Rĩmwe na rĩmwe mabuku maitũ managweta ũndũ ũcio. Ũndũ ũcio nĩ ũringaine na ũrĩa tũthomaga thĩinĩ wa Ahibirania 12:16. Mũhari ũcio uugaga atĩ Esau ‘ndaatĩire maũndũ marĩa matheru’ na ‘nĩ aakũranirie [na Jakubu] ihooto ciake arĩ irigithathi na irio cia riita rĩmwe.’ Ũndũ ũcio wonanirie atĩ hĩndĩ ĩrĩa Jakubu aagĩire na “ihooto ciake arĩ irigithathi,” nĩ aatuĩkire ũmwe wa andũ arĩa Mesia angĩokĩire harĩo.​—Mat. 1:​2, 16; Luk. 3:​23, 34.

O na kũrĩ ũguo, gũthuthuria maũndũ thĩinĩ wa Bibilia kuonanĩtie atĩ mũndũ ndaabataraga gũkorũo arĩ wa irigithathi nĩguo Mesia okĩre harĩ we. Rekei tũthuthurie maũndũ mamwe maronania ũũma wa ũndũ ũcio:

Irigithathi rĩa Jakubu (Isiraeli), rĩarĩ Reubeni na aaciarĩirũo nĩ Lea. Thutha ũcio, mwana wa mbere ũrĩa aaciarĩirũo nĩ mũtumia ũrĩa eendete, Rakeli, aarĩ Jusufu. Rĩrĩa Reubeni eehirie, nĩ aatunyirũo kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ irigithathi na gĩkĩnengerũo Jusufu. (Kĩam. 29:31-35; 30:​22-25; 35:​22-26; 49:22-26; 1 Maũ. 5:​1, 2) O na kũrĩ ũguo, Mesia ndokire kũgerera harĩ Reubeni kana Jusufu. Okire kũgerera harĩ  Juda, mwana wa kana ũrĩa Jakubu aaciarĩirũo nĩ Lea.​—Kĩam. 49:10.

Luka 3:32 nĩ ĩgwetete andũ atano Mesia okĩire kũgerera harĩo. Othe maarĩ marigithathi. Thutha-inĩ Boazu nĩ aagĩire Obedi, ũrĩa nake wagĩire Jesii.​—Ruth 4:​17, 20-22; 1 Maũ. 2:​10-12.

O na kũrĩ ũguo, Daudi tiwe warĩ irigithathi rĩa Jesii. Aarĩ kĩhinga nda harĩ anake anana. No Mesia okire kũgerera harĩ Daudi. (1 Sam. 16:​10, 11; 17:12; Mat. 1:​5, 6) O ũndũ ũmwe na ũcio, mũndũ ũcio ũngĩ Mesia okire kũgerera harĩ we aarĩ Suleimani, o na gũtuĩka tiwe warĩ irigithathi rĩa Daudi.​—2 Sam. 3:​2-5.

Ũguo ti kuuga atĩ gũkorũo mũndũ arĩ irigithathi gũtiarĩ kwa bata. Irigithathi nĩ rĩahetwo gĩtĩo na kaingĩ nĩrĩo rĩatongoragia thutha wa ithe kwehera. O na norĩo rĩaheagwo igai maita merĩ.​—Kĩam. 43:33; Gũcok. 21:17; Josh. 17:1.

No mũndũ nĩ angĩatunyirũo kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ irigithathi. Iburahimu nĩ aaingatire Ishumaeli, na akĩhe Isaaka kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ irigithathi. (Kĩam. 21:​14-21; 22:2) Na o ta ũrĩa tuona, Reubeni nĩ aatunyirũo kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ irigithathi na gĩkĩnengerũo Jusufu.

Rĩu reke tũrore rĩngĩ rĩandĩko rĩa Ahibirania 12:​16, rĩrĩa riugaga ũũ: “Mwĩmenyererei atĩ gatagatĩ-inĩ kanyu gũtikagĩe mũndũ o na ũmwe ũkwĩingĩria thĩinĩ wa ngomanio itagĩrĩire o na kana mũndũ ũtatĩĩte maũndũ marĩa matheru, ta Esau ũrĩa wakũũranirie ihooto ciake arĩ irigithathi na irio cia riita rĩmwe.” Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũreyumĩria?

Haha mũtũmwo Paulo ndaaragia ũhoro wa mũhĩrĩga ũrĩa Mesia aaciarĩirũo. Aakoretwo era Akristiano ‘maikarage makĩrũngaga njĩra cia makinya mao.’ Nĩ ũndũ ũcio ‘matingĩorirũo nĩ ũtugi mũnene wa Ngai,’ ũndũ ũrĩa ũngĩekĩkire korũo nĩ meingĩranirie na ngomanio itagĩrĩire. (Ahib. 12:​12-16) Mangĩekire ũguo mangĩahaanire o ta Esau. Nĩ aagire ‘gũtĩa maũndũ marĩa matheru’ na agĩtĩkĩra gũtoorio nĩ maũndũ matarĩ ma kĩĩroho.

Esau aatũũraga mahinda ma tene, na no kũhoteke rĩmwe na rĩmwe nĩ aagĩaga na mweke wa kũruta magongona. (Kĩam. 8:​20, 21; 12:​7, 8; Ayub. 1:​4, 5) No nĩ ũndũ wa gwĩciria mũno ũhoro wa maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ, nĩ orirũo nĩ mĩeke ta ĩyo yothe nĩ ũndũ wa thani ĩmwe ya irio. No gũkorũo eendaga gwĩthema mathĩna marĩa meerĩtwo mangĩakorire njiarũa cia Iburahimu. (Kĩam. 15:13) Ningĩ Esau nĩ onanirie mwerekera wa kũnyarara maũndũ ma kĩĩroho, na akĩaga kuonania ngatho nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa matheru rĩrĩa aahikirie atumia erĩ mataarĩ athathaiya a Jehova, ũndũ ũrĩa wareheire aciari ake kĩeha kĩnene. (Kĩam. 26:​34, 35) Aarĩ ngũrani mũno na Jakubu, ũrĩa watigĩrĩire atĩ nĩ ahikia mũtumia wathathayagia Ngai ũrĩa wa ma.​—Kĩam. 28:​6, 7; 29:​10-12, 18.

Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, tũngiuga atĩa igũrũ rĩgiĩ andũ arĩa Jesu kana Mesia, oimanire nao? Ti othe maarĩ marigithathi. Ayahudi nĩ maamenyire ũndũ ũcio na makĩwĩtĩkĩra, ta hĩndĩ ĩrĩa moigire atĩ Kristo angĩokire kũgerera harĩ Daudi, kĩhinga nda kĩa Jesii.​—Mat. 22:42.