“Ĩkagai Ũũ Nĩgetha Mũndirikanage”
“Aarĩkia gũcokeria Ngai ngatho, akĩwenyũra [mũgate], akiuga atĩrĩ, Ũyũ nĩguo mwĩrĩ wakwa ũheanĩtwo nĩ ũndũ wanyu: ĩkagai ũũ nĩgetha mũndirikanage.”
1, 2. Atũmwo maambĩte gwĩcirĩa atĩa ũhoro wĩgiĩ rũgendo rwa Jesu rwa mũico rwa gũthiĩ Jerusalemu?
‘ARANGĨRI thĩinĩ wa Jerusalemu nĩ moonire mweri woimĩra. Rĩrĩa igooti rĩa Sanhedrini rĩamenyithirio, rĩkĩanĩrĩra atĩ mweri mwerũ wa Nisani nĩ wambĩrĩria. Ũhoro ũcio nĩ watheremirio kũndũ na kũndũ kũgerera arekio na gwakia mĩaki irĩma-inĩ. Atũmwo makĩmenya atĩ Pasaka ĩrĩ hakuhĩ. Magĩĩciria atĩ rĩu Jesu nĩ egũthiĩ Jerusalemu, nĩguo akinye kuo Pasaka ĩtanakinya.’
2 Hĩndĩ ĩyo Jesu na arutwo ake maarĩ itũũra-inĩ rĩa Perea (mũrĩmo wa Jorodani) merekeire Jerusalemu, na rũu nĩruo rwarĩ rũgendo rwake rwa mũico gũthiĩ Jerusalemu. (Mat. 19:1; 20:17, 29; Mar. 10:1, 32, 46) Mũthenya wa mbere wa mweri wa Kĩyahudi wa Nisani wamenyeka, Pasaka yaagĩrĩirũo gũkũngũĩrũo thutha wa thikũ 13, mũthenya wa Nisani 14 riũa rĩathũa.
3. Akristiano makoragwo na bata na mũthenya wa Pasaka nĩkĩ?
3 Tũgaakũngũĩra Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani Ĩpuro 14, 2014 riũa rĩathũa, tarĩki iria iringaine na tarĩki cia Pasaka. Ũcio ũgaakorũo ũrĩ mũthenya wa mwanya mũno harĩ Aira a Jehova na andũ angĩ arĩa makenagio nĩ ũhoro ũrĩa mwega. Nĩkĩ? Rĩandĩko rĩa 1 Akorintho 11:23-25 riugaga ũũ: ‘Jesu, ũtukũ ũrĩa aakunyanĩirũo, oire mũgate, na aarĩkia gũcokeria Ngai ngatho, akĩwenyũranga, akiuga atĩrĩ, ũyũ nĩguo mwĩrĩ wakwa ũheanĩtwo nĩ ũndũ wanyu: ĩkagai ũũ nĩgetha mũndirikanage. Ningĩ, akĩoya gĩkombe agĩka o taguo.’
4. (a) Nĩ ciũria irĩkũ tũngĩĩyũria ciĩgiĩ Kĩririkano? (b) Tarĩki cia Kĩririkano imenyekaga atĩa o mwaka? (Rora gathandũkũ “Kĩririkano 2014.”)
4 Hatarĩ nganja, no wende gũgaakorũo thĩinĩ wa Kĩririkano kĩu. Jesu ooigire atĩ arũmĩrĩri ake magĩrĩirũo gũkoragwo na Kĩririkano kĩu o mwaka. Nĩ wega kwĩyũria ũũ: ‘Njagĩrĩirũo kwĩharĩria atĩa nĩ ũndũ wa hwaĩ-inĩ ũcio? Nĩ indo irĩkũ ikaahũthĩrwo? Nĩ mũtaratara ũrĩkũ ũkaarũmĩrĩrũo hĩndĩ ya Kĩririkano kĩu? Kĩririkano kĩu o hamwe na mũgate na ndibei irĩ na bata ũrĩkũ harĩ niĩ?’
MŨGATE NA NDIBEI
5. Jesu eerire atũmwo ake maharĩrie maũndũ marĩkũ nĩ ũndũ wa Pasaka ya mũico?
5 Rĩrĩa Jesu eerire atũmwo makahaarĩrie nyũmba ya kũrĩĩra Pasaka, ndaamerire ũhoro wa kũmĩgemia mũno, ithenya rĩa ũguo, no kũhoteke eendaga tu nyũmba njega na theru ĩrĩa mangĩaiganĩrire hamwe na atũmwo ake. (Thoma Mariko 14:12-16.) Nĩ maabataraga kũhaarĩria indo iria ciabataranagia, hamwe na mũgate ũtarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia na ndibei ndune. Thutha wa kũrĩa Irio cia Pasaka, Jesu nĩ aaririe ũhoro wa mũgate na ndibei.
6. (a) Thutha wa kũrĩa Pasaka, Jesu ooigire ũndũ ũrĩkũ wĩgiĩ mũgate? (b) Nĩ mũgate wa mũthemba ũrĩkũ ũhũthagĩrũo hĩndĩ ya Kĩririkano?
6 Mũtũmwo Mathayo aarĩ gĩkũngũĩro-inĩ kĩu na aacokire kwandĩka ũũ: “Jesu akĩoya mũgate, akĩrathima, akĩwenyũranga; akĩũne arutwo akiuga, Kai, mũrĩe.” (Mat. 26:26) “Mũgate” ũcio ndwarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia, watariĩ o ta ũrĩa wahũthagĩrũo hĩndĩ ya Pasaka. (Tham. 12:8; Gũcok. 16:3) Wathondeketwo na mũtu wa ngano na maĩ, na ndwarĩ na ndawa o yothe ya kũimbia kana kĩndũ gĩa gwĩkĩra mũcamo, ta cumbĩ. Nĩ ũndũ ũcio, mũgate ũcio ndũngĩaimbire. Warĩ mũgate mũũmũ ũngĩenyũrangirwo na njĩra hũthũ. Kahinda gaka mbere ya mũthenya wa Kĩririkano, athuri a kĩũngano no morie mũndũ aruge mũgate ũcio akĩhũthĩra mũtu wa ngano na maĩ, na no ahake karaĩ karĩa arahũthĩra kũruga tũmaguta tũnini mũno. (Angĩkorũo mũtu wa ngano ndũngĩoneka, mũgate ũcio no ũrugwo na mũtu wa mũcere, mbembe, mwere, kana mũhĩa.)
7. (a) Nĩ kĩĩ kĩarĩ gĩkombe-inĩ kĩrĩa Jesu aahũthĩrire hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani? (b) Nĩ ndibei ya mũthemba ũrĩkũ yagĩrĩirũo kũhũthĩrũo hĩndĩ ya Kĩririkano?
7 Mathayo aathire na mbere kuuga ũũ: “[Jesu] akĩoya gĩkombe, agĩcokeria Ngai ngatho, akĩmane, akĩmera, Nyuanĩrai inyuothe.” (Mat. 26:27, 28) Gĩkombe kĩu Jesu ooire kĩarĩ na ndibei ndune. Tũmenyaga atĩa atĩ macio matiarĩ maĩ ma matunda ma thabibũ cia kũgethwo o hĩndĩ ĩyo? Nĩ tondũ magetha ma thabibũ maarĩ mahĩtũku ihinda iraya. Ndibei ndĩahũthĩrirwo hĩndĩ ya Pasaka ya mbere Misiri, ĩndĩ Jesu ndooigire atĩ nĩ mahĩtia kũmĩhũthĩra hĩndĩ ya Pasaka. O na nĩ aahũthĩrire ndibei hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani. Nĩ ũndũ ũcio, Akristiano ũmũthĩ nĩ makoragwo na ndibei hĩndĩ ya Kĩririkano. Nĩ ndibei ya mũthemba ũrĩkũ yagĩrĩirwo kũhũthĩrwo? Yagĩrĩirũo gũkorũo ĩrĩ ndibei ĩtongereirũo indo ingĩ. Gũtirĩ kĩndũ kĩabataranagia kuongererũo harĩ thakame ya Jesu nĩguo ĩtuĩke ya goro. Nĩ ũndũ ũcio, ndibei ndune ĩtongereirũo indo ingĩ nĩyo ĩhũthagĩrũo. No ĩkorũo ĩrĩ ya gwĩthondekera mũciĩ, kana mĩthemba ya kũgũra ta, Beaujolais, Burgundy, kana Chianti.
MŨGATE NA NDIBEI IRŨGAMAGĨRĨRA KĨĨ?
8. Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Akristiano ũmũthĩ mende kũmenya kĩrĩa mũgate na ndibei irũgamĩrĩire?
8 Mũtũmwo Paulo nĩ oonanirie wega atĩ to atũmwo tu maagĩrĩirũo kũririkanaga Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, ĩndĩ nĩ Akristiano othe. Aandĩkĩire aarĩ na ariũ a Ithe witũ a Korintho ũũ: “Nĩndamenyithirio nĩ Mwathani ũhoro o ũrĩa ndamũkinyĩirie inyuĩ: atĩ Mwathani Jesu . . . oire mũgate, na aarĩkia gũcokeria Ngai ngatho, akĩwenyũra, akiuga atĩrĩ, Ũyũ nĩguo mwĩrĩ wakwa ũheanĩtwo nĩ ũndũ wanyu: ĩkagai ũũ nĩgetha mũndirikanage.” (1 Kor. 11:23, 24) Tondũ o na Akristiano ũmũthĩ nĩ mathĩtwo makoragwo na Kĩririkano kĩu riita rĩmwe o mwaka, nĩ mendaga mũno kũmenya kĩrĩa mũgate na ndibei irũgamĩrĩire.
9. Andũ amwe makoragwo na mawoni marĩkũ mahĩtanu megiĩ mũgate ũrĩa Jesu aahũthĩrire?
9 Andũ amwe a ndini metĩkĩtie atĩ rĩrĩa Jesu ooigire, ‘ũyũ nĩguo mwĩrĩ wakwa,’ mũgate ũcio waacenjirie na njĩra ya kĩama ũgĩtuĩka nyama cia mwĩrĩ wake. No ũguo tiguo kwarĩ. * Mũgate ũcio ũtaarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia warĩ hau mbere ya atũmwo na Jesu we mwene aarĩ o hamwe nao. Hatarĩ nganja, hau Jesu aaragia na njĩra ya ngerekano o ta ũrĩa aakoretwo agĩka mahinda mangĩ maingĩ.—Joh. 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1.
10. Mũgate ũrĩa ũhũthagĩrũo hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani ũrũgamagĩrĩra kĩĩ?
10 Mũgate ũrĩa atũmwo mangĩarĩire warĩ hau mbere yao na warũgamĩrĩire mwĩrĩ wa Jesu. Ũcio nĩ mwĩrĩ ũrĩkũ? Kũrĩ hĩndĩ ndungata cia Ngai cietĩkĩtie atĩ, tondũ Jesu nĩ eenyũrangire mũgate ũcio nowe gũtirĩ ihĩndĩ o na rĩmwe rĩake rĩoinirũo, mũgate ũcio warũgamĩrĩire kĩũngano kĩa Akristiano aitĩrĩrie maguta kĩrĩa Bibilia ĩtaga “Mwĩrĩ wa Kristo.” (Ef. 4:12; Rom. 12:4, 5; 1 Kor. 10:16, 17; 12:27) Ĩndĩ thutha wa gũthuthuria makĩria, nĩ maamenyire atĩ mũgate ũrũgamĩrĩire mwĩrĩ wa Jesu ũrĩa aarĩ naguo rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ. Jesu ‘nĩ aanyarirĩkire mwĩrĩ,’ agĩcoka agĩcurio mũtĩ igũrũ. Nĩ ũndũ ũcio, hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani, mũgate ũrũgamagĩrĩra mwĩrĩ wa Jesu ũrĩa aarutire ũrĩ igongona rĩa mehia maitũ.—1 Pet. 2:21-24; 4:1; Joh. 19:33-36; Ahib. 10:5-7.
11, 12. (a) Jesu oigire atĩa ũhoro wĩgiĩ ndibei? (b) Ndibei ĩrĩa ĩhũthagĩrũo hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani ĩrũgamagĩrĩra kĩĩ?
11 Kũmenya kĩrĩa kĩarũgamĩrĩirũo nĩ mũgate, nĩ gũtũteithagia gũtaũkĩrũo nĩ ciugo iria Jesu aacokire kuuga ciĩgiĩ ndibei. Tũthomaga ũũ: “Ningĩ, o ũndũ ũmwe, irio ciarĩkia kũrĩo, akĩoya gĩkombe, akiuga atĩrĩ, Gĩkombe gĩkĩ nĩkĩo gĩa kĩrĩkanĩro kĩrĩa kĩerũ thĩinĩ wa thakame yakwa.” (1 Kor. 11:25) Bibilia nyingĩ ihũthĩrĩte ciugo ihanaine na iria irĩ Bibilia-inĩ ya Robert Young: ‘Gĩkombe gĩkĩ nĩkĩo kĩrĩkanĩro kĩrĩa kĩerũ thĩinĩ wa thakame yakwa.’ Hihi gĩkombe kĩu Jesu aanyitĩte nĩkĩo kĩrĩkanĩro kĩrĩa kĩerũ? Aca. Jesu aaragia ũhoro wa ndibei ĩrĩa yaarĩ thĩinĩ wa gĩkombe kĩu. Oigire ndibei ĩyo yaarũgamĩrĩire kĩĩ? Yaarũgamĩrĩire thakame yake ĩrĩa angĩaitire.
12 Thĩinĩ wa Injili ya Mariko tũthomaga ciugo ici cia Jesu: ‘Ĩno nĩyo thakame yakwa ya kĩrĩkanĩro, ĩrĩa ĩgũitũo nĩ ũndũ wa andũ aingĩ.’ (Mar. 14:24) Hatarĩ nganja thakame ya Jesu nĩ ‘ĩngĩaitirũo nĩ ũndũ wa andũ aingĩ, nĩguo moherũo mehia.’ (Mat. 26:28) Nĩ ũndũ ũcio, ndibei ndune ĩrũgamagĩrĩra thakame ya Jesu. Thakame ya Jesu nĩ ĩtũmaga tũgĩe na ũkũũri na nĩ ũndũ ũcio ‘tũkoherũo mehia maitũ.’—Thoma Aefeso 1:7.
Atũmwo nĩ maanyuire ndibei ĩrĩa yaarũgamĩrĩire thakame ya Jesu ya kĩrĩkanĩro (Rora kĩbungo gĩa 11, 12)
NĨ MAŨNDŨ MARĨKŨ MEKAGWO HĨNDĨ YA KĨRIRIKANO?
13. Taarĩria ũrĩa Kĩririkano kĩa o mwaka gĩa gĩkuũ kĩa Jesu gĩkagwo.
13 Angĩkorũo rĩgaakorũo rĩrĩ riita rĩaku rĩa mbere gũkũngũĩra Kĩririkano na Aira a Jehova, nĩ maũndũ marĩkũ ũngĩĩrĩgĩrĩra kuona? Kĩririkano gĩgekĩrũo handũ hega na hatheru harĩa andũ othe makaiganĩra na mahote gũkenerera. Kwahota gũgaakorũo na tũmahũa tũnini, ĩndĩ ndũkona magemio maingĩ ta ma kũndũ kũrĩ na iruga. Mũthuri wa kĩũngano wagĩrĩire nĩ akaarĩrĩria na njĩra hũthũ na ya gĩtĩo, ũrĩa Bibilia yugaga ũhoro wa Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani. Nĩ agaatarĩria atĩ Kristo aakuire arĩ igongona nĩguo tũgaatũũra tene na tene.—Thoma Aroma 5:8-10.
14. Nĩ ciĩrĩgĩrĩro irĩkũ igĩrĩ ikaarĩrĩrio mĩario-inĩ ya Kĩririkano?
14 Mwaria nĩ akaarĩrĩria ciĩrĩgĩrĩro igĩrĩ itaarĩirio thĩinĩ wa Bibilia. Kĩĩrĩgĩrĩro kĩmwe nĩ gĩa gũgaathamaka kũrĩa igũrũ hamwe na Kristo. No Akristiano anini tu marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro kĩu o ta kĩrĩa kĩarĩ na atũmwo ake ehokeku. (Luk. 12:32; 22:19, 20; Kũg. 14:1) Kĩĩrĩgĩrĩro kĩu kĩngĩ nĩ kĩrĩa gĩkoragũo na Akristiano aingĩ arĩa maratungatĩra Ngai marĩ ehokeku matukũ-inĩ maya. Merĩgĩrĩire gũgaatũũra thĩinĩ wa paradiso gũkũ thĩ tene na tene. Thutha ũcio, wendi wa Ngai nĩ ũgeekwo gũkũ thĩ ta ũrĩa Akristiano makoretwo makĩhoya. (Mat. 6:10) Maandĩko nĩ monanagia irathimo nyingĩ iria magaakenera tene na tene.—Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23.
15, 16. Hĩndĩ ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani-rĩ, gũthiaga atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ mũgate?
15 Thutha wa kwarĩrĩria ciĩranĩro icio igĩrĩ, mwaria nĩ akagweta atĩ rĩu kahinda nĩ gaakinya ga gwĩka ũrĩa Jesu eerire atũmwo ake mekage. Nĩ gũgaakorũo na mũgate ũtarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia na ndibei ndune, irĩ metha igũrũ hakuhĩ na mwaria. Mwaria nĩ akaarĩrĩria ũhoro kuuma Bibilia-inĩ wĩgiĩ ũrĩa Jesu ooigire na agĩka rĩrĩa aambagĩrĩria Kĩririkano gĩkĩ. Kwa ngerekano thĩinĩ wa Mathayo tũthomaga ũũ: “Jesu akĩoya mũgate, akĩrathima, akĩwenyũranga; akĩũne arutwo akiuga, Kai, mũrĩe; ũyũ nĩguo mwĩrĩ wakwa.” (Mat. 26:26) Jesu eenyũrangire mũgate ũcio ũtaarĩ na ndawa ya kũimbia nĩguo agaĩre atũmwo ake. Hĩndĩ ya Kĩririkano Ĩpuro 14, nĩ ũkoona mũgate ũtarĩ mwĩkĩre ndawa ya kũimbia ũrĩ thaani-inĩ.
16 Nĩ gũgaakorũo na thaani cia kũigana nĩguo ihinda inini rĩkaahũthĩka kũhĩtũkĩria arĩa othe magaakorũo kuo mũgate ũcio. Hatirĩ mũtaratara mũna wa kĩĩndini ũkaarũmĩrĩrũo mĩgate ĩyo ĩkĩhĩtũkio. Thutha wa mahoya makuhĩ, mĩgate ĩyo nĩ ikaahĩtũkio na mũbango mwega kũringana na ũrĩa nyũmba ĩrĩa mũgekĩra kĩririkano ĩikaire. No andũ anini tu (kana kwage o na ũmwe) makaarĩa mũgate o ta ũrĩa kwarĩ ciũngano-inĩ nyingĩ rĩrĩa mũgate wahĩtũkirio hĩndĩ ya kĩririkano kĩa 2013.
17. Hĩndĩ ya Kĩririkano, tũrũmagĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ ndibei?
17 Mwaria nĩ agaacoka athiĩ na mbere gũthoma ciugo cia Mathayo: ‘Jesu akĩoya gĩkombe, agĩcokeria Ngai ngatho, akĩmane, akĩmeera, nyuanĩrai inyuothe; nĩ gũkorũo ĩno nĩyo thakame yakwa ya kĩrĩkanĩro ĩrĩa ĩgũitwo nĩ ũndũ wa andũ aingĩ, ya gũtũma mehia mohanĩrũo.’ (Mat. 26:27, 28) O ta ũrĩa Jesu eekire, nĩ gũgaakorũo na mahoya mangĩ na ndibei ndune ĩcoke ĩhĩtũkio kũrĩ arĩa othe magaakorũo kuo.
18. Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata gũkorũo Kĩririkano-inĩ o na angĩkorũo no andũ anini tu, kana o na hihi gũtirĩ mũndũ ũkaarĩa mũgate kana anyue ndibei?
18 Aingĩ arĩa makoragwo Kĩririkano-inĩ, matirĩaga mũgate ũcio kana makanyua ndibei ĩyo rĩrĩa irahĩtũkio, tondũ Jesu oogire atĩ arĩa magĩrĩirũo nĩ kũrĩa na kũnyua nĩ arĩa tu marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaathamaka nake Ũthamaki-inĩ wa igũrũ. (Thoma Luka 22:28-30; 2 Tim. 4:18) O na gũtuĩka aingĩ matirĩaga mũgate kana makanyua ndibei hĩndĩ ya Kĩririkano, nĩ monaga ũrĩ ũndũ wa bata gũkorũo kuo Kĩririkano-inĩ, tondũ gwĩka ũguo, kuonanagia atĩ nĩ monaga igongona rĩa Jesu rĩrĩ rĩa bata mũno. Hĩndĩ ya Kĩririkano, nĩ magĩaga na mweke wa gwĩcũrania irathimo iria ciumanaga na igoongona rĩa ũkũũri. Kĩĩrĩgĩrĩro kĩao nĩ gũgaakorũo thĩinĩ wa “kĩrĩndĩ kĩingĩ” kĩrĩa gĩkaahonoka ‘mĩnyamaro ĩrĩa mĩnene’ ĩroka. Acio nĩo Akristiano arĩa magaakorũo ‘mathambĩtie nguo ciao, magacierũhia na thakame ya Gatũrũme.’—Kũg. 7:9, 14-17.
19. Ũngĩĩka atĩa nĩguo wĩharĩrie na ũkaagunĩka kuumana na Kĩririkano?
19 Aira a Jehova thĩinĩ wa thĩ yothe nĩ meharagĩrĩria nĩ ũndũ wa mũthenya ũcio wa mwanya. Ciumia ciigana ũna mbere, nĩ tũgaakorũo tũkĩnyita ũgeni andũ aingĩ o ũrĩa kwahoteka nĩguo magooka. Makĩria ma ũguo, matukũ manini mbere ya Kĩririkano, nĩ tũthomaga icunjĩ cia Bibilia iria ciarĩtie maũndũ marĩa Jesu eekire, na marĩa meekĩkire matukũ manini mbere ya Irio cia Hwaĩ-inĩ cia Mwathani mwaka-inĩ wa 33. Nĩ wega kũbanga maũndũ maitũ kabere nĩguo tũgaakorũo Kĩririkano-inĩ. Harĩ bata gũkinya mbere ya rwĩmbo na mahoya, nĩguo tũkaanyita andũ ũgeni na ningĩ tũgunĩke nĩ programu yothe. Ithuothe o hamwe na ageni nĩ tũkaagunĩka mũno twatwarana na mwaria thĩinĩ wa Bibilia ciitũ agĩthoma na agĩtaarĩria Maandĩko. Makĩria ma ũguo, gũkorũo Kĩririkano-inĩ nĩ gũkoonania ngatho citũ cia kuuma ngoro harĩ igongona rĩa Jesu, na tuonanie atĩ nĩ twathĩkagĩra watho ũyũ wake: “Ĩkagai ũũ nĩgetha mũndirikanage.”—1 Kor. 11:24.
^ kib. 9 Mwandĩki ũmwe Mũnjĩrĩmani wĩtagwo Heinrich Meyer ooigire atĩ, atũmwo matingĩeciririe atĩ maarĩaga mwĩrĩ wa Jesu na makanyua thakame yake, tondũ “mwĩrĩ wa Jesu waarĩ mũgima (aarĩ o muoyo).” Ningĩ ooigire atĩ Jesu aahũthĩrire “ciugo hũthũ” gũtaarĩria kĩrĩa mũgate na ndibei ciarũgamĩrĩire na atĩ Jesu ndangĩendire atũmwo ake mataũkĩrũo ũũru nĩ ciugo icio.
