1. Nĩ ũhoti ũrĩkũ tũkoragwo naguo nĩ ũndũ wa gũkorũo tũũmbĩtwo na mũhianĩre wa Ngai?

WANAIGUA andũ makiuga ũũ: “Mwana ũcio atũkĩtie ithe.” Moigaga ũguo makĩaria ũhoro wa ciana iria ihaanaine na aciari a cio. Hatarĩ nganja, o mwana nĩ agayaga maũthĩ ma ithe na nyina. Jehova Ithe witũ wa igũrũ, nĩwe Kĩhumo kĩa muoyo. (Thab. 36:9) Na ithuĩ tondũ tũrĩ ciana ciake-rĩ, nĩ tũmũtũkĩtie. Aatũmbire na “mũhianĩre” wake, na nĩ ũndũ ũcio nĩ tũkoragwo na ũhoti wa gwĩciria, gũtua matua, gũthondeka na gũtũũria ũrata.—Kĩam. 1:26.

2. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũhotithia kũgĩa ũrata na Jehova?

² Jehova no atuĩke Mũrata witũ ũrĩa mũnene mũno. Ũrata ta ũcio ũhotekaga nĩ ũndũ wa wendo wake gũtwerekera, na wĩtĩkio witũ harĩ we na harĩ Mũriũ wake. Jesu oigire ũũ: “Amu Ngai, tondũ wa ũrĩa endete kĩrĩndĩ gĩa gũkũ thĩ, nĩaarutire Mũrũ wake wa mũmwe, nĩ getha mũndũ o wothe ũmwĩhokete ndakore, no agĩe muoyo wa tene na tene.” (Joh. 3:16) Kũrĩ na ngerekano nyingĩ cia andũ manakorũo na ũrata mũnene na Jehova. Ta rekei twarĩrĩrie igĩrĩ.

3, 4. Ũrata wa Iburahimu na Jehova-rĩ, warĩ ngũrani atĩa na ũrata wa Aisiraeli na Jehova?

³ Jehova eetire ithe wa rũrĩrĩ rwa Isiraeli ũũ: “Iburahimu  mũrata wakwa.” (Isa. 41:8) Ningĩ rĩandĩko rĩa 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 20:7 o narĩo rĩĩtaga Iburahimu mũrata wa Ngai. Nĩ kĩĩ kĩahotithirie Iburahimu kũgĩa na ũrata wa hakuhĩ ũguo na Mũũmbi wake? Nĩ tondũ aarĩ na wĩtĩkio mũrũmu.—Kĩam. 15:6; thoma Jakubu 2:21-23.

⁴ Ningĩ kũrĩ hĩndĩ Jehova aarĩ Mũrata na Ithe wa rũrĩrĩ rwa Isiraeli rũrĩa rwarĩ njiarũa cia Iburahimu. Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ, nĩ maacokire magĩthũkia ũrata wao hamwe na Ngai. Na njĩra ĩrĩkũ? Tondũ matiatũũririe wĩtĩkio wao harĩ ciĩranĩro cia Jehova.

5, 6. (a) Wakũririe ũrata na Jehova atĩa? (b) Twagĩrĩirũo kwĩyũria ciũria irĩkũ?

⁵ O ũrĩa ũreruta ũhoro wa Jehova, noguo wĩtĩkio na wendo waku harĩ we wongererekaga. Ta cokia meciria maku thutha hĩndĩ ĩrĩa wamenyire atĩ Ngai arĩ kuo, na atĩ no ũtuĩke mũrata wake wa hakuhĩ. Ningĩ nĩ wamenyire atĩ ithuothe nĩ twagaire mehia nĩ ũndũ wa ũremi wa Adamu. Ũgĩcoka ũkĩmenya atĩ ũkuruhanu wa andũ na Ngai nĩ wathũkire. (Kol. 1:21) Thutha ũcio, nĩ wataũkĩirũo atĩ Ithe witũ ũrĩ wendo ndarĩ haraya na ithuĩ na nĩ atwĩciragia. Rĩrĩa twerutire ũhoro wa igongona rĩa ũkũũri rĩa Jesu, na tũkĩgĩa na wĩtĩkio harĩ igongona rĩu, nĩ twaambĩrĩirie gũkũria ũrata hamwe na Ngai.

⁶ Tũngĩĩciria ũrĩa twakũririe ũrata na Jehova, nĩ wega kwĩyũria ũũ: ‘Hihi ũrata wakwa na Ngai no ũrathiĩ na mbere ũgĩkũraga? Hihi wĩtĩkio wakwa harĩ Jehova nĩ mũrũmu, na wendo wakwa harĩ we nĩ ũthiaga ũkĩongererekaga o mũthenya?’ Mũndũ ũngĩ wa tene warĩ na ũkuruhanu wa hakuhĩ hamwe na Jehova nĩ Gideoni. Rekei rĩu twarĩrĩrie kĩonereria gĩake kĩega na twĩcũranie ũhoro wakĩo.

7-9. (a) Nĩ ũndũ ũrĩkũ wa magegania Gideoni eeyoneire, na wamũhutirie atĩa? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.) (b) Tũngĩkũria ũrata atĩa hamwe na Jehova?

⁷ Gideoni, ũrĩa warĩ mũtirĩrĩri bũrũri, aatungatagĩra Jehova mahinda-inĩ maarĩ maritũ mũno thutha wa rũrĩrĩ rwa Isiraeli kũingĩra Bũrũri-inĩ wa Kĩĩranĩro. Ibuku rĩa Atiirĩrĩri Bũrũri mũrango wa 6, rĩonanagia atĩ mũraika wa Jehova nĩ oimĩrĩire Gideoni itũũra-inĩ rĩa Ofira. Hĩndĩ ĩyo Amidiani maarĩ thũ njũru mũno cia Aisiraeli. Nĩ ũndũ ũcio, handũ ha Gideoni kũhũrĩra ngano nja, aamĩhũragĩra thĩinĩ wa kĩhihĩro kĩa ndibei nĩguo amĩhithe ndĩkonwo nĩ Amidiani. Nĩ aagegire mũno rĩrĩa mũraika aamumĩrĩire na akĩmwĩta ‘njamba ĩrĩ hinya.’ O na gũtuĩka Jehova nĩ aahonoketie Aisiraeli kuuma Misiri-rĩ, Gideoni aarĩ na nganja kana hihi nĩ angĩamahonokirie kuuma kũrĩ Amidiani. Akĩaria handũ-inĩ ha Jehova, mũraika ũcio nĩ aateithirie Gideoni amenye atĩ Jehova aarĩ hamwe nake.

⁸ Gideoni nĩ aarigagwo ũrĩa angĩahotire kũhonokia ‘Aisiraeli kuuma moko-inĩ ma Midiani.’ Jehova aamwĩrire ũũ: “Ti-itherũ nĩngũikara hamwe nawe, na nĩũkũhũra Amidiani ũmanine ta marĩ o mũndũ ũmwe.” (Atiir. 6:11-16) Tondũ no aarigagwo ũrĩa ũndũ ũcio ũngĩahotekire-rĩ, akĩĩra Jehova amuonie kĩmenyithia. Ũngĩrora wega thĩinĩ wa ndeereti ĩyo nĩ ũkuona atĩ Gideoni ndaarĩ na nganja atĩ Jehova arĩ kuo.

⁹ Ũndũ ũrĩa wacokire kũhaanĩka nĩ wekĩrire wĩtĩkio wa Gideoni hinya na ũgĩtũma akuhĩrĩrie Ngai mũno. Gideoni nĩ aarugire irio na agĩtwarĩra mũraika ũcio. Rĩrĩa mũraika ũcio aahutirie irio icio na rũthanju rwake, ikĩhĩa nĩ mwaki igĩthira, na nĩ ũndũ ũcio Gideoni akĩmenya atĩ kũna mũraika ũcio aatũmĩtwo nĩ Jehova. Agegete mũno, akiuga ũũ: ‘Ĩiya wakwa-ĩ, ngũgĩĩka atĩa rĩu Jehova Ngai, tondũ ndĩ kuona mũraika wa Jehova ũthiũ kwa ũthiũ.’ (Atiir. 6:17-22) No rĩrĩ, hihi ũndũ ũcio nĩ watũmire Gideoni aremwo nĩ gũkuhĩrĩria Ngai? Aca! Gideoni aamenyanire na Jehova ũũ atĩ eeiguaga arĩ na ũiguano mũno hamwe nake. Tũmenyaga ũguo kuumana na rĩĩtwa rĩrĩa aaheire kĩgongona kĩrĩa aakire  handũ hau. Aagĩtire “Jehova-shalomu” ũguo nĩ kuga “Jehova Nĩ Thayũ.” (Thoma Atiirĩrĩri Bũrũri 6:23, 24.) Rĩrĩa twecũrania maũndũ marĩa Jehova atwĩkagĩra o mũthenya, ũndũ ũcio nĩ ũtũteithagia kũmenya atĩ nĩ Mũrata wa ma. Kũhoya Jehova maita maingĩ gũtũmaga tũkorũo na thayũ mũingĩ na gũgekĩra ũrata witũ nake hinya.

10. Kũringana na Thaburi 15:3, 5, nĩ maũndũ marĩkũ Jehova endaga twĩke nĩguo tũtuĩke arata ake?

¹⁰ Nĩguo Jehova atuĩke Mũrata witũ, harĩ maũndũ arĩ o mũhaka tũhingie. Thĩinĩ wa Thaburi 15, Daudi nĩ aandĩkire maũndũ marĩa mabataranagia nĩguo mũndũ atuĩke ‘mũgeni hema-inĩ ya Jehova,’ ũguo nĩ kuuga atuĩke mũrata wa Ngai. (Thab. 15:1) Rekei twarĩrĩrie merĩ ma maũndũ macio. Gwĩthema njambanio na gũkorũo na wĩhokeku maũndũ-inĩ maitũ mothe. Akĩaria ũhoro wa mũndũ ũrĩa Jehova etĩkagĩra atuĩke mũgeni hema-inĩ yake, Daudi oigire ũũ: ‘Ndarĩ njambanio rũrĩmĩ-inĩ rwake, na ndangĩiyũkia ihaki rĩa gũtũma amene mũndũ ũtarĩ mwĩhia.’—Thab. 15:3, 5. 

11. Twagĩrĩirũo gwĩthema njambanio nĩkĩ?

¹¹ Thĩinĩ wa rĩandĩko rĩngĩ rĩa Thaburi, Daudi oigire ũũ: “Kĩrigagĩrĩrie rũrĩmĩ rũaku rũtikanoige ũũru.” (Thab. 34:13) Tũngĩaga gwathĩkĩra ũtaaro ũcio no tũthũkie ũrata witũ na Ithe witũ wa igũrũ. Ma nĩ atĩ, njambanio nĩ ngumo ya Shaitani, thũ ĩrĩa nene ya Jehova. Kiugo “Mũcukani” gĩtaũrĩtwo kuumana na kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa kiugĩte “mũcambania.” Kũbacĩrĩra ciugo iria tũrahũthĩra tũkĩaria ũhoro wa andũ arĩa angĩ nĩ gũteithagia kũgitĩra ũrata witũ na Jehova. Makĩria nĩ twagĩrĩirũo kũrora mũno mwerekera ũrĩa tũkoragwo naguo kwerekera arĩa Jehova amũrĩte matongoragie thĩinĩ wa kĩũngano.—Thoma Ahibirania 13:17; Judasi 8.

12, 13. (a) Twagĩrĩirũo gũkorũo tũrĩ ehokeku maũndũ-inĩ mothe nĩkĩ? (b) Wĩhokeku witũ ũngĩhutia arĩa angĩ na njĩra ĩrĩkũ?

¹² Ndungata cia Ngai nĩ ciũkaine mũno nĩ ũndũ wa wĩhokeku. Mũtũmwo Paulo aandĩkire ũũ: “Tũhoyagĩrei: amu nĩtũkwĩhoka atĩ twĩ na thamiri ĩtarĩ ũcuke, tũkenda gũikaraga na mĩikarĩre mĩega maũndũ-inĩ mothe.” (Ahib. 13:18) Tondũ nĩ tũtuĩte itua rĩa “gũikaraga na mĩikarĩre mĩega maũndũ-inĩ mothe,” nĩ twĩthemaga kũhũthĩra aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũũru. Kwa ngerekano, angĩkorũo nĩ tũmaandĩkĩte wĩra, tũtigagĩrĩra atĩ tũramekĩra maũndũ na kĩhooto na tũkamarĩha kũringana na ũrĩa twarĩkanĩire. Tũrĩ Akristiano, twĩkagĩra andũ othe maũndũ na wĩhokeku o hamwe na arĩa twandĩkĩte mawĩra. Ningĩ angĩkorũo twandĩkĩtwo wĩra nĩ Mũkristiano ũngĩ, tũtiagĩrĩirũo gũtanyaga atwĩkagĩre maũndũ na njĩra ya mwanya.

¹³ Nĩ maita maingĩ twanaigua andũ matarĩ Akristiano makĩgathĩrĩria Aira a Jehova nĩ ũndũ wa wĩhokeku wao! Kwa ngerekano, mũrũgamĩrĩri wa kambuni ĩmwe nene ya mĩako nĩ eeyoneire atĩ Aira a Jehova makoragwo marĩ ehokeku. Oigire ũũ: “Hingo ciothe inyuĩ nĩ mũhingagia kĩrĩko.” (Thab. 15:4) Mĩthiĩre ta ĩyo nĩ ĩtũteithagia gũtũũria ũrata witũ na Jehova. Makĩria ma ũguo, nĩ ĩgoocithagia Ithe witũ wa igũrũ.

14, 15. Rĩrĩa tũrahunjia-rĩ, tũngĩteithia andũ atĩa matuĩke arata a Jehova?

¹⁴ O na gũtuĩka andũ arĩa tũcemanagia nao tũkĩhunjia nĩ metĩkĩtie atĩ Ngai arĩ kuo-rĩ, aingĩ ao matimuonaga arĩ Mũrata wao ũrĩa mũnene. Tũngĩmateithia atĩa? Ta wĩcirie ũrĩa Jesu eerire arutwo ake arĩa 70 rĩrĩa aamatũmire marĩ erĩ erĩ makahunjie. Aamerire ũũ: “Nyũmba o yothe ĩrĩa mũrĩtonyaga, ambagai kuuga atĩrĩ, Thayũ ũrogĩa nyũmba ĩno. Na kũngĩkorũo nĩkũrĩ mũndũ wendaga thayũ  kuo, thayũ ũcio wanyu nĩũgaikara nake; na kũngĩkorũo gũtirĩ, thayũ ũcio wanyu nĩũkamũcokerera.” (Luk. 10:5, 6) No tũteithie andũ metĩkĩre ũhoro wa ma tũngĩmaarĩria na njĩra ya ũrata. Tũngĩarĩria arĩa maregaga ũhoro wa ma tũrĩ na ũrata, ũndũ ũcio no ũnyihanyihie rũmena na no ũtũme magaathikĩrĩria ihinda rĩngĩ.

¹⁵ O na rĩrĩa twacemania na andũ mekĩrĩte mĩri mũno thĩinĩ wa ndini cia maheeni kana marũmagĩrĩra mĩtugo ya ndini icio, twagĩrĩirũo o gũthiĩ na mbere kũmaarĩria na ũrata na gũthingata thayũ. Twagĩrĩirũo kũnyita andũ othe ũgeni thĩinĩ wa mĩcemanio itũ, na makĩria arĩa moragĩtwo ngoro nĩ maũndũ marĩa marathiĩ na mbere thĩinĩ wa thĩ, na nĩ ũndũ ũcio makenda kwĩruta makĩria ũhoro wa Ngai ũrĩa tũthathayagia. Icunjĩ iria ikoragwo na kĩongo “Bibilia nĩ Ĩgarũraga Mĩtũũrĩre ya Andũ” nĩ ikoragwo na ngerekano nyingĩ njega ta icio.

16. Tũkoragwo tũrĩ arata a Jehova na ‘arutithania wĩra hamwe nake’ na njĩra ĩrĩkũ?

¹⁶ Kaingĩ andũ arĩa marutithanagia wĩra hamwe nĩ matuĩkaga arata a hakuhĩ. Arĩa othe meyamũrĩire Jehova, nĩ makoragwo na gĩtĩo gĩa gũtuĩka arata ake na ‘arutithania wĩra hamwe nake.’ (Thoma 1 Akorintho 3:9.) Hatarĩ nganja, rĩrĩa tũraruta wĩra wa kũhunjia na kũrutana, nĩ tũgĩaga na ũtaũku mũnene wĩgiĩ ngumo cia magegania cia Ithe witũ wa igũrũ. Nĩ twĩyonagĩra ũrĩa roho wake mũtheru ũtũteithagia tũkĩruta wĩra wa kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega.

17. Irio cia kĩĩroho iria tũheagwo hĩndĩ ya igomano cionanagia atĩa atĩ Jehova nĩ Mũrata witũ?

¹⁷ O ũrĩa tũrĩ na itemi inene wĩra-inĩ wa gũtua andũ arutwo, noguo tũiguaga tũrĩ hakuhĩ na Jehova. Kwa ngerekano, nĩ twĩyonagĩra ũrĩa Jehova atigagĩrĩra atĩ wĩra wa kũhunjia nĩ ũrathiĩ na mbere o na kũrĩ na andũ marageria kũũrũgamia. Ta ikia maitho na thutha mĩaka ĩigana ũna mĩhĩtũku. Na githĩ tũtiĩyoneire wega ũrĩa Jehova akoretwo agĩtũtongoria? Nĩ tũgegaga mũno tuona ũrĩa athiaga na mbere gũtũhe irio njega cia kĩĩroho. Tabarĩra cia igomano ciitũ nĩ cionanagia atĩ Jehova nĩ arũmbũyagia na wendo mathĩna na mabataro maitũ. Famĩlĩ ĩmwe ĩkĩandĩka marũa ma gũcokia ngatho nĩ ũndũ wa kĩgomano, yoigire ũũ: “Tabarĩra ĩyo nĩ yahutirie ngoro ciitũ mũno. Nĩ tweyoneire ũrĩa Jehova atwendete tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe na nĩ endaga tũgĩe na gĩkeno.” Mũthuri ũmwe na mũtumia wake kuuma Njĩrĩmani, nĩ maacokirie ngatho mũno nĩ ũndũ wa ũrĩa maanyitirwo ũgeni na makĩrũmbũiyo rĩrĩa maathire kĩgomano kĩmwe bũrũri-inĩ wa Ireland. Mooigire ũũ: “Ngatho ciitũ iria nyingĩ makĩria nĩ kũrĩ Jehova na Mũthamaki Jesu Kristo. Nĩo maatwĩtire thĩinĩ wa ithondeka rĩrĩ rĩkoragwo na ũrũmwe wa ma. Ti ũrũmwe wa kuuga na kanua tu, ĩndĩ nĩ ũrũmwe tũkenagĩra o mũthenya. Maũndũ  marĩa tweyoneire hĩndĩ ya kĩgomano kĩu kĩarĩ Dublin, nĩ marĩtũririkanagia hingo ciothe atĩ nĩ gĩtĩo kĩnene tũrĩ nakĩo gĩa gũtungatĩra Ngai witũ hamwe na inyuĩ.”

18. Nĩ atĩa tũngĩĩyũria ũhoro-inĩ wĩgiĩ kwaranĩria na Jehova?

¹⁸ Ũrata ũmataga nĩ ũndũ wa andũ gũikara makĩaranagĩria. Mahinda-inĩ maya andũ nĩ maranagĩria mũno kũgerera intaneti na thimũ. Hihi ithuĩ tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe-rĩ, nĩ twaranagĩria na Jehova, Mũrata witũ ũrĩa mũnene? Ma nĩ atĩ Jehova nĩ “mũigua wa mahoya.” (Thab. 65:2) No rĩrĩ, hihi nĩ twaranagĩria nake kaingĩ?

19. Nĩ ũteithio ũrĩkũ tũkoragwo naguo tũngĩona arĩ hinya gũitũrũrĩra Jehova ngoro ciitũ?

¹⁹ Ndungata imwe cia Jehova nĩ cionaga ũrĩ ũndũ mũritũ gũitũrũrĩra Jehova ngoro ciacio. Ĩndĩ, Jehova endaga tũmũitũrũrĩre ngoro ciitũ rĩrĩa tũramũhoya. (Thab. 119:145; Maca. 3:41) O na rĩrĩa twaga ciugo iria tũngĩhũthĩra kwĩra Jehova ũrĩa tũraigua, we nĩ atũteithagia. Akĩandĩkĩra Akristiano thĩinĩ wa Roma, Paulo oigire ũũ: ‘Nĩ gũtuĩka tũtikoragwo tũũĩ ũrĩa twagĩrĩirũo nĩ kũhoya; no roho nĩ ũtũthaithanagĩra na mũcayo ũtangĩheanĩka na ciugo; nake Ũrĩa ũtuĩragia ngoro cia andũ nĩamenyaga ũrĩa roho ũkwenda kuuga, nĩ gũkorũo ũthaithanagĩrĩra andũ arĩa aamũre kũringana o na ũrĩa Ngai endete.’ (Rom. 8:26, 27) Gwĩcũrania ciugo iria irĩ thĩinĩ wa mabuku ma Bibilia ta Ayubu, Thaburi, na Thimo nĩ kũrĩtũteithagia kũmenya ũrĩa tũngĩhota gũitũrũragĩra Jehova ngoro ciitũ.

20, 21. Ciugo cia Paulo thĩinĩ wa Afilipi 4:6, 7 citũmagĩrĩria na njĩra ĩrĩkũ?

²⁰ Rĩrĩa tũrĩ na mĩtangĩko, rekei tũrũmagĩrĩre ũtaaro ũrĩa Paulo aaheire Afilipi: “Tigagai gwĩtanga nĩ ũndũ o na ũrĩkũ: no rĩrĩ, menyithagiai Ngai maũndũ marĩa mothe mwendaga, mũkĩmũhoyaga na mũkĩmũthaithaga, hamwe na kũmũcokeria ngatho.” Hatarĩ nganja, gũitũrũrĩra Ithe witũ wa Igũrũ ngoro na njĩra ĩyo nĩ kũrĩtũmagĩrĩria na gũgatũhoreria, tondũ Paulo aathire na mbere kuuga ũũ: “Naguo thayũ wa Ngai, ũrĩa ũtangĩmenyeka ũrĩa ũtariĩ, nĩũrĩikaragia ngoro cianyu o na gwĩciria kwanyu nakuo thĩinĩ wa Kristo Jesu.” (Afil. 4:6, 7) Rekei hingo ciothe tuonanagie ngatho ciitũ nĩ ũndũ wa ‘thayũ ũcio wa Ngai’ ũrĩa ũgitagĩra ngoro na meciria maitũ.

²¹ Mahoya nĩ matũteithagia gũkũria ũrata witũ na Jehova. Nĩ ũndũ ũcio, rekei ‘tũhoyage tũtegũtigithĩria.’ (1 Thes. 5:17) Rekei ũhoro ũrĩa ũrĩ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ wĩkĩre ũrata witũ wa goro hamwe na Ngai hinya, na itua riitũ rĩa kũrũmĩrĩra ithimi ciake cia ũthingu. Ningĩ rekei tũhũthagĩre mahinda gwĩcũrania ũhoro wa irathimo iria tũkenagĩra nĩ ũndũ wa Jehova gũkorũo arĩ Ithe witũ, Ngai witũ, na Mũrata witũ.