Thiĩ harĩ ũhoro

Thiĩ harĩ ũhoro ũrĩa wĩ thĩinĩ

Ciũria Kuuma Kũrĩ Athomi

Ciũria Kuuma Kũrĩ Athomi

Ateithania arĩa Jesu aaririe ũhoro wao ũtukũ wa mũico atanakua maarĩ a, na meetagwo ũguo nĩkĩ?

Ũtukũ wa mũico Jesu atanakua, nĩ aataarire atũmwo ake matigecarĩrie iturũa cia ũnene gatagatĩ-inĩ ka Akristiano arĩa angĩ. Aameerire ũũ: “Athamaki a ndũrĩrĩ metũũgagĩria igũrũ rĩa andũ, nao arĩa marĩ na wathani igũrũ rĩa andũ magetwo Ateithania. Ĩndĩ inyuĩ-rĩ, mũtiagĩrĩirũo gũkorũo mũtariĩ ũguo.”—Luk. 22:25, 26.

Ateithania acio Jesu aaririe ũhoro wao maarĩ a? Mĩcongo, thendi, na maandĩko matiganĩte monanagia atĩ warĩ mũtugo wa Angiriki na Aroma kũhe andũ arĩa maarĩ igweta gĩtĩo na njĩra ya kũmahe rĩĩtwa Euergetes rĩa Kĩngiriki rĩrĩa rĩngĩtaũrũo Ateithania. Andũ ta acio maaheagwo gĩtĩo kĩu tondũ nĩ maakoragwo mateithĩrĩirie ũtungata-inĩ mũna wa mũingĩ.

Athamaki aingĩ nĩ meetagwo Ateithania. Amwe ao nĩ atongoria Amisiri arĩa mooĩkaine ta Ptolemy III Euergetes (aathanaga kĩndũ mwaka wa 247 nginya 222 M.M.M.) na Ptolemy VIII Euergetes II (aathanaga kĩndũ mwaka wa 147 nginya 117 M.M.M.). Mũthamaki wa Roma wetagwo Juliasi Kaisari (aathanaga mwaka wa 48 nginya 44 M.M.M.) na ũngĩ wetagwo Augusuto (aathanaga mwaka wa 31 M.M.M. nginya 14 M.M.) nĩ maarĩ na rĩĩtwa rĩu, na nginya Herode ũrĩa Mũnene, mũthamaki wa Judea no eetagwo ũguo. No kũhoteke Herode aaheirũo rĩĩtwa rĩu Mũteithania nĩ ũndũ wa ũrĩa aagĩrire ngano bũrũri ũngĩ akĩrehera andũ ake arĩa maagũmĩirũo nĩ ng’aragu na nĩ ũndũ wa kũhe athĩni nguo.

Mũthomi ũmwe wa maũndũ ma Bibilia kuuma Njĩrĩmani wĩtagwo Adolf Deissmann, oonanirie atĩ rĩĩtwa Mũteithania nĩ rĩatheremete mũno, ũũ atĩ mũndũ angĩendire kuona mĩcongo igana rĩmwe yandĩkĩtwo rĩĩtwa rĩu nĩ angĩamĩonire na njĩra hũthũ akĩhũthĩra ihinda inini mũno.

Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, Jesu eendaga kuuga atĩa rĩrĩa eerire arutwo ake ũũ: “Ĩndĩ inyuĩ-rĩ, mũtiagĩrĩirũo gũkorũo mũtariĩ ũguo”? Hihi aameeraga matigateithagie mũingĩ, kana gũtindanĩra na maũndũ ma andũ arĩa maamathiũrũrũkĩirie? Aca. Ũndũ ũrĩa Jesu aarũmbũyagia nĩ muoroto ũrĩa maagĩrĩirũo gũkorũo naguo makĩonania ũtana.

Matukũ-inĩ ma Jesu andũ arĩa atongu nĩ meendaga gwĩthondekera rĩĩtwa na njĩra ya kũhaarĩria maũndũ ma gwĩkenia na mathako ihaaro-inĩ, gwaka kũndũ gwa kũhurũkwo na mahekarũ, na gũteithĩrĩria maũndũ mangĩ ta macio. O na kũrĩ ũguo, meekaga ũguo nĩgetha magathĩrĩrio nĩ andũ, magĩe igweta, na nĩguo andũ mamaikĩrie kura. Ibuku rĩmwe riugĩte ũũ: “O na gũtuĩka nĩ kũrĩ andũ maateithanagia marĩ na muoroto mwega, aingĩ meekaga ũguo ĩrĩ njĩra ya kwĩyethera igweta ũteti-inĩ.” Mwerekera ta ũcio wa gwĩcarĩria igweta na gwĩthondekera rĩĩtwa nĩguo Jesu eerire arũmĩrĩri ake metheme.

Mĩaka mĩingĩ thutha ũcio, mũtũmwo Paulo nĩ aatĩtĩrithirie ũndũ ũcio wĩgiĩ gũkorũo na muoroto ũrĩa wagĩrĩire rĩrĩa tũronania ũtaana. Aandĩkĩire Akristiano a Korintho ũũ: “Mũndũ o mũndũ nĩ eke o ũrĩa atuĩte ngoro-inĩ yake, no ndageke ũguo atekwenda kana ta arĩ kũringĩrĩrio, nĩ gũkorũo Ngai endete mũndũ ũheanaga akenete.”—2 Kor. 9:7.