1. Kaingĩ Jehova ahũthagĩra njĩra ĩrĩkũ gũcokia mahoya ma ndungata ciake?

 HIHI nĩ ũĩ atĩ Jehova no akũhũthĩre gũcokia mahoya ma ndungata yake? No akũhũthĩre gũtekũmakania kana ũrĩ mũthuri wa kĩũngano, ndungata ya kĩũngano, painia, kana mũhunjia thĩinĩ wa kĩũngano. Na no akũhũthĩre gũtekũmakania kana ũrĩ mũndũ mwĩthĩ kana ũrĩ mũkũrũ, na gũtekũmakania kana ũrĩ mũrũ wa Ithe witũ kana mwarĩ wa Ithe witũ. Rĩrĩa mũndũ wendete Jehova amũhoya ũteithio, kaingĩ Ngai witũ ahũthagĩra athuri a kĩũngano na ndungata ingĩ ciake njĩhokeku ‘kũũmĩrĩria’ mũndũ ũcio. (Kol. 4:11) Na githĩ ti gĩtĩo kĩnene gũtungatĩra Jehova na aarĩ na ariũ a Ithe witũ na njĩra ĩyo? No tũhote gũteithia na kũũmĩrĩria aarĩ na ariũ a Ithe witũ rĩrĩa kwoimĩra mũrimũ, gĩcanjama, o na kana rĩrĩa maranyarirũo.

2. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ gũteithia arĩa angĩ rĩrĩa gwatuthũka mũrimũ?

² Rĩrĩa gwatuthũka mũrimũ, no ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ harĩ ithuĩ gũteithania mũndũ na ũrĩa ũngĩ. Kwa ngerekano, no twende gũceerera arata aitũ, no rĩngĩ gũtingĩhoteka gwĩka ũguo nĩ ũndũ wa mũrimũ. No twende kũnyita ũgeni andũ matarĩ na ũhoti mũnene wa kĩĩmbeca tũrĩanĩre nao gwitũ mũciĩ, no o na ũndũ ũcio ndũngĩhoteka. No twende gũteithia arĩa angĩ, ĩndĩ no ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ angĩkorũo andũ aitũ a famĩlĩ marĩ na mathĩna. O na kũrĩ ũguo, no twendete gũteithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ, na Jehova nĩ akenaga rĩrĩa tweka ũrĩa wothe tũngĩhota kũmateithia. (Thim. 3:27; 19:17) Nĩ atĩa tũngĩka nĩguo tũmateithie?

3. Tũreruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa athuri a kĩũngano kĩrĩa Desi akoragwo? (Jeremia 23:4)

³ Ũrĩa athuri a kĩũngano mangĩka. Angĩkorũo ũrĩ mũthuri wa  kĩũngano, menya rũũru rwaku wega. (Thoma Jeremia 23:4.) Mwarĩ wa Ithe witũ Desi, ũrĩa ũgwetetwo gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa kĩhĩtũku aaugire ũũ: “Athuri a gĩkundi gitũ kĩa ũtungata nĩ maanyitanagĩra na ithuĩ ũtungata-inĩ na maũndũ-inĩ mangĩ.” b Kĩyo kĩa athuri acio a kĩũngano nĩ gĩatũmire ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ o gũteithia Desi rĩrĩa kĩngʼũki gĩa Korona gĩatuthũkire na agĩkuĩrũo nĩ andũ amwe a famĩlĩ kuumana na mũrimũ ũcio.

4. Nĩ kĩĩ gĩatũmire ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ athuri a kĩũngano gũteithia Desi, na athuri a kĩũngano mangĩĩruta atĩa?

⁴ Desi aaugire ũũ: “Tondũ nĩ ndaiguaga athuri acio a kĩũngano marĩ arata akwa, warĩ ũndũ mũhũthũ harĩ niĩ kũmeera ũrĩa ndaiguaga na mĩtangĩko yakwa.” Nĩ ũndũ ũrĩkũ athuri a kĩũngano mareruta? Rũmbũyagia arĩa marĩ rungu rwaku mbere ya thĩna umĩrĩte. Tuĩka mũrata harĩ o. Kũngĩtuthũka mũrimũ ũngĩgirĩrĩria ũmaceerere, geria kũmateithia kũgerera njĩra ingĩ. Desi aaugire ũũ: “Rĩmwe na rĩmwe, athuri aigana ũna a kĩũngano nĩ mangĩahũũrĩire thimũ kana mandũmĩre ndũmĩrĩri mũthenya-inĩ o ũmwe. Maandĩko marĩa maaheaga nĩ maahutagia ngoro, o na angĩkorũo nĩ ndaamoĩ mbere ĩyo.”

5. Athuri a kĩũngano mangĩhota atĩa kũmenya kĩrĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ marabatara na mamateithie?

⁵ Ũndũ ũmwe ũngĩgũteithia kũmenya kĩrĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ marabatara nĩ kũmooria ciũria itekũmaconorithia. (Thim. 20:5) Hihi marĩ na irio cia kũigana, ndawa, kana indo ingĩ iria mangĩbatara? Hihi marĩ ũgwati-inĩ wa kũũrũo nĩ wĩra wao kana kwaga gwa gũikara? Hihi no mabatare ũmateithie kũhoya ũteithio kuuma kũrĩ thirikari? Desi nĩ aaheirũo ũteithio wa indo iria aabataraga nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ. No ũndũ ũrĩa wamũteithirie mũno gũkirĩrĩria moritũ, nĩ wendo ũrĩa athuri a kĩũngano maamuonirie, na gwĩkĩrũo ngoro nĩo kũgerera Bibilia. Aaugire ũũ: “Athuri a kĩũngano nĩ maahoyaga hamwe na niĩ. O na gũtuĩka ndingĩririkana ciugo iria maahũthĩraga makĩhoya, nĩ ndirikanaga ũrĩa ndaiguaga. Yarĩ njĩra ya Jehova ya kũnjĩra, ‘Ndũrĩ wiki.’”—Isa. 41:10, 13.

6. Andũ thĩinĩ wa kĩũngano mangĩka atĩa nĩguo mateithie arĩa angĩ? (Rora mbica.)

⁶ Ũrĩa andũ arĩa angĩ mangĩka. Nĩ twĩrĩgagĩrĩra athuri a kĩũngano marũmbũiye aarĩ na ariũ a Ithe witũ kĩũngano-inĩ. No Jehova endaga ithuothe twĩkĩre arĩa angĩ ngoro na tũmateithie.  (Gal. 6:10) O na angĩkorũo no kaũndũ kanini tũgwĩkĩra mũndũ mũrwaru, no aigue ekĩrĩtwo ngoro mũno. Mwana no ekĩre andũ arĩa angĩ ngoro na njĩra ya kũmaandĩkĩra kandi kana kũmacorera kĩndũ. Mũndũ mwĩthĩ no erutĩre gũteithia rĩrĩa mwarĩ wa Ithe witũ arabatara mũndũ wa gũtũma handũ kana wa gũthiĩ kũmũgũrĩra indo. Nao andũ angĩ kĩũngano-inĩ hihi no mahote kũrugĩra mũndũ mũrwaru irio na mamũtwarĩre gwake mũciĩ. Ma nĩ atĩ rĩrĩa mũrimũ ũratherema, mũndũ wothe kĩũngano-inĩ nĩ abataraga gwĩkĩrũo ngoro. No tũikaikare thutha wa mĩcemanio nĩguo twarangie na aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũthiũ kwa ũthiũ kana kũgerera mĩtambo. O na athuri a kĩũngano nĩ mabataraga gwĩkĩrũo ngoro. Akristiano amwe nĩ matũmaga ndũmĩrĩri ya gũcokia ngatho kũrĩ athuri a kĩũngano arĩa kaingĩ makoragwo na maũndũ maingĩ ma gwĩka, makĩria rĩrĩa gwatuthũka mũrimũ. Na githĩ ndũkĩrĩ ũndũ mwega harĩ ithuĩ kũhingia itemi ritũ rĩa ‘gũthiĩ na mbere gwĩkĩrana ngoro na gwakanaga mũndũ na ũrĩa ũngĩ!’—1 Thes. 5:11.

7. Nĩ atĩa kũngĩthiĩ thutha wa gĩcanjama?

⁷ Gĩcanjama no kĩgarũre ũtũũro wa mũndũ ta kũbucia kwa riitho. Andũ amwe no morũo nĩ indo ciao, mĩciĩ yao, o na kana endwa ao. Na o na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ macemanagia na maũndũ ta macio. Tũngĩka atĩa nĩguo tũmateithie?

8. Athuri a kĩũngano na ciongo cia famĩlĩ mangĩka atĩa mbere ya gĩcanjama kiumĩrĩte?

⁸ Ũrĩa athuri a kĩũngano mangĩka. Athuri a kĩũngano, teithiai aarĩ na ariũ a Ithe witũ kwĩhaarĩria mbere ya gĩcanjama kiumĩrĩte. Tigagĩrĩrai atĩ andũ othe thĩinĩ wa kĩũngano nĩ maramenya makinya marĩa magĩrĩirũo kuoya nĩguo megitĩre, na ũrĩa mangĩaranĩria na athuri a kĩũngano. Margaret ũrĩa ũgwetetwo gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa kĩhĩtũku aaugire ũũ: “Athuri a kĩũngano gitũ nĩ maarutire gacunjĩ ka mabataro ma gwitũ, gagĩtũteithia kũmenya atĩ ũgwati wa kuumĩra kwa mĩaki ya gĩthaka ndwathirĩte gĩcigo-inĩ gitũ. Maatwĩrire atĩ tũngĩonire kũrĩ na ũgwati, kana anene a thirikari maathane tũthaame mĩciĩ itũ, twagĩrĩirũo kuuma o na ihenya.” Ũtaaro ũcio warĩ wa ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire tondũ ciumia ithano thutha ũcio nĩ kwoimĩrire mwaki mũnene wa gĩthaka warĩ ũgwati mũno. Hĩndĩ ya ũthathaiya wa famĩlĩ, ciongo cia famĩlĩ no ciarĩrĩrie ũrĩa o mũndũ thĩinĩ wa famĩlĩ agĩrĩirũo gwĩka. Angĩkorũo nĩ mwĩhaarĩirie mũrĩ na ciana ciaku, no mũhote gũikara mũhooreire kũngiumĩra gĩcanjama.

9. Athuri a kĩũngano mangĩka mĩbango ĩrĩkũ mbere na thutha wa gĩcanjama?

⁹ Angĩkorũo ũrĩ mũrori wa gĩkundi, ndũgeterere nginya rĩrĩa gĩcanjama kĩriumĩra atĩ nĩguo ũtigĩrĩre ũrĩ na namba cia thimũ cia arĩa othe marĩ gĩkundi-inĩ gĩaku na nĩ ũĩ kũrĩa maikaraga. Andĩka ũhoro ũcio handũ na ũgaikara ũkĩũroraga nĩguo ũtigĩrĩre atĩ nĩ wa ica ikuhĩ. Ũngĩka ũguo, no ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ we gũkinyĩra o mũhunjia kũngiumĩra gĩcanjama na ũmenye kĩrĩa arabatara. Menyithia mũtabarĩri wa kĩama gĩa athuri ũhoro ũcio o na ihenya, nĩguo nake aranĩrie na mũrori wa mũthiũrũrũko. Rĩrĩa ariũ a Ithe witũ acio marutithania wĩra hamwe no mahote gũteithia na njĩra nene. Thutha wa mwaki kuumĩra, mũrori wa mũthiũrũrũko wa kĩũngano kĩrĩa Margaret akoragwo, aaikarire mathaa 36 atarĩ arakoma, agĩtabania mĩbango ya athuri ya gũkinyĩra aarĩ na ariũ a Ithe witũ ta 450 arĩa maabatarire gũthama kwao, na kũmarũmbũiya. (2 Kor. 11:27) Na njĩra ĩyo, nĩ maahotire gũteithia arĩa othe maabataraga handũ ha gũikara.

10. Nĩ kĩĩ gĩtũmaga athuri mone ũrĩ ũndũ wa bata gwĩkĩra ngoro aarĩ na ariũ a Ithe witũ kũgerera Maandĩko? (Johana 21:15)

¹⁰ Athuri nĩo makoragwo na itemi rĩa gũteithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ rĩrĩa maratangĩka,  na kũmekĩra ngoro kũregera Bibilia. (1 Pet. 5:2) Rĩrĩa kwoimĩra gĩcanjama, athuri a kĩũngano magĩrĩirũo kwamba gũtigĩrĩra atĩ gũtirĩ mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũrĩ ũgwati-inĩ, na othe marĩ na irio, nguo, na ha gũikara. No mĩeri mĩingĩ thutha ũcio, andũ arĩa mahĩtũkĩire gĩcanjama nĩ mabataraga gwĩkĩrũo ngoro kũgerera Maandĩko na kũũmĩrĩrio. (Thoma Johana 21:15.) Mũrũ wa Ithe witũ Harold, ũrĩa ũtungataga Kamĩtĩ-inĩ ĩmwe ya Wabici ya Rũhonge na wanaranĩria na aarĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ arĩa manahutio nĩ gĩcanjama, aaugire ũũ: “Andũ acio nĩ moyaga ihinda mangĩgatiga gũtangĩka meciria. No mambĩrĩrie gũcokereria ũtũũro wao, ĩndĩ makorũo magĩtangĩka maririkana ũrĩa moorirũo nĩ mũndũ meendete, kĩndũ meendete, o na kana ũrĩa moonete gĩkuũ na maitho. Kũririkana maũndũ macio no gũtũme macokererũo nĩ kĩeha rĩngĩ. Ũcio nĩ ũndũ wa ndũire, na ti kuonania atĩ matirĩ na wĩtĩkio.”

11. Nĩ maũndũ-inĩ marĩkũ famĩlĩ ingĩbatara gũthiĩ na mbere gũteithĩrĩrio?

¹¹ Athuri a kĩũngano nĩ marũmagĩrĩra ũtaaro wa ‘kũrĩraga hamwe na arĩa mararĩra.’ (Rom. 12:15) Arĩa mahĩtũkĩire gĩcanjama, nĩ mabataraga kũririkanio atĩ Jehova no amendete, na aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ mamendete. Athuri a kĩũngano nĩ mateithagĩrĩria famĩlĩ gũtũũria mũtaratara wao wa kĩĩroho ta kũhoya, kwĩruta, gũthiĩ mĩcemanio, na kũnyitanĩra wĩra-inĩ wa kũhunjia. Ningĩ athuri a kĩũngano nĩ mekĩraga aciari ngoro mateithie ciana ciao kũiga meciria harĩ maũndũ marĩa matangĩthũkio nĩ gĩcanjama o na kĩrĩkũ. Aciari, ririkanagiai ciana cianyu atĩ Jehova arĩkoragwo arĩ Mũrata wacio hingo ciothe na atĩ gũtirĩ hĩndĩ akaaga gũciteithia. Na mũgacitaarĩria atĩ hingo ciothe nĩ irĩkoragwo na famĩlĩ ya thĩ yothe ya aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa makoragwo mehaarĩirie gũciteithia.—1 Pet. 2:17.

12. Andũ arĩa angĩ mangĩteithĩrĩria atĩa rĩrĩa kwagĩa gĩcanjama? (Rora mbica.)

¹² Ũrĩa andũ arĩa angĩ mangĩka. Kũngiumĩra gĩcanjama hakuhĩ na kũrĩa ũikaraga, ũria athuri a kĩũngano ũrĩa ũngĩteithĩrĩria. No gũkorũo hihi ũrĩ na handũ ha gũikara ũngĩheana kwa ihinda hahũthĩrũo nĩ arĩa mathamĩte kwao nĩ ũndũ wa gĩcanjama kana nĩ arĩa merutĩire gũteithĩrĩria. O na rĩngĩ no ũhote gũtwara irio na indo ingĩ kũrĩ ahunjia arĩa marĩ na ũbataro. Kũngiumĩra gĩcanjama kũndũ kũraihu na kũrĩa ũikaraga, ũrĩ o na mweke wa gũteithia. Ũngĩteithia atĩa? Na njĩra ya kũhoera arĩa mahutĩtio nĩ gĩcanjama. (2 Kor. 1:8-11) Ningĩ no ũheane ũteithio wa kĩĩmbeca na njĩra ya kũruta mũhothi wa wĩra wa thĩ yothe. (2 Kor. 8:2-5) Angĩkorũo no ũhote gũthiĩ kũrĩa gĩcanjama gĩkĩkĩte, ũria athuri  ũrĩa ũngĩka nĩguo ũteithĩrĩrie. Ũngĩtĩkĩrio ũteithĩrĩrie, no ũmenyerio nĩguo ũhũthĩrũo kũrĩa kũrabatarania, na ihinda-inĩ rĩrĩa ũrabatarania makĩria.

13. Nĩ moritũ marĩkũ aarĩ na ariũ a Ithe witũ macemanagia namo mabũrũri-inĩ marĩa wĩra witũ ũhũũrĩtwo marubuku?

¹³ Mabũrũri-inĩ marĩa wĩra witũ ũhũũrĩtwo marubuku, aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ maritũhagĩrũo nĩ ũtũũro o na makĩria nĩ ũndũ wa kũnyarirũo. Ihinda-inĩ o rĩu, no macemanagia na moritũ ma kĩĩmbeca, makarũara, na magakuĩrũo nĩ endwa ao. No nĩ ũndũ wa marubuku, athuri a kĩũngano no maremwo gũthiĩ gũceerera arĩa marabatara gwĩkĩrũo ngoro, kana kwaranĩria nao marĩ na wĩyathi. Ũguo nĩguo kwarĩ harĩ Andrei, ũrĩa ũgwetetwo gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa kĩhĩtũku. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wa gĩkundi kĩao gĩa kũhunjia nĩ aarĩ na mathĩna ma kĩĩmbeca. Thutha ũcio mwarĩ wa Ithe witũ ũcio akĩgĩa na aksidenti. Nĩ aabataraga gũthĩnjwo maita maigana ũna, na ndangĩahotire kũruta wĩra. Ariũ a Ithe witũ nĩ maahotire kũmũteithia o na kũrĩ na marubuku na kũrĩ na kĩngʼũki, na Jehova nĩ oonaga maũndũ macio mothe.

14. Athuri a kĩũngano mangĩigĩra arĩa angĩ kĩonereria atĩa harĩ kwĩhoka Jehova?

¹⁴ Ũrĩa athuri a kĩũngano mangĩka. Andrei nĩ aahoire na akĩĩrutanĩria gwĩka ũrĩa angĩahotire. Jehova aacokirie mahoya make na njĩra ĩrĩkũ? Nĩ eekĩrire ngoro aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa mangĩahotire gũteithĩrĩria na njĩra nene makĩria mateithĩrĩrie mwarĩ wa Ithe witũ ũcio. Amwe ao nĩ maamũtwaraga thibitarĩ na angĩ makamũteithĩrĩria kĩĩmbeca. Jehova nĩ aamahotithirie gũteithia o ũrĩa mangĩahotire, na njĩra ĩyo agĩtigĩrĩra atĩ mwarĩ wa Ithe witũ ũcio nĩ ona ũteithio ũrĩa wothe aabataraga. (Ahib. 13:16) Athuri a kĩũngano, hoyagai ũteithio kũrĩ andũ arĩa angĩ rĩrĩa wĩra witũ wĩkĩrĩirũo mĩkaana. (Jer. 36:5, 6) Na ũndũ wa bata makĩria, mwĩhokagei Jehova. No amũteithie kũrũmbũiya mabataro ma aarĩ na ariũ a Ithe witũ.

15. Tũngĩhota atĩa gũtũũria ũrũmwe witũ wa Gĩkristiano rĩrĩa tũranyarirũo?

¹⁵ Ũrĩa andũ arĩa angĩ mangĩka. Rĩrĩa kũrĩ na marubuku, no tũbatare gũcemanagia tũrĩ tũkundi tũnini tũnini. Kwoguo nĩ ũndũ wa bata gũtigĩrĩra atĩ tũraikarania na thayũ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Tũbatiĩ kũrũa na Shaitani no ti kũrũa gatagatĩ-inĩ gaitũ. Ndũgatindanagĩre na mahĩtia ma mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ na ũgeragie gũcokia thayũ o na ihenya rĩrĩa mwaga  kũiguithania. (Thim. 19:11; Ef. 4:26) Koragwo wĩhaarĩirie gũteithia arĩa angĩ. (Tit. 3:14) Ũteithio ũrĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ maaheire mwarĩ wa Ithe witũ ũrĩa ũkũgwetetwo, nĩ wateithirie nginya gĩkundi kĩao gĩa kũhunjia. Nĩ maagĩire na ũrata wa hakuhĩ, makĩhaana ta famĩlĩ.—Thab. 133:1.

16. O ta ũrĩa Akolosai 4:3, 18 yonanĩtie-rĩ, tũngĩteithĩrĩria atĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ rĩrĩa maranyarirũo?

¹⁶ Aarĩ na ariũ a Ithe witũ ngiri nyingĩ no mathiaga na mbere gũtungatĩra Jehova o na mekĩrĩirũo mĩkaana nĩ thirikari. Amwe ao nĩ mohetwo njera nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wao. No tũmahoere, tũhoere famĩlĩ ciao, na tũhoere arĩa meingĩragia ũgwati-inĩ wa gũikio njera magĩthiĩ kũũmĩrĩria aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio, kũmatwarĩra kĩrĩa marabatara, na kũmarũgamĩrĩra igooti-inĩ. c (Thoma Akolosai 4:3, 18.) Ndũkanahũthie ũrĩa mahoya maku mangĩteithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ acio.—2 Thes. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2.

17. Mũngĩĩhaarĩria atĩa o rĩu nĩ ũndũ wa kũnyarirũo?

¹⁷ Mũrĩ na famĩlĩ yaku no mwĩhaarĩrie o rĩu nĩ ũndũ wa kũnyarirũo. (Atũm. 14:22) Ndũgeciragie o ũhoro wa maũndũ moru marĩa ũngĩcemania namo. Handũ ha ũguo, ĩkagĩra hinya ũrata waku hamwe na Jehova na ũgateithia ciana ciaku gwĩka o ũguo. Rĩmwe ũngĩigua ũgĩtigĩra, itũrũragĩra Ngai ngoro yaku. (Thab. 62:7, 8) Mũrĩ famĩlĩ, arĩrĩriai itũmi ciothe iria ingĩtũma mwĩhoke Jehova. d O ta ũrĩa ciana ciaku iteithĩkaga rĩrĩa mwehaarĩria nĩ ũndũ wa gĩcanjama, no taguo ingĩteithĩka mũngĩĩhaarĩria nĩ ũndũ wa kũnyarirũo. Nĩ irĩkoragwo na ũmĩrĩru na ikaigua ihooreire tondũ nĩ ũcirutĩte kwĩhoka Jehova.

18. Nĩ maũndũ marĩkũ tũgaakenera ihinda rĩũkĩte?

¹⁸ Thayũ wa Ngai nĩ ũtũmaga tũigue tũrĩ na ũgitĩri. (Afil. 4:6, 7) Kũgerera thayũ ũcio, Jehova nĩ ahooragĩria ngoro itũ rĩrĩa twahutio nĩ mĩrimũ, gĩcanjama, o na rĩrĩa twanyarirũo. Nĩ ahũthagĩra athuri a kĩũngano marĩ kĩyo gũtũrũmbũiya. Na nĩ atũheete ithuothe mweke wa gũteithania mũndũ na ũrĩa ũngĩ. Thayũ ũrĩa tũkenagĩra ihinda-inĩ rĩrĩ no ũtũteithie kwĩhaarĩria nĩ ũndũ wa magerio manene marĩa marĩũka, o na nginya ‘thĩna ũrĩa mũnene.’ (Mat. 24:21) Hĩndĩ ĩyo, nĩ tũkaabatara gũtũũria thayũ wa meciria na gũteithia arĩa angĩ o nao meke ũguo. No ihinda rĩu rĩahĩtũka, tũtigacemania rĩngĩ na moritũ marĩa matũmaga tũtangĩke. Nĩ tũgaakorũo na thayũ mũkinyanĩru na wa gũtũũra, o ta ũrĩa Jehova endaga tũkorũo naguo.—Isa. 26:3, 4.