Ciugo Ciaku Ikoragwo irĩ “Ĩĩ, na Rĩngĩ Aca”?
Ta wĩcirie ũndũ ũyũ: Mũthuri ũmwe wa kĩũngano wa Kamĩtĩ ya Ũiguano na Thibitarĩ mabangĩte gũthiĩ kũhunjia Kiumia rũcinĩ marĩ na mũrũ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ. Rũcinĩ rũu, mũthuri ũcio akahũrĩrũo thimũ ategũtanyĩte nĩ mũrũ wa Ithe witũ ũngĩ, thutha wa mũtumia wa mũrũ wa Ithe witũ ũcio kũgĩa na aksidenti ya barabara na gũteng’erio thibitarĩ. Akoria mũthuri ũcio wa kĩũngano amũteithie gũcaria ndagĩtarĩ ũngĩmũthondeka atekũhũthĩra thakame. Nĩ ũndũ ũcio, mũthuri ũcio wa kĩũngano akabangũra gũthiĩ kũhunjia na mũrũ wa Ithe witũ ũcio mwĩthĩ, nĩguo ateithĩrĩrie famĩlĩ ĩyo yagĩa na ũndũ ũtekwĩrĩgĩrĩirũo.
Ningĩ wĩcirie ũndũ ũyũ ũngĩ: Mũtumia ũmwe ũtarĩ mũhiku na twana twake twĩrĩ, makanyitwo ũgeni nĩ mũthuri ũmwe na mũtumia wake kuuma kĩũngano-inĩ kĩao mathiĩ makamaceerere hwaĩ-inĩ ũmwe. Amenyithia twana twake tũgakena mũno. Twana tũu tũroria mũthenya ũcio ũgakinya rĩ. Ĩndĩ, mũthenya ũmwe mbere ya hwaĩ-inĩ ũcio, mũthuri ũcio na mũtumia wake makera nyina wa twana tũu atĩ nĩ mabangũra iceera rĩu, tondũ nĩ hoimĩra ũndũ matekwĩrĩgĩrĩire. Thutha ũcio, mũtumia ũcio akamenya kĩrĩa gĩatũmire mabangũre iceera rĩu. O na marĩkĩtie kũmũnyita ũgeni, mũthuri ũcio na mũtumia wake nĩ maanyitirũo ũgeni nĩ arata ao makamaacerere o hwaĩ-inĩ ũcio na magĩtĩkĩra.
Ma nĩ atĩ tũrĩ Akristiano, twagĩrĩirũo nĩ kũhingagia ũrĩa twoiga. Tũtiagĩrĩirũo kugaga ‘ĩĩ, ĩgacoka gũtuĩka aca.’ (2 Kor. 1:18) O na kũrĩ ũguo, kũringana na ngerekano icio igĩrĩ tuona, kũrĩ hingo tũngĩbatara kũbangũra mĩbango itũ. Hĩndĩ ĩmwe mũtũmwo Paulo nĩ aabatarire gwĩka ũguo.
HIHI PAULO AARĨ MŨNDŨ WA MŨGARŨ?
Mwaka-inĩ wa 55, rĩrĩa Paulo aarĩ Efeso arĩ rũgendo-inĩ rwake rwa gatatũ rwa ũmishonarĩ, aatanyĩte kũringa Iria rĩa Aegea athiĩ Korintho, acoke oime kũu athiĩ Makedonia. Ningĩ nĩ aabangĩte gũceerera kĩũngano gĩa Korintho riita rĩa kerĩ agĩcoka Jerusalemu, akĩgĩraga indo iria maarutĩte na ũtugi itwarĩrũo ariũ a Ithe witũ Jerusalemu. (1 Kor. 16:3) Ũndũ ũcio wonekanaga wega kuumana na ũrĩa tũthomaga thĩinĩ wa 2 Akorintho 1:15, 16. Yugaga ũũ: “Na tondũ wa ũrĩa ndehokete ũguo, nĩndendete nyambe njũke kwanyu nĩ getha mũkaheo ũteithio ũngĩ wa kerĩ; njũkĩre kũu kwanyu ngĩthiĩ Makedonia, ningĩ ngiuma Makedonia njokere kwanyu rĩngĩ, na ngoimagario nĩ inyuĩ ngĩthiĩ Judea.”
No kũhoteke atĩ thĩinĩ wa marũa make ma mbere, nĩ aamenyithĩtie Akristiano a Korintho mĩbango yake ya kũmaceerera. (1 Kor. 5:9) O na kũrĩ ũguo, kahinda kanini thutha wa kwandĩka marũa macio, nĩ aaiguire kuuma kũrĩ andũ a gwa Kiloe atĩ thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Korintho kwarĩ na ngucanio nene mũno. (1 Kor. 1:10, 11) Nĩ ũndũ ũcio, Paulo agĩcenjia mĩbango ĩrĩa arĩ nayo hau mbere, na akĩandĩka marũa marĩa ũmũthĩ metagwo 1 Akorintho. Thĩinĩ wa marũa macio, nĩ aamaheire ũtaaro wa wendo na akĩmarũnga. Ningĩ nĩ amagweteire atĩ, nĩ acenjetie rũgendo rwake, akĩmamenyithia atĩ aangĩambire gũthiĩ Makedonia agĩcoka gũũka Korintho.—1 Kor. 16:5, 6. *
^ kib. 7 Kahinda kanini thutha wa kwandĩka 1 Akorintho, nĩ aathire Makedonia agereire Teroa kũrĩa aandĩkĩire 2 Akorintho. (2 Kor. 2:12; 7:5) Thutha ũcio nĩ aacokire agĩthiĩ Korintho.
No kũhoteke atĩ rĩrĩa ariũ a Ithe witũ maanyitire marũa macio make, amwe nĩ maamũcambirie atĩ ndahingagia irĩko. Acio nĩo arĩa meeyonaga marĩ a bata gũkĩra mũtũmwo Paulo. Aametire ‘atũmwo arĩa anene.’ Akĩmarũnga, aamoririe ũũ: ‘Rĩu-rĩ, rĩrĩa ndeciragia ngeke ũguo-rĩ, kaĩ ndakĩhaanaga ta mũgarũ? Maũndũ marĩa nduaga atĩ nĩngwĩka-rĩ, githĩ ndĩkĩmatuaga na ũhoro wa ũmwĩrĩ, atĩ nĩguo ngoragwo rĩmwe ndĩ wa kuuga Ĩĩ-ni, ĩĩ-ni, na rĩngĩ Aca, aca?’—2 Kor. 1:17; 11:5.
Hihi ũhoro-inĩ ũcio Paulo aarĩ mũndũ wa “mũgarũ”? Aca! Paulo oririe ũũ: “Maũndũ marĩa nduaga atĩ nĩngwĩka-rĩ, githĩ ndĩkĩmatuaga na ũhoro wa ũmwĩrĩ?” Kĩũria kĩu kĩaagĩrĩirũo nĩ gũteithia Akristiano a Korintho mone wega atĩ Paulo ndaacenjetie mĩbango yake nĩ ũndũ wa kwaga wĩhokeku.
Paulo nĩ aareganire biũ na ũhoro ũcio. Aandĩkire ũũ: “O ta ũrĩa Ngai atũũraga arĩ o wa kwĩhokeka-rĩ, ũhoro ũrĩa tũtũire tũmũheaga ti wa kuuga rĩmwe, Ĩĩ, na rĩngĩ Aca.” (2 Kor. 1:18) Ma nĩ atĩ, akĩbangũra mĩbango yake ya gũthiĩ Korintho, mũtũmwo Paulo aarĩ na muoroto mwega kwerekera aarĩ na ariũ a Ithe witũ a kĩũngano kĩu. Thĩinĩ wa 2 Akorintho 1:23 tũthomaga atĩ Paulo aacenjirie mũbango ũrĩa aarĩ naguo hau mbere wa gũthiĩ Korintho nĩ ũndũ wa ‘kũmaiguĩra tha.’ Aamaheete kahinda nĩguo makorũo maathondeka maũndũ mbere ya amaceereire. Arĩ Makedonia, nĩ aakenire mũno rĩrĩa aaiguire kuuma kũrĩ Tito atĩ Akristiano a Korintho nĩ maahutĩtio mũno nĩ marũa make na makerira. —2 Kor. 6:11; 7:5-7.
‘AMENI’ ĨRĨA YUGAGWO KŨRĨ NGAI
Arĩa mooigaga atĩ Paulo nĩ mũndũ wa mũgarũ, meendaga kuonania ndangĩehokekire harĩ kũhingia ciĩranĩro ciake, na nĩ ũndũ ũcio o na wĩra-inĩ wa kũhunjia ndangĩehokekire. Ĩndĩ, Paulo nĩ aaririkanirie Akorintho atĩ nĩwe wamahunjĩirie ũhoro wa Jesu Kristo. Oigire ũũ: “Mũrũ wa Ngai, Jesu Kristo, ũcio mwahunjĩirio ũhoro wake nĩ ithuĩ, niĩ na Silivano na Timotheo, ũhoro wake-rĩ, ndwarĩ wa kuga Ĩĩ, ũgacoka kuga Aca, no rĩrĩ, thĩinĩ wake no wa kuga Ĩĩ.” (2 Kor. 1:19) Hihi nĩ kũrĩ hĩndĩ Jesu Kristo aagaga wĩhokeku? Aca! Hingo ciothe Jesu aaragia ũhoro wa ma. (Joh. 14:6; 18:37) Tondũ ũhoro ũrĩa Jesu aahunjagia warĩ wa ma na wa kwĩhokeka biũ, o na wa Paulo warĩ wa kwĩhokeka tondũ ahunjagia ũhoro o ũrĩa Jesu aahunjagia.
Hatarĩ nganja, Jehova nĩwe “Mũrungu ũrĩa wa ma.” (Thab. 31:5) Ciugo iria Paulo aacokire kwandĩka nĩ cionanagia ũndũ ũcio. Oigire ũũ: “Amu ciĩranĩro cia Ngai-rĩ, o na ciigana atĩa, Ĩĩ-ni yacio yugagwo no ũndũ wake we; na tondũ ũcio Ameni yacio o nayo yugagwo no ũndũ wake,” ũguo nĩ kuga, nĩ ũndũ wa Jesu Kristo. Tondũ Jesu nĩ aatũũririe wĩkindĩru wake rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ, tũtikoragwo na nganja ona hanini na ciĩranĩro cia Jehova. Paulo oigire ũũ: ‘Tondũ ũcio Ameni yacio o nayo yugagwo nĩ ũndũ wake, nĩ getha Ngai akĩgoocagwo nĩ ũndũ witũ.’ (2 Kor. 1:20) Jesu nĩwe ũira kana ‘Ameni’ atĩ ciĩranĩro ciothe cia Jehova nĩ ikaahinga!
Paulo hingo ciothe aaragia ma, o ta ũrĩa Jehova na Jesu mekaga. (2 Kor. 1:19) Aarĩ wa kwĩhokeka. Ciĩranĩro ciake itiatongoragio nĩ “ũhoro wa ũmwĩrĩ.” (2 Kor. 1:17) Ithenya rĩa ũguo, ‘aathiaga atongoretio nĩ roho.’ (Gal. 5:16) Mũtũmwo Paulo agĩka maũndũ aakoragwo na muoroto mwega kwerekera aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Ĩĩ yake yakoragwo ĩrĩ Ĩĩ!
HIHI ĨĨ YAKU ĨKORAGWO ĨRĨ ĨĨ?
Mahinda-inĩ maya andũ arĩa matarũmagĩrĩra motaaro ma Bibilia nĩ marĩ mũtugo wa kwaga kũhingia kĩrĩko rĩrĩa kuoimĩra gathĩna kanini, kana ũndũ ũngĩ marenda gwĩka. Maũndũ-inĩ ma biacara, ti hingo ciothe ‘ĩĩ’ ĩtuĩkaga ‘ĩĩ,’ ona rĩrĩa andũ mandĩkanĩire. Andũ aingĩ rĩu mationaga kĩrĩkanĩro gĩa kĩhiko kĩrĩ gĩa gũtũũra. Kuongerereka kwa ndigano kũronania atĩ andũ aingĩ monaga kĩhiko ta arĩ kĩrĩko gĩtarĩ kĩa bata, kĩngĩtiganĩrio o rĩrĩa mũndũ angĩenda.—2 Tim. 3:1, 2.