“MAGETHA nĩ maingĩ, no aruti wĩra nĩ anini. Kwoguo-rĩ, hoyai Mwene magetha atũme aruti wĩra magetha-inĩ make.” (Luk. 10:2) Ciugo icio iria cioigirũo nĩ Jesu mĩaka ta 2,000 mĩhĩtũku nĩ irataarĩria wega ũrĩa Myanmar kũhaana. Nĩkĩ? Tondũ Myanmar gũkoragwo na andũ milioni 55, ĩndĩ ahunjia nĩ kĩndũ ta 4,200 tu.

O na kũrĩ ũguo, Jehova, ũrĩa nĩwe “Mwene magetha” nĩ ahutĩtie ngoro cia aarĩ na ariũ a Ithe witũ magana maingĩ kuuma mabũrũri-inĩ matiganĩte, magathiĩ gũteithĩrĩria wĩra wa magetha thĩinĩ wa bũrũri ũcio ũrĩa ũkoragwo mwena wa mũhuro wa Asia. Nĩ kĩĩ gĩatũmire moime mabũrũri-inĩ mao? Maateithirio atĩa nĩguo mahote gũthiĩ Myanmar? Na nĩ irathimo irĩkũ magĩte nacio? Rekei tuone.

Mĩaka ĩigana ũna mĩhĩtũku, painia ũmwe kuuma Japan wĩtagwo Kazuhiro, nĩ eerigirũo na agĩtwarũo thibitarĩ. Ndagĩtarĩ aamwĩrire ndagatwarithie ngari kwa ihinda rĩa mĩaka ĩĩrĩ. Kazuhiro nĩ aamakire mũno. Eeyũririe ũũ: ‘Ngũhota atĩa gũthiĩ na mbere na ũpainia na nĩguo ndĩwendete?’ Nĩ aahoire mũno kuuma ngoro, agĩthaithaga Jehova amũhingũrĩre njĩra ya gũthiĩ na mbere na ũpainia.

Kazuhiro aatarĩirie ũũ: “Thutha wa mweri ũmwe, mũrata ũmwe wakwa watungataga Myanmar nĩ aaiguire ũhoro wa thĩna wakwa. Aahũrĩire thimũ akĩnjĩra ũũ: ‘Gũkũ Myanmar andũ aingĩ mathiaga na mbathi. Ũngĩũka gũkũ no ũhote gũthiĩ na mbere kũhunjia o na ũtarĩ na ngari yaku.’ Nĩ ndoririe ndagĩtarĩ kana thĩna ũcio ndarĩ naguo nĩ ũngĩanjĩtĩkĩririe gũthamĩra Myanmar. Nĩ ndagegire mũno rĩrĩa aanjĩrire ũũ: ‘Nĩ harĩ ndagĩtarĩ wa kĩbaba kuuma Myanmar ũroka gũceera Japan. Nĩ ngũmũmenyithania nake nĩguo ũngĩkerigwo rĩngĩ agaagũthondeka.’ Ndonire ciugo icio cia ndagĩtarĩ arĩ Jehova wacokia mahoya makwa.”

Kazuhiro aatũmire e-mail o rĩo kũrĩ wabici ya rũhonge ya Myanmar na agĩtaarĩria ũrĩa marĩ na mũtumia wake meeriragĩria gũtungata kuo marĩ mapainia. Thikũ ithano tu thutha ũcio, wabici ya rũhonge nĩ yamacokeirie ĩkĩmeera, “Ũkai tondũ nĩ tũrabatara mapainia aingĩ!” Kazuhiro na mũtumia wake Mari nĩ meendirie ngari ciao, makĩoya visa, na makĩgata tigiti wa ndege. Ũmũthĩ ũyũ matungataga Mandalay na gĩkundi kĩa rũthiomi rwa kwaria na ciĩko. Kazuhiro oigire ũũ: “Ũndũ ũcio tweyoneire nĩ tuonaga atĩ nĩ wekĩrire wĩtĩkio witũ hinya harĩ kĩĩranĩro kĩa Jehova thĩinĩ wa  Thaburi 37:5: ‘Ũhoro wa njĩra yaku, rekagĩrĩria Jehova; mwĩhokage o we, nake nĩwe ũrĩgũthondekagĩra.’”

Mwaka-inĩ wa 2014, Aira a Jehova bũrũri-inĩ wa Myanmar maarĩ na mweke wa gũkorũo na kĩgomano kĩa mwanya. O na aarĩ na ariũ a Ithe witũ kuuma mabũrũri mangĩ nĩ maathire kĩgomano kĩu. Mwarĩ wa Ithe witũ Monique ũrĩa ũrĩ na mĩaka 34 kuuma Amerika (US) nĩ ũmwe wa arĩa maathiĩte na oigire ũũ: “Ndoima kĩgomano kĩu nĩ ndahoire Jehova na ngĩmũria nĩ ikinya rĩrĩkũ rĩngĩ ndabataire kuoya. Ningĩ nĩ twarĩrĩirie na aciari akwa ũhoro wa mĩoroto yakwa ya kĩĩroho. Ithuothe tuonire nĩ wega njoke Myanmar no nĩ ndoire ihinda na ngĩhoya mũno mbere ya gũtua itua rĩakwa rĩa mũthia.” Monique nĩ arataarĩria gĩtũmi.

Oigire ũũ: “Jesu eekĩrire arutwo ake ngoro ‘matarage kĩrĩa marabatara’ na kwoguo nĩ ndeyũririe, ‘Hihi ndĩ na mbeca ingĩhotithia gũthamĩra Myanmar? Hihi nĩ ndĩhotaga kũhingia mabataro makwa bũrũri-inĩ ũcio itekũbatara kũruta wĩra mathaa maingĩ?’” Aacokire akiuga: “Kwĩyũria ciũria icio nĩ gwatũmire nyone atĩ ndiarĩ na mbeca cia kũigana gũthamĩra bũrũri-inĩ ũcio.” Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, gwathire atĩa nĩguo ahote gũthama?—Luk. 14:28.

Monique aatarĩirie ũũ: “Mũthenya ũmwe mũndũ ũrĩa wanyandĩkĩte nĩ aanjĩrire nĩ arenda kũnyona. Nĩ ndaiguire ndamaka tondũ ndeciririe endaga kũũbuta wĩra. No rĩrĩa ndathire, nĩ aanjokeirie ngatho mũno nĩ ũndũ wa kũruta wĩra wega. Aacokire akĩnjĩra atĩ nĩ aabangĩte heo mbonathi. Rĩrĩa ndaheirũo mbonathi ĩyo, ndatara ndonire atĩ mbeca icio nocio ndabataraga nĩguo ndĩhe mathirĩ.”

Monique aambĩrĩirie ũtungata wake Myanmar, Dicemba 2014. Aiguaga atĩa nĩ ũndũ wa gũtungata kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia? Oigire ũũ: “Nĩ ngenaga mũno nĩ ũndũ wa gũkorũo gũkũ. Rĩu ndĩ na arutwo atatũ a Bibilia. Ũmwe wao arĩ na mĩaka 67 na hĩndĩ ciothe angeithagia acanjamũkĩte na akahĩmbĩria. Hĩndĩ ĩrĩa aamenyire atĩ Ngai etagwo Jehova, no maithori aaitire. Oigire ũũ: ‘Rĩrĩ nĩrĩo rita rĩakwa rĩa mbere kũigua atĩ Ngai etagwo Jehova. Ngũtigĩte na mĩaka mĩingĩ mũno, no nĩ wanduta ũndũ ũrĩa wa bata mũno itarĩ ndamenya.’ O naniĩ ndaambĩrĩirie gũita maithori. Kwĩyonera maũndũ ta macio nĩ gũtũmaga njigue njiganĩire mũno nĩ ũndũ wa gũtungata kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. “ Ica ikuhĩ Monique nĩ arathire Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki.

Ũndũ ũngĩ watũmire andũ amwe mathiĩ Myanmar nĩ gũthoma ũhoro wa bũrũri ũcio thĩinĩ wa Kitabu cha Mwaka cha Mashahidi wa Yehova—2013. Mwarĩ wa Ithe witũ Li ũrĩa ũrĩ na mĩaka mĩrongo ĩtatũ na kĩndũ aaikaraga mwena wa mũhuro wa Asia. Aathiaga wĩra thikũ ciothe, no ũhoro ũcio warĩ thĩinĩ wa Kitabu cha Mwaka nĩ watũmire ecirie gũthiĩ gũtungata Myanmar. “Rĩrĩa ndathire kĩgomano kĩa mwanya taũni-inĩ ya Yangon mwaka wa 2014, nĩ ndacemanirie na mũthuri na mũtumia wake arĩa meetũmĩte Myanmar kũhunjĩria andũ arĩa maragia Gĩchaina. Na tondũ nĩ njũĩ Gĩchaina nĩ ndatuire itua rĩa gũthamĩra Myanmar nĩguo ndeithĩrĩrie gĩkundi gĩa Gĩchaina. Nĩ twanyitanire na Monique na tũgĩthiĩ gũikaraga Mandalay. Jehova nĩ aatũrathimire tũkĩona wĩra wa gũthomithagia rĩmwe na rĩmwe cukuru-inĩ ĩmwe, na tũkĩona nyũmba o hau hakuhĩ. O na gũtuĩka gũkũ nĩ kũrĩ ũrugarĩ mũingĩ na tũmathĩna twa haha na harĩa, nĩ ngenagĩra ũtungata. Andũ a gũkũ maikaraga ũtũũro mũhũthũ, no nĩ ahooreri na nĩ mendete gũthikĩrĩria ũhoro ũrĩa mwega. Nĩ ngenaga mũno ndona ũrĩa Jehova arahanyũkia wĩra wa kũhunjia. Ngoragwo na ma biũ atĩ Jehova endaga ngorũo gũkũ Mandalay.”

Ahunjia aingĩ arĩa mathamĩire kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia nĩ meyoneire hinya wa mahoya.  Ta wĩcirie ũhoro wa Jumpei na mũtumia wake Nao, arĩa marĩ na mĩaka mĩrongo ĩtatũ na kĩndũ. Maatungataga kĩũngano-inĩ kĩa rũthiomi rwa kwaria na ciĩko bũrũri-inĩ wa Japan. No nĩ kĩĩ gĩatũmire mathamĩre Myanmar? Jumpei aatarĩirie ũũ: “Twĩna mũtumia wakwa twarĩ na muoroto wa gũtungata bũrũri-inĩ ũngĩ kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe kuuma kĩũngano gitũ nĩ aathamĩire Myanmar. O na gũtuĩka tũbeca tũrĩa tweigĩire twarĩ o tũnini, o na ithuĩ nĩ twathamĩire kuo Mĩĩ 2010. Aarĩ na ariũ a Ithe witũ a Myanmar nĩ maatũnyitire ũgeni makenete.” Aiguaga atĩa nĩ ũndũ wa kũhunjĩria andũ arĩa mahũthagĩra rũthiomi rwa kwaria na ciĩko kũu Myanmar? Oigire ũũ: “Andũ aingĩ nĩ makenagio nĩ ũhoro ũrĩa mwega. Rĩrĩa twamonia video cia kwaria na ciĩko nĩ magegaga mũno. Nĩ tũiguaga tũkenete mũno nĩ ũndũ wa gũtua itua rĩa gũka gũtungatĩra Jehova gũkũ!”

Jumpei na Nao mahotaga atĩa kũhingia mabataro mao? Oigire ũũ: “Thutha wa mĩaka ĩtatũ nĩ twahũthĩrĩte mbeca iria twarĩ nacio hakuhĩ ciothe na iria twatigĩtie itingĩaiganire kũrĩha nyũmba mwaka ũrĩa warũmĩrĩire. Nĩ twahoire mũno kuuma ngoro. Nĩ twamũkĩrire marũa tũterĩgĩrĩire kuuma kũrĩ wabici ya rũhonge ma gũtũmenyithia atĩ nĩ tũngĩatungatire tũrĩ mapainia a mwanya kwa ihinda. Twehokire Jehova na ndatũtiganĩirie. Akoretwo agĩtũrũmbũiya na njĩra ciothe.” Ica ikuhĩ Jumpei na Nao o nao nĩ marathire Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki.

Nĩ kĩĩ gĩatũmire mũrũ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Simone ũrĩa ũrĩ na mĩaka 43 kuuma Italy marĩ na mũtumia wake Anna ũrĩa ũrĩ na mĩaka 37 kuuma New Zealand mathamĩre Myanmar? Anna oigire ũũ: “Nĩ ũhoro ũrĩa warĩ ibuku-inĩ rĩa Kitabu cha Mwaka rĩa 2013 wĩgiĩ Myanmar.” Simone oigire ũũ: “Tuonaga arĩ gĩtĩo kĩnene gũkorũo gũkũ Myanmar. Ũtũũro gũkũ nĩ mũhũthahũthũ na nĩ hotaga kũhe Jehova mahinda makwa maingĩ. Nĩ tũkenaga mũno tuona ũrĩa Jehova atũrũmbũyagia tũgĩtungata kũndũ ta gũkũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia.” (Thab. 121:5) Anna oigire ũũ: “Ndirĩ ndakorũo na gĩkeno ta kĩrĩa ndĩ nakĩo. Tũikaraga ũtũũro mũhũthũ. Kaingĩ tũkoragwo na mũthuri wakwa na ũndũ ũcio nĩ ũtũmĩte tũkuhanĩrĩrie mũno. Ningĩ nĩ tũgĩĩte na arata angĩ a bata. Andũ gũkũ matithũire Aira a Jehova na nĩ mendete mũno gũthikĩrĩria ũhoro ũrĩa mwega.” Nĩ kĩĩ kĩronania ũguo?

Anna aatarĩirie ũũ: “Mũthenya ũmwe nĩ ndahunjĩirie mũrutwo ũmwe wa yunivasĩtĩ thoko-inĩ na tũkĩbanga tũrĩcemania rĩngĩ. Rĩrĩa ndathire ndakorire okĩte na mũrata wake. Hĩndĩ ĩyo ĩngĩ ndathiĩ okire na angĩ maigana ũna. Thutha ũcio agĩũka na angĩ aingĩ. Na rĩu ndĩreruta Bibilia na atano harĩ acio.” Simone oigire: “Andũ a gũkũ nĩ mendete andũ na nĩ mendete kũmenya maũndũ. Aingĩ nĩ mendete gũthikĩrĩria ũhoro ũrĩa mwega. Andũ arĩa marakenio nĩ ũhoro ũrĩa mwega makoragwo marĩ aingĩ ũũ atĩ tũtihotaga kũmacokera othe.”

Nĩ makinya marĩkũ andũ amwe moete nĩguo matue itua rĩa gũthamĩra Myanmar? Mizuho kuuma Japan  aatarĩirie ũũ: “Tũrĩ na mũthuri wakwa Sachio twatũũrĩte twendete gũthiĩ bũrũri-inĩ ũrĩ na bata mũnene wa ahunjia no tũkarigwo tũgũthiĩ kũ. Rĩrĩa twathomire ũhoro wa Myanmar thĩinĩ wa ibuku rĩa Kitabu cha Mwaka rĩa 2013, nĩ twaiguire twahutio ngoro mũno nginya tũkĩambĩrĩria gwĩciria kana ithuĩ no tũhote gũthiĩ gũtungata kuo.” Nake Sachio oigire: “Nĩ twabangire gũthiĩ gũceera taũni-inĩ ĩmwe nene ya Myanmar ĩtagwo Yangon kwa ihinda rĩa kiumia kĩmwe nĩguo tũtuĩrie ũrĩa bũrũri ũcio ũhaana. Ũtuĩria ũcio twekire nĩ watũmire tũtue itua rĩa gũthamĩra Myanmar.”

Rodney na mũtumia wake Jane, arĩa marĩ na mĩaka mĩrongo ĩtano na kĩndũ kuuma Australia, o hamwe na ciana ciao Jordan na Danica, makoretwo magĩtungata Myanmar kuuma 2010. Rodney oigire ũũ: “Nĩ twakenire mũno tuona ũrĩa andũ maarĩ na wendi wa kwĩruta ũhoro wa Ngai. No njĩkĩre famĩlĩ iria ingĩ ngoro igerie gũthiĩ gũtungata kũndũ ta Myanmar.” Nĩkĩ? “Nĩ tũkenaga mũno tuona ũrĩa gũka gũkũ gũteithĩtie famĩlĩ itũ ĩkuhĩrĩrie Jehova makĩria. Andũ aingĩ ethĩ meciragia o ũhoro wa thimũ, ngari, wĩra, na maũndũ mangĩ ta macio. No ciana citũ ihũthagĩra mahinda ma cio kwĩruta rũthiomi nĩguo ihote kũhunjia. Mageragia kwĩruta ũrĩa mangĩĩra mũndũ ũtoĩ Bibilia na ũrĩa mangĩcokia hĩndĩ ya mĩcemanio, na makoragwo na maũndũ mangĩ maingĩ ma kĩĩroho ma gwĩka.”

Mũrũ wa Ithe witũ Oliver ũrĩa ũrĩ na mĩaka 37 kuuma Amerika (US), oigire ũũ agĩtaarĩria kĩrĩa gĩtũmaga oige ũtungata ũcio nĩ mwega: “Nĩ ng’unĩkĩte mũno nĩ ũndũ wa gũtiga ũtũũro ũrĩa ndaamenyerete ngoka gũtungatĩra Jehova gũkũ. Gũthama mũciĩ nĩ kwandeithirie kũgĩa na ũmĩrĩru na kwĩhokaga Jehova o na ingĩĩkora ũndũ-inĩ mũritũ atĩa. Gũtungata na andũ marĩ na wĩtĩkio o ta wakwa o na gũtuĩka mbere ĩyo ndiamoĩ, nĩ kũndeithĩtie kuona atĩ gũtirĩ kĩndũ thĩinĩ wa thĩ ĩno kĩngĩringithanio na Ũthamaki wa Ngai.” Ũmũthĩ ũyũ, Oliver na mũtumia wake Anna no marathiĩ na mbere kũhunjĩria na kĩyo andũ arĩa maragia Gĩchaina bũrũri-inĩ ũcio.

Mwarĩ wa Ithe Trazel ũrĩa ũrĩ na mĩaka 52 kuuma Australia akoretwo agĩtungata Myanmar kuuma 2004. Oigire ũũ: “Niĩ ingĩũrio ingiuga arĩa maũndũ mao mangĩmetĩkĩria, nĩ mathiĩ magatungate kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. Nĩ nyonete atĩ angĩkorũo mũndũ arĩ na wendi wa gũtungata, Jehova nĩ arathimaga kĩyo gĩake. Ndieciragia no ngorũo na ũtũũro ta ũyũ. Ũyũ nĩguo ũtũũro ũrĩa mwega biũ na wa gũtũma njiganĩre.”

Reke ciugo icio cia kuuma ngoro cia ahunjia arĩa merutĩire Myanmar itũme wĩcirie ũrĩa ũngĩteithia andũ arĩa marĩ na ngoro njega thĩinĩ wa icigo iria itahunjagio. Hatarĩ nganja arĩa mathiĩte kũhunjia kũrĩa kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia marakwĩra ũũ, “Ringa ũũke Myanmar ũtũteithie!”