1, 2. Bibilia yarathĩte atĩa ũhoro wĩgiĩ kuongerereka kwa andũ a Jehova?

NDUNGATA njĩhokeku cia Jehova thĩinĩ wa thĩ ikoragwo irĩ ithondeka rĩa mwanya mũno. Ithondeka rĩu rĩkoragwo na andũ matarĩ akinyanĩru na kwoguo nĩ mahĩtagia. O na kũrĩ ũguo, roho mũtheru wa Ngai ũkoretwo ũgĩtongoria ithondeka rĩu na rĩgathiĩ na mbere gũkũra na gũtherema. Ta rora mamwe ma maũndũ marĩa Jehova akoretwo agĩka, akĩhũthĩra andũ ake o na gũtuĩka ti akinyanĩru.

² Matukũ ma mũico rĩrĩa maambĩrĩirie mwaka-inĩ wa 1914, ndungata cia Ngai thĩinĩ wa thĩ itiarĩ nyingĩ. No Jehova nĩ aarathimire wĩra wao wa kũhunjia. Mĩaka-inĩ ĩrĩa yarũmĩrĩire, andũ milioni nyingĩ nĩ meerutire Bibilia na magĩtuĩka Aira a Jehova. Jehova nĩ oonanĩtie ũndũ ũcio nĩ ũngĩgekĩka rĩrĩa oigire ũũ: “Nyũmba ĩrĩa nyinyi nĩĩkongerereka ĩtuĩke andũ ngiri, o nayo ĩrĩa ĩtarĩ andũ aingĩ ĩtuĩke rũrĩrĩ rũĩ hinya mũno. Niĩ Jehova nĩ niĩ ngeka ũndũ ũcio narua ihinda rĩaguo rĩakinya.” (Isa. 60:22) Ũrathi ũcio nĩ ũhingĩte matukũ-inĩ maya ma  mũico. Nĩ ũndũ ũcio, Aira a Jehova thĩinĩ wa thĩ nĩ aingĩ gũkĩra mũigana wa andũ mabũrũri-inĩ maingĩ.

3. Ndungata cia Ngai cionanĩtie wendo atĩa?

³ Ningĩ mahinda-inĩ maya Jehova nĩ ateithĩtie andũ ake gũkũria na gĩkĩro kĩnene ngumo yake ĩrĩa nene ya wendo. (1 Joh. 4:8) Jesu, ũrĩa wegerekanĩtie na Ngai harĩ kuonania wendo, eerire arũmĩrĩri ake ũũ: “Ndĩramũhe rĩathani rĩerũ, atĩ mwendanage . . . Nĩ ũndũ ũcio andũ othe nĩ marĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa, mwakorũo na wendo gatagatĩ-inĩ kanyu.” (Joh. 13:34, 35) Mahinda-inĩ maya ndungata cia Jehova nĩ cionanĩtie wendo ta ũcio nginya rĩrĩa mabũrũri mararũa. Kwa ngerekano, andũ ta milioni 55 nĩ mooragirũo hĩndĩ ya Mbaara ya Kerĩ ya Thĩ. O na kũrĩ ũguo, Aira a Jehova matianyitanĩire o na hanini kũũragana. (Thoma Mika 4:1, 3.) Nĩ ũndũ ũcio ‘matingĩũrio thakame ya mũndũ o na ũmwe.’—Atũm. 20:26.

4. Nĩkĩ wongerereku wa andũ a Jehova nĩ ũndũ wa gwĩkĩra ngoro?

⁴ Andũ a Ngai mathiĩte na mbere kuongerereka o na gũtuĩka marĩ thĩinĩ wa thĩ njũru ĩrĩa Bibilia yugaga atĩ ĩrathwo nĩ Shaitani “ngai wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ.” (2 Kor. 4:4) Nĩwe ũtongoragia maũndũ ma gĩũteti thĩinĩ wa thĩ o hamwe na ũhoro ũrĩa ũtheremagio nĩ nyũmba cia mohoro. Ĩndĩ ndangĩhota kũrũgamia wĩra wa kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega. No tondũ nĩ oĩ atĩ arĩ na kahinda kanini tu, Shaitani arahũthĩra maũndũ matiganĩte akĩgeria kũgarũra andũ a Jehova matigane na ũthathaiya wa ma.—Kũg. 12:12.

5. Nĩkĩ rĩngĩ na rĩngĩ andũ no matũtuurie? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

⁵ Kĩũngano gĩa Gĩkristiano nĩ gĩtĩtĩrithagia bata wa kwenda Ngai na andũ arĩa angĩ. Jesu nĩ onanirie atĩ ũguo nĩguo kwagĩrĩire gũkorũo. Hĩndĩ ĩrĩa oririo nĩ rĩathani rĩrĩkũ inene, oigire ũũ: “‘No mũhaka wende Jehova Ngai waku na ngoro yaku yothe na muoyo waku wothe na meciria maku mothe.’ Rĩu nĩrĩo rĩathani rĩrĩa inene mũno na rĩa mbere. Rĩa kerĩ rĩtariĩ o ta rĩu, na nĩrĩo rĩrĩ: ‘No mũhaka wendage mũndũ ũrĩa ũngĩ o ta ũrĩa wĩyendete wee mwene.’” (Mat. 22:35-39) O na kũrĩ ũguo, Bibilia nĩ yonanagia wega atĩ tũkoragwo tũtarĩ akinyanĩru nĩ ũndũ wa mehia ma Adamu. (Thoma Aroma 5:12, 19.) Kwoguo rĩngĩ na rĩngĩ mũndũ thĩinĩ wa kĩũngano no eke kana oige ũndũ ũtũtuurie. Ũndũ ta ũcio no ũgerie wendo witũ harĩ Jehova na harĩ andũ ake. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa hĩndĩ ta ĩyo? O na ndungata njĩhokeku cia tene nĩ ciaragia kana igeka maũndũ maaturagia andũ arĩa angĩ, na kwoguo no twĩrute nao.

6. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ Eli aagire kũrũnga ariũ ake?

⁶ Kwa ngerekano, Eli, Mũthĩnjĩri-Ngai-Mũnene aarĩ na anake erĩ mataarũmagĩrĩra watho wa Jehova. Bibilia yugaga ũũ: “Ariũ a Eli maarĩ aaganu mũno; matioĩ Jehova.” (1 Sam. 2:12) O na gũtuĩka ithe wao aarĩ na itemi rĩa bata mũno ũthathaiya-inĩ wa ma, ariũ acio ake erĩ nĩ meekaga mehia maritũ mũno. Eli nĩ aamenyaga ũguo na nĩ aagĩrĩirũo kũmarũnga, ĩndĩ ndoyaga ũndũ ũcio na ũritũ. Nĩ ũndũ ũcio, Jehova agĩtuĩra nyũmba ya Eli ituĩro rĩarĩ iritũ mũno. (1 Sam. 3:10-14) Thutha ũcio, njiarũa ciake itingĩetĩkĩririo gũtungata irĩ athĩnjĩri-Ngai anene. Korũo warĩ kuo hĩndĩ ĩyo-rĩ, ũngĩekire atĩa nĩ ũndũ wa Eli kwaga gũtindanĩra na mehia ma ariũ ake? Hihi nĩ ũngĩetĩkĩririe ũndũ ũcio ũkũhĩnge nginya ũtige gũtungatĩra Jehova?

7. Nĩ mehia marĩkũ maritũ Daudi eekire, na Ngai eekire atĩa?

 ⁷ Daudi nĩ eendetwo nĩ Jehova na aamuonaga arĩ mũndũ “mangĩiguana nake.” (1 Sam. 13:13, 14; Atũm. 13:22) No Daudi nĩ aacokire agĩtharia na Bathi-Sheba na akĩgĩa nda. Ũndũ ũcio aawĩkire rĩrĩa Uria mũthuri wa Bathi-Sheba aarĩ mbaara-inĩ. Kwoguo Daudi nĩ aathanire Uria acoke Jerusalemu, akĩrĩgĩrĩra atĩ Uria nĩ megũkomania na Bathi-Sheba nĩguo andũ mecirie nĩwe ithe wa mwana ũcio. No o na acoka Jerusalemu ndetĩkĩrire gũthiĩ gwake mũciĩ na kwoguo Daudi akĩbanga ũrĩa ekũũragĩrũo mbaara-inĩ. Nĩ ũndũ wa mehia macio make, Daudi na famĩlĩ yake nĩ maanyarirĩkire mũno. (2 Sam. 12:9-12) No o na kũrĩ ũguo Ngai nĩ aamũiguĩrĩire tha tondũ aathiaga ‘arĩ mũrũngĩrĩru ngoro.’ (1 Ath. 9:4) Korũo warĩ kuo hĩndĩ ĩyo-rĩ, ũngĩekire atĩa? Hihi gĩĩko kĩu kĩa Daudi nĩ kĩngĩakũhĩngire?

8. (a) Mũtũmwo Petero aagire kũhingia ũrĩa oigĩte atĩa? (b) Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova athiĩ na mbere kũhũthĩra Petero o na thutha wake kũhĩtia?

⁸ Ngerekano ĩngĩ ya Bibilia nĩ ya mũtũmwo Petero. O na gũtuĩka Jesu nĩ aamũthurĩte arĩ ũmwe wa atũmwo, rĩmwe nĩ oigaga kana ageka maũndũ maatũmaga acoke kwĩrira. Kwa ngerekano, atũmwo nĩ maatiganĩirie Jesu hĩndĩ ĩrĩa aarĩ na ihinda iritũ mũno. Mbere ĩyo Petero nĩ oigĩte atĩ o na acio angĩ maamũtiganĩria we ndangĩekire ũguo. (Mar. 14:27-31, 50) No hĩndĩ ĩrĩa Jesu aanyitirũo, atũmwo othe nginya Petero nĩ maamũtiganĩirie. Petero o na nĩ aamũkaanire maita maigana ũna na akiuga atĩ ndamũĩ. (Mar. 14:53, 54, 66-72) No Petero nĩ onanirie atĩ nĩ eerirĩte nĩ ũguo eekire, na Jehova agĩthiĩ na mbere kũmũhũthĩra. Korũo warĩ mũrutwo hĩndĩ ĩyo-rĩ, hihi nĩ ũngĩarekire ciĩko cia Petero itũme ũtige gũkorũo ũrĩ mwĩhokeku harĩ Jehova?

9. Nĩ kĩĩ gĩtũmaga ũkorũo na ma biũ atĩ hĩndĩ ciothe Jehova ekaga maũndũ na kĩhooto?

 ⁹ Icio no ngerekano nini cia andũ mekire maũndũ magĩtuurithia arĩa angĩ. Nĩ kũrĩ ingĩ cia mahinda mahĩtũku o na mahinda-inĩ maya, cia ndungata cia Jehova ciekire maũndũ moru na cigĩtuuria andũ angĩ. We ũngĩkwo ũndũ wa gũgũtuuria-rĩ, ũngĩka atĩa? Hihi ũngĩreka mahĩtia ma andũ acio makũhĩnge, na ũtiganĩrie Jehova, andũ ake nginya arĩa a kĩũngano kĩanyu? Kana ũrĩonaga atĩ Jehova nĩ ũndũ wa tha ciake, nĩ aheete mũndũ ũcio ũhĩtĩtie ihinda rĩa kwĩrira? O na kũrĩ ũguo, rĩmwe arĩa mekĩte mehia maritũ nĩ maregaga kwĩrira. Hĩndĩ ta ĩyo-rĩ, nĩ ũrĩkoragwo na ma atĩ thutha wa ihinda Jehova nĩ arĩcirithia andũ ta acio, na hihi ameherie kĩũngano-inĩ?

10. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jesu aataũkĩirũo nĩguo wĩgiĩ mahĩtia ma Judasi Mũisikariota na Petero?

¹⁰ Bibilia nĩ ĩtũheaga ũhoro wa ndungata cia Jehova ciaikarire irĩ njĩhokeku harĩ we na andũ ake, o na arĩa angĩ maaga gũkorũo marĩ ehokeku. Kwa ngerekano, thutha wa Jesu kũhoya ũtukũ mũgima nĩ aacokire agĩthuura atũmwo arĩa 12. Judasi Mũisikariota aarĩ ũmwe wao. Thutha ũcio rĩrĩa Judasi aamũkunyanĩire, Kristo ndeetĩkĩririe ũndũ ũcio ũthũkie ũkuruhanu wake na Jehova. Ningĩ ndeetĩkĩrire ũthũke o na hĩndĩ ĩrĩa Petero aamũkaanire. (Luk. 6:12-16; 22:2-6, 31, 32) O na gũtuĩka atũmwo a Jesu nĩ maamũtiganĩirie, ndaarakarĩire Jehova kana andũ ake. Jesu aathire na mbere na wĩra wake o na akorũo arũmĩrĩri ake amwe nĩ maamũragire ngoro. Jehova aamũrathimire na njĩra ya kũmũriũkia, na thutha ũcio akĩmũtua Mũthamaki wa Ũthamaki wa igũrũ.—Mat. 28:7, 18-20.

11. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Bibilia yarathĩte wĩgiĩ ndungata cia Jehova mahinda-inĩ maya?

¹¹ Kĩonereria kĩa Jesu gĩtũrutaga tũkorũo tũrĩ ehokeku harĩ Jehova na andũ ake. Tũngĩcũũrania maũndũ marĩa Jehova arahingia kũgerera ndungata ciake matukũ-inĩ maya ma mũico, no tũgege mũno. Gũtirĩ andũ angĩ marahunjia ũhoro wa ma thĩinĩ wa thĩ yothe, tondũ matiratongorio nĩ Jehova ta ũrĩa aratongoria andũ ake ũmũthĩ. Isaia 65:14 ĩgĩtaarĩria ũhoro wĩgiĩ andũ a Ngai yugaga ũũ: “Ndungata ciakwa nĩ kũina ikainaga nyĩmbo icanjamũkĩte ngoro.”

12. Twagĩrĩirũo kuonaga mahĩtia ma andũ arĩa angĩ na njĩra ĩrĩkũ?

¹² Ndungata cia Jehova nĩ ikenagĩra maũndũ marĩa ihingagia tondũ iratongorio nĩ Jehova. No andũ arĩa maratongorio nĩ Shaitani no gũcakaya maracakaya nĩ ũrĩa maũndũ marathiĩ mathũkĩte. Ndũngĩkorũo ũrĩ ũndũ mwagĩrĩru kana wa ũũgĩ gũcokereria Jehova mahĩtia kana kĩũngano gĩake nĩ ũndũ wa mahĩtia ma ndungata imwe ciake. Twagĩrĩirũo gũtũũria wĩhokeku witũ harĩ Jehova na ũtongoria wake, na twĩrute ũrĩa tũrĩonaga kana gwĩka nĩ ũndũ wa mahĩtia ma andũ arĩa angĩ.

13, 14. (a) Twagĩrĩrĩirũo gũkiranagĩrĩria nĩkĩ? (b) Nĩ kĩĩranĩro kĩrĩkũ twagĩrĩirũo kũririkanaga?

¹³ Tũngĩka atĩa Mũkristiano ũngĩ angiuga kana eke ũndũ wa gũtũtuuria? Bibilia ĩtũheaga ũtaaro ũyũ: “Tigaga kũhiũha kũrakara na ngoro yaku; nĩ ũndũ marakara matũũraga ngoro-inĩ cia irimũ.” (Koh. 7:9) No mũhaka tũririkane atĩ ihinda rĩa mĩaka ta 6,000 tũkoretwo tũtarĩ akinyanĩru. Andũ matarĩ akinyanĩru makoragwo na mwerekera wa kũhĩtia. Kwoguo, ti ũndũ mwagĩrĩru kwĩrĩgagĩrĩra atĩ Akristiano arĩa  angĩ matirĩhĩtagia, kana kũreka mahĩtia mao matũme twage gĩkeno kĩrĩa gĩkoragwo na andũ a Ngai matukũ-inĩ maya ma mũico. Na ũndũ ũrĩa mũru mũno tũngĩka nĩ gwĩtĩkĩria mahĩtia ma arĩa angĩ matũhĩnge na matũme tũtige ithondeka rĩa Jehova. Tũngĩka ũguo no tũte mweke wa gwĩka wendi wa Ngai o hamwe na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa muoyo thĩinĩ wa thĩ njerũ.

¹⁴ Nĩguo tũtũũrie gĩkeno na kĩĩrĩgĩrĩro gitũ, twagĩrĩirũo kũririkanaga kĩĩranĩro gĩkĩ gĩa kũũmĩrĩria kĩa Jehova: “Nĩ kũũmba ngũũmba igũrũ rĩerũ, o na thĩ njerũ, namo maũndũ marĩa ma tene matikaririkanwo, o na kana marũmbũiyo.” (Isa. 65:17; 2 Pet. 3:13) Ndũkanareke mahĩtia ma andũ arĩa angĩ matũme wage gũkoona irathimo icio.

15. Jesu oigire twagĩrĩire gwĩka atĩa arĩa angĩ mangĩtũhĩtĩria?

¹⁵ Tondũ kwa ihinda rĩrĩ tũtirĩ tũraingĩra thĩinĩ wa thĩ njerũ, mũndũ angiuga kana eke ũndũ wa gũtũtuuria, twagĩrĩirũo gwĩciria ũrĩa Jehova angĩenda twĩke ũndũ-inĩ ũcio. Ũtaaro ũmwe twagĩrĩirũo kũririkana nĩ ũyũ Jesu aaheanire: “Mũngĩohagĩra andũ mehia mao, Ithe wanyu wa igũrũ o nake nĩ arĩmuohagĩra; no angĩkorũo mũtirĩohagĩra andũ mehia mao, o nake Ithe wanyu ndarĩmuohagĩra mehia manyu. Ningĩ ta ririkana rĩrĩa Petero aamũririe kana twagĩrĩirũo kuohera mũndũ “nginya maita mũgwanja,” Jesu aamũcokeirie ũũ: “Ngũkwĩra atĩrĩ, ti nginya maita mũgwanja, ĩndĩ nĩ nginya maita mĩrongo mũgwanja na mũgwanja.” Ũndũ ũrĩa Jesu eendaga kuonania nĩ atĩ hingo ciothe twagĩrĩire gũkoragwo twĩhaarĩirie kuohera andũ arĩa angĩ.—Mat. 6:14, 15; 18:21, 22.

16. Jusufu aatũigĩire kĩonereria kĩrĩkũ kĩega?

¹⁶ Jusufu nĩ kĩonereria kĩega kĩa ũrĩa tũngĩka tũngĩhĩtĩrio nĩ arĩa angĩ. Ariũ a ithe nĩ maamũiguagĩra ũiru tondũ nĩ eendetwo nĩ ithe wao. Na kwoguo makĩmwendia ũkombo-inĩ. Thutha wa mĩaka mĩingĩ Jusufu nĩ aatuĩkire wa kerĩ kuuma harĩ mũthamaki wa Misiri nĩ ũndũ wa wĩra mwega ũrĩa aarutĩte. Hĩndĩ ĩrĩa kwagĩire ng’aragu, ariũ a ithe nĩ mokire kũgũra irio Misiri no matiamũmenyire. Jusufu nĩ aangĩahũthĩrire ũnene wake kwĩrĩhĩria ũũru ũrĩa maamwĩkĩte. No handũ ha ũguo, nĩ kũmageria aamageririe one kana nĩ maacenjetie mwerekera wao. Hĩndĩ ĩrĩa onire atĩ nĩ maagarũrũkĩte, nĩ eemenyithanirie kũrĩ o. Thutha ũcio akĩmeera: “Menyai mwĩtigĩre; nĩ niĩ ndĩrĩmũheaga irio cia kũrĩa, inyuene o na ciana cianyu.” Bibilia yongagĩrĩra ũũ: “Agĩkĩmahoreria, akĩmaarĩria ndeto njega.”—Kĩam. 50:21.

17. Ũrĩkaga atĩa rĩrĩa arĩa angĩ makũhĩtĩria?

¹⁷ Ningĩ nĩ wega kũririkana atĩ tondũ gũtirĩ mũndũ ũtahĩtagia, o na ithuĩ no tũhĩtĩrie andũ arĩa angĩ. Tũngĩmenya nĩ tũhĩtĩirie mũndũ, Bibilia ĩtwĩraga atĩ twagĩrĩirũo gũthiĩ kũrĩ we na tũgerie gũcokia thayũ. (Thoma Mathayo 5:23, 24.) Nĩ tũkenaga rĩrĩa arĩa angĩ matuohera mahĩtia maitũ, na kwoguo o na ithuĩ noguo twagĩrĩirũo gwĩka. Akolosai 3:13 ĩtwĩraga ũũ: “Thiĩi na mbere gũkiranagĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ na kuohanagĩra mwĩyendeire o na angĩkorũo nĩ harĩ mũndũ ũhĩtĩirio nĩ ũrĩa ũngĩ. O ta ũrĩa Jehova aamuoheire inyuĩ eyendeire, no mũhaka mwĩkage o ũguo.” O ta ũrĩa 1 Akorintho 13:5 yonanagia, wendo wa Gĩkristiano “ndũtaraga maita marĩa ũhĩtĩirio.” Angĩkorũo nĩ tũrĩohagĩra andũ arĩa angĩ, Jehova o nake nĩ arĩtuohagĩra. Kwoguo rĩrĩa twahĩtĩrio, twagĩrĩirũo kwĩgerekania na Jehova tondũ nĩ atuohagĩra rĩrĩa twahĩtia.—Thoma Thaburi 103:12-14.