“NDĨNGĨRIGANĨRA!” Ũguo nĩguo andũ aingĩ mooigaga igũrũ rĩgiĩ “Creation Drama.” Yokire o hĩndĩ ĩrĩa yagĩrĩire na arĩa maamĩroreire matũire mamĩririkanaga. Hatarĩ nganja, “Creation Drama” nĩ yakinyĩirie andũ ũhoro na njĩra nene na ĩkĩgoocithia Jehova kahinda kanini mbere ya wathani wa Hitler kwambĩrĩria kũnyarira andũ a Jehova a Rũraya. No hihi “Creation Drama” yarĩ ndũũ?

Mwaka wa 1914, gĩikaro kĩnene kĩa Aira a Jehova thĩinĩ wa Brooklyn, New York, U.S.A., nĩ kĩarutire drama yetagwo “Photo-Drama of Creation.” Yarĩ thenema ya mathaa manana ya kuonania mbica irathiĩ irũmanĩrĩire irĩ na rangi na mĩgambo. Nĩ yeroreirũo nĩ andũ milioni nyingĩ thĩinĩ wa thĩ. Mwaka wa 1914 nĩ kwarutirũo ĩngĩ ngũha-ngũhĩ yatariĩ o ta ĩyo yetagwo “Eureka Drama.” No gũkinyĩria mĩaka ya 1920, mbica icio, mĩkwa ya thenema, na macini cia kuonania ciarĩ thiru mũno. Ĩndĩ andũ no meendaga kwĩrorera “Photo-Drama.” Kwa ngerekano, aikari a Ludwigsburg, Njĩrĩmani, moririe atĩrĩ, “Drama ĩyo ĩkoonanio rĩngĩ rĩ?” Hihi kũngĩekirũo atĩa?

Nĩguo Drama ĩyo ĩthiĩ na mbere kuonanio, mĩaka-inĩ ya 1920 andũ amwe maatũmĩtwo kuuma Betheli ya Magdeburg, Njĩrĩmani, nĩ maagũrire mĩkwa ya thenema kuuma nyũmba ĩmwe ya mohoro ya Paris, Faranja, na mbica kuuma kambuni-inĩ cia mbica cia Leipzig na Dresden. Mbica icio ikĩnyitithanio na imwe ngũrũ cia “Photo-Drama” iria ingĩahũthĩkire.

Mũrũ wa Ithe witũ Erich Frost, ũrĩa warĩ na kĩheo kĩnene kĩa ũini, agĩtunga tũrwĩmbo twa gũtwarana na mĩkwa ĩyo na mbica icio. Ũhoro ũmwe wa gũtarĩria mbica icio warutirũo ibuku-inĩ rĩa Creation. Nĩkĩo riuma rĩa “Photo-Drama” rĩrĩa rĩacokire kũrutwo rĩetirũo “Creation Drama.”

Drama ĩyo njerũ yaiganaine na ĩrĩa ya “Photo-Drama”—ya mathaa manana—na yonanagio na icunjĩ mahwaĩ-inĩ maigana ũna. Yarĩ na ũhoro wa gũcanjamũra wĩgiĩ thikũ cia ũũmbi, historĩ ya Bibilia na ya maũndũ mangĩ, na ĩkonania atĩ ndini ya maheeni nĩ yaremetwo gũteithia andũ. “Creation Drama” yonanirio bũrũri-inĩ wa Austria, Njĩrĩmani, Luxemburg, na Switzerland, na kũrĩ andũ arĩa maaragia Kĩnjĩrĩmani mabũrũri-inĩ mangĩ.

Erich Frost aatarĩirie ũũ: “Hĩndĩ ya kuonania Drama ĩyo, ndooragia arĩa twakoragwo nao, makĩria arĩa maakoragwo gĩkundi-inĩ gĩa kũina, mahũthĩre hĩndĩ ya kũhurũka gũthiĩ  makĩheaga andũ mabuku na tũbuku twitũ. Twatigagĩra andũ mabuku maingĩ na njĩra ĩyo gũkĩra ũrĩa tũngĩahotire tũkĩhunjia nyũmba kwa nyũmba.” Johannes Rauthe, ũrĩa watabanagia ũrĩa ĩkuonanio bũrũri-inĩ wa Poland hamwe na ũrĩa rĩu wĩtagwo Czech, oigaga atĩ andũ aingĩ arĩa mookaga kwĩrorera nĩ maatigaga andirethi ciao nĩguo marĩarĩrio hĩndĩ ĩngĩ. Andirethi icio nĩ ciateithagĩrĩria gũcokera andũ na gũkagĩa na moimĩrĩro mega.

Gũkinyĩria mĩaka ya 1930, andũ maihũraga nyũmba iria “Creation Drama” yonanagĩrio na andũ nĩ maaragia mũno ũhoro wĩgiĩ Aira a Jehova. Gũkinyĩria 1933, andũ ta milioni ĩmwe nĩ maakoretwo meroreire Drama ĩyo yabangĩtwo nĩ wabici ya rũhonge ya Njĩrĩmani. Käthe Krauss aririkanaga akoiga, “Nĩguo tũhote kwĩrorera Drama ĩyo, o ũmwe wa mĩthenya ĩyo ĩtano, twathiaga handũ ha mairũ ithathatũ (km 10) na magũrũ, tũtuĩkanĩirie mũtitũ-inĩ tũkĩambataga tũrĩma na gũikũrũka mĩkuru.” Else Billharz oigaga, “‘Creation Drama’ nĩ yatũmire nyende ũhoro wa ma.”

Alfred Almendinger oigaga atĩ rĩrĩa nyina eroreire Drama ĩyo, “aakenire nginya akĩgũra Bibilia nĩguo acarie kiugo ‘pagatorĩ.’” No tondũ ndaakĩonire thĩinĩ wa Bibilia, agĩtiga gũthiaga kanitha na akĩbatithio. Erich Frost oigaga atĩ, “Andũ aingĩ nĩ maiyũkirie ũhoro wa ma nĩ ũndũ wa ‘Creation Drama.’ ”—3 Joh. 1-3.

Hĩndĩ ĩrĩa “Creation Drama” yakorirũo yanyita thing’a, nĩguo wathani wa Nazi wambĩrĩirie kũgĩa na hinya Rũraya. Kwambĩrĩria mwaka wa 1933, wĩra wa Aira a Jehova kũu Njĩrĩmani ũkĩgirio. Kuuma hĩndĩ ĩyo nginya rĩrĩa mbaara ya kerĩ ya thĩ yathirire mwaka wa 1945, Aira a Jehova thĩinĩ wa Rũraya nĩ maanyaririrũo mũno. Erich Frost ohirũo hakuhĩ mĩaka ĩnana. No nĩ aacokire akiuma na thutha ũcio agĩtungata Betheli ya Wiesbaden, Njĩrĩmani. Warĩ ũndũ mwega atĩ “Creation Drama” ĩyo ĩtakariganĩra yokire o hĩndĩ ĩrĩa yagĩrĩire ĩgĩkĩra hinya Akristiano aingĩ arĩa maarorete gũcemania na magerio ma wĩtĩkio hĩndĩ ya Mbaara ya Kerĩ ya Thĩ!—Kuuma mũthithũ-inĩ witũ bũrũri-inĩ wa Njĩrĩmani.