamũkagĩra kuuma kũrĩ Jehova rĩu? (b) Nĩ irathimo irĩkũ tũtanyĩte ihinda rĩũkĩte?

¹⁵ Rĩrĩa tuonania wĩtĩkio harĩ ũkũũri nĩ tũgĩaga na mweke wa kuoherũo mehia biũ. Kiugo kĩa Ngai gĩtũheaga ũũma atĩ mehia maitũ no “marihũrũo.” (Thoma Atũmwo 3:19-21.) O ta ũrĩa tũkuonete, akĩhũthĩra mũthingi wa ũkũũri, Jehova nĩ agũraga arĩa aitĩrĩrie maguta magatuĩka ciana ciake. (Rom. 8:15-17) Kũrĩ arĩa a “ng’ondu ingĩ” Jehova nĩ ta ahaarĩirie maratathi mothe mangĩbatarania ma kũmagũra. Thutha wa gũtuĩka akinyanĩru na kũhĩtũka igerio rĩa mũico, Jehova nĩ agakena gwĩkĩra thaĩri maratathi mau na njĩra ya ngerekano na atuoe tũtuĩke ciana ciake endete cia gũkũ thĩ. (Rom. 8:20, 21; Kũg. 20:7-9) Wendo wa Jehova kũrĩ ciana ciake cia bata nĩ wa tene na tene. Ũguni wa ũkũũri ũgũtũũra tene na tene. (Ahib. 9:12) Ũkũũri nĩ kĩheo gĩtarĩ hingo gĩgaate bata wakĩo. Gũtirĩ mũndũ kana hinya o wothe ũngĩtũtunya kĩheo kĩu.

16. Ũkũũri ũtũkũũraga kuuma ũkombo-inĩ na njĩra ĩrĩkũ?

¹⁶ Gũtirĩ ũndũ o na ũmwe Mũcukani angĩka agirĩrĩrie arĩa merirĩte biũ gũgatuĩka gĩcunjĩ kĩa famĩlĩ ya Jehova. Jesu okire gũkũ thĩ na agĩkua “riita rĩmwe rĩa kũigana.” Kwoguo thogora wa ũkũũri nĩ ũrĩhĩtwo ũndũ ũtakabatara kũrĩhwo rĩngĩ. (Ahib. 9:24-26) Ũkũũri ũniinaga biũ moimĩrĩro moru marĩa maagairũo kuuma kũrĩ Adamu. Nĩ ũndũ wa igongona rĩa Kristo rĩa ũkũũri, rĩu tũtirĩ ngombo cia thĩ ĩno ĩrĩ rungu rwa Shaitani na tũtitũũraga twĩtigĩrĩte gĩkuũ.—Ahib. 2:14, 15.

17. Wendo wa Jehova ũkũhutagia atĩa?

¹⁷ Ciĩranĩro cia Ngai nĩ cia kwĩhokeka biũ. O ta ũrĩa mawatho make ma ũũmbi marĩ ma kwĩhokeka, no taguo Jehova arĩ wa kwĩhokeka biũ. Jehova ndagarũrũkaga. (Mal. 3:6) To kĩheo kĩa muoyo tu atũheete, no nĩ atũheete iheo ingĩ nyingĩ. Nĩ atũheete wendo wake. “Nĩ tũmenyete na tũgetĩkia atĩ Ngai nĩ atwendete. Ngai nĩ wendo.” (1 Joh. 4:16) Thĩ yothe nĩ ĩgatuĩka paradiso njega mũno, na andũ othe thĩinĩ wa thĩ nĩ makonania wendo ta wa Ngai. Rekei ithuothe tũnyitanĩre na ciũmbe cia igũrũ cia Ngai iria njĩhokeku kuuga ũũ: “Rũgooco na riri na ũũgĩ na ngatho na gĩtĩo na hinya na ũhoti nĩ cia Ngai witũ tene na tene. Ameni.”—Kũg. 7:12.