Wee Wĩ Mũramati Wĩhoketwo!
Wee Wĩ Mũramati Wĩhoketwo!
“Inyuĩ-rĩ, mwene inyuĩ ti inyuĩ.” —1 KOR. 6:19.
ŨNGĨCOKIA ATĨA?
Wĩra wa aramati a tene wakoragwo ũrĩ ũrĩkũ?
Nĩ maũndũ marĩkũ aramati othe a Ngai mehokeirũo?
Twagĩrĩirũo gũkorũo na mawoni marĩkũ harĩ wĩra wa ũramati ũrĩa twĩhokeirũo?
1. Andũ makoragwo na mawoni marĩkũ megiĩ wĩyathi?
MĨAKA ta 2,500 mĩhĩtũku, mwandĩki ũmwe Mũgiriki aandĩkire ũũ: “Gũtirĩ mũndũ ũtuĩkaga ngombo nĩ kwenda.” Andũ aingĩ ũmũthĩ no metĩkanie na ciugo icio. Ũkombo ũrehaga mbica ya andũ ahinyĩrĩrie na matarĩ na wĩyathi, arĩa wĩra wao na kwĩima kwao kũgunaga arĩa mamaathaga no ti o ene.
2, 3. (a) Ngombo cia kwĩyendera kana ndungata cia Kristo iheetwo mawĩra marĩkũ? (b) Nĩ ciũria irĩkũ ciĩgiĩ ũramati tũkwarĩrĩria?
2 O na kũrĩ ũguo, Jesu oigire atĩ arũmĩrĩri ake mangĩgatuĩka ndungata irĩ na wĩnyihia, kana ngombo. No ũkombo ũcio wa Akristiano a ma ti wa kũmaagĩra gĩtĩo, kana kũmahinyĩrĩria. Nĩ ngombo ikenagĩra gũkorũo iheetwo wĩra mwega, gĩtĩo, na ikehokwo. Kwa ngerekano-rĩ, ta wĩcirie ciugo iria Jesu oigire ciĩgiĩ “ngombo” ĩmwe kahinda kanini mbere ya gĩkuũ Gĩake. Kristo oigĩte atĩ kũrĩ mawĩra angĩkehokera “ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ.”—Mat. 24:45-47.
3 Rora wone atĩ rĩandĩko-inĩ rĩngĩ rĩringaine na rĩu, ngombo ĩyo ĩĩtĩtwo ‘mũrori indo kana mũramati.’ (Thoma Luka 12:42-44.) Akristiano aingĩ ehokeku ũmũthĩ ti a itari rĩa mũrori indo ũcio mwĩhokeku. O na kũrĩ ũguo, Maandĩko monanagia atĩ arĩa othe matungatagĩra Ngai nĩ aramati. Nĩ mawĩra marĩkũ makonainie na ũramati ũcio? Twagĩrĩirũo gũkorũo na mawoni marĩkũ kwerekera mawĩra macio? Nĩguo tũmenye, rekei tũthuthurie wĩra wa aramati mahinda-inĩ ma tene.
WĨRA WA ARAMATI
4, 5. Aramati a mahinda ma tene maaheagwo mawĩra marĩkũ? Heana ngerekano.
4 Mahinda-inĩ ma tene, mũramati indo kaingĩ aakoragwo arĩ ngombo ĩĩhoketwo ĩrĩa yaheagwo wĩra wa kũrũgamĩrĩra nyũmba kana biacara cia mũmĩathi. Kaingĩ aramati maakoragwo maheetwo ũhoti mũigana mũna na makaheo wĩra wa kũrũgamĩrĩra indo, mbeca na ndungata iria ingĩ. No tuone ũndũ ũcio ũhoro-inĩ wĩgiĩ Eliezeri, ũrĩa wehokeirũo kũrora indo cia Iburahimu ciothe. No kũhoteke Eliezeri nĩwe waatũmĩtwo nĩ Iburahimu bũrũri wa Mesopotamia agacarĩrie mũrũ wake Isaka mũtumia. Ũcio warĩ wĩra wa bata mũno na mũnene!—Kĩam. 13:2; 15:2; 24:2-4.
5 Jusufu, mũcũkũrũ wa Iburahimu, aaramataga nyũmba ya Potifaru. (Kĩam. 39:1, 2) Thutha-inĩ, Jusufu o nake akĩgĩa na mũramati, ũrĩa waheetwo wĩra wa kũrũgamĩrĩra “andũ a nyũmba ya Jusufu.” Mũramati ũcio nĩwe watugire ariũ a nyina na Jusufu arĩa ikũmi. Ningĩ rĩrĩa aathirũo nĩ Jusufu, nĩ aabangire maũndũ megiĩ gĩkombe kĩa betha kĩrĩa “kĩayĩtwo.” Hatarĩ nganja, aramati nĩ maakoragwo mehokeirũo mawĩra manene.—Kĩam. 43:19-25; 44:1-12.
6. Athuri Akristiano makoragwo na mawĩra marĩkũ ma ũramati?
6 Karine nyingĩ thutha ũcio, mũtũmwo Paulo aandĩkire atĩ athuri Akristiano nĩ ‘arori a indo cia Ngai.’ (Tit. 1:7) Tondũ mamũrĩtwo marĩithagie “rũũru rũa Ngai,” arori nĩ maheanaga ũtaaro na magatongoria ciũngano. (1 Pet. 5:1, 2) Ma nĩ atĩ, mawĩra mao nĩ matiganĩte. Kwa ngerekano, arori aingĩ Akristiano ũmũthĩ matungataga kĩũngano kĩmwe. No arori arĩa magendaga matungataga ciũngano nyingĩ. Nao arĩa marĩ Kamĩtĩ-inĩ cia Wabici cia Honge marũmbũyagia ciũngano cia bũrũri wothe. No othe merĩgagĩrĩrũo mahingie mawĩra mao marĩ na wĩhokeku; othe nĩ “makorio” nĩ Ngai.—Ahib. 13:17.
7. Tũmenyaga atĩa atĩ Akristiano othe nĩ aramati na njĩra ĩmwe kana ĩrĩa ĩngĩ?
7 Ĩ nao Akristiano aingĩ ehokeku arĩa matakoragwo marĩ arori? Mũtũmwo Petero aandĩkĩire Akristiano othe marũa, akiuga ũũ: “O ta ũrĩa o mũndũ wanyu aheetwo kĩheo kiumanĩte na Wega wa Ngai-rĩ, tungatanagĩrai o ro ũguo, ta mũrĩ aramati ega a Wega wa Ngai, ũrĩa wa mĩthemba mĩingĩ.” (1 Pet. 1:1; 4:10) Nĩ ũndũ wa wega wake, Ngai nĩ atũheete ithuothe iheo, indo, kana ũhoti ũrĩa tũngĩhũthĩra kũguna athathaiya arĩa angĩ. Kwoguo, arĩa othe matungatagĩra Ngai nĩ aramati, nake nĩ amaheete wĩra mwega, akamatĩa, na akamehoka.
ITHUĨ TŨRĨ A NGAI
8. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũmwe wa bata tũbataraga kũririkana?
8 Rĩu tũkwarĩrĩria maũndũ matatũ marĩa tũrĩ aramati tũbataraga kũririkana. Ũndũ wa mbere: Ithuothe tũrĩ a Ngai na no mũhaka twĩke ũrĩa endaga. Paulo aandĩkire ũũ: “Inyuĩ-rĩ, mwene inyuĩ ti inyuĩ, nĩ ũndũ nĩ kũgũrũo mwagũrirũo, mũgĩkĩrutĩrũo kĩndũ kĩĩ goro,” thakame ya igongona ya Kristo. (1 Kor. 6:19, 20) Tondũ ithuĩ tũrĩ a Jehova, nĩ twagĩrĩirũo gwathĩkagĩra maathani make, o mo matakoragwo me maritũ. (Rom. 14:8; 1 Joh. 5:3) Ningĩ nĩ tũkoragwo tũrĩ ngombo cia Kristo. O ta aramati a tene, nĩ tũheetwo wĩyathi mũingĩ—no wĩyathi witũ nĩ ũrĩ mĩhaka. No mũhaka tũrute mawĩra marĩa tũheetwo kũringana na ũrĩa twĩrĩtwo. O na angĩkorũo tũrĩ na mĩeke ĩrĩkũ ya ũtungata, tũrĩ o ndungata cia Ngai na cia Kristo.
9. Jesu aataarĩirie atĩa ũkuruhanu gatagatĩ-inĩ ka ngombo na mwathi wayo?
9 Jesu nĩ atũteithagia gũtaũkĩrũo nĩ ũkuruhanu ũrĩa ũkoragwo ho gatagatĩ-inĩ ka ngombo na mwathi wayo. Hĩndĩ ĩmwe nĩ eerire arutwo ake ũhoro wĩgiĩ ngombo ĩmwe yacokire mũciĩ thutha wa kũruta wĩra mũthenya mũgima. Hihi mwathi wayo aamĩrire: “Ũka o rĩu, ũikare metha-inĩ ũrĩe irio”? Aca. Oigire ũũ: “Thondeka irio, ndĩe; na wĩhotore, ũndehere irio, o nginya ndĩĩkorũo ndĩkĩtie kũrĩa na kũnyua; na thutha ũcio, wee ũcoke ũrĩe na ũnyue.” Jesu aahũthĩrire ngerekano ĩyo atĩa? ‘Noguo o na inyuĩ, mwarĩkia gwĩka maũndũ marĩa mothe mwathĩtwo, ugagai atĩrĩ, Tũrĩ ngombo itarĩ uumithio; twĩkĩte o maũndũ marĩa twagĩrĩirũo nĩ gwĩka.’—Luk. 17:7-10.
10. Nĩ kĩĩ kĩonanagia atĩ Jehova nĩ akenagĩra kĩyo gitũ gĩa kũmũtungatĩra?
10 Hatarĩ nganja, Jehova nĩ akenagio nĩ kĩyo gitũ gĩa kũmũtungatĩra. Bibilia ĩtũmagĩrĩria ũũ: “Ngai ndaagĩte kĩhooto; ndangĩriganĩrũo nĩ wĩra wanyu, o na wendani ũrĩa mwonanirie nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩake.” (Ahib. 6:10) Jehova ndarĩ hĩndĩ atwĩraga twĩke maũndũ tũtangĩhota gwĩka. Makĩria ma ũguo, ũndũ o wothe atwĩraga twĩke nĩ wa gũtũguna na ndũrĩ hĩndĩ ũkoragwo ũrĩ mũritũ mũno. Ningĩ, kũringana na ngerekano ya Jesu, ngombo ndĩkaga maũndũ nĩguo ĩĩkenie na njĩra ya kũiga wendi wayo mbere. Ũndũ ũrĩa tũreruta nĩ atĩ, rĩrĩa tweyamũrĩra Ngai, tũthuuraga kũiga wendi wake mbere ũtũũro-inĩ witũ. Githĩ ndũgwĩtĩkania na ũndũ ũcio?
ŨRĨA JEHOVA ENDAGA ITHUOTHE TWĨKE
11, 12. Tũrĩ aramati-rĩ, nĩ ngumo ĩrĩkũ arĩ o mũhaka tuonanie na nĩ ũndũ ũrĩkũ arĩ o mũhaka twĩtheme?
11 Ũndũ wa kerĩ nĩ atĩ: Tũrĩ aramati, ithuothe tũrũmagĩrĩra ithimi oro imwe cia mũthingi. Nĩ ma, mawĩra mamwe maheagwo o andũ anini thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano. No maũndũ marĩa maingĩ nĩ mahanaine harĩ andũ othe. Kwa ngerekano, tũrĩ arũmĩrĩri a Kristo na Aira a Jehova, nĩ twathĩtwo twendanage. Jesu oigire atĩ wendo nĩguo ũmenyithanagia Akristiano a ma. (Joh. 13:35) No wendo witũ tũtionagia o aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Nĩ twĩrutanagĩria kuonania wendo kwerekera arĩa tũtetainwo thĩinĩ wa wĩtĩkio. Ũcio nĩ ũndũ ithuothe tũngĩhota na twagĩrĩirũo gwĩka.
12 Ningĩ nĩ twendagwo tũkorũo na mĩthiĩre mĩega. Hatarĩ nganja nĩ twendaga gwĩthema mĩthiĩre na mĩtũũrĩre ĩrĩa ĩkaananĩtio thĩinĩ wa Kiugo kĩa Ngai. Paulo aandĩkire ũũ: “Ahũri-maraya-rĩ, kana ahoi-mĩhianano, kana itharia, kana arĩa metuaga ta aka, kana arũme arĩa magwataga arũme arĩa angĩ-rĩ, kana aici, kana andũ a riitho iraya, kana arĩa arĩu, kana arumani, o na kana ahahanyi-rĩ, acio othe gũtirĩ ũkagaya ũthamaki wa Ngai.” (1 Kor. 6:9, 10) Ti itherũ, nĩ tũbataraga kĩyo nĩguo twĩke kũringana na ithimi cia Ngai cia ũthingu. No kĩyo ta kĩu nĩ kĩagĩrĩire, tondũ nĩ gĩtũgunaga na njĩra nyingĩ, ta gũkorũo na mũtũũrĩre ũrĩ na ũgima mwega wa mwĩrĩ, gũikarania na arĩa angĩ tũrĩ na thayũ, na kũgĩa na mũrũgamo mwĩtĩkĩrĩku harĩ Ngai.—Thoma Isaia 48:17, 18.
13, 14. Nĩ wĩra ũrĩkũ ũheetwo Akristiano othe, na twagĩrĩirũo kũwona atĩa?
13 Ningĩ, ririkana atĩ mũramati nĩ aakoragwo na wĩra wa kũruta. O na ithuĩ nĩ tũrĩ. Nĩ tũheetwo kĩheo kĩa goro—ũmenyo wa ma. Ngai erĩgagĩrĩra tũkinyĩrie arĩa angĩ ũmenyo ũcio. (Mat. 28:19, 20) Paulo aandĩkire ũũ: ‘Ithuĩ-rĩ, mũndũ nĩ akĩonage ta tũrĩ o njaguti cia Kristo, na tũrĩ aramati a maũndũ marĩa ma hitho ma Ngai.’ (1 Kor. 4:1) Paulo nĩ aamenyaga atĩ ũramati ũcio wabataraga arũmbũiye mũno “maũndũ marĩa ma hitho” o hamwe na kũruta arĩa angĩ maũndũ macio arĩ na wĩhokeku kũringana na ũrĩa aathĩtwo nĩ Mwathi wake, Jesu Kristo.—1 Kor. 9:16.
14 Ningĩ-rĩ, kũhunjĩria arĩa angĩ ũhoro wa ma nĩ gĩĩko kĩa wendo. Hatarĩ nganja, maũndũ ma Mũkristiano ũmwe nĩ ngũrani na ma ũrĩa ũngĩ. Ti othe mangĩhota kũhingia maũndũ mahaanaine ũtungata-inĩ. Jehova nĩ oĩ ũguo. Ũndũ ũrĩa wa bata nĩ gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota tũrĩ mũndũ kĩũmbe. Na njĩra ĩyo tũkonania wendo ũtarĩ wa mwĩyendo harĩ Ngai na andũ arĩa angĩ.
BATA WA GŨKORŨO TŨRĨ EHOKEKU
15-17. (a) Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata mũramati akorũo arĩ mwĩhokeku? (b) Jesu aahũthĩrire ngerekano ĩrĩkũ kuonania moimĩrĩro ma kwaga wĩhokeku?
15 Ũndũ wa gatatũ ũrĩa ũkuruhaine na macio mangĩ merĩ nĩ ũyũ: No mũhaka tũkorũo tũrĩ andũ ehokeku. Mũramati no akorũo na ũhoti na ngumo nyingĩ njega, ĩndĩ no ikorũo irĩ cia tũhũ angĩaga wathĩki kana akorũo atarĩ mwĩhokeku harĩ mwathi wake. Wĩhokeku nĩ wa bata nĩguo mũramati agaacĩre wĩra-inĩ wake. Ririkana atĩ Paulo aandĩkire ũũ: “Naho ha ũhoro wa aramati-rĩ, no mũhaka mũndũ ta ũcio akoragwo arĩ wa kwĩhokeka.”—1 Kor. 4:2.
16 No tũkorũo na ma atĩ, tũngĩkorũo tũrĩ ehokeku, nĩ tũrĩrathimagwo. Tũngĩaga wĩhokeku, tũtingĩthiĩ wega. Nĩ tuonaga ũrutani ũcio ngerekano-inĩ ya Jesu ya taranda. Ngombo iria ‘cionjorithirie’ mbeca cia mwathi wao irĩ na wĩhokeku nĩ ciagathĩrĩirio na ikĩrathimwo mũno. Ngombo ĩrĩa ĩtaahũthĩrire wega kĩrĩa mwathi wayo aamĩhokeire yatuĩrĩirũo atĩ yarĩ “njũru,” ‘ngũta,’ na ‘ĩtarĩ bata.’ Ĩgĩtunywo taranda ĩrĩa yaheetwo, na ngombo ĩyo ĩgĩikio nja.—Thoma Mathayo 25:14-18, 23, 26, 28-30.
17 Harĩ hĩndĩ ĩngĩ Jesu onanirie moimĩrĩro ma kwaga wĩhokeku. Oigire ũũ: “Nĩkwarĩ mũndũ warĩ gĩtonga, nake nĩaarĩ na mũrori wa indo ciake; ũcio nake agĩthitakwo kũrĩ we, atĩ nĩaaitangaga indo ciake. Akĩmwĩta akĩmũũria atĩrĩ, Ũhoro ũcio waku njiguĩte nĩ atĩa? Ta ‘he ũhoro wa wĩra ũcio ndakũheire; nĩ gũkorũo ndũngĩhota gũikara ũkĩroraga indo ciakwa.” (Luk. 16:1, 2) Nĩ ũndũ wa gũitanga indo cia mwathi wake, mũramati ũcio akĩingatwo. Harĩ ũndũ wa bata mũno tũreruta! Hatarĩ nganja tũtingĩenda kũruta mawĩra marĩa tũheetwo tũtarĩ na wĩhokeku.
HIHI NĨ ŨNDŨ WA ŨŨGĨ KWĨRINGITHANIA NA ARĨA ANGĨ?
18. Nĩkĩ tũtiagĩrĩirũo kwĩringithania na andũ arĩa angĩ?
18 O ũmwe witũ no eyũrie atĩrĩ, ‘Niĩ nyonaga wĩra wakwa wa ũramati atĩa?’ Mathĩna no moimĩre tũngĩĩringithania na andũ arĩa angĩ. Bibilia ĩtũtaaraga ũũ: “Nĩ kaba o mũndũ aroragie wĩra wake mwene; na hĩndĩ ĩo-rĩ, ũndũ wake wa kwĩrahĩra nĩũgakorũo wĩ wake we mwene, na ti wa mũndũ ũngĩ.” (Gal. 6:4) Handũ ha kũringithania maũndũ marĩa twĩkaga na marĩa andũ angĩ mareka, twagĩrĩirũo gwĩciria igũrũ rĩgiĩ kĩrĩa ithuĩ tũngĩhota gwĩka. Gwĩka ũguo nĩ kũrĩtũgitagĩra tũtikagĩe mwĩtĩo o hamwe na kwaga gũkua ngoro. Tũgĩĩthuthuria, nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ maũndũ nĩ macenjagia. Nĩ ũndũ wa mũrimũ, ũkũrũ, kana mawĩra matiganĩte, no gũkorũo tũtingĩhota gwĩka maũndũ marĩa mothe twekaga. Ĩndĩ, no gũkorũo no tũhote gwĩka makĩria ma ũrĩa tũreka rĩu. Angĩkorũo nĩguo-rĩ, githĩ ti wega tũgerie kuongerera kĩyo?
19. Tũngĩaga kũheo mweke mũna wa ũtungata-rĩ, nĩkĩ tũtiagĩrĩirũo gũkua ngoro?
19 Ũndũ ũngĩ twagĩrĩirũo gwĩciria nĩ mawĩra marĩa twĩhokeirũo kana marĩa twĩriragĩria. Kwa ngerekano, mũrũ wa Ithe witũ no erirĩrie gũtungata arĩ mũthuri wa kĩũngano kana kũheo icunjĩ thĩinĩ wa igomano na irũrũngano. Nĩ wega kwĩrutanĩria nĩguo twagĩrĩre kũheo mĩeke ta ĩyo, ĩndĩ tũtiagĩrĩirũo gũkua ngoro tũngĩaga kũmĩkinyĩra rĩrĩa tũngĩkorũo twĩrĩgĩrĩire. Nĩ ũndũ wa itũmi tũtangĩhota kũmenya, mĩeke ĩmwe no yoe ihinda iraihu gũkĩra ũrĩa tũrerĩgĩrĩra. Ririkana atĩ Musa onaga ta eeharĩirie gũtongoria ciana cia Isiraeli kuuma Misiri, ĩndĩ no mũhaka angĩetereire mĩaka 40 agĩgeka ũguo. Ũndũ ũcio nĩ wamũheire ihinda rĩa kũigana gũkũria ngumo iria aabataraga nĩguo ahote gũtongoria andũ acio aremi.—Atũm. 7:22-25, 30-34.
20. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩa Jonathani?
20 Rĩmwe na rĩmwe no twage kũheo mweke mũna wa ũtungata. Ũguo nĩguo gwathire harĩ Jonathani. Aarĩ mũrũ wa Saulu na kwoguo nĩwe ũngĩatuĩkire mũthamaki wa Isiraeli. No rĩrĩ, Ngai aathuurire Daudi, mwanake mũnini kũmũkĩra, atuĩke mũthamaki. Hihi Jonathani aaiyũkirie itua rĩu atĩa? Nĩ eetĩkanirie narĩo na agĩteithĩrĩria Daudi o na gũtuĩka gwĩka ũguo nĩ kwaingĩragia muoyo wake ũgwati-inĩ. Eerire Daudi ũũ: “Nĩũgatuĩka mũthamaki wa gũthamakĩra Isiraeli, na niĩ nduĩke wa thutha waku.” (1 Sam. 23:17) Ũreruta ũndũ ũrĩkũ? Jonathani nĩ eetĩkĩrire ũrĩa gwathire, na ndaiguĩrĩire Daudi ũiru ta ithe. Handũ ha kũigua ũiru nĩ ũndũ wa mĩeke ĩrĩa andũ arĩa angĩ mangĩkorũo mehokeirũo, nĩ wega ithuothe twĩrutanĩrie kũrũmbũiya mawĩra marĩa tũheetwo. No tũkorũo na ma atĩ thĩinĩ wa thĩ njerũ, Jehova nĩ agaatigĩrĩra atĩ merirĩria marĩa magĩrĩire ma ndungata ciake ciothe nĩ maahingio.
21. Twagĩrĩirũo kuona wĩra witũ wa ũramati atĩa?
21 Rekei tũririkanage atĩ tũrĩ aramati mehoketwo, tũtikoragwo tũhaana ta ngombo iria ihinyagĩrĩrio na igekwo maũndũ moru. Tũkoragwo tũrĩ ngũrani biũ. Nĩ tũkenagĩra mĩeke ya mwanya mũno, ta kwĩhokerũo wĩra ũrĩa ũtagaacokerũo-o-rĩ wa kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria ma mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ. O tũgĩkaga ũguo, nĩ tũkenagĩra wĩyathi mũingĩ tũkĩruta mawĩra marĩa twĩhokeirũo. Kĩrekei tũkoragwo tũrĩ aramati ehokeku. Ningĩ rekei tũkenagĩre mweke ũrĩa tũheetwo wa gũtungatĩra Ũrĩa mũnene makĩria igũrũ na thĩ.
[Ciũria cia wĩruti]
[Mbica karatathi ka 12]
Rekei tũrutage wĩra ũrĩa twĩhokeirũo tũrĩ na wĩhokeku
