1, 2. Nĩ ũgimaru ũrĩkũ Mũkristiano o wothe arabatara kwĩrutanĩria gũkinyĩra? Heana ngerekano.

RĨRĨA mũtumia wĩna ũtaũku aragũra matunda, ndathuuraga o marĩa manene kana marĩa marendio raithi. Ithenya rĩa ũguo, athuuraga marĩa meru. Acaragia matunda marĩa marĩ na mũcamo na mũnungo mwega na mangĩkorũo na ũguni harĩ mwĩrĩ. Hatarĩ nganja, athuuraga matunda marĩa makũrũ biũ.

² Thutha wa mũndũ kwĩyamũrĩra Jehova na kũbatithio, nĩ abataraga gũthiĩ na mbere gũkũra kĩĩroho. Muoroto wake wagĩrĩirũo gũkorũo arĩ gũtuĩka Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho. Nĩ ũndũ ũcio ũgimaru ũrĩa tũrarĩrĩria ti wa kĩĩmwĩrĩ. Mũtũmwo Paulo eekĩrire Akristiano a Efeso ngoro makũre kĩĩroho. Aamerire merutanĩrie nĩguo ‘makinyĩre ũhoro wa gwĩtĩkia wĩtĩkio o ũmwe, o na wa kũmenya Mũrũ wa Ngai, na o mũndũ witũ atuĩke mũndũ mũgima ũrĩ na kĩũga kĩiganaine na kĩrĩa gĩa Kristo, arĩ we ũiyũrĩte ũgima wothe.’—Ef. 4:13.

3. Nĩ ũndũ ũrĩkũ warĩ kĩũngano-inĩ kĩa Efeso na no woneke thĩinĩ wa andũ a Jehova ũmũthĩ?

³ Paulo akĩandĩkĩra Akristiano acio, kĩũngano kĩu kĩa Efeso  gĩakoretwo kuo ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ. Akristiano aingĩ a kĩũngano kĩu nĩ maathiĩte na mbere kĩĩroho. O na kũrĩ ũguo, amwe ao no maabataraga gũkũra kĩĩroho. Ũguo noguo kũrĩ kĩũngano-inĩ kĩa Aira a Jehova ũmũthĩ. Nĩ kũrĩ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ matungatĩire Jehova ihinda iraya na nĩ magimarĩte kĩĩroho. O na kũrĩ ũguo, ti andũ othe kĩũngano-inĩ makoragwo magimarĩte kĩĩroho. Kwa ngerekano, andũ ngiri nyingĩ nĩ mabatithagio o mwaka, na nĩ ũndũ ũcio kũrĩ o na andũ aingĩ marabatara kwĩrutanĩria gũkũra kĩĩroho. Hihi wee nĩ ũrerutanĩria gũkũra kĩĩroho?—Kol. 2:6, 7.

4, 5. Nĩ maũndũ-inĩ marĩkũ Akristiano agimaru kĩĩroho mangĩkorũo na ngũrani, no nĩ ũndũ ũrĩkũ othe makoragwo mahanainie? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

⁴ Rĩrĩa ũrathuura matunda meru thoko, nĩ wonaga atĩ matunda macio mothe matikoragwo mahanaine biũ. Ĩndĩ, nĩ makoragwo na maũndũ mamwe mahanaine marĩa monanagia atĩ nĩ meru. O ũndũ ũmwe na ũguo, Akristiano agimaru kĩĩroho no makorũo moimĩte mabũrũri-inĩ matiganĩte, marĩ na mĩrerere ngũrani, ũkũrũ, ũgima wa mwĩrĩ, na ũmenyeru ũtiganĩte. Ningĩ, no makorũo na ũmũndũ na ũndũire ngũrani. O na kũrĩ ũguo, arĩa othe magimarĩte kĩĩroho nĩ makoragwo makũrĩtie ngumo iria cionanagia atĩ nĩ makũrĩte kĩĩroho. Na njĩra irĩkũ?

⁵ Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ arũmagĩrĩra kĩonereria kĩa Jesu mũtũũrĩre-inĩ wake wothe. Jesu nĩ aatũigĩire kĩonereria ‘tũkinyage makinya-inĩ make.’ (1 Pet. 2:21) Jesu oigire atĩ ũndũ ũrĩa wa bata mũno nĩ mũndũ kwenda Jehova na ngoro yake yothe, muoyo wake wothe, na meciria make mothe, na mũndũ kwenda ũrĩa ũngĩ ta ũrĩa eyendete we mwene. (Mat. 22:37-39) Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ erutanagĩria gũtũũra kũringana na ũtaaro ũcio. Mũtũũrĩre wake nĩ wonanagia atĩ ũrata wake na Jehova nĩguo ũndũ ũrĩa wa bata mũno harĩ we na nĩ onagia andũ arĩa angĩ wendo wa kwĩima.

6, 7. (a) Ngumo imwe iria cionanagia atĩ Mũkristiano nĩ agimarĩte kĩĩroho nĩ irĩkũ? (b) Nĩ maũndũ marĩkũ tũkwarĩrĩria?

⁶ Wendo no gĩcunjĩ kĩmwe tu kĩa maciaro ma roho marĩa Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho agĩrĩirũo nĩ kuonania. (Gal. 5:22, 23) Maciaro mangĩ ta ũhooreri, kwĩgirĩrĩria, na ũkirĩrĩria, o namo nĩ ma bata. No mateithie Mũkristiano kũhiũrania na moritũ atekũrakara. Ningĩ no mamũteithie gũkirĩrĩria ategũte mwĩhoko o na angĩcemania na maũndũ mangĩtũma akue ngoro. Thĩinĩ wa wĩruti wake, nĩ acaragia mũno motaaro ma Kĩĩmaandĩko marĩa mangĩmũteithia gũkũũrana wega na ũũru. Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa aratua matua nĩ onanagia atĩ nĩ mũgimaru kĩĩroho. Kwa ngerekano, nĩ athikagĩrĩria thamiri yake ĩrĩa ĩmenyeretio nĩ Bibilia. Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ onanagia wĩnyihia na njĩra ya gũkũũrana atĩ njĩra na ithimi cia Jehova nĩcio njagĩrĩru gũkĩra ciake. * Ahunjagia ũhoro ũrĩa mwega arĩ na kĩyo na agatũma gũkorũo na ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano.

⁷ O na angĩkorũo tũkoretwo tũgĩtungatĩra Jehova ihinda rĩigana atĩa, o ũmwe witũ no eyũrie, ‘Hihi nĩ harĩ ũgarũrũku ndĩrabatara gwĩka nĩguo ndĩgerekanie biũ na Jesu, na nĩ ũndũ ũcio thiĩ na mbere gũkũra kĩĩroho?’

8. Ũmenyo na ũtaũku wa Jesu wĩgiĩ Maandĩko watariĩ atĩa?

⁸ Jesu Kristo aarĩ na ũtaũku mwega mũno wa Maandĩko. Arĩ na mĩaka 12 tu, nĩ aahũthĩrire Maandĩko akĩaria na arutani thĩinĩ wa hekarũ. “Arĩa othe maamũiguaga makĩgega nĩ ũndũ wa ũũgĩ wake, o na ũrĩa aacokagia ũhoro orio maũndũ.” (Luk. 2:46, 47) Thutha ũcio hĩndĩ ya ũtungata wake gũkũ thĩ, nĩ aahũthagĩra Kiugo kĩa Ngai wega kũiguithia arĩa maamũkararagia.—Mat. 22:41-46.

9. (a) Wĩruti wa Mũkristiano ũrenda gũkũra kĩĩroho wagĩrĩirũo gũkorũo ũtariĩ atĩa? (b) Muoroto wa kwĩruta Bibilia nĩ ũrĩkũ?

⁹ Kũringana na kĩonereria kĩrĩa Jesu aatũigĩire, Mũkristiano ũrenda gũkũra kĩĩroho ndangĩiganĩra tu na ũmenyo mũnini wa Bibilia. Ithenya rĩa ũguo, arikagĩra biũ thĩinĩ wa Maandĩko nĩ ũndũ wa kũmenya atĩ “irio iria nyũmũ nĩ cia andũ arĩa agima.” (Ahib. 5:14) Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ endaga ‘kũgĩa na ũmenyo wĩgiĩ Mũrũ wa Ngai.’ (Ef. 4:13) Hihi wee nĩ ũthomaga Bibilia o mũthenya? Hihi nĩ ũkoragwo na mũtaratara mwega wa wĩruti waku kĩũmbe, na ũkerutanĩria gũkorũo na ũthathayia wa famĩlĩ o kiumia? Rĩrĩa ũrathoma Kiugo kĩa Ngai, geragia mũno gũcaria motaaro ma Bibilia marĩa mangĩgũteithia kũgĩa na muonere wa maũndũ ta wa Jehova. Ũcoke wĩrutanĩrie kũhũthĩra motaaro macio rĩrĩa ũratua matua, na ũndũ ũcio nĩ ũrĩtũmaga ũkuhĩrĩrie Jehova makĩria.

10. Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho agunĩkaga atĩa ũtũũro-inĩ wake wa o mũthenya nĩ ũndũ wa kũrikĩra Kiugo-inĩ kĩa Ngai?

¹⁰ Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ amenyaga atĩ kĩrĩa kĩa bata to kũgĩa na ũmenyo. Nĩ amenyaga atĩ no mũhaka akorũo na  wendo harĩ motaaro ma Ngai. Onanagia atĩ arĩ na wendo ta ũcio na njĩra ya kũiga maũndũ ma Jehova mbere ya make. Makĩria ma ũguo, nĩ erutanagĩria ‘kwĩyaũra’ mĩthiĩre na mĩerekera yake ya tene. Eka ũgarũrũku ũcio, ehumbaga ũmũndũ mwerũ wa Gĩkristiano, ũrĩa ‘wombirũo ũhaanaine na Ngai, wĩna ũthingu, na ũtheru ũrĩa uumanĩte na ũhoro-wa-ma.’ (Thoma Aefeso 4:22-24.) Bibilia yaandĩkirũo kũgerera roho mũtheru wa Ngai. Nĩ ũndũ ũcio, Mũkristiano arikĩra thĩinĩ wa Kiugo kĩa Ngai, na onania atĩ nĩ endete ithimi cia Bibilia, roho mũtheru wa Ngai nĩ ũmũtongoragia. Ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga akũre kĩĩroho.

11. Arutwo na andũ a famĩlĩ ya Jesu maatariĩ atĩa?

¹¹ Rĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ, o na gũtuĩka we aarĩ mũkinyanĩru, aatũũranagia na andũ matarĩ akinyanĩru. Aarerirũo nĩ aciari matarĩ akinyanĩru, na agĩtũũrania mĩaka mĩingĩ na andũ a famĩlĩ matarĩ akinyanĩru. O na arutwo ake rĩmwe na rĩmwe nĩ meendaga gwĩtũũgĩria na gwĩcarĩria igweta. Kwa ngerekano, ũtukũ ũmwe Jesu atanoragwo nĩ ‘kwagĩire na ngarari kũrĩ o atĩ nĩ ũrĩkũ wao ũngĩtuwo mũnene kũrĩ arĩa angĩ.’ (Luk. 22:24) O na kũrĩ ũguo, Jesu aarĩ na ma biũ atĩ arũmĩrĩri acio ake, o na matarĩ akinyanĩru nĩ mangĩakũrire kĩĩroho na mathondeke kĩũngano kĩrĩ na ũrũmwe. Ũtukũ-inĩ o ũcio, Jesu nĩ aahoire Jehova ateithie atũmwo ake magĩe na ũrũmwe. Aahoire ũũ: “Atĩ othe matuĩke ũmwe ki; o ta ũguo wee, Awa, wĩ thĩinĩ wakwa, na niĩ ndĩ thĩinĩ waku, o nao magĩe thĩinĩ witũ, . . . atĩ nĩguo matuĩke ũmwe ki, o ta ũguo ithuĩ tũrĩ ũmwe.”—Joh. 17:21, 22.

12, 13. (a) Rĩandĩko rĩa Aefeso 4:15, 16 rĩtĩtĩrithagia atĩa bata wa gũtũũria thayũ kĩũngano-inĩ? (b) Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe eerutire atĩa bata wa gũtũũria ũrũmwe?

¹² Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ athingataga thayũ thĩinĩ wa kĩũngano. (Thoma Aefeso 4:1-6, 15, 16.) Muoroto witũ nĩ andũ a Ngai maikarage ‘magwatanĩtio hamwe’ na marutithanagie wĩra marĩ na ũrũmwe. Maandĩko monanagia atĩ nĩguo tũkorũo na ũrũmwe ta ũcio, nĩ tũkũbatara gũkorũo tũrĩ enyihia. Nĩ ũndũ wa wĩnyihia, mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ mũgimaru kĩĩroho nĩ erutanagĩria gũtũũria ũrũmwe o na rĩrĩa andũ arĩa angĩ thĩinĩ wa kĩũngano maahĩtia. Nĩ ũndũ ũcio, wĩyũrie ũũ: ‘Njĩkaga atĩa rĩrĩa mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ kĩũngano-inĩ ahĩtia? Njĩkaga atĩa rĩrĩa mũndũ anjiguithia ũũru? Hihi nĩ kũiga njigaga muku, kana hihi nĩ ngeragia gũcokia ũkuruhanu mwega nake?’ Muoroto wa Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho nĩ kũniina mathĩna no ti kũrehe mathĩna.

¹³ Ta wĩcirie ũhoro wa ngerekano ya mũrũ wa Ithe witũ Uwe. Tene Uwe aarĩ na mwerekera wa kũrakaragio nĩ mahĩtia ma Akristiano arĩa angĩ. No agĩtua itua rĩa kũhũthĩra Bibilia na ibuku rĩa Insight on the Scriptures kwĩruta ũhoro wa ũtũũro wa Daudi. Nĩ kĩĩ gĩatũmire ende kwĩruta ũhoro wa Daudi? Tondũ o nake Daudi nĩ aakoretwo akĩhĩtũkĩra moritũ marĩa mooimanaga na athathaiya amwe a Jehova. Kwa ngerekano, Mũthamaki Saulu nĩ aageretie kũũraga Daudi, nĩ kũrĩ andũ meendaga kũmũhũra na mahiga, na ningĩ o na mũtumia wake nĩ aamũnyũrũrĩtie. (1 Sam. 19:9-11; 30:1-6; 2 Sam. 6:14-22) No Daudi ndaigana kũreka mĩthiĩre ya andũ angĩ ĩtũme wendo wake harĩ Jehova ũnyihe. Ningĩ Daudi nĩ onanagia tha. Uwe oigire atĩ nĩ aabataraga gwĩka ta Daudi. Kũgerera wĩruti wake wa Bibilia nĩ aamenyire atĩ nĩ aabataraga kũgarũrĩra muonere wake kwerekera mahĩtia ma aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Nĩ aabataraga gũtiga kũiga muku nĩguo atũũrie ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano. Hihi wee nĩ ũrĩ na  muoroto o ta ũcio wa gũtũũria thayũ thĩinĩ wa kĩũngano?

14. Jesu aathuraga andũ arĩkũ matuĩke arata ake?

¹⁴ Jesu Kristo nĩ eendete andũ othe. Arũme, atumia, andũ ethĩ, andũ akũrũ, o hamwe na ciana nĩ maakenaga mũno marĩ hakuhĩ nake. No ndaathuraga mũndũ o wothe atuĩke mũrata wake wa hakuhĩ. Eerire atũmwo ake ehokeku ũũ: “Inyuĩ mũrĩ arata akwa, mweka maũndũ marĩa ndĩmwathaga.” (Joh. 15:14) Jesu aathuraga arata kuuma thĩinĩ wa arĩa maamũrũmagĩrĩra marĩ na wĩhokeku na magatungatĩra Jehova na ngoro yao yothe. Wee nĩ ũthuuraga arata aku a hakuhĩ kuuma thĩinĩ wa arĩa matungatagĩra Jehova marĩ na wĩhokeku? Ũndũ ũcio nĩ wa bata nĩkĩ?

15. Andũ ethĩ mangĩgunĩka atĩa nĩ ũndũ wa gũthiĩ thiritũ na Akristiano arĩa agimaru kĩĩroho?

¹⁵ Mĩthemba mĩingĩ ya matunda ĩĩruhaga wega hĩndĩ ya ũrugarĩ. O ũndũ ũmwe na ũcio, ũrugarĩ wa kĩĩroho ũrĩa ũkoragwo thĩinĩ wa ũrũmwe witũ wa Gĩkristiano no ũgũteithie gũkũra kĩĩroho. Hihi ũrĩ mũndũ mwĩthĩ na nĩ ũrenda gũtua itua rĩa ũndũ ũrĩa ũgũthingata ũtũũro-inĩ waku? Angĩkorũo nĩguo, nĩ ũndũ wa ũũgĩ ũthiage thiritũ na Akristiano arĩa marĩ na ũmenyeru ũtungata-inĩ wa Jehova, na arĩa merutanagĩria gũtũũria ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano. Ihinda-inĩ rĩu makoretwo magĩtungatĩra Jehova no makorũo macemanĩtie na moritũ na magakirĩrĩria mathĩna. Andũ ta acio no magũteithie ũthuure ũndũ ũrĩa mwagĩrĩru biũ ũtũũro-inĩ. Gũthiĩ thiritũ na aarĩ na ariũ a Ithe witũ ta acio no gũgũteithie ũtue itua rĩa ũũgĩ na ũthiĩ na mbere gũkũra kĩĩroho.—Thoma Ahibirania 5:14.

16. Akristiano arĩa agimaru kĩĩroho thĩinĩ wa kĩũngano maateithirie mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ atĩa?

¹⁶ Kwa ngerekano, mwarĩ wa Ithe witũ Helga oigaga atĩ arĩ mwaka wake wa mũico cukuru arutwo a kĩrathi kĩao nĩ maaragia ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩendire gũthingata ũtũũro-inĩ. Aingĩ ao meeciragia ũhoro wa gũthiĩ yunivasĩtĩ nĩguo makaagĩa na wĩra mwega. Helga nĩ aarĩrĩirie ũndũ ũcio na arata ake thĩinĩ wa kĩũngano kĩao. Oigaga ũũ: “Aingĩ ao maarĩ akũrũ kũngĩra na nĩ maandeithirie mũno. Maanjĩkĩrire ngoro nyingĩre thĩinĩ wa ũtungata wa hĩndĩ-ciothe na thutha ũcio ngĩtungatĩra mĩaka ĩtano ndĩ painia. Rĩu nĩ mĩaka mĩingĩ mĩhĩtũku na nĩ ngenaga mũno nĩ ũndũ nĩ ndaahũthĩrire ũnyinyi wakwa gũtungatĩra Jehova. Ndiĩriraga o na hanini nĩ ũndũ wa itua rĩrĩa ndaatuire.”

17, 18. Ũgimaru wa kĩĩroho ũngĩtũteithia atĩa kũhingia muoroto witũ ũtũũro-inĩ?

¹⁷ Kwĩgerekania na kĩonereria kĩa Jesu nĩ kũrĩtũteithagia gũkũra kĩĩroho. Nĩ tũrĩkuhagĩrĩria Jehova makĩria, na tũgakorũo na merirĩria manene ma kũmũtungatĩra o ũrĩa wothe tũngĩhota. Thutha wa gũkũra biũ kĩĩroho Mũkristiano no ahote gũtungatĩra Jehova na gĩkĩro kĩnene. Jesu eerire arũmĩrĩri ake ũũ: “Rekei ũtheri wanyu ũtheragĩre andũ, nĩguo mone ciĩko cianyu njega, na magoocage Ithe wanyu ũrĩa wĩ Igũrũ.”—Mat. 5:16.

¹⁸ O ta ũrĩa twarĩrĩria, Mũkristiano mũgimaru kĩĩroho no akorũo arĩ ũteithio mũnene kĩũngano-inĩ. Ningĩ Mũkristiano nĩ amenyekaga nĩ mũgimaru kĩĩroho kũringana na ũrĩa ahũthagĩra thamiri yake. Thamiri itũ ĩngĩtũteithia atĩa gũtua matua ma ũũgĩ? Na tũngĩhota atĩa gũtĩa matua marĩa matuĩtwo nĩ Akristiano arĩa angĩ makĩhũthĩra thamiri ciao? Macio nĩmo maũndũ marĩa tũkaarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa kĩrũmĩrĩire.