1. Nĩ ithondeka rĩrĩkũ rĩatuĩkire andũ a Ngai ithenya rĩa rũrĩrĩ rũremi rwa Isiraeli? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

JEHOVA nĩwe waambĩrĩirie kĩũngano gĩa Gĩkristiano gĩa karine ya mbere, na agĩcokia ũthathaiya wa ma mahinda-inĩ maya maitũ. Ta ũrĩa tuoonire thĩinĩ wa gĩcunjĩ kĩrĩa kĩhĩtũku, arũmĩrĩri a Kristo a tene nĩo maacokire ithenya rĩa rũrĩrĩ rũremi rwa Isiraeli. Arũmĩrĩri acio a Kristo magĩtuĩka a gwĩtanio na rĩĩtwa rĩa Jehova. Ithondeka rĩu rĩerũ, rĩrĩa rĩetĩkĩrĩkĩte nĩ Ngai, nĩ rĩahonokire rĩrĩa Jerusalemu yaaninirũo mwaka wa 70. (Luk. 21:20, 21) Ithondeka rĩu rĩerũ, rĩbangĩtwo ũndũ rĩrĩgoocithagia Jehova matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria. Ica ikuhĩ mũtabarĩre wa Shaitani nĩ ũkũniinwo, no ithondeka rĩa Jehova nĩ rĩkũhonoka. (2 Tim. 3:1) Tũngĩkorũo na ma atĩa na ũndũ ũcio?

2. Jesu oigire atĩa ũhoro wĩgiĩ “thĩna ũrĩa mũnene,” na ũkaambĩrĩria atĩa?

² Jesu akĩaria ũhoro wa gũcoka gwake na kũniinwo kwa mũtabarĩre ũyũ, oigire ũũ: “Nĩgũkagĩa thĩna mũnene ũtarĩ wonwo taguo gwata kĩambĩrĩria gĩa thĩ nginya rĩu, o na ũtakonwo ũngĩ taguo o na rĩ.” (Mat. 24:3, 21) Thĩna ũcio mũnene ũkaambĩrĩria rĩrĩa Jehova akaahũthĩra thirikari cia gũkũ thĩ kũniina “Babuloni Ũrĩa Mũnene,” nĩwe ndini ciothe cia maheeni. (Kũg. 17:3-5, 16) Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũkaarũmĩrĩra?

3. Nĩ atĩa Shaitani na mathondeka make makaageria gwĩka andũ a Jehova, thutha wa ndini cia maheeni kũniinwo?

³ Thutha wa ndini cia maheeni kũninwo, Shaitani hamwe na mathondeka matiganĩte ma thĩ yake nĩ magaatharĩkĩra ndungata cia Jehova. Kwa ngerekano, ĩkĩaria ũhoro wa “Gogu wa bũrũri wa Magogu,” Bibilia yugaga ũũ: “Nĩ kwambata ũkaambata kuo, ũgũthũkanĩre kuo o ta kĩhuhũkanio kĩa rũhuho, o na ũtuĩke o ta itu ithimbu rĩhumbĩte thĩ, wee mwene, na itungati ciaku ciothe cia ita, mwĩ hamwe na ndũrĩrĩ nyingĩ mũno.” Nĩ ũkoneka ũrĩ ũndũ mũhũthũ gũtharĩkĩra Aira a Jehova, tondũ matikoragũo na mbũtũ cia ita, na nĩo andũ arĩa mathingataga thayũ mũno thĩinĩ wa thĩ. Ĩndĩ kũmatharĩkĩra gũgaakorũo kũrĩ kwĩheenia gũtheri.—Ezek. 38:1, 2, 9-12.

4, 5. Jehova ageka atĩa rĩrĩa Shaitani akaageria kũniina ndungata ciake?

⁴ Jehova ageka atĩa rĩrĩa akona Shaitani akĩgeria kũniina andũ ake? Nĩ akamarũĩrĩra nĩguo onanie arĩ na kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ Mũnene wa Igũrũ na Thĩ. Jehova onaga ta arĩ we ũraatharĩkĩrũo rĩrĩa ndungata ciake iraatharĩkĩrũo. (Thoma Zekaria 2:8.) Nĩ ũndũ ũcio, Ithe witũ wa Igũrũ nĩ akoya ikinya nĩguo atũhonokie. Thutha ũcio acoke aniine thĩ ya Shaitani hĩndĩ ya Hari–Magedoni, “mbaara ya mũthenya ũrĩa mũnene wa Ngai, Mwene-Hinya-Wothe.”—Kũg. 16:14, 16.

⁵ Ũhoro-inĩ wĩgiĩ Hari–Magedoni, Bibilia yarathĩte ũũ: “Jehova e na ngarari na ndũrĩrĩ, na akagĩa na cira na andũ othe; nao arĩa aaganu nĩ kũneana akamaneana maninwo na rũhiũ rũa njora; ũguo nĩguo Jehova ekuuga. Jehova Mũnene wa Ita ekuuga ũũ: Atĩrĩrĩ, ũũru ũkoima rũrĩrĩ-inĩ rũmwe ũkinyĩre rũrĩrĩ rũrĩa rũngĩ, nakĩo kĩhuhũkanio kĩnene kĩa rũhuho kĩhuhũkanio kiumĩte ituri-inĩ cia thĩ, o mĩthia-inĩ yakuo. Nao andũ arĩa moragithĩtio nĩ Jehova mũthenya ũcio magakorũo magũĩte thĩ kwarũma o gĩturi kĩmwe kĩayo o nginya kĩrĩa kĩngĩ; matikarĩrĩrũo kana monganio, o na kana mathikwo; magatuĩka o ta thumu gũkũ thĩ guothe.” (Jer. 25:31-33) Hari–Magedoni nĩ ĩkaanina mũtabarĩre ũyũ mũũru. Thĩ ya Shaitani ndĩgaakorũo kuo rĩngĩ, ĩndĩ ithondeka rĩa Jehova gũkũ thĩ nĩ rĩkaahonoka.

6, 7. (a) Arĩa a “kĩrĩndĩ kĩingĩ mũno” moimĩte kũ? (b) Kũgĩte na wongerereku ũrĩkũ mĩaka mĩnini mĩhĩtũku?

⁶ Ithondeka rĩa Jehova gũkũ thĩ rĩthiĩte na mbere gũkũra tondũ rĩkoragwo na andũ metĩkĩrĩkĩte nĩwe. Bibilia ĩtwĩraga ũũ: “Maitho ma Mwathani merekeire na kũrĩ arĩa athingu, Namo matũ make magategerũo mathaithana mao.” (1 Pet. 3:12) Andũ acio athingu nĩ hamwe na “kĩrĩndĩ kĩingĩ mũno” kĩrĩa ‘kiumĩte mĩnyamaro-inĩ ĩrĩa mĩnene.’ (Kũg. 7:9, 14) Andũ acio makaahonoka ti “kĩrĩndĩ kĩingĩ” tu, ĩndĩ nĩ ‘kĩrĩndĩ kĩingĩ mũno.’ Hihi wee nĩ wĩyonaga ũrĩ thĩinĩ wa kĩrĩndĩ kĩu ũhonokete ‘mĩnyamaro ĩrĩa mĩnene’?

⁷ Andũ acio a kĩrĩndĩ kĩu kĩingĩ magaakorũo moimĩte kũ? Maracokanĩrĩrio hamwe kũgerera wĩra wa kũhunjia. Jesu aarathĩte ũũ: “Ũhoro-ũyũ-Mwega wa ũthamaki nĩũkahunjio thĩ yothe, ũtuĩke ũira kũrĩ ndũrĩrĩ ciothe; na hĩndĩ ĩo nĩrĩo ithirĩro rĩgakinya.” (Mat. 24:14) Ũcio nĩguo wĩra ũrĩa wa bata mũno harĩ ithondeka rĩa Jehova matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria. Nĩ ũndũ wa wĩra wa kũhunjia na kũrutana ũrĩa Aira a Jehova mararuta thĩinĩ wa thĩ, andũ milioni nyingĩ nĩ mamenyete gũthathaiya Ngai  na ‘roho na ma.’ (Joh. 4:23, 24) Kwa ngerekano, kwa ihinda rĩa mĩaka ikũmi mĩhĩtũku, kuuma mwaka wa ũtungata wa 2003 nginya wa 2012, andũ 2,707,000 nĩ moonanirie wĩyamũrĩri wao harĩ Ngai na njĩra ya kũbatithio. Ihinda-inĩ rĩrĩ, thĩinĩ wa thĩ yothe kũrĩ na makĩria ma Aira a Jehova 7,900,000, na kũrĩ na angĩ milioni nyingĩ manyitanagĩra nao makĩria hĩndĩ ya Kĩririkano kĩa o mwaka gĩa gĩkuũ kĩa Jesu. Ithuĩ tũtiĩrahagĩra ũingĩ wa andũ tondũ nĩ ‘Ngai ũkũragia maũndũ.’ (1 Kor. 3:5-7) O na kũrĩ ũguo, hatirĩ nganja atĩ kĩrĩndĩ kĩu kĩingĩ kĩrathiĩ na mbere kuongerereka o mũthenya.

8. Kũgĩte na wongerereku mũnene ithondeka-inĩ rĩa Jehova mahinda-inĩ maya nĩkĩ?

⁸ Ndungata cia Jehova ikoretwo ikĩongerereka na gĩkĩro kĩnene tondũ Jehova nĩ anyitaga mbaru ithondeka rĩake. (Thoma Isaia 43:10-12.) Ĩkĩaria ũhoro wa wongerereku ũcio Bibilia yarathĩte ũũ: “Nyũmba ĩrĩa nyinyi nĩĩkongerereka ĩtuĩke andũ ngiri, o nayo ĩrĩa ĩtarĩ andũ aingĩ ĩtuĩke rũrĩrĩ rũĩ hinya mũno. Niĩ Jehova nĩ niĩ ngeka ũndũ ũcio narua ihinda rĩaguo rĩakinya.” (Isa. 60:22) Kũrĩ hĩndĩ arĩa aitĩrĩrie maguta gũkũ thĩ maatariĩ ta “nyũmba ĩrĩa nyinyi,” ĩndĩ magĩcoka makĩongerereka rĩrĩa Aisiraeli angĩ a kĩĩroho maaingĩrire ithondeka-inĩ rĩa Jehova. (Gal. 6:16) Kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ, nĩ ũndũ wa irathimo cia Jehova nĩ kũgĩte na wongerereku wa andũ milioni nyingĩ arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũra gũkũ thĩ.

9. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa nĩguo tũkaagĩa na mahinda mega marĩa meranĩirũo Kiugo-inĩ kĩa Ngai?

⁹ Ithuothe, Akristiano aitĩrĩrie maguta na a kĩrĩndĩ kĩingĩ, no tũgĩe na mahinda mega marĩa maroka ta ũrĩa meranĩirũo thĩinĩ wa Kiugo kĩa Ngai. O na kũrĩ ũguo, no mũhaka twĩkage ũrĩa Ngai endaga. (Isa. 48:17, 18) Ta wĩcirie ũhoro wa Aisiraeli hĩndĩ ya Watho wa Musa. Muoroto ũmwe wa Watho ũcio warĩ kũgitĩra Aisiraeli na njĩra ya kũmahe ũtongoria maũndũ-inĩ megiĩ ngomanio, biacara, ũreri wa ciana, na ũrĩa maagĩrĩirũo nĩ gũikarania na andũ arĩa angĩ. (Tham. 20:14; Alaw. 19:18, 35-37; Gũcok. 6:6-9) Noguo kũrĩ harĩ ithuĩ o na ũmũthĩ. Gwĩka ũrĩa Ngai endaga nĩ gũtũgunaga, na hatarĩ nganja tũtionaga maathani make marĩ mũrigo. (Thoma 1 Johana 5:3.) Ma nĩ atĩ, o ta ũrĩa Aisiraeli maagitagĩrũo nĩ Watho, o na ithuĩ twathĩkĩra watho na motaaro ma Jehova nĩ tũgitagĩrũo na tũgatuĩka “agima ũhoro-inĩ wa gwĩtĩkia.”—Tit. 1:13.

10. Nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo kwamũra mahinda ma gũthoma Bibilia na ma Ũthathaiya wa Famĩlĩ?

¹⁰ Ithondeka rĩa Jehova gũkũ thĩ nĩ rĩkinyũkĩtie makinya na njĩra itiganĩte. Kwa ngerekano, ũtaũku witũ wĩgiĩ ma cia Bibilia nĩ ũthiĩte ũgĩthererũkaga. Ũcio nĩ ũndũ twĩrĩgagĩrĩra tondũ “mũthiĩre wa andũ arĩa athingu ũhaana ta ũtheri gũgĩkĩa, ũrĩa ũũkaga ũkĩnenehaga kinya mũthenya barigici.” (Thim. 4:18) O na kũrĩ ũguo, nĩ wega kwĩyũria ũũ: ‘Hihi nĩ ndĩratwarana na ũtaũku mwerũ ũrĩa tũgĩte naguo wa ma cia Bibilia? Hihi nĩ thomaga Bibilia o mũthenya? Hihi nĩ thomaga mabuku maitũ na kĩyo? Hihi thĩinĩ wa famĩlĩ itũ nĩ tũkoragũo na Ũthathaiya wa Famĩlĩ o kiumia?’ Aingĩ aitũ no twĩtĩkanie atĩ ti ũndũ mũritũ mũno gwĩka maũndũ macio. Kaingĩ kĩrĩa kĩbataranagia nĩ kwamũra mahinda ma gwĩka maũndũ macio. Nĩ ũndũ wa bata mũno kũgĩa na ũmenyo ũrĩa wagĩrĩire wa Maandĩko, kũũhũthĩra, na gũthiĩ na mbere kĩĩroho makĩria mahinda-inĩ ta maya tũrona atĩ mĩnyamaro ĩrĩa mĩnene nĩ ĩkuhĩrĩirie mũno.

11. Ciathĩ cia tene, mĩcemanio, na igomano cia mahinda maya ikoretwo na ũguni ũrĩkũ?

¹¹ Ithondeka rĩa Jehova rĩendaga tũgunĩke rĩrĩa rĩratwĩra twathĩkĩre ũtaaro ũyũ:  “Nĩtwĩciragiei ũrĩa tũngĩarahũranaga o mũndũ na ũrĩa ũngĩ, nĩ getha twendanage, na twĩkage ciĩko njega; ningĩ tũtigatige kũũnganaga hamwe, ta ũrĩa andũ amwe mamenyerete gwĩkaga, no kaba tũhatanagĩrĩrie; na twĩkage ũguo o makĩria tondũ wa ũrĩa mũkuona atĩ Mũthenya ũcio nĩũrakuhĩhĩria.” (Ahib. 10:24, 25) Aisiraeli nĩ maagunĩkaga mũno kĩĩroho nĩ ũndũ wa gũkorũo na ciathĩ cia o mwaka na igomano ingĩ cia gũthathaiya Jehova. Gĩathĩ gĩa Ithũnũ matukũ-inĩ ma Nehemia kĩarĩ kĩmwe kĩa mahinda ta macio ma gĩkeno. (Tham. 23:15, 16; Neh. 8:9-18) O na ithuĩ nĩ tũgunĩkaga nĩ mĩcemanio na igomano ciitũ. Rekei tũhũthagĩre biũ mĩeke ĩyo ya gũcemania hamwe, nĩguo tũkoragũo na ũgima mwega wa kĩĩroho na gĩkeno.—Tit. 2:2.

12. Twagĩrĩirũo kuona wĩra wa kũhunjia atĩa?

¹² Tondũ wa gũkorũo tũrĩ thĩinĩ wa ithondeka rĩa Ngai, nĩ tũkenaga nĩ ũndũ wa gũkorũo na itemi “wĩra-inĩ mũtheru wa kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega wa Ngai.” (Rom. 15:16, New World Translation) Kũruta “wĩra ũcio mũtheru” gũtũmaga tũkorũo tũrĩ “arutithania wĩra hamwe” na Jehova Ngai ũrĩa “mũtheru.” (1 Kor. 3:9; 1 Pet. 1:15) Kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega nĩ gũkoragũo na itemi harĩ gũtherio kwa rĩĩtwa itheru rĩa Jehova. Hatarĩ nganja, nĩ gĩtĩo kĩnene mũno kũheo wĩra wa kũhunjia “Ũhoro-ũrĩa-Mwega wĩ na riri wa Ngai ũrĩa mũgathe.”—1 Tim. 1:11.

13. Muoyo na ũrata witũ na Jehova ciĩhocetie harĩ kĩĩ?

¹³ Ngai endaga tũthiĩ na mbere gũkorũo tũrĩ na hinya kĩĩroho na njĩra ya gũikara hakuhĩ nake na kũnyita mbaru maũndũ ma ithondeka rĩake. Musa eerire Aisiraeli ũũ: “Nĩndeta igũrũ, na thĩ, gũtuĩke aira harĩ inyuĩ ũmũthĩ, atĩ nĩndaiga o mbere yaku ũhoro wa gũtũũra muoyo, o na wa gĩkuũ; na wa kĩrathimo, o na wa kĩrumi; tondũ ũcio thura muoyo, nĩgetha ũtũũre muoyo, wee mwene, o na njiaro ciaku, wendage Jehova Ngai waku, na wathĩkagĩre uuge wake, na wĩgwatanagie nake; nĩ gũkorũo nĩwe muoyo waku, na nĩwe ũingĩhagia matukũ maku; nĩ getha ũtũũre bũrũri ũcio Jehova erĩire maithe maku, Iburahimu, na Isaaka, na Jakubu, na mwĩhĩtwa atĩ nĩakamahe.” (Gũcok. 30:19, 20) Muoyo witũ wĩhocetie harĩ gwĩka wendi wa Jehova, kũmwenda, gwathĩkĩra mũgambo wake, na gũikara hakuhĩ nake.

14. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe aarĩ na mawoni marĩkũ kwerekera ithondeka rĩa Ngai?

¹⁴ Mũrũ wa Ithe witũ Pryce Hughes, ũrĩa werutire ũhoro wa ma mbere ya 1914, aatũrire arĩ mwĩhokeku harĩ Jehova na ithondeka rĩake ũtũũro-inĩ wake wothe. Rĩrĩa aaheanaga rũgano rwake rwa ũtũũro oigire atĩ ũndũ ũrĩa wa bata mũno eerutire nĩ gũikara hakuhĩ na ithondeka rĩa Jehova, na kwaga kwĩhoka mwĩcirĩrie wa andũ. Ũndũ ũcio nĩ wamũteithirie gũkirĩrĩria magerio ma wĩtĩkio ũtũũro-inĩ wake wothe. Mũrũ wa Ithe witũ ũcio oigire atĩ, nĩguo mũndũ etĩkĩrĩke nĩ Jehova arabatara kũrũmĩrĩra ũtongoria wa ithondeka rĩake hingo ciothe.

15. Heana ngerekano ya Kĩmaandĩko ĩronania ũrĩa twagĩrĩirũo kũiyũkia ũtaũku mwerũ wa morutani ma Bibilia.

¹⁵ Nĩguo twĩtĩkĩrĩke nĩ Jehova na atũrathime tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe, no mũhaka tũnyitage mbaru ithondeka rĩake na tũgetĩkagĩra ũgarũrũku ũrĩa umanaga na ũtaũku mwerũ wa Maandĩko. Ta wĩcirie ũndũ ũyũ: Thutha wa gĩkuũ kĩa Jesu nĩ kwarĩ na Akristiano aingĩ Ayahudi maarĩ na kĩyo mũno gĩa kũrũmĩrĩra Watho na nĩ moonaga ũrĩ ũndũ mũritũ gũtigana na maũndũ maguo. (Atũm. 21:17-20) Ĩndĩ, nĩ  ũndũ wa marũa marĩa Paulo aandĩkĩire Ahibirania, Ayahudi acio nĩ meetĩkĩrire atĩ matiatuĩkĩte atheru nĩ ũndũ wa magongona marĩa “marutagwo ta ũrĩa gwathanĩtwo Watho-inĩ,” ĩndĩ nĩ ũndũ wa ‘mwĩrĩ wa Jesu Kristo ũrĩa warutirũo o ihinda rĩmwe rĩa kũigana.’ (Ahib. 10:5-10) Hatarĩ nganja, aingĩ a Akristiano acio Ayahudi nĩ maagarũrĩire mwĩcirĩrie wao na magĩthiĩ na mbere kĩĩroho. O na ithuĩ nĩ tũkũbatara kwĩruta na kĩyo Kiugo kĩa Ngai na mabuku maitũ, na rĩrĩa ithondeka rĩa Jehova rĩeka mogarũrũku, tũkametĩkĩra tũrĩ na wĩnyihia.

16. (a) Nĩ irathimo irĩkũ igaatũma ũtũũro ũkorũo ũrĩ mwega thĩinĩ wa thĩ njerũ? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ wĩriragĩria thĩinĩ wa thĩ njerũ?

¹⁶ Jehova nĩ arĩrathimaga arĩa othe marĩikaraga marĩ ehokeku harĩ we na harĩ ithondeka rĩake. Akristiano aitĩrĩrie maguta nĩ magathamaka hamwe na Kristo kũrĩa igũrũ. (Rom. 8:16, 17) Angĩkorũo kĩĩrĩgĩrĩro gĩaku nĩ gĩa gũtũũra gũkũ thĩ-rĩ, ta hũũra mbica ũrĩa ũgaakenera ũtũũro thĩinĩ wa Paradiso. Tondũ tũrĩ thĩinĩ wa ithondeka rĩa Jehova-rĩ, na githĩ ti gĩtĩo kĩnene tũrĩ nakĩo gĩa kwĩra andũ arĩa angĩ ũhoro wa kĩĩranĩro kĩa Ngai gĩa thĩ njerũ! (2 Pet. 3:13) Thaburi 37:11 yugaga ũũ: “Andũ arĩa ahoreri nĩo makagaya thĩ, na matũũre mekenagĩra tondũ wa kũingĩhĩrũo nĩ thayũ.” Andũ “nĩmagaaka nyũmba na macitũũre” na nĩ magakenagĩra “wĩra wa moko mao.” (Isa. 65:21, 22) Gũtigaacoka gũkorũo na ũhinyanĩrĩria, ũthĩni, na ng’aragu. (Thab. 72:13-16) Babuloni Ũrĩa Mũnene ndagacoka kũheenia andũ, tondũ ndagakorũo kuo rĩngĩ. (Kũg. 18:8, 21) Arĩa makuĩte nĩ makaariũkio na maheo mweke wa gũtũũra tene na tene. (Isa. 25:8; Atũm. 24:15) Icio nĩ ciĩrĩgĩrĩro cia magegania harĩ andũ milioni nyingĩ arĩa meyamũrĩire Jehova. Nĩguo tũkaahingĩrio ciĩranĩro icio, no mũhaka tũthiĩ na mbere gũkũra kĩĩroho, tũgĩtwaranaga na ithondeka rĩa Jehova hingo ciothe.

17. Twagĩrĩirũo gũkorũo na mwerekera ũrĩkũ harĩ ũthathaiya wa Jehova na ithondeka rĩake?

¹⁷ Tondũ mũico wa mũtabarĩre ũyũ ũrĩ hakuhĩ mũno-rĩ, rekei tũthiĩ na mbere kwĩhanda thĩinĩ wa wĩtĩkio na kuonania ngatho nyingĩ nĩ ũndũ wa mũbango wa ũthathaiya ũrĩa Jehova atabanĩtie. Ũcio nĩguo mwerekera ũrĩa Daudi, mwandĩki wa Thaburi aarĩ naguo. Aainire ũũ: “Ndĩ o ũndũ ũmwe nyendete harĩ Jehova, na nĩguo ndĩĩthingataga; nĩ atĩ njikarage nyũmba ya Jehova matukũ mothe ma muoyo wakwa, ndĩĩonagĩre wega wa Jehova, na ndĩĩtuĩragĩrie ũhoro kũu thĩinĩ wa hekarũ yake.” (Thab. 27:4) Rekei ithuothe tũthiĩ na mbere gũikara hakuhĩ na Ngai, gũtwarana na andũ ake, na gũtwarana na ithondeka rĩake.