1, 2. (a) Mogarũrũku materĩgĩrĩirũo mangĩhutia Mũkristiano na njĩra ĩrĩkũ? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.) (b) Kũringana na Thaburi 131, nĩ mwerekera ũrĩkũ ũngĩtũteithia gũtũũria thayũ wa meciria?

LLOYD na Alexandra maatungatĩte Betheli makĩria ma mĩaka 25. Rĩrĩa maamenyithirio atĩ nĩ mekuuma Betheli nĩ maaiguire ũũru. Lloyd ooigire ũũ: “Nĩ ndeendete Betheli na wĩra ũrĩa ndaarutaga kuo. Meciria-inĩ nĩ ndonaga itũmi iria ciatũmaga ũgarũrũku ũcio wĩkĩke irĩ njega, no ciumia na mĩeri ĩrĩa yarũmĩrĩire meciria ma kuona ta itendetwo maaikaraga magĩũkaga. Rĩarĩ ihinda ikuhĩ rĩrĩ na mogarũrũku maingĩ. Ndaaiguaga wega ndagĩka ĩmwe, no ndagĩka ĩyo ĩngĩ ngaigua nguĩte ngoro.”

² Rĩrĩa ũtũũro witũ wacenjia ũndũ tũtarerĩgĩrĩire, mogarũrũku no matũme tũkorũo na mĩtangĩko. (Thim. 12:25) O na no tuone ũrĩ ũndũ mũritũ gwĩtĩkĩra mogarũrũku macio. Hĩndĩ ta ĩyo-rĩ, tũngĩhota atĩa ‘gũkiria na kũhooreria’ ngoro citũ? (Thoma Thaburi 131:1-3.) Reke twarĩrĩrie ũrĩa andũ amwe magwetetwo Bibilia-inĩ na ndungata imwe cia Jehova cia mahinda maya maahotire  gũtũũria thayũ wao wa meciria o na maũndũ macenjia.

3. Ũtũũro wa Jusufu wacenjirie o rĩmwe atĩa?

³ Jusufu aarĩ na mĩaka ta 17 rĩrĩa ariũ a ithe maamũiguĩrĩire ũiru makĩmwendia agatuĩke ngombo. Mbere ya ũndũ ũcio wĩkĩkĩte, Jusufu nĩwe wendetwo mũno nĩ ithe. (Kĩam. 37:2-4, 23-28) No kwa ihinda rĩa mĩaka ta 13, no mũhaka Jusufu angĩakirĩrĩirie ũtũũro wa ngombo o hamwe na kuohwo njera Misiri, kũndũ kũraihu mũno na ithe Jakubu. Nĩ kĩĩ gĩateithirie Jusufu ndagatoorio nĩ gũkua ngoro na marakara?

4. (a) Jusufu arĩ njera eeciragia mũno ũhoro wa maũndũ marĩkũ? (b) Jehova aacokeirie Jusufu mahoya make atĩa?

⁴ Hĩndĩ ĩyo Jusufu aathĩnĩkaga arĩ njera, no mũhaka akorũo nĩ eeciragia mũno ũhoro wa maũndũ mega marĩa Jehova aamwĩkĩire. (Kĩam. 39:21; Thab. 105:17-19) Ningĩ cioneki iria oonete na njĩra ya iroto arĩ mwĩthĩ no mũhaka ikorũo nĩ ciatũmaga agĩe na ũũma atĩ nĩ eetĩkĩrĩkĩte nĩ Jehova. (Kĩam. 37:5-11) No kũhoteke kaingĩ nĩ aaitũrũragĩra Jehova maũndũ marĩa maamũthĩnagia. (Thab. 145:18) Jehova nĩ aacokeirie Jusufu mahoya make ma kuuma ngoro na akĩmũhe ũũma atĩ nĩ arĩkoragwo “hamwe nake” magerio-inĩ make mothe.—Atũm. 7:9, 10. *

5. “Thayũ wa Ngai” ũngĩtũteithia atĩa gũthiĩ na mbere gũtungatĩra Jehova?

⁵ O na gũtuĩka nĩ tũcemanagia na moritũ, no tũhoorerio nĩ “thayũ wa Ngai” ũrĩa ũgitagĩra meciria maitũ. (Thoma Afilipi 4:6, 7.) Kwoguo tũngĩĩhokaga Jehova rĩrĩa twaingĩhĩrũo nĩ mĩtangĩko, thayũ wa Ngai nĩ ũrĩtũheaga hinya wa kũrũmia itua ritũ rĩa gũtungatĩra Jehova na ũgatũgitĩra kuumana na mwerekera o wothe ũngĩtũma tũkue ngoro. Rekei twĩcirie ũhoro wa ndungata imwe cia Jehova ciĩyoneire ũndũ ũcio.

6, 7. Kũgweta ĩmwe kwa ĩmwe mahoya-inĩ ũndũ ũrĩa ũratũthĩnia kũngĩtũteithia atĩa kũgĩa thayũ wa meciria? Heana ngerekano.

⁶ Rĩrĩa Ryan na Juliette maamenyithirio atĩ nĩ mangĩatigire gũtungata marĩ mapainia a mwanya a ihinda, nĩ maakuire ngoro mũno. Ryan ooigire ũũ: “Twerire Jehova ũndũ ũcio o rĩo. Nĩ twamenyire atĩ ũcio warĩ mweke wa kuonania atĩ nĩ tũmwĩhokete. Andũ aingĩ kĩũngano-inĩ gitũ matiaikarĩte mũno ũhoro-inĩ wa ma, na kwoguo nĩ twahoyaga Jehova atũteithie nĩguo tũmaigĩre kĩonereria kĩega kĩa wĩtĩkio.”

⁷ Jehova aamacokeirie ihoya rĩu rĩao atĩa? Ryan ooigire ũũ: “Twarĩkia kũhoya o ũguo, twaiguire twathirũo nĩ guoya o hamwe na mawoni matagĩrĩire marĩa twarĩ namo kĩambĩrĩria-inĩ. Thayũ wa Ngai nĩ wagitĩrire ngoro na meciria maitũ. Nĩ twamenyire atĩ Jehova nĩ angĩathire na mbere gũtũhũthĩra tũngĩtũũria mwerekera ũrĩa wagĩrĩire.”

8-10. (a) Roho wa Ngai ũngĩtũteithia atĩa kũhiũrania na mĩtangĩko? (b) Jehova angĩtũrathima na njĩra ta irĩkũ tũngĩtũũria muonere wa kĩĩroho?

⁸ Makĩria ma gũtũhooreria, roho mũtheru ningĩ no ũtũteithie kuona Maandĩko mangĩtũteithia kũiga maũndũ maitũ ma kĩĩroho mbere. (Thoma Johana 14:26, 27.) Ta wĩcirie ũhoro wa Philip na mũtumia wake Mary arĩa maatungatĩte Betheli hakuhĩ mĩaka 25. Ihinda-inĩ rĩa mĩeri ĩna, mami wa Philip na mami wa Mary nĩ maakuire, na mũndũ ũngĩ wa famĩlĩ yao agĩkua na makĩambĩrĩria gũtungata ithe wa Mary ũrĩa ũkoragwo na mũrimũ wa tombo wĩtagwo dementia.

 ⁹ Philip ooigire ũũ: “Ndeĩraga atĩ nĩ ndĩrahiũrania na ũndũ ũcio ũrĩa kwagĩrĩire, no nĩ harĩ ũndũ iteekaga. Ngĩthoma gĩcunjĩ kĩmwe kĩa wĩruti thĩinĩ wa Mũrangĩri nĩ ndonire Akolosai 1:11. Nĩ ma nĩ ndomagĩrĩria, no ndiomagĩrĩria ũrĩa kwagĩrĩire. Ndaagĩrĩirũo ‘kũũmĩrĩria maũndũ-inĩ mothe ngirĩrĩirie na ndĩ na gĩkeno.’ Mũhari ũcio wandirikanirie atĩ gĩkeno gĩakwa gĩtiĩhocetie harĩ ũrĩa maũndũ makwa maikaire, no kĩhocetie harĩ ũrĩa roho wa Ngai ũrandeithia ũtũũro-inĩ.”

¹⁰ Jehova nĩ aarathimire Philip na Mary na njĩra nyingĩ nĩ ũndũ wao gũtũũria muonere wa kĩĩroho hĩndĩ ĩyo maageragĩra ũndũ ũcio. Ihinda inini thutha wao kuuma Betheli, nĩ maagĩire na arutwo a Bibilia meendaga kwĩruta makĩria ma riita rĩmwe harĩ kiumia. Mary acokia meciria na thutha ooigire, “Arutwo acio nĩo maarĩ gĩkeno gitũ na njĩra ya Jehova ya gũtwĩra atĩ maũndũ mothe nĩ mekwagĩra.”

11, 12. (a) Jusufu aaheire Jehova kĩndũ angĩrathima na njĩra ĩrĩkũ? (b) Jusufu aarathimirũo atĩa nĩ ũndũ wa gũkirĩrĩria?

¹¹ Rĩrĩa ũtũũro witũ wacenjia o rĩmwe, nĩ ũndũ mũhũthũ gũtoorio nĩ meciria megiĩ ũrĩa ũtũũro witũ ũgũikara. Ũndũ ũcio nĩ ũngĩekĩkire harĩ Jusufu. No Jusufu ndeekire ũguo, ĩndĩ aatuire itua rĩa gwĩka ũrĩa wothe angĩahotire arĩ ũndũ-inĩ ũcio na kwoguo akĩhe Jehova kĩndũ angĩrathima. O na gũtuĩka aarĩ njera, Jusufu eerutanĩirie biũ kũhingia wĩra ũrĩa aaheetwo nĩ mũnene wa njera, o ta ũrĩa eekaga rĩrĩa aarutaga wĩra kwa Potifaru.—Kĩam. 39:21-23.

¹² Mũthenya ũmwe, Jusufu nĩ eehokeirũo wĩra wa kũrora arũme erĩ arĩa mbere ĩyo maarutaga mawĩra manene nyũmba-inĩ ya Firauni. Nĩ ũndũ wa kuona ũrĩa Jusufu aamarũmbũyagia na njĩra ya wendo, arũme acio eerĩ nĩ maamwĩrire mathĩna mao na makĩmwĩra ũhoro wa iroto cia kũgegania iria maarotete ũtukũ. (Kĩam. 40:5-8) Jusufu ndaamenyaga atĩ ndeereti ĩyo maagĩire nayo nĩ ĩngĩarĩ na moimĩrĩro mega harĩ we. O na gũtuĩka nĩ aakirĩrĩirie mĩaka ĩngĩ ĩĩrĩ njera, nĩ aacokire akĩrekererio, na mũthenya o ũcio aarekereirio, agĩtuo mũtongoria wa kerĩ kuuma harĩ Firauni.—Kĩam. 41:1, 14-16, 39-41.

13. Tũngĩhe Jehova kĩndũ angĩrathima atĩa gũtekũmakania maũndũ marĩa tũragerera?

¹³ O ta Jusufu, no twĩkore ũndũ-inĩ tũtangĩhota gũcenjia. O na kũrĩ ũguo, no tũhe Jehova kĩndũ angĩrathima, tũngĩkoragwo na wetereri na tũkerutanĩria gwĩka o ũrĩa wothe tũngĩhota tũrĩ ũndũ-inĩ ũcio. (Thab. 37:5) Nĩ ma rĩmwe nĩ “tũtukanagĩrũo,” no o ta ũrĩa mũtũmwo Paulo ooigire, tũtirĩ hĩndĩ ‘tũkaaga biũ wa gwĩka.’ (2 Kor. 4:8) Ciugo  icio cia Paulo nĩ irĩhingaga harĩ ithuĩ, makĩria angĩkorũo nĩ tũrĩigaga ũtungata witũ mbere.

14-16. Filipu ũrĩa warĩ mũhunjia wa ũhoro mwega aaigire ũtungata wake mbere atĩa o na maũndũ make magĩcenjagia?

¹⁴ Filipu ũrĩa warĩ mũhunjia wa ũhoro mwega nĩ aatũigĩire kĩonereria kĩega gĩa kũiga ũtungata mbere o na rĩrĩa maũndũ macenjia. Thĩinĩ wa Jerusalemu nĩ kwagĩire na ũkararia mũnene thutha wa Stefano kũũragwo. * Ihinda-inĩ rĩu, Filipu nĩ aakenagĩra ũtungata mwerũ ũrĩa aaheetwo. (Atũm. 6:1-6) No rĩrĩa arũmĩrĩri a Kristo maanyaganire kũndũ gũtiganĩte Filipu ndaatiganĩirie ũtungata wake. Aathire kũhunjia itũũra rĩa Samaria rĩrĩa hĩndĩ ĩyo rĩtaakinyĩirũo nĩ ũhoro ũrĩa mwega.—Mat. 10:5; Atũm. 8:1, 5.

¹⁵ Filipu nĩ eehaarĩirie gũthiĩ o harĩa hothe roho wa Ngai ũngĩamũtongoririe, na kwoguo Jehova nĩ aamũhũthĩrire kũhunjia icigo-inĩ iria andũ mataakinyĩirũo nĩ ũhoro ũrĩa mwega. Asamaria nĩ maanyararĩtwo nĩ Ayahudi, na kwoguo no kũhoteke nĩ maakenirio nĩ ndũmĩrĩri ya Filipu tondũ we ndaarĩ na mũthutũkanio. O na nĩkĩo kĩrĩndĩ ‘kĩamũtegagĩra matũ akĩrutana’!—Atũm. 8:6-8.

¹⁶ Filipu nĩ aacokire agĩtongorio nĩ roho wa Ngai athiĩ Ashidodi na Kaisarea, icigo iria ciaikaragwo nĩ andũ aingĩ mataarĩ Ayahudi. (Atũm. 8:39, 40) Mĩaka 20 kuuma rĩrĩa Filipu aahunjirie Samaria rĩa mbere, maũndũ make nĩ maacenjetie rĩngĩ. Rĩu aarĩ na famĩlĩ, na aahunjagia kũrĩa aaikaraga. O na maũndũ make macenjia, aathire na mbere kũiga ũtungata wake mbere, na ũndũ ũcio nĩ watũmire we na famĩlĩ yake marathimwo mũno nĩ Jehova.—Atũm. 21:8, 9.

17, 18. Kũiga ũtungata mbere kũngĩtũteithia atĩa gũtũũria mawoni marĩa magĩrĩire o na rĩrĩa maũndũ macenjia?

¹⁷ Ndungata nyingĩ cia mahinda mothe nĩ ciĩyoneire atĩ kũiga ũtungata mbere nĩ kũmateithĩtie gũtũũria mawoni marĩa magĩrĩire o na rĩrĩa maũndũ macenjia. Rĩrĩa Osborne na mũtumia wake Polite a kuuma Afrika ya Mũhuro mooimire Betheli, meeciragia atĩ nĩ mekuona wĩra na ihenya na handũ ha gũikara. No Osborne ooigire ũũ: “Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ tũtionire wĩra na ihenya ta ũrĩa twerĩgagĩrĩra.” Mũtumia wake Polite ooigire ũũ: “Tũtionire wĩra kwa ihinda  rĩa mĩeri ĩtatũ, na tũtiarĩ na mbeca tweigĩire. Rĩarĩ ihinda iritũ mũno.”

¹⁸ Nĩ kĩĩ kĩamateithirie kũhiũrania na ũndũ ũcio watũmaga matangĩke? Osborne ooigire: “Kũhunjia hamwe na kĩũngano nĩ gwatũteithirie mũno kũiga meciria maitũ harĩa magĩrĩire na gũtũũria mawoni mega. Twatuire itua rĩa gũkorũo na kĩyo wĩra-inĩ wa kũhunjia handũ ha gũikara o mũciĩ twĩthikĩire, na ũndũ ũcio nĩ watũmire tũgĩe na gĩkeno kĩnene. Nĩ twethire wĩra kũndũ kũingĩ, na mũthia-inĩ tũkĩona.”

19-21. (a) Nĩ kĩĩ gĩgũtũteithia gũtũũria thayũ wa meciria? (b) Tũngĩgunĩka na njĩra irĩkũ nĩ ũndũ wa gwĩtĩkĩra mogarũrũku?

¹⁹ O ta ũguo ngerekano icio cionania, tũngĩka ũrĩa wothe tũrahota rĩrĩa tũragerera ũndũ mũritũ na twĩhokage Jehova biũ, nĩ tũgũtũũria thayũ witũ wa meciria. (Thoma Mika 7:7.) O na no tuone atĩ nĩ tũgunĩkĩte kĩĩroho na njĩra nene nĩ ũndũ wa gwĩtĩkĩra mogarũrũku. Polite, ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere, akĩaria ũhoro wa ũndũ ũcio eeyoneire ooigire ũũ: “Kuuma Betheli nĩ kwandutire ũrĩa kwĩhoka Jehova biũ kuugĩte o na rĩrĩa maũndũ maroneka marĩ maritũ. Ũrata wakwa nake nĩ ũgĩte na hinya.”

²⁰ Mary, ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere, no arathiĩ na mbere na ũpainia o akĩrũmbũyagia ithe ũrĩa rĩu nĩ mũkũrũ. Ooigire ũũ: “Nĩ ndĩrutĩte atĩ rĩrĩa ndĩraigua ndĩ na mĩtangĩko, njagĩrĩirũo gũtithia, hoe, njoke hoorere. Ũndũ ũrĩa mũnene ndĩĩrutĩte nĩ gũtigĩra Jehova maũndũ, na ũndũ ũcio nĩ ũkũbatarania mũno mahinda-inĩ marĩa maroka.”

²¹ Lloyd na Alexandra, arĩa mekũgwetetwo kĩambĩrĩria-inĩ, nĩ moonire atĩ ũgarũrũku ũrĩa wekĩkire ũtũũro-inĩ wao nĩ wageririe wĩtĩkio wao na njĩra matangĩerĩgĩrĩire. No mooigire ũũ: “Moritũ nĩ monanagia ũrĩa wĩtĩkio witũ ũtariĩ na kana ũrĩ na hinya ũndũ ũngĩtũteithia na ũtũũmĩrĩrie hĩndĩ ĩyo ya moritũ. Matũmaga tũtuĩke andũ ega makĩria.”

22. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩkorũo na ma naguo angĩkorũo nĩ tũrerutanĩria gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota?

²² Ũtũũro waku ũngĩcenjia na njĩra ũterĩgĩrĩire, hihi nĩ ũndũ wa mogarũrũku wĩra-inĩ ũrĩa ũheetwo ithondeka-inĩ, mathĩna ma mwĩrĩ, kana maũndũ ma famĩlĩ, korũo na ma atĩ Jehova nĩ agwĩciragia na nĩ egũgũteithia hĩndĩ ĩrĩa yagĩrĩire. (Ahib. 4:16; 1 Pet. 5:6, 7) Ihinda-inĩ rĩrĩ, geria gwĩka o ũrĩa wothe ũngĩhota. Kuhĩrĩria Ithe witũ wa igũrũ na njĩra ya mahoya, na wĩrute kũmwĩhokaga biũ. Weka ũguo, o nawe nĩ ũgũtũũria thayũ wa meciria o na maũndũ magĩcenjagia.