Thiĩ harĩ ũhoro

Thiĩ harĩ ũhoro ũrĩa wĩ thĩinĩ

GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 46

Inyuĩ Mũrahikanirie Ica Ikuhĩ, Igai Ũtungata wa Jehova Mbere

Inyuĩ Mũrahikanirie Ica Ikuhĩ, Igai Ũtungata wa Jehova Mbere

“Jehova nĩwe hinya wakwa . . . Ngoro yakwa nĩwe ĩhokete.”—THAB. 28:7.

RWĨMBO NA. 131 “Arĩa Ngai Anyitithanĩtie”

GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ *

1-2. (a) Arĩa marahikanirie ica ikuhĩ magĩrĩirũo kwĩhoka Jehova nĩkĩ? (Thaburi 37:3, 4) (b) Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

 NO GŨKORŨO nĩ hĩndĩ ũraingĩrire kĩhiko-inĩ, kana hihi nĩ hĩndĩ ũrabanga kũhika kana kũhikania. Angĩkorũo nĩguo, no mũhaka akorũo nĩ ũrerirĩria gũtũũrania na mũndũ ũrĩa wendete mũno. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ kĩhiko gĩtiagaga moritũ, na harĩ matua ma bata mwagĩrĩirũo nĩ gũtua. Njĩra ĩrĩa mũkũhũthĩra kũhiũrania na moritũ macio, o hamwe na matua marĩa mũgũtua, nĩ mekũhutia gĩkeno kĩanyu kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ. Mwehoka Jehova nĩ mũkũhota gũtua matua ma ũũgĩ, mũgĩe na kĩhiko kĩrĩ na hinya, na mũkorũo na gĩkeno makĩria. Mũngĩaga kũrũmĩrĩra motaaro ma Ngai, nĩ mũrĩcemanagia na mathĩna maingĩ kĩhiko-inĩ kĩanyu, na ũndũ ũcio ũtũme mwage gĩkeno.—Thoma Thaburi 37:3, 4.

2 O na gũtuĩka gĩcunjĩ gĩkĩ kĩerekeirio harĩ arĩa marahikanirie ica ikuhĩ, nĩ gĩkwarĩrĩria moritũ marĩa arĩa othe marĩ thĩinĩ wa kĩhiko mangĩcemania namo. Nĩ gĩkuonania maũndũ marĩa tũngĩĩruta kuumana na cionereria cia athuri na atumia ehokeku, arĩa magwetetwo thĩinĩ wa Bibilia. Cionereria icio cia Bibilia nĩ itũrutaga maũndũ tũngĩhũthĩra ũtũũro-inĩ witũ, nginya thĩinĩ wa kĩhiko. Ningĩ nĩ tũkuona maũndũ tũngĩĩruta kuumana na cionereria cia athuri na atumia a mahinda maya.

NĨ MORITŨ MARĨKŨ ARĨA MARAHIKANIRIE ICA IKUHĨ MANGĨCEMANIA NAMO?

Nĩ matua marĩkũ mangĩgirĩrĩria arĩa marahikanirie ica ikuhĩ kwandandũra ũtungata wao harĩ Jehova? (Rora kĩbungo gĩa 3-4)

3-4. Nĩ moritũ marĩkũ arĩa marahikanirie ica ikuhĩ mangĩcemania namo?

3 Andũ amwe no mekĩre ngoro andũ arĩa marahikanirie ica ikuhĩ maikare ũtũũro o ta wa andũ arĩa angĩ. Kwa ngerekano, aciari na andũ angĩ a famĩlĩ no mamatindĩkĩrĩrie magĩe ciana thutha wa kũhikania. Ningĩ arata na andũ a famĩlĩ o na matarĩ na ũũru no mamekĩre ngoro kũgĩa na nyũmba njega ĩrĩ na indo nyingĩ cia kĩĩrĩu.

4 Andũ arĩa mahikanĩtie mangĩaga kwĩmenyerera no matue matua matarĩ ma ũũgĩ, na nĩ ũndũ ũcio mekore marĩ na mathiirĩ maingĩ. Ũndũ ũcio no ũtũme marĩ erĩ marute wĩra mathaa maingĩ nĩgetha mahote kũrĩha mathiirĩ macio. No mambĩrĩrie kũruta wĩra mathaa marĩa magĩrĩirũo gũkorũo na wĩruti wao kĩũmbe, ũthathaiya wa famĩlĩ, na gũkorũo makĩhunjia. O na no mambĩrĩrie gũtĩĩraga mĩcemanio nĩguo marute wĩra mathaa maingaingĩ, nĩgetha mathũkũme mbeca nyingĩ kana nĩguo matikoorũo nĩ wĩra wao. Gwĩka ũguo no gũtũme mage gũkenera mĩeke ya kwandandũra ũtungata wao harĩ Jehova.

5. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũreruta kuumana na ũhoro wa Klaus na Marisa?

5 Andũ aingĩ nĩ meyoneire atĩ gũthingata indo cia kĩĩmwĩrĩ gũtirehagĩra mũndũ gĩkeno. Ta wĩcirie ũndũ ũrĩa Klaus na mũtumia wake Marisa meerutire. * Mahikania o ũguo, erĩ maarutaga wĩra mahinda mothe nĩguo magĩe na mbeca nyingĩ na maikare wega. O na kũrĩ ũguo, matiarĩ na gĩkeno kĩa ma. Klaus aaugire ũũ: “Twarĩ na indo nyingĩ makĩria ma iria twabataraga, no maũndũ-inĩ ma kĩĩroho tũtiarĩ na mĩoroto. Kwaria ma, twarĩ na moritũ na mĩtangĩko mĩingĩ.” O nawe no gũkorũo nĩ wĩyoneire atĩ gũthingata indo cia kĩĩmwĩrĩ gũtikũreheire gĩkeno kĩa ma. Angĩkorũo ũguo nĩguo kũrĩ harĩ wee, ndũgakue ngoro. Gũthuthuria cionereria njega cia andũ angĩ no gũgũteithie. Wa mbere, rekei tuone ũrĩa athuri mangĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩa Mũthamaki Jehoshafatu.

O TA MŨTHAMAKI JEHOSHAFATU, WĨHOKAGE JEHOVA

6. Mũthamaki Jehoshafatu aahũthĩrire ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Thimo 3:5, 6 atĩa rĩrĩa aacemanirie na ũndũ mũritũ?

6 Inyuĩ athuri, hihi rĩmwe na rĩmwe nĩ mũiguaga mũritũhĩirũo nĩ mawĩra marĩa mwĩhokeirũo famĩlĩ-inĩ? Angĩkorũo nĩguo, no mũgunĩke kuumana na kĩonereria kĩa Mũthamaki Jehoshafatu. Tondũ Jehoshafatu nĩwe warĩ mũthamaki, aarĩ na ũigĩrĩrĩki wa gũtigĩrĩra atĩ rũrĩrĩ ruothe rũrĩ na ũgitĩri. Eekire atĩa nĩguo ahote kũhingia wĩra ũcio mũritũ? Jehoshafatu nĩ eekire ũrĩa wothe angĩahotire nĩguo agitĩre arĩa maarĩ rungu rwake. Nĩ aakire matũũra marĩ na ũgitĩri thĩinĩ wa Juda, na agĩcokanĩrĩria mbũtũ nene ya thigari makĩria ma 1,160,000. (2 Maũ. 17:12-19) Thutha ũcio, Jehoshafatu nĩ aacemanirie na ũndũ mũritũ mũno. Mbũtũ nene ya Aamoni, Amoabi, na arũme a gĩcigo kĩa irĩma-inĩ gĩa Seiru, nĩ mookĩrĩire Jehoshafatu, famĩlĩ yake, na andũ ake. (2 Maũ. 20:1, 2) Jehoshafatu eekire atĩa? Aahoire Jehova amũteithie na amũhe hinya. Ũndũ ũcio eekire nĩ ũratwarana na ũtaaro wa ũũgĩ ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Thimo 3:5, 6. (Thoma.) Mahoya marĩa Jehoshafatu aahoire thĩinĩ wa 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 20:5-12, nĩ monanagia atĩ nĩ eehokete Jehova mũno. Hihi Jehova aacokirie mahoya make atĩa?

7. Jehova aacokirie atĩa mahoya ma Jehoshafatu?

7 Jehova nĩ aaririe na Jehoshafatu kũgerera harĩ Mũlawii wetagwo Jahazieli. Jehova aaugire ũũ: “Rũgamai handũ hanyu, mũrũgame mwĩhandĩte, muone Jehova akĩmũhonokia.” (2 Maũ. 20:13-17) Kaingĩ ũguo tiguo andũ mekaga marĩ mbaara-inĩ. O na kũrĩ ũguo, ti mũndũ wameerĩte meke ũguo, no nĩ Jehova. Tondũ nĩ eehokete Ngai biũ, Jehoshafatu nĩ eekire ũrĩa eerĩtwo eke. Rĩrĩa we na andũ ake maathiaga gũcemania na thũ ciao, aabangire aini arĩa mataarĩ na matharaita mamatongorie, handũ ha thigari iria ciarĩ na ũmenyeru. Jehova ndaatiganĩirie Jehoshafatu, na nĩ aamũteithirie akĩhoota thũ ciake.—2 Maũ. 20:18-23.

Arĩa marahikanirie ica ikuhĩ no maige ũtungata wa Jehova mbere ũtũũro-inĩ na njĩra ya kũhoya na kwĩruta Kiugo gĩake (Rora kĩbungo gĩa 8, 10)

8. Nĩ ũndũ ũrĩkũ athuri mangĩĩruta kuumana na kĩonereria kĩa Jehoshafatu?

8 Athuri, no mwĩrute na kĩonereria kĩa Jehoshafatu. Nĩ mwĩhokeirũo wĩra wa kũrũmbũiya famĩlĩ cianyu, na kwoguo nĩ mwĩkĩraga kĩyo gũcigitĩra na gũcitiirĩrĩra. Rĩrĩa mwacemania na moritũ, no muone ta mũrĩ na ũhoti wa kũhiũrania na moritũ macio mũrĩ oiki. O na kũrĩ ũguo, reganaga na mwerekera wa kwĩĩhoka wee mwene. Handũ ha ũguo, hoyaga Jehova agũteithie. Ningĩ nĩ wega kũhoyaga mahoya ma kuuma ngoro hamwe na mũtumia waku. Caragia ũtongoria wa Jehova na njĩra ya kwĩruta Bibilia na mabuku marĩa tũheagwo nĩ ithondeka rĩake, na ũkahũthĩra maũndũ marĩa weruta. Andũ amwe no mage gwĩtĩkania na matua marĩa ũratua maringaine na Bibilia, o na rĩngĩ no makwĩre atĩ wĩ mũkĩgu. No makwĩre atĩ mbeca na indo iria ingĩgũrũo nacio, nocio tu ingĩhe famĩlĩ yaku ũgitĩri ũrĩa mwega biũ. No ririkanaga kĩonereria kĩa Jehoshafatu. Nĩ eehokire Jehova, na akĩonania ũndũ ũcio kũgerera ciĩko ciake. Jehova ndaatiganĩirie mũthuri ũcio warĩ mwĩhokeku, na o nawe ndangĩgũtiganĩria. (Thab. 37:28; Ahib. 13:5) Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩ andũ arĩa mahikanĩtie mangĩka nĩguo matigĩrĩre atĩ ũtũũro wao ũrĩ na gĩkeno?

O TA MŨNABII ISAIA NA MŨTUMIA WAKE, IGAGAI ŨTUNGATA WA JEHOVA MBERE

9. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũĩkaine wĩgiĩ mũnabii Isaia na mũtumia wake?

9 Ũndũ ũrĩa warĩ wa bata makĩria harĩ mũnabii Isaia na mũtumia wake nĩ gũtungatĩra Jehova. Isaia aarĩ mũnabii, na no kũhoteke atĩ o na mũtumia wake kũrĩ wĩra eehokeirũo wa kũratha, tondũ o nake etĩtwo “mũnabii.” (Isa. 8:1-4) Ũndũ ũrĩa Isaia na mũtumia wake maaigĩte mbere ũtũũro-inĩ wao nĩ ũthathaiya wao harĩ Jehova. Na githĩ kĩu ti kĩonereria kĩega mũno maigĩire andũ arĩa mahikanĩtie ũmũthĩ?

10. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ kwĩruta ũrathi wa Bibilia kũngĩteithia andũ arĩa mahikanĩtie gũkorũo mehotorete o na makĩria ũtungata-inĩ wao harĩ Jehova?

10 Andũ arĩa mahikanĩtie no maige ũtungata wa Jehova mbere na njĩra ya kwĩrutanĩria ũrĩa wothe mangĩhota ũtungata-inĩ wake. No mekĩre hinya mwĩhoko wao harĩ Jehova na njĩra ya kwĩruta ũrathi wa Bibilia marĩ hamwe na kuona ũrĩa hingo ciothe ũrathi ũcio ũhingaga. * (Tit. 1:2) No mecũranie igũrũ rĩgiĩ itemi rĩrĩa mahingagia harĩ kũhinga kwa morathi mamwe ma Bibilia. Kwa ngerekano, no makorũo na itemi harĩ kũhingia ũrathi wa Jesu ũrĩa warathĩte atĩ ũhoro mwega nĩ ũngĩkaahunjio thĩinĩ wa thĩ yothe mbere ya mũico ũkinyĩte. (Mat. 24:14) O ũrĩa mũthuri na mũtumia makorũo na ma atĩ ũrathi mũna wa Bibilia nĩ ũkaahinga, noguo megũkorũo mehotorete o na makĩria kwĩrutanĩria ũtungata-inĩ wa Jehova.

O TA PIRISILA NA AKILA, IGAGAI MAŨNDŨ MA ŨTHAMAKI MBERE

11. Nĩ atĩa Pirisila na Akila maahotire gwĩka, na nĩkĩ?

11 Andũ ethĩ arĩa mahikanĩtie no merute kuumana na Pirisila na mũthuri wake Akila, Ayahudi maaikaraga thĩinĩ wa itũũra rĩa Roma. Nĩ maaiguĩte ũhoro mwega wĩgiĩ Jesu na magatuĩka Akristiano. Hatarĩ nganja nĩ maakenagĩra ũtũũro wao. O na kũrĩ ũguo, ũtũũro wao nĩ wagarũrũkire o rĩmwe, rĩrĩa Mũthamaki Kilaudio aathanire atĩ Ayahudi othe maume itũũra-inĩ rĩa Roma. Hihi ũndũ ũcio wahutirie Akila na Pirisila atĩa? Nĩ mangĩabatarire kuuma kũrĩa maamenyerete, mathiĩ magĩe na mũciĩ mwerũ, na mamenye ũrĩa mangĩambĩrĩirie biacara gĩcigo-inĩ kĩngĩ kĩerũ. Hihi mogarũrũku macio harĩ ũtũũro wao nĩ mangĩatũmire mage kũiga maũndũ ma Ũthamaki mbere? No gũkorũo nĩ ũĩ macokio ma kĩũria kĩu. Mathamĩra itũũra-inĩ rĩa Korintho, Akila na Pirisila nĩ maanyitanagĩra na kĩũngano gĩa kũu na nĩ maarutithanirie wĩra na mũtũmwo Paulo harĩ gwĩkĩra hinya aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Thutha ũcio, nĩ maathamĩire taũni-inĩ ingĩ kũrĩa kwarĩ na ũbataro mũnene wa ahunjia. (Atũm. 18:18-21; Rom. 16:3-5) Hatarĩ nganja, ũtũũro wao warĩ na maũndũ maingĩ marĩa maamarehagĩra gĩkeno.

12. Andũ arĩa mahikanĩtie magĩrĩirũo kwĩigĩra mĩoroto ya kĩĩroho nĩkĩ?

12 Andũ arĩa mahikanĩtie mahinda-inĩ maya, no megerekanie na Pirisila na Akila na njĩra ya kũiga maũndũ ma Ũthamaki mbere. Ihinda rĩrĩa rĩega mwanake na mũirĩtu mangĩarĩrĩria mĩoroto yao ũtũũro-inĩ, nĩ matanahikania. Rĩrĩa marĩ hamwe meigĩra mĩoroto ũtungata-inĩ wa Jehova na makerutanĩria gũkinyĩra mĩoroto ĩyo, nĩ magĩaga na mĩeke ya kuona Jehova akĩmateithia ũtũũro-inĩ. (Koh. 4:9, 12) Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ kĩonereria kĩa Russell na Elizabeth. Russell aaugire: “Hĩndĩ ĩrĩa twabangaga kũhikania nĩ twarĩrĩirie mĩoroto itũ tũrĩ hamwe.” Nake Elizabeth aaugire: “Twagĩire na ndeereti ĩyo nĩguo tũngĩabatarire gũtua matua thutha ũcio, tũgatigĩrĩra atĩ matua maitũ matiragirĩrĩria tũkinyĩre mĩoroto itũ.” Maũndũ ma Russell na Elizabeth nĩ maametĩkĩririe gũthamĩra icigĩrĩra-inĩ cia Micronesia nĩguo magatungate kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia.

Arĩa marahikanirie ica ikuhĩ no maige ũtungata wa Jehova mbere ũtũũro-inĩ na njĩra ya kwĩigĩra mĩoroto ya kĩĩroho (Rora kĩbungo gĩa 13)

13. Kũringana na Thaburi 28:7, maumĩrĩra marĩkoragwo marĩ marĩkũ rĩrĩa twehoka Jehova?

13 O ta Russell na Elizabeth, andũ aingĩ arĩa mahikanĩtie nĩ matuĩte itua rĩa kwaga kwĩingĩrania na maũndũ maingĩ, nĩguo mahote kũhũthĩra mahinda maingĩ wĩra-inĩ wa kũhunjia na kũrutana. Rĩrĩa andũ arĩa mahikanĩtie meigĩra mĩoroto ũtungata-inĩ wa Jehova na merutanĩria kũmĩkinyĩra marĩ hamwe, nĩ magĩaga na maumĩrĩra mega. Nĩ monaga ũrĩa Jehova aramarũmbũiya, mwĩhoko wao harĩ we ũgathiĩ ũgĩkũraga, na makagĩa na gĩkeno kĩa ma.—Thoma Thaburi 28:7.

O TA MŨTŨMWO PETERO NA MŨTUMIA WAKE, MWĨHOKAGEI CIĨRANĨRO CIA JEHOVA

14. Mũtũmwo Petero marĩ na mũtumia wake moonanirie atĩa atĩ nĩ meehokete kĩĩranĩro kĩrĩa kĩrĩ thĩinĩ wa Mathayo 6:25, 31-34?

14 Andũ arĩa mahikanĩtie no merute na kĩonereria kĩrĩa kĩaigirũo nĩ mũtũmwo Petero na mũtumia wake. Kĩndũ mĩeri ĩtandatũ nginya mwaka ũmwe thutha wa gũcemania na Jesu, mũtũmwo Petero nĩ aabatarire gũtua itua rĩa bata. Petero aarutaga biacara ya gũtega thamaki. Kwoguo rĩrĩa Jesu aamũnyitire ũgeni aingĩre ũtungata-inĩ wa mahinda mothe, Petero nĩ aabataraga gwĩciria igũrũ rĩgiĩ famĩlĩ yake. (Luk. 5:1-11) Petero aathuurire kũnyitanĩra hamwe na Jesu wĩra-inĩ wa kũhunjia, na itua rĩu rĩarĩ rĩa ũũgĩ. Na tũrĩ na itũmi njega cia gwĩtĩkia atĩ mũtumia wa Petero nĩ aanyitire mbaru itua rĩake. Bibilia yonanagia atĩ, kwa ihinda rĩna thutha wa Jesu kũriũka, nĩ kũrĩ hĩndĩ Petero maatwaranire hamwe na mũtumia wake. (1 Kor. 9:5) Hatarĩ nganja, nĩ ũndũ wa kĩonereria gĩake arĩ mũtumia Mũkristiano, nĩ aatũmaga Petero akorũo arĩ na wĩyathi wa kwaria rĩrĩa aaheire athuri na atumia ũtaaro atongoretio nĩ roho. (1 Pet. 3:1-7) Kũroneka atĩ Petero na mũtumia wake, nĩ meehokete kĩĩranĩro kĩa Jehova kĩa atĩ nĩ arĩmahingagĩria mabataro mao ũtũũro-inĩ maiga Ũthamaki wake mbere.—Thoma Mathayo 6:25, 31-34.

15. Ũreruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa Tiago na Esther?

15 Angĩkorũo mũkoretwo thĩinĩ wa kĩhiko kwa ihinda rĩa mĩaka ĩigana ũna-rĩ, mũngĩthiĩ atĩa na mbere gũkũria wendi wa kwandandũra ũtungata wanyu? Njĩra ĩmwe nĩ kwĩruta na cionereria cia andũ arĩa angĩ marĩ thĩinĩ wa kĩhiko. Kwa ngerekano, no mũthome icunjĩ cia kĩrũmanĩrĩrio irĩ na kĩongo “Meerutĩire Meyendeire.” Icunjĩ ta icio nĩ ciateithirie Tiago na mũtumia wake Esther kuuma Brazil, gũkũria wendi wa gũtungata kũrĩa kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. Tiago aaugire ũũ: “Gũthoma ũhoro wĩgiĩ ũrĩa Jehova ateithĩtie ndungata ciake mahinda-inĩ maya, nĩ gwatũmire o na ithuĩ twende kũrũmĩrĩra ũtaaro wake nĩguo tuone agĩtũtongoria na agĩtũteithia.” Thutha-inĩ nĩ maathamĩire bũrũri-inĩ wa Paraguay, kũrĩa makoretwo magĩtungata gĩcigo-inĩ kĩaragio rũthiomi rwa Portuguese kuuma mwaka wa 2014. Esther aaugire ũũ: “Rĩandĩko rĩmwe ithuerĩ twendete mũno nĩ Aefeso 3:20. Mahinda maingĩ, nĩ tuonete ciugo icio ikĩhinga ũtungata-inĩ witũ harĩ Jehova.” Marũa-inĩ macio marĩa Paulo aandĩkĩire Aefeso, oonanirie atĩ Jehova nĩ arĩtũheaga makĩria ma kĩrĩa twamũhoya. Kĩĩranĩro kĩu nĩ kĩhingaga maita maingĩ!

Arĩa marahikanirie ica ikuhĩ no maige ũtungata wa Jehova mbere ũtũũro-inĩ na njĩra ya kũhoya ũtaaro kuuma kũrĩ arĩa marĩ na ũmenyeru (Rora kĩbungo gĩa 16)

16. Andũ ethĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko mangĩcaria ũtaaro kũ angĩkorũo nĩ mareciria gũthuthuria mĩoroto yao ya kĩĩroho?

16 Andũ ethĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko, no magunĩke kuumana na cionereria cia andũ angĩ arĩa merutĩte kwĩhoka Jehova. Amwe mahũthĩrĩte mĩaka mĩingĩ marĩ hamwe ũtungata-inĩ wa mahinda mothe. Na githĩ to mũmahoe ũtaaro angĩkorũo nĩ mũreciria gũthuthuria mĩoroto yanyu rĩngĩ? Ĩyo nĩ njĩra ĩngĩ ya kuonania atĩ nĩ mũrehoka Jehova. (Thim. 22:17, 19) Athuri a kĩũngano o nao no mateithie andũ ethĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa kĩhiko meigĩre na makinyĩre mĩoroto ya kĩĩroho.

17. Gwathiire atĩa harĩ Klaus na Marisa? Tũreruta atĩa kuumana na rũgano rwao?

17 O na kũrĩ ũguo, rĩmwe na rĩmwe itua rĩa kwandandũra ũtungata witũ no rĩage gũthiĩ kũringana na ũrĩa tũrerĩgĩrĩra. Ta wĩcirie ũhoro wa Klaus na Marisa arĩa magwetetwo kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ. Thutha wa gũkorũo thĩinĩ wa kĩhiko kwa ihinda rĩa mĩaka ĩtatũ, nĩ maathamire mũciĩ kwao na makĩĩrutĩra wĩra-inĩ wa mĩako wabici-inĩ ya rũhonge ya Finland. O na kũrĩ ũguo, nĩ meerirũo atĩ matingĩetĩkĩririo gũikara bũrũri-inĩ ũcio ihinda rĩa makĩria ma mĩeri ĩtandatũ. Kĩambĩrĩria-inĩ nĩ maaiguĩte makuĩte ngoro. Thutha ũcio nĩ maaheirũo mweke wa gũthiĩ kĩrathi gĩa kwĩruta rũthiomi rwa Kĩarabu, na rĩu nĩ makenaga gũtungata gĩcigo-inĩ kĩaragio rũthiomi rũu bũrũri-inĩ ũngĩ. Akĩririkana ũrĩa gwathiire, Marisa aaugire ũũ: “Mũndũ no etigĩre kuuma kũrĩa amenyerete na ahote kwĩhoka Jehova biũ. No nĩ nyonete ũrĩa hingo ciothe Jehova akoretwo agĩtũteithia na njĩra tũterĩgĩrĩire. Thutha wa kwĩyonera maũndũ macio, mwĩhoko wakwa harĩ Jehova nĩ ũgĩĩte na hinya.” O ta ũrĩa ngerekano ĩyo yonania, no mũkorũo na ma atĩ hingo ciothe Jehova nĩ arĩmũrathimaga mwathiĩ na mbere kũmwĩhoka biũ.

18. Andũ arĩa marĩ kĩhiko-inĩ mangĩka atĩa nĩguo mathiĩ na mbere kwĩhoka Jehova?

18 Kĩhiko nĩ kĩheo kuuma kũrĩ Jehova. (Mat. 19:5, 6) Jehova endaga andũ arĩa mahikanĩtie makenere kĩheo kĩu. (Thim. 5:18) Inyuĩ mũrahikanirie ica ikuhĩ, na githĩ ti wega mũthuthurie ũrĩa mũrahũthĩra ũtũũro wanyu? Hihi nĩ mũreka ũrĩa wothe mũngĩhota kuonia Jehova atĩ nĩ mũcokagia ngatho nĩ ũndũ wa iheo iria amũheete? Ariai na Jehova na njĩra ya mahoya. Thuthuriai Kiugo gĩake nĩguo muone motaaro marĩa mararingana na maũndũ manyu. Mũcoke mũrũmĩrĩre ũtaaro ũrĩa Jehova aramũhe. No mũkorũo na ma atĩ nĩ mũgũkorũo na ũtũũro ũrĩ na gĩkeno na irathimo nyingĩ mũngĩiga ũtungata wa Jehova mbere kĩhiko-inĩ kĩanyu.

RWĨMBO NA. 132 Nĩ Twatuĩka Mwĩrĩ Ũmwe

^ kĩb. 5 Matua mamwe tũngĩtua no mahutie mahinda na hinya ũrĩa tũrahũthĩra gũtungatĩra Jehova. Makĩria andũ arĩa marahikanirie ica ikuhĩ nĩ mabataraga gũtua matua mangĩhutia ũtũũro wao wothe. Gĩcunjĩ gĩkĩ nĩ gĩkũmateithia ũrĩa mangĩtua matua ma ũũgĩ na magĩe na gĩkeno ũtũũro-inĩ.

^ kĩb. 5 Marĩĩtwa mamwe nĩ macenjetio.

^ kĩb. 10 Kwa ngerekano, no mwĩrute maũndũ marĩa marĩ thĩinĩ wa gĩcunjĩ gĩa 67, na 19 ibuku-inĩ rĩa Ũthathaiya Mũtheru wa Jehova Nĩ Ũcoketio!