1, 2. (a) Nĩ kĩheo kĩrĩkũ ndungata cia Ngai icũthagĩrĩria? (b) Nĩ kĩĩ gĩtũteithagia gũtũũra tũcũthĩrĩirie kĩheo? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

O TA MŨTŨMWO Paulo, Akristiano aitĩrĩrie maguta nĩ makoragwo na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũkaamũkĩra “kĩheo gĩa gũthiĩ igũrũ kĩrĩa Ngai aheanaga.” (Afil. 3:14) Nĩ merĩgagĩrĩra gũgaakorũo hamwe na Jesu Kristo Ũthamaki-inĩ wake wa igũrũ na manyitanĩre nake harĩ gũtũma andũ matuĩke akinyanĩru. (Kũg. 20:6) Na githĩ ũcio ti mweke wa magegania maheetwo nĩ Ngai makinyĩre! Arĩa a ng’ondu ingĩ marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro ngũrani na kĩu. Merĩgĩrĩire gũkaaheo muoyo wa tene na tene gũkũ thĩ.—2 Pet. 3:13.

² Paulo agĩteithia Akristiano aitĩrĩrie maguta matũũre marĩ ehokeku, aamerire ũũ: “Igagai meciria manyu harĩ maũndũ ma igũrũ.” (Kol. 3:2) Maagĩrĩirũo kũririkanaga kĩĩrĩgĩrĩro kĩao kĩa goro gĩa gũkaamũkĩra igai rĩao kũrĩa igũrũ. (Kol. 1:4, 5) Hatarĩ nganja, arĩa matungatagĩra Jehova mecũrania irathimo iria amaigĩire, ũndũ ũcio nĩ ũmateithagia gũtũũra macũthĩrĩirie kĩheo  kĩao gũtekũmakania kana magathiĩ igũrũ kana magatũũra gũkũ thĩ.—1 Kor. 9:24.

3. Paulo aamenyithirie Akristiano mogwati marĩkũ?

³ Ningĩ Paulo nĩ aamenyithirie Akristiano mogwati marĩa mangĩtũma maage kwamũkĩra kĩheo. Kwa ngerekano, nĩ aandĩkĩire kĩũngano gĩa Kolosai ũhoro wa Akristiano a maheeni arĩa maageragia kũrũmĩrĩra Watho handũ ha kũgĩa na wĩtĩkio harĩ Kristo nĩguo metĩkĩrĩke nĩ Ngai. (Kol. 2:16-18) Aacokire akĩarĩrĩria mogwati marĩa marĩ kuo nginya mahinda-inĩ maya marĩa mangĩgiria tũkaamũkĩra kĩheo. Kwa ngerekano, nĩ aatarĩirie ũrĩa tũngĩregana na merirĩria moru, ũrĩa tũngĩniina mathĩna gatagatĩ-inĩ gaitũ na Akristiano arĩa angĩ, na ũrĩa tũngĩhiũrania na mathĩna ma famĩlĩ. Ũtaaro ũcio aaheanire no ũtũteithie mahinda maya. Kwoguo, rekei tũthuthurie mĩkaana ĩmwe Paulo aaheanire na njĩra ya wendo kũrĩ kĩũngano gĩa Kolosai.

4. Nĩkĩ merirĩria moru no matũtunye kĩheo?

⁴ Thutha wa Paulo kũririkania Akristiano ũhoro wa kĩĩrĩgĩrĩro kĩao, aandĩkire ũũ: “Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ũragai ciĩga cianyu iria irĩ gũkũ thĩ ũhoro-inĩ wĩgiĩ ngomanio itagĩrĩire, maũndũ matarĩ matheru, merirĩria moru ma ngomanio, merirĩria mathũku, na ũkoroku.” (Kol. 3:5) Merirĩria moru no makorũo na hinya mũno nginya matũme tũkue kĩĩroho. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe weheririo kĩũngano-inĩ nĩ ũndũ wa merirĩria moru, oigire ũũ aacokio: “Merirĩria macio maangucĩrĩirie na hinya mũno ũũ atĩ ndokire kũmenya ndĩ mũcerere mũno.”

5. Tũngĩhota atĩa kwĩgitĩra tũrĩ maũndũ-inĩ mangĩtũingĩria ũgwati-inĩ?

⁵ Nĩ harĩ bata mũno kwĩmenyerera hĩndĩ ĩrĩa twacemania na maũndũ mangĩtũgeria tũregane na ithimi cia Jehova cia mĩtugo. Kwa ngerekano, nĩ wega andũ marenda kũhikania meigĩre ithimi kuuma o kĩambĩrĩria kĩa ũrata wao ciĩgiĩ maũndũ ta kũnyitana, kũmumunyana, kana gũkorũo marĩ oiki. (Thim. 22:3) Ningĩ mogwati megiĩ mĩtugo no moimĩre rĩrĩa Mũkristiano athiĩ kũruta wĩra kũraihu na mũciĩ kana rĩrĩa ararutithania wĩra na mũndũ matahikanĩtie nake. (Thim. 2:10-12, 16) Ũngĩĩkora handũ ta hau, wĩmenyithanie atĩ ũrĩ Mũira wa Jehova, wĩke maũndũ na njĩra ya gĩtĩo, na ũririkane atĩ gũthakĩra mũndũ no gũkũingĩrie ũgwati-inĩ. Ningĩ no twĩkore ũgwati-inĩ makĩria rĩrĩa tũkuĩte ngoro kana tũkaga hinya. Hĩndĩ ta ĩyo, no twĩrirĩrie gũkorũo na mũndũ ũratũrũmbũiya. O na no twĩigue tũtiganĩirio nginya twĩtĩkĩre ũteithio kuuma kũrĩ mũndũ o wothe. Ũngĩgekora ũndũ-inĩ ta ũcio, etha ũteithio harĩ Jehova na ndungata ciake nĩguo ndũkanage kũheo kĩheo.—Thoma Thaburi 34:18; Thimo 13:20.

6. Twagĩrĩirũo kũririkana ũndũ ũrĩkũ rĩrĩa tũrathuura maũndũ ma gwĩkenia?

⁶ Ningĩ nĩguo tũũrage merirĩria moru, no mũhaka tũregane na maũndũ ma gwĩkenia marĩa marĩ na mĩtugo mĩũru. Maũndũ maingĩ ma gwĩkenia marĩa marĩ kuo ũmũthĩ, marĩ na maũndũ ta marĩa maarĩ Sodomu na Gomora. (Jud. 7) Andũ arĩa mathondekaga indo cia gwĩkenia, magaathagĩrĩria mawoni mao megiĩ mĩtugo na njĩra ya kuonania ngomanio itagĩrĩire irĩ mũtugo mwega ũtarĩ na moimĩrĩro moru. Tũtingĩĩrekereria na njĩra ya gwĩtĩkagĩra maũndũ o mothe ma gwĩkenia. Twagĩrĩirũo gũthuura maũndũ ma gwĩkenia marĩa mangĩtũma tũikare tũcũthĩrĩirie kĩheo kĩa muoyo.—Thim. 4:23.

7. Nĩ mathĩna marĩkũ tũngĩcemania namo kĩũngano-inĩ gĩa Gĩkristiano?

⁷ Ithuothe no twĩtĩkĩre atĩ gũkorũo tũrĩ  kĩũngano-inĩ gĩa Gĩkristiano nĩ kĩrathimo. Kwĩruta Kiugo kĩa Ngai mĩcemanio-inĩ na kuonia aarĩ na ariũ a Ithe witũ ciĩko cia ũtugi na wendo nĩ gũtũteithagia gũtũũra tũcũthĩrĩirie kĩheo. O na kũrĩ ũguo, rĩmwe na rĩmwe kwaga kũiguithania no gũtũme andũ thĩinĩ wa kĩũngano maage kwĩhokana. Tũngĩaga kũniina mathĩna ta macio, ũndũ ũcio no ũtũme andũ maiganĩre muku.—Thoma 1 Petero 3:8, 9.

8, 9. (a) Nĩ ngumo irĩkũ ingĩtũteithia nĩguo tũkaaheo kĩheo? (b) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũtũũria thayũ rĩrĩa twahĩtĩrio nĩ Mũkristiano ũngĩ?

⁸ Tũngĩhota atĩa kũgirĩrĩria muku ndũgatũtunye kĩheo? Paulo eerire Akolosai ũũ: “Tondũ mũrĩ andũ mathuurĩtwo nĩ Ngai, aamũre na makendwo-rĩ, mwĩhumbei ũhoro wa kũiguanĩra tha, ũcayanĩri, ũtugi, wĩnyihia, ũhooreri, na ũkirĩrĩria. Thiĩi na mbere gũkiranagĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ na kuohanagĩra mwĩyendeire o na angĩkorũo nĩ harĩ mũndũ ũhĩtĩirio nĩ ũrĩa ũngĩ. O ta ũrĩa Jehova aamuoheire inyuĩ eyendeire, no mũhaka mwĩkage o ũguo. No makĩria ma maũndũ macio mothe-rĩ, mwĩhumbei wendo, nĩ gũkorũo wohithanagia andũ na njĩra nginyanĩru.”—Kol. 3:12-14.

⁹ Ũtugi na wendo no itũteithie kuohanagĩra. Kwa ngerekano, tũngĩigua tũturithĩtio nĩ ciugo kana ciĩko cia Mũkristiano ũngĩ, no tũgerie kũririkana hĩndĩ ithuĩ twaririe kana tũgĩka maũndũ na njĩra ĩtarĩ ya ũtugi. Githĩ tũtikenaga nĩ ũndũ wa wendo na ũtugi wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa mataatindanĩire na mahĩtia maitũ? (Thoma Kohelethu 7:21, 22.) Nĩ tũcokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa ũtugi ũrĩa Kristo atuonetie harĩ gũtũcokanĩrĩria ũthathaiya-inĩ wa ma tũrĩ na ũrũmwe. (Kol. 3:15) Twendete Ngai ũmwe, tũhunjagia ndũmĩrĩri ĩmwe, na moritũ maingĩ marĩa tũcemanagia namo nĩ mahanaine. Rĩrĩa tuohanĩra tũrĩ na wendo na ũtugi, nĩ tũtũmaga kũgĩe na ũrũmwe wa Gĩkristiano na tũgaikara tũcũthĩrĩirie kĩheo kĩa muoyo.

10, 11. (a) Nĩkĩ ũiru nĩ ũgwati? (b) Tũngĩgirĩrĩria ũiru atĩa ndũgatume tũgatunywo kĩheo?

¹⁰ Ngerekano cia andũ amwe meekire maũndũ moru thĩinĩ wa Bibilia itũririkanagia atĩ ũiru no ũtũme tũgatunywo kĩheo. Kwa ngerekano, Kaini nĩ aaiguĩrĩire mũrũ wa nyina Habili ũiru na akĩmũũraga. Kora, Dathani, na Abiramu, nĩ maakararirie Musa nĩ ũndũ wa ũiru. Ningĩ, Mũthamaki Saulu nĩ aaiguĩrĩire Daudi ũiru nĩ ũndũ wa ũhootani wake na akĩgeria kũmũũraga. Nĩkĩo Kiugo kĩa Ngai kiugaga ũũ: “Harĩa hothe harĩ na ũiru na ngũĩ, ningĩ nĩ hakoragwo na ngucanio na maũndũ mothe moru.”—Jak. 3:16.

¹¹ Tũngĩkũria wendo na ũtugi ngoro-inĩ citũ, nĩ hinya tũkorũo na ũiru. Kiugo kĩa Ngai kiugaga: “Wendo nĩ ũkiragĩrĩria na nĩ ũtuganaga. Wendo ndũrĩ ũiru.” (1 Kor. 13:4) Nĩguo tũgirĩrĩrie ũiru ndũgakũre ngoro-inĩ citũ, no mũhaka twĩrutanĩrie kuonaga maũndũ ta ũrĩa Ngai amonaga, na ũguo nĩ kuuga tuonage aarĩ na ariũ a Ithe witũ marĩ a kĩũngano kĩmwe gĩa Gĩkristiano. Ũndũ ũcio nĩ ũgũtũteithia kũiguanagĩra tha ta ũrĩa ũtaaro ũyũ ũtongoretio nĩ roho uugĩte: “Rĩrĩa kĩĩga kĩmwe gĩatũũgĩrio, ciĩga iria ingĩ ciothe ikenaga hamwe nakĩo.” (1 Kor. 12:16-18, 26) Kwoguo handũ ha kũiguagĩra arĩa angĩ ũiru, nĩ tũrĩkenaga rĩrĩa maarathimwo. Ta wĩcirie ngerekano ya Jonathani, mũrũ wa Mũthamaki Saulu. Ndaiguĩrĩire Daudi ũiru rĩrĩa aathuurirũo nĩguo atuĩke mũthamaki. Handũ ha ũguo, nĩ kũmũmĩrĩria aamũmĩrĩirie. (1 Sam. 23:16-18) Hihi ithuĩ no tuonanie wendo na ũtugi ta Jonathani?

12. Nĩ ũtaaro ũrĩkũ wa Kĩĩmaandĩko famĩlĩ ĩngĩhũthĩra nĩguo ĩkegwatĩra kĩheo?

¹² Kũhũthĩra motaaro ma Bibilia no kũrehe thayũ na gĩkeno thĩinĩ wa famĩlĩ, na kũmĩteithie ĩkegwatĩra kĩheo. Nĩ ũtaaro ũrĩkũ wa Kĩĩmaandĩko wĩgiĩ famĩlĩ Paulo aaheire Akristiano a Kolosai? Aamerire ũũ: “Inyuĩ atumia-rĩ, athĩkagĩrai athuri anyu, nĩ gũkorũo ũndũ ũcio nĩ mwagĩrĩru harĩ Mwathani. Inyuĩ athuri-rĩ, endagai atumia anyu na mũtikamarakaragĩre mũrĩ na marũrũ. Inyuĩ ciana, athĩkagĩrai aciari anyu maũndũ-inĩ mothe, nĩ gũkorũo ũndũ ũcio nĩ ũkenagia Mwathani. Inyuĩ maithe, mũtikarakaragie ciana cianyu, nĩguo itigakue ngoro.” (Kol. 3:18-21) Hatarĩ nganja, no wĩtĩkĩre atĩ kũhũthĩra ũtaaro ũcio nginya ũmũthĩ no gũteithie athuri, atumia, na ciana.

13. Mũtumia Mũkristiano angĩka atĩa nĩguo mũthuri wake oke ũthathaiya-inĩ wa ma?

¹³ Ĩ angĩkorũo ũrĩ mũtumia na nĩ ũrona mũthuri waku ũtarĩ mwĩtĩkia ta aragwĩkĩra maũndũ ũrĩa gũtagĩrĩire? Hihi ũngĩgeria kũrũnga ũndũ ũcio na njĩra ya kũmũnegenia? O na ũngĩhota gũtũma eke ũrĩa ũrenda-rĩ, hihi ũndũ ũcio no ũtũme erute ũhoro wa ma? Ti raithi. No angĩkorũo nĩ ũgũtĩa ũtongoria wa mũthuri waku, no ũtũme kũgĩe na thayũ thĩinĩ wa famĩlĩ, ũgoocithie Jehova, na kwahoteka mũthuri  waku oke ũthathaiya-inĩ wa ma na mũkaaheo kĩheo mũrĩ hamwe.—Thoma 1 Petero 3:1, 2.

14. Mũthuri Mũkristiano angĩka atĩa angĩkorũo ndaraheo gĩtĩo nĩ mũtumia wake ũtarĩ mwĩtĩkia?

¹⁴ Ĩ angĩkorũo ũrĩ mũthuri na nĩ ũrona ta ũtaraheo gĩtĩo nĩ mũtumia waku ũtarĩ mwĩtĩkia? Hihi no ũhũthĩre gĩthũri kũmuonia atĩ wee nĩwe wagĩrĩirũo gũtongoria nĩguo akũhe gĩtĩo makĩria? Tiguo wagĩrĩirũo nĩ gwĩka! Ngai erĩgagĩrĩra ũtongorie na njĩra ya wendo o ta Jesu. (Ef. 5:23) Jesu atongoragia kĩũngano gĩake arĩ na wendo na ũkirĩrĩria. (Luk. 9:46-48) Mũthuri angĩĩgerekania na Jesu, no atũme mũtumia wake erute ũhoro wa ma.

15. Mũthuri Mũkristiano angĩonia mũtumia wake wendo atĩa?

¹⁵ Athuri merĩtwo ũũ: “Inyuĩ athuri-rĩ, endagai atumia anyu na mũtikamarakaragĩre mũrĩ na marũrũ.” (Kol. 3:19) Mũthuri wendete mũtumia wake nĩ amuonagia gĩtĩo na njĩra ya kũmũthikĩrĩria na kũmuonia atĩ mawoni make nĩ ma bata. (1 Pet. 3:7) O na gũtuĩka ti maũndũ mothe angĩka ta ũrĩa mũtumia wake arenda, kaingĩ nĩ amũũragia mawoni make agĩtua matua. (Thim. 15:22) Nĩ ageragia gwĩka maũndũ mangĩtũma aheo gĩtĩo nĩ mũtumia wake handũ ha kũhũthĩra gĩthũri. Mũthuri wendete mũtumia na ciana ciake, no kũhoteke famĩlĩ yake ĩtungatĩre Jehova ĩrĩ na gĩkeno, na ĩkaheo kĩheo kĩa muoyo.

16, 17. Ũrĩ mũndũ mwĩthĩ-rĩ, ũngĩhota atĩa gwĩthema kũrakarĩra aciari aku?

¹⁶ Ĩ angĩkorũo ũrĩ tinĩnja na nĩ ũrona aciari aku ta matarataũkĩrũo nĩwe kana ta marakũgirĩrĩria maũndũ mũno? Kũigua ũũru no gũtũme ũgĩe nganja atĩ gũtungatĩra Jehova nĩguo ũndũ ũrĩa mwega biũ ũtũũro-inĩ. No ũngĩtĩkĩria kũigua ũũru gũtũme ũtige gũtungatĩra Jehova, ndũngĩikara mũno ũtamenyete atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩ ũkũrũmbũyagia gũkĩra aciari aku arĩa mendete Ngai na kĩũngano.

¹⁷ Angĩkorũo aciari aku matiakũrũngire-rĩ, githĩ to ũkorũo na nganja kana nĩ makwendete? (Ahib. 12:8) Rĩngĩ no gũkorũo njĩra ĩrĩa aciari mahũthagĩra gũkũrũnga nĩyo ĩkũrakaragia. Handũ ha kũigua ũũru nĩ ũrĩa marakũrũnga-rĩ, geria kuona atĩ no hakorũo na gĩtũmi kĩrĩa gĩtũmaga meke ũguo. Kwoguo ndũkarakare, no wĩrutanĩrie kwaga kũruta mahĩtia njĩra ĩrĩa mahũthĩra gũkũrũnga. Kiugo kĩa Ngai kiugaga: “Ũrĩa ũtaingĩhagia ndeto nĩwe wĩ na ũmenyi, mũndũ wa ngoro horo nĩwe mũtaũku.” (Thim. 17:27) Wĩigĩre muoroto wa gũtuĩka mũndũ mũgima ũngĩtĩkĩra ũtaaro arĩ na ũhoreri, nĩguo ũgunĩke ũtegwĩciria mũno ũhoro wa njĩra ĩrĩa yahũthĩrũo gũkũrũnga. (Thim. 1:8) Gũkorũo na aciari mendete Jehova nĩ kĩrathimo. Nĩ marĩkoragwo mehaarĩirie gũgũteithia nĩguo ũkaaheo kĩheo kĩa muoyo.

18. Ũtuĩte itua rĩa gũtũũra ũcũthĩrĩirie kĩheo nĩkĩ?

¹⁸ Nĩ wega gwĩcũrania ũhoro wa kĩheo kĩrĩa kĩrĩ mbere itũ, gĩkorũo kĩrĩ gĩa gũthiĩ igũrũ kana gĩa gũgatũũra thĩinĩ wa paradiso. Nĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩa ma tondũ kĩĩranĩirũo nĩ Mũũmbi witũ. Ngai oigĩte ũũ igũrũ rĩgiĩ Paradiso: “Thĩ yothe nĩĩkaiyũrũo nĩ ũhoro wa kũmenya Jehova.” (Isa. 11:9) Andũ arĩa othe magaatũũra thĩinĩ wa thĩ makaarutagwo nĩ Ngai. Kĩu nĩ kĩheo twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria nĩguo tũgakĩona. Kwoguo, iga maũndũ marĩa Jehova eranĩire meciria-inĩ maku na ndũkareke ũndũ o na ũrĩkũ ũgũtunye kĩheo.