Thiĩ harĩ ũhoro

Thiĩ harĩ ũhoro ũrĩa wĩ thĩinĩ

“Jehova” Nĩ Aracokanĩrĩria Famĩlĩ Yake

“Jehova” Nĩ Aracokanĩrĩria Famĩlĩ Yake

“Jehova” Nĩ Aracokanĩrĩria Famĩlĩ Yake

‘Ndamũthaitha mũtũũre muohanĩtio na thayũ ũrĩa uumaga kũrĩ roho.’—EF. 4:1, 3.

ŨNGĨTAARĨRIA ATĨA?

Muoroto wa mũbango wa Ngai wa gũcokanĩrĩria indo nĩ kĩĩ?

‘Tũtũũragia ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho’ atĩa?

Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia ‘gũtuganaga mũndũ na ũrĩa ũngĩ’?

1, 2. Jehova arĩ na muoroto ũrĩkũ harĩ thĩ na andũ?

 FAMĨLĨ. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũũkaga meciria-inĩ maku waigua kiugo kĩu? Nĩ andũ mendaine? Nĩ gĩkeno? Nĩ andũ mararutithania wĩra na muoroto ũmwe? Kana kũndũ kũrĩ na thayũ, gwa gũtũũra, kwĩruta, na gũteithania kĩĩmeciria? No kũhoteke angĩkorũo ũrĩ thĩinĩ wa famĩlĩ ĩrũmbũyanagia. Jehova we mwene nĩwe Mwambĩrĩria wa famĩlĩ. (Ef. 3:14, 15) Muoroto wake warĩ ciũmbe ciake ciothe cia igũrũ na gũkũ thĩ ikenagĩre ũgitĩri, kwĩhokana, na ũrũmwe wa ma.

2 Thutha wa kwĩhia, andũ matiacokire gũkorũo marĩ a famĩlĩ ya Ngai ya igũrũ na thĩ, no muoroto wa Jehova ndwaharaganire. Nĩ agaatigĩrĩra atĩ Paradiso gũkũ thĩ nĩ yaiyũrũo nĩ njiarũa cia Adamu na Hawa. (Kĩam. 1:28; Isa. 45:18) Nĩ ahaarĩirie ũrĩa akaahingia muoroto ũcio. Ĩmwe ya mĩbango ĩyo nĩ yonanĩtio thĩinĩ wa Bibilia nĩ ibuku rĩa Aefeso, rĩrĩa kũndũ kũingĩ rĩarĩrĩirie ũhoro wa ũrũmwe. Rekei tũthuthurie mĩhari ĩigana ũna thĩinĩ wa ibuku rĩu nĩguo tuone ũrĩa tũngĩnyitanĩra na muoroto wa Jehova wa gũcokanĩrĩria ũũmbi wake.

ŨRĨA JEHOVA AKORETWO AGĨĨKA NĨGUO AHINGIE WENDI WAKE

3. Kũringana na Aefeso 1:10, nĩ ũndũ ũrĩkũ Ngai aambĩrĩirie gwĩka rĩrĩa hĩndĩ yake njagĩrĩru yaakinyire, na gĩcunjĩ kĩa mbere kĩambĩrĩirie rĩ?

3 Musa eerire Aisiraeli ũũ: “Jehova Ngai witũ, we wiki nowe Jehova.” (Gũcok. 6:4) Ciĩko na mĩoroto ya Jehova nĩ irĩ ũiguano. Ngai eekire atĩa nĩguo ahingie muoroto wake wa gũcokanĩrĩria ciũmbe ciake ciothe iria irĩ na ũũgĩ? Ciugo cia rũthiomi rũrĩa rwahũthĩrirũo kwandĩka Aefeso 1:8-10 cionanagia atĩ, ‘rĩrĩa hĩndĩ ĩrĩa njagĩrĩru yaakinyire-rĩ,’ nĩ aambĩrĩirie kũhaarĩria mũbango wa kũhingia muoroto wake. (Thoma Aefeso 1:8-10.) Mũbango ũcio ũkoragwo na icunjĩ igĩrĩ. Gĩcunjĩ kĩa mbere kĩhaaragĩria kĩũngano kĩa arĩa aitĩrĩrie maguta, nĩ ũndũ wa muoyo kũrĩa igũrũ Jesu arĩ Mũtwe wao maũndũ-inĩ ma kĩĩroho. Gĩcunjĩ kĩu kĩambĩrĩirie Bendegothito 33 Mahinda Maitũ (M.M.) rĩrĩa Jehova aambĩrĩirie gũcokanĩrĩria arĩa mangĩgathamaka na Kristo kũrĩa igũrũ. (Atũm. 2:1-4) Tondũ arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ matuĩtwo athingu makaagĩrĩra kũheo muoyo nĩ ũndũ wa igongona rĩa ũkũũri rĩa Kristo-rĩ, nĩ mamenyaga kũna atĩ nĩ marĩkĩtie gũtuo “ciana cia Ngai.”—Rom. 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.

4, 5. Gĩcunjĩ gĩa kerĩ kĩa mũbango ũcio wa Ngai kĩhingagia ũndũ ũrĩkũ?

4 Gĩcunjĩ gĩa kerĩ kĩhaaragĩria arĩa magatũũra Paradiso gũkũ thĩ rungu rwa Ũthamaki wa Kĩĩmesia wa Kristo. Arĩa a “kĩrĩndĩ kĩingĩ” nĩo a mbere itari-inĩ rĩu. (Kũg. 7:9, 13-17; 21:1-5) Hĩndĩ ya Wathani wa Mĩaka Ngiri, nĩ mageeturanĩra na bilioni nyingĩ cia arĩa makaariũkio. (Kũg. 20:12, 13) Ta wĩcirie ũrĩa ũriũkio ũkonania ũrũmwe witũ na njĩra nene! Mũthia-inĩ wa mĩaka ĩyo ngiri, ‘indo cia gũkũ thĩ’ nĩ ikaagerio igerio rĩa mũico. Arĩa magakorũo marĩ ehokeku nĩ magaatuo “ciana cia Ngai” cia gũkũ thĩ.—Rom. 8:21; Kũg. 20:7, 8.

5 Ũmũthĩ Jehova nĩ arahaarĩria arĩa aitĩrĩrie maguta gũgaatũũra igũrũ na arĩa a ng’ondu ingĩ thĩinĩ wa Paradiso gũkũ thĩ. No hihi tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe, tũnyitanagĩra atĩa na mũbango ũcio wa Ngai?

‘TŨŨRAI MUOHANĨTIO HAMWE NĨ ROHO’

6. Maandĩko monanagia atĩa atĩ Akristiano nĩ magĩrĩirũo kũũnganaga hamwe?

6 Maandĩko monanagia atĩ no mũhaka Akristiano monganage hamwe. (1 Kor. 14:23; Ahib. 10:24, 25) Gwĩka ũguo to kũhũthĩra kahinda marĩ handũ hamwe, ta ũrĩa andũ mekaga mathiĩ thoko kana ihaaro-inĩ cia mathaako. Ũrũmwe wa ma nĩ makĩria ma ũguo. Tũgĩaga na ũrũmwe ta ũcio rĩrĩa twahũthĩra ũtaaro wa Jehova na tũgetĩkĩra gũtongorio nĩ roho mũtheru wa Ngai.

7. ‘Gũtũũria ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho’ nĩ kuuga atĩa?

7 O na gũtuĩka Jehova nĩ atuĩte arĩa aitĩrĩrie maguta athingu marĩ ciana ciake nao arĩa a ng’ondu ingĩ akamatua athingu marĩ arata kũgerera igongona rĩa ũkũũri rĩa Kristo, twĩ thĩinĩ wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ, gũtirĩagaga kuumĩra ngarari. (Rom. 5:9; Jak. 2:23) Korũo tiguo hatingĩarĩ bata wa kwandĩkĩrũo ũtaaro ũyũ ũtongoretio nĩ roho atĩ ‘tũkiranagĩrĩrie o mũndũ na ũrĩa ũngĩ.’ Tũngĩgĩa na ũrũmwe hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ atĩa? Tũrabatara gũkũria ‘wĩnyihia na ũhoreri.’ Makĩria ma ũguo, Paulo aratwĩkĩra ngoro twĩkagĩre kĩyo ‘gũtũũria ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho, tuohanĩtio na thayũ.’ (Thoma Aefeso 4:1-3.) Kũhũthĩra ũtaaro ũcio nĩ kuuga twathĩkagĩre roho wa Ngai na tũkarekaga ũgĩe na maciaro thĩinĩ witũ. Maciaro macio nĩ kũniina maniinaga ngarari gatagatĩ-inĩ ka andũ, mũgarũ na maũndũ ma mwĩrĩ, marĩa marehaga nyamũkano.

8. Maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ maciaraga nyamũkano na njĩra ĩrĩkũ?

8 Ta rora ũrĩa “maũndũ ma kĩĩmwĩrĩ” maciaraga nyamũkano. (Thoma Agalatia 5:19-21.) Ũmaraya nĩ ũthũkagia ũkuruhanu wa mũndũ na Jehova o hamwe na kĩũngano, naguo ũtharia no ũtigithũkanie ciana na aciari, o na ũtigithũkanie ũrĩa ũtharĩtie na ũrĩa mahikanĩtie nake. Merirĩria kana mĩtugo mĩthũku nĩ ĩniinaga ũrũmwe wa mũndũ na Ngai o na arĩa mendete mũndũ ũcio. Mũndũ o wothe wanageria kũnyitithania indo igĩrĩ na ngamu nĩ oĩ wega atĩ mĩena yerĩ no mũhaka ĩkorũo ĩrĩ mĩtheru nĩguo ĩnyitane wega. Kwĩingĩria mĩtugo-inĩ ya ũũra-thoni kuonanagia mũndũ ndatĩĩte watho wa Ngai wa ũthingu o na hanini. O ũmwe wa maũndũ macio mangĩ ma mwĩrĩ nĩ wamũranagia mũndũ na arĩa angĩ na ũkamwamũrania na Ngai. Mĩtugo ta ĩyo nĩ yũranĩtwo biũ na ngumo cia Jehova.

9. Tũngĩĩthuthuria atĩa kana nĩ ‘twĩkagĩra kĩyo gũtũũria ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho’?

9 Kwoguo, o ũmwe witũ abatiĩ kwĩyũria ũũ: ‘Ndĩĩrutanagĩria na njĩra ĩigana atĩa “gũtũũria ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho, tuohanĩtio na thayũ”? Njĩkaga atĩa rĩrĩa kwagĩa mathĩna? Hihi thiaga gũtambia ũndũ ũcio kũrĩ andũ aingĩ, ngĩenda maanyite mbaru? Hihi njĩrĩgagĩrĩra athuri maingĩrĩre ũhoro ũcio handũ ha kwĩrutanĩria gũcokia thayũ niĩ mwene? Nĩ ndĩĩthemaga andũ amwe nĩguo ndikamaririkanie ũndũ ũrĩa mananjĩka, kana ngatigĩrĩra gũtirĩ hĩndĩ maranguhĩrĩria?’ Hihi ciĩko ta icio no cionanie atĩ tũratũũra kũringana na muoroto wa Jehova wa gũcokanĩrĩria indo ciothe hamwe rĩngĩ thĩinĩ wa Kristo?

10, 11. (a) Gũkorũo na thayũ hamwe na ariũ a Ithe witũ nĩ kwa bata atĩa? (b) Nĩ ciĩko irĩkũ irehaga thayũ na irathimo cia kĩĩroho?

10 Jesu oigire ũũ: “Akorũo nĩũgũtwara kĩheo gĩaku kĩgongona-inĩ kĩrutĩrũo Ngai, na hĩndĩ ĩyo wĩ ho ũririkane atĩ mũrũ wa thoguo arĩ na ũndũ nawe, ta tiga kĩheo kĩu gĩaku o hau kĩgongona-inĩ, ũthiĩ, wambe ũkaiguane na mũrũ wa thoguo, na thutha wa ũguo ũcoke ũkarutĩre Ngai kĩheo gĩaku. Hiũha kũiguana na mũgwĩtia.” (Mat. 5:23-25) Jakubu aandĩkire atĩ ‘maciaro ma ũthingu moimanaga na mahanda ma ũiguano marĩa mahandagwo nĩ arĩa ateithũrani.’ (Jak. 3:17, 18) Kwoguo, tũtingĩhota gũtũũria mĩtugo ya ũthingu hatarĩ thayũ.

11 Kwa ngerekano, kwĩgeragĩrio atĩ thĩinĩ wa mabũrũri marĩa marĩ na mbaara, gĩcunjĩ kĩngĩ kĩa 35 harĩ igana gĩa bũrũri no kĩrĩmwo korũo aikari akuo matikoragwo magĩĩtigĩra mbomu iria itegagwo tĩri-inĩ. Rĩrĩa mbomu yatuthũka, arĩmi matiganagĩria mĩgũnda yao, gũkaaga wĩra icagi-inĩ, nacio taũni ikaaga irio. Na njĩra o ta ĩyo, no tũremwo gũkũra kĩĩroho tũngĩkorũo na mĩerekera ĩrathũkia thayũ gatagatĩ gaitũ na ariũ a Ithe witũ. No tũngĩkorũo nĩ tũrĩhiuhaga kuohanĩra na tũkerutanĩria gwĩka arĩa angĩ maũndũ mega, nĩ tũrĩgĩaga na thayũ na kĩrathimo.

12. Athuri mangĩtũteithia atĩa gũkorũo na ũrũmwe?

12 Makĩria ma ũguo, ‘andũ arĩa tũheetwo marĩ iheo’ no matũteithie mũno kũgĩa na ũrũmwe. Tũheetwo matũteithie ‘tũgaakinyĩrĩra ũhoro wa gwĩtĩkia wĩtĩkio o ũmwe.’ (Ef. 4:8, 13) Rĩrĩa athuri mararutithania wĩra hamwe na ithuĩ ũtungata-inĩ mũtheru na magatũhe ũtaaro mwega wĩhocetie harĩ Kiugo kĩa Ngai, matũteithagia gũthiĩ na mbere kwĩhumba ũmũndũ ũrĩa mwerũ. (Ef. 4:22-24) Hihi nĩ wonaga ũtaaro wao ũrĩ njĩra ya Jehova ya gũkũhaarĩria ũgaatũra thĩinĩ wa thĩ njerũ rungu rwa wathani wa Mũrũwe? Inyuĩ athuri, nĩ mũgeragia kũrũnga andũ arĩa angĩ mwĩna muoroto ũcio?—Gal. 6:1.

‘TUGANAGAI O MŨNDŨ NA ŨRĨA ŨNGĨ’

13. Kũngĩthiĩ atĩa tũngĩaga gwathĩkĩra ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Aefeso 4:25-32?

13 Rĩandĩko rĩa Aefeso 4:25-29 nĩ rĩonanagia mĩtugo twagĩrĩirũo gwĩthema. Ĩmwe ya mĩtugo ĩyo nĩ, kwaria maheeni, marakara, ũgũta, na kwaria ciugo njũru handũ ha iria njega cia gwaka. Mũndũ angĩaga gwathĩkĩra ũtaaro ũcio, no aiguithie roho mũtheru wa Ngai ũũru, amu roho mũtheru ũtũmaga andũ makorũo na ũrũmwe. (Ef. 4:30) Gwathĩkĩra ũndũ ũrĩa ũngĩ Paulo aacokire kwandĩka nĩ kwa bata harĩ thayũ na ũrũmwe: “Eheriai kũrĩ inyuĩ ũhoro wothe wa gũtũũranĩria ũũru ngoro, o na mang’ũrĩka na marakara na gũtetania na kũrumana, na ningĩ mweherie muku wothe. Tuganagai o mũndũ na mũndũ ũrĩa ũngĩ, na mũigũanagĩre tha, mũkĩohanagĩra mehia o mũndũ na mũndũ ũrĩa ũngĩ, o ta ũrĩa Ngai nake amuoheire mehia manyu, arĩ thĩinĩ wa Kristo.”—Eph. 4:31, 32.

14. (a) Kiugo ‘tuganagai’ kĩonanagia atĩa? (b) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũtuĩka atugi?

14 Kiugo ‘tuganagai’ kĩronania atĩ no kũhoteke tũkorũo tũtarĩ atugi na atĩ nĩ tũrabatara kwĩrutanĩria gwĩka ũguo. Githĩ tũtiagĩrĩirũo biũ kwĩmenyeria gwĩciragia maũndũ ma andũ arĩa angĩ mbere ya maũndũ maitũ! (Afil. 2:4) Kwahoteka ũndũ ũrĩa tũrenda kuuga no ũtũme andũ matheke kana ũtũme tuoneke tũrĩ ogĩ, no hihi nĩ mwagĩrĩru? Gwĩciria ũndũ ũcio o mbere no gũtũteithie ‘gũtuĩka atugi.’

KWĨRUTA KUONANIA WENDO NA GĨTĨO THĨINĨ WA FAMĨLĨ

15. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wĩgiĩ ũrĩa Kristo eekagĩra kĩũngano Paulo aagwetire thĩinĩ wa Aefeso 5:28?

15 Bibilia ĩringithanagia ũkuruhanu gatagatĩ ga Kristo na kĩũngano na wa mũthuri na mũtumia wake. Ũndũ ũcio ũratuonia ũrĩa mũthuri aagĩrĩirũo gũtongoria mũtumia wake, na ũrĩa agĩrĩirũo kũmwenda na kũmũrũmbũiya o hamwe na wathĩki ũrĩa mũtumia aagĩrĩirũo kuonania thĩinĩ wa kĩhiko. (Ef. 5:22-33) Rĩrĩa Paulo aandĩkire: ‘Ũguo noguo athuri nao maagĩrĩirũo nĩ kwendaga atumia ao ene, o ta arĩ mĩĩrĩ yao ene-rĩ,’ eendaga kuuga atĩa akiuga “noguo”? (Ef. 5:28) Ciugo iria aambĩte kwaria cionanagia ũrĩa ‘Kristo eendire kanitha, akĩya kwĩneana nĩ ũndũ waguo; nĩgetha aũtherie, nĩ kũũthambia aũthambirie na maĩ hamwe na ũhoro.’ Hatarĩ nganja, nĩguo mũthuri eke maũndũ kũringana na muoroto wa Jehova wa gũcokanĩrĩria indo ciothe harĩ Kristo, no mũhaka ahingagĩrie famĩlĩ yake mabataro ma kĩĩroho.

16. Moimĩrĩro makoragwo marĩ marĩkũ rĩrĩa aciari mahingia wĩra wao wa Kĩĩmandĩko kwao mĩciĩ?

16 Aciari mabatiĩ kũririkana atĩ wĩra ũrĩa marutaga maheetwo nĩ Jehova. Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ, thĩinĩ wa thĩ ũmũthĩ, andũ aingĩ nĩ “maagĩte wendani ũrĩa wa ndũire.” (2 Tim. 3:1, 3) Maithe maingĩ nĩ maatiganĩirie wĩra wao—ũndũ ũrĩa ũtũmĩte ciana ciao ithũke. No Paulo aataarire arũme Akristiano ũũ: “Mũtikanarakarie ciana cianyu, no kũrera mũcirerage na mũrutanĩre o na mũtaarĩre ũrĩa wa Mwathani.” (Ef. 6:4) Hihi nĩkũ kũngĩ tiga mũciĩ mwana angĩĩruta rĩa mbere kuonania wendo na wathĩki? Aciari arĩa magacĩire harĩ kũruta ciana ciao maũndũ macio makoragwo magĩĩka kũringana na mũbango wa Jehova. Mĩciĩ itũ ĩngĩkorũo ĩrĩ kũndũ kũrĩ na wendo tũthengetie biũ marakara na kwaria ciugo njũru, tũngĩkorũo tũkĩruta ciana citũ maũndũ ma bata megiĩ kuonania wendo na gũtĩa watho. Ũndũ ũcio no ũcihaarĩrie gũgaatũũra thĩinĩ wa thĩ njerũ ya Ngai.

17. Tũrabatara gwĩka atĩa nĩguo tũhote gũtooria Mũcukani?

17 Nĩ tũrabatara kũmenya atĩ Mũcukani, o we warĩ wa mbere gũthũkia thayũ wa igũrũ na thĩ, nĩ arĩgeragia mũno kũniina kĩyo gitũ gĩa gwĩka wendi wa Ngai. Nĩ ma, muoroto wa Shaitani ũrahinga o ũrĩa ndigano iraingĩha, andũ magathuura gũikarania handũ ha kũhikania, na ihiko cia arũme kwa arũme igetĩkĩrio. Tũtiĩtĩkagĩra mĩtugo kana mĩerekera itũ ĩhaanane na ĩrĩa ĩrĩ thĩinĩ wa thĩ. Kristo nĩwe kĩonereria gitũ. (Ef. 4:17-21) Nĩkĩo tũtaarĩtwo ũũ: “Wĩohei indo ciothe cia Ngai cia ita” nĩguo tũhote gũtooria Mũcukani na ndaimono ciake.—Thoma Aefeso 6:10-13.

‘TŨŨRAI MWENDAINE’

18. Nĩ kĩĩ kũna kĩrehaga ũrũmwe witũ wa Gĩkristiano?

18 Wendo nĩguo kũna ũrehaga ũrũmwe witũ wa Gĩkristiano. Ngoro citũ ciiyũrĩtwo nĩ wendo harĩ ‘Mwathani witũ ũmwe,’ harĩ ‘Ngai witũ ũmwe,’ na harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ, tũtuĩte itua rĩa ‘gũtũũria ngwatanĩro ĩrĩa yumaga kũrĩ roho tuohanĩtio na thayũ.’ (Ef. 4:3-6) Jesu nĩ aahoire wendo ta ũcio ũũ: “Ti aya oike ndĩrahoera; ndahoera arĩa nao marĩkoragũo meĩ’hokete nĩ ũndũ wa ciugo ciao; atĩ othe matuĩke ũmwe ki; o ta ũguo wee, Awa, wĩ thĩinĩ wakwa, na niĩ ndĩ thĩinĩ waku, o nao magĩe thĩinĩ witũ . . . Na niĩ ngĩmamenyithia rĩĩtwa rĩaku, na no ndĩĩmamenyithagia rĩo; nĩ getha wendani ũrĩa ũnyendete naguo ũikarage thĩinĩ wao, o na niĩ njikarage thĩinĩ wao.”—Joh. 17:20, 21, 26.

19. Wĩhotorete gwĩka atĩa?

19 Tũngĩkorũo na ũndũ tũrarũa naguo thĩinĩ witũ nĩ ũndũ wa kwaga gũkinyanĩra-rĩ, rekei wendo ũtũtindĩkage kũhoya ũũ ta mũtungi wa Thaburi: “Gwatania ngoro yakwa ĩtuĩke o ya gwĩtigagĩra rĩĩtwa rĩaku.” (Thab. 86:11) Rekei twĩhotore kũregana na njĩra cia Mũcukani cia gũtũraihanĩrĩria na Ithe witũ mwendani na arĩa etĩkĩrĩku harĩ we. Wĩrutanĩriei “kwĩgerekania na Ngai, ta ciana ciendetwo mũno; na mũtũũre mwendaine,”—thĩinĩ wa famĩlĩ, ũtungata, o na kĩũngano-inĩ.—Ef. 5:1, 2.

[Ciũria cia wĩruti]

[Mbica karatathi ka 29]

Agatiga kĩheo kĩu gĩake o hau kĩgongona-inĩ, agathiĩ kũiguana na mũrũ wa Ithe

[Mbica karatathi ka 31]

Aciari, rutai ciana cianyu kuonanagia gĩtĩo