Wĩrute Gũikaraga Wĩiguĩte ta Atũmwo A Jesu
Wĩrute Gũikaraga Wĩiguĩte ta Atũmwo A Jesu
‘Mwĩhũgei hamwe na niĩ.’—MAT. 26:38.
ŨNGĨĨRUTA ATĨA ŨHORO-INĨ WĨGIĨ:
Gwĩtĩkĩra ũtongoria wĩgiĩ kũrĩa wagĩrĩirũo nĩ kũhunjia?
Gũikaraga wĩiguĩte na njĩra ya mahoya?
Kũruta ũira mũkinyanĩru o na kũrĩ na mĩhĩnga?
1-3. Atũmwo maaremirũo atĩa gũikara meiguĩte ũtukũ wa mũico wa Jesu gũkũ thĩ, na nĩ kĩĩ kĩonanagia atĩ nĩ meerutire kuumana na mahĩtia mao?
TA HŨŨRA mbica ũrĩa gwatariĩ ũtukũ wa mũthia wa ũtũũro wa Jesu gũkũ thĩ. Nĩ hĩndĩ Jesu arĩ kũndũ endete mũno, thĩinĩ wa mũgũnda wa Gethisemane, mwena wa ithũĩro wa Jerusalemu. Marĩ hamwe na atũmwo ake ehokeku. Tondũ arĩ na mĩtangĩko mĩingĩ ngoro-inĩ na meciria-inĩ-rĩ, Jesu nĩ arabatara gũthiĩ handũ keheri-inĩ nĩ getha ahoe.—Mat. 26:36; Joh. 18:1, 2.
2 Atũmwo ake atatũ—Petero, Jakubu, na Johana—magathiĩ hamwe nake handũ hehithĩte biũ thĩinĩ wa mũgũnda ũcio. Jesu akamera, “ikarai haha, na mwĩhũge hamwe na niĩ,” nake agathiĩ haraihu nao kũhoya. Thutha wa gũcoka, agakora arata ake nĩ makomire biũ. O rĩngĩ, akamera: “Wĩhũgagei.” O na amerĩte ũguo, makanyitwo nĩ toro maita mangĩ merĩ! Thutha-inĩ, o ũtukũ ũcio, atũmwo othe matiigana gũikara meiguĩte kĩĩroho. Atĩa? Magĩtiganĩria Jesu, makĩũra!—Mat. 26:38, 41, 56.
3 Hatarĩ nganja atũmwo acio nĩ meecokerire nĩ ũndũ wa kwaga gũikara meiguĩte. Arũme acio ehokeku nĩ meerutire o narua kuumana na mahĩtia mao. Ibuku rĩa Bibilia rĩa Atũmwo rĩonanagia atĩ nĩ maathire na mbere gũkorũo marĩ kĩonereria kĩega harĩ gũikara meiguĩte. No mũhaka akorũo mĩthiĩre yao ya wĩhokeku nĩ yagucĩrĩirie Akristiano arĩa angĩ gũikara meiguĩte. Mahinda-inĩ maya nĩ tũrabatara gũikara twĩiguĩte gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe. (Mat. 24:42) Rekei twarĩrĩrie maũndũ matatũ marĩa tũngĩĩruta megiĩ gũikara twĩiguĩte kuuma thĩinĩ wa ibuku rĩa Atũmwo.
MAAIKARAGA MEIGUĨTE NĨGUO MATONGORIO KŨRĨA MEKŨHUNJIA
4, 5. Paulo na arĩa maagendaga nao meeyoneire atĩa ũtongoria wa roho mũtheru?
4 Ũndũ wa mbere nĩ atĩ, atũmwo maaikaraga meiguĩte nĩguo maheo ũtongoria wa kũrĩa mekũhunjia. Thĩinĩ wa Bibilia nĩ tũthomaga ũrĩa Jesu aahũthĩrire roho mũtheru, ũrĩa aahetwo nĩ Jehova, gũtongoria mũtũmwo Paulo na arĩa maagendaga hamwe nake hĩndĩ ĩrĩa maarĩ rũgendo-inĩ rwarĩ rwa mwanya mũno. (Atũm. 2:33) Ta rekei tuone ũrĩa rũgendo rũu rwao rwatariĩ.—Thoma Atũmwo 16:6-10.
5 Paulo, Sila, na Timotheo makĩnyita rũgendo moimĩte itũũra rĩa Lusitera rĩrĩa rĩarĩ mũhuro wa Galatia. Thutha wa matukũ maigana ũna, magĩkinya barabara-inĩ nene ya Roma ĩrĩa yerekeire mwena wa ithũĩro wa Asia kũrĩa gwatũũragwo nĩ andũ aingĩ mũno. Meendaga kũgerera barabara ĩyo nĩguo makinye matũũra-inĩ marĩa maarĩ na andũ ngiri nyingĩ arĩa maabataraga kũigua ũhoro wa Kristo. No nĩ harĩ kĩndũ kĩamagirĩrĩirie marĩ njĩra-inĩ. Mũhari wa 6 ugaga ũũ: ‘Nao Paulo magĩtuĩkanĩria bũrũri wa Ferugia na Galatia, nĩ gũkorũo nĩ maakaanĩtio nĩ roho mũtheru atĩ matikae kũheana ũhoro wa Ngai kũrĩa Asia.’ Na njĩra ĩtoĩkaine, roho mũtheru nĩ wagiririe agendi acio kũhunjia thĩinĩ wa Asia. Hatarĩ nganja, Jesu—akĩhũthĩra roho wa Ngai—aatongoragia Paulo na arĩa maagendaga nao mathiĩ mwena ũngĩ.
6, 7. (a) Gwathire atĩa Paulo na arĩa maagendaga nao makuhĩrĩria Bithunia? (b) Arutwo maatuire itua rĩrĩkũ, na moimĩrĩro maarĩ marĩkũ?
6 Agendi acio maarĩ na kĩyo maarorire mwena ũrĩkũ? Mũhari wa 7 ũtaaragĩria ũũ: ‘Maarĩkia gũkuhĩrĩria Musia, makĩgeria gũthiĩ na mbere matonye Bithunia; ĩndĩ roho wa Jesu ndũigana kũmetĩkĩria.’ Rĩrĩa maagiririo kũhunjia Asia, Paulo na arĩa maagendaga nake makĩnyita rũgendo marorete rũgũrũ, marĩ na muoroto wa gũthiĩ kũhunjia matũũra-inĩ ma Bithunia. Ĩndĩ, rĩrĩa maakuhĩrĩirie Bithunia o rĩngĩ Jesu akĩhũthĩra roho mũtheru kũmagirĩrĩria. Gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, no mũhaka arũme acio makorũo nĩ maakinyĩte kũgega. Nĩ maamenyaga ndũmĩrĩri, na ũrĩa maagĩrĩirũo nĩ kũhunjia, ĩndĩ matiamenyaga kũrĩa maagĩrĩirũo nĩ kũhunjia. No tuuge ũũ: Maaringaringĩte mũrango wa kũingĩra Asia—no matigana kũhingũrĩrũo. Nĩ maaringaringĩte mũrango wa kũingĩra Bithunia—o nakuo matigana kũhingũrĩrũo. Hihi nĩ maatigire kũringaringa? Ahunjia acio maarĩ na kĩyo matiigana gũtiga!
7 Gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, arũme acio nĩ maatuĩte itua rĩngĩonekire rĩrĩ rĩa kũgegania. Mũhari wa 8 ũtwĩraga ũũ: “Magĩkĩhĩtũka Musia, magĩtherera magĩkinya Teroa.” Agendi acio makĩhũndũka marorete mwena wa ithũĩro magĩthiĩ rũgendo rwa kilomita 563 matuĩkanĩirie matũũra-inĩ maingĩ nginya magĩkinya icukĩro rĩa meri rĩa Teroa, thome wa kũingĩra Makedonia. Ihinda rĩa gatatũ, Paulo na arĩa maagendaga nao makĩringaringa mũrango kũu, no rita rĩrĩ, makĩhingũrĩrũo! Mũhari wa 9 nĩ wonanagia ũrĩa gwathire: “Nake Paulo akĩona kĩoneki ũtukũ, agĩkĩona mũndũ wa Makedonia arũgamĩte, akĩmũthaitha akĩmwĩraga atĩrĩ, Ringa ũũke gũkũ Makedonia ũtũteithie.” Macũngĩrĩro-inĩ, Paulo akĩmenya kũrĩa maagĩrĩirũo nĩ kũhunjia. Matekũrĩa marĩgu, arũme acio makĩingĩra meri, marorete Makedonia.
8, 9. Tũngĩĩruta atĩa kuumana na rũgendo rwa Paulo?
8 Tũngĩĩruta atĩa kuumana na rũgano rũu? Ta rora wone atĩ roho wa Ngai waambĩrĩirie kũruta ũtongoria thutha wa Paulo kũnyita rũgendo marorete Asia. Ningĩ, nĩ thutha wa Paulo gũkuhĩrĩria Bithunia Jesu aarutire ũtongoria. Na mũthia-inĩ-rĩ, nĩ thutha wa Paulo gũkinya Teroa Jesu aamũtongoririe athiĩ Makedonia. Arĩ Mũtwe wa kĩũngano, Jesu no atũtongorie na njĩra o ta ĩyo. (Kol. 1:18) Kwa ngerekano-rĩ, no gũkorũo nĩ wĩciragia gũtungatĩra ũrĩ painia, kana gũthamĩra kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. Ĩndĩ no kũhoteke Jesu ahũthĩre roho wa Ngai gũgũtongoria thutha waku kuoya makinya ma gũkinyĩra muoroto waku. Kwa ngerekano-rĩ, ndereba no agate ngari mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho, no angĩhota gwĩka ũguo tu angĩkorũo ngari ĩyo nĩ ĩrathiĩ. Ũndũ ũmwe na ũcio, Jesu no atũtongorie kwandandũra ũtungata witũ, angĩkorũo nĩ tũrekĩra kĩyo gũkinyĩra muoroto ũcio.
9 Ũngĩka atĩa angĩkorũo kĩyo gĩaku gĩtiraciara maciaro narua? Hihi nĩ wagĩrĩirũo gũkua ngoro na ũtue atĩ roho wa Ngai ndũragũtongoria? Ririkana atĩ o na Paulo nĩ aacemanirie na mĩhĩnga. O na kũrĩ ũguo aathire na mbere gũthingata na kũringaringa o nginya agĩkinyĩra muoroto wake. Ũndũ ũmwe na ũcio, ũngĩthiĩ na mbere gũcaria ‘mũrango mũnene ũrĩa ũtongoragia wĩra-inĩ,’ o nawe no ũrathimwo.—1 Kor. 16:9.
MAAIKARAGA MEIGUĨTE MAHOYA-INĨ
10. Nĩ kĩĩ kĩonanagia atĩ gũthiĩ na mbere kũhoya nĩ kwa bata harĩ gũikara twĩiguĩte?
10 Rĩu, wĩcirie ũndũ wa kerĩ ũrĩa tũngĩĩruta kuuma kũrĩ Akristiano a karine ya mbere wĩgiĩ gũikara twĩiguĩte: Maaikaraga meiguĩte na njĩra ya mahoya. (1 Pet. 4:7) Gũthiĩ na mbere kũhoya nĩ ũndũ wa bata harĩ gũikara twĩiguĩte. Ririkana atĩ ihinda inyinyi mbere ya Jesu kũnyitwo, marĩ mũgũnda-inĩ wa Gethisemane, eerire atũmwo ake atatũ ũũ: “Wĩhũgagei na mũhoyage.”—Mat. 26:41.
11, 12. Herode aanyariraga Akristiano o hamwe na Petero atĩa, na nĩkĩ?
11 Petero, ũmwe wa arĩa maarĩ na Jesu mũgũnda-inĩ wa Gethisemane, thutha ũcio nĩ eeyoneire moimĩrĩro ma kũhoya na kĩyo. (Thoma Atũmwo 12:1-6.) Thĩinĩ wa mĩhari ya mbere ya mũrango ũcio, tũthomaga atĩ Herode aanyariraga Akristiano nĩguo etĩkĩrĩke nĩ Ayahudi. No kũhoteke nĩ aamenyete atĩ Jakubu aarĩ mũtũmwo ũrĩa warĩ mũrata wa hakuhĩ mũno wa Jesu. Nĩ ũndũ ũcio, akĩũragithia Jakubu “na rũhiũ.” (Mũhari wa 2) Kĩũngano gĩkĩũrũo nĩ mũtũmwo kĩendete mũno. Rĩu rĩarĩ ihũra inene harĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ!
12 Herode aacokire agĩka atĩa? Mũhari wa 3 ugaga ũũ: “Na rĩrĩa onire atĩ ũguo ekire nĩũgũkenia Ayahudi, agĩcoka akĩnyitithia Petero o nake.” Ĩndĩ, hau kabere kũrĩ hingo atũmwo, ũmwe wao aarĩ Petero, maahingũrĩirũo na njĩra ya kĩama kuuma njera. (Atũm. 5:17-20) No kũhoteke Herode nĩ oĩ wega ũndũ ũcio. Mũteti ũcio mwara aatigĩrĩire atĩ Petero nĩ mũrangĩre biũ. Akĩmũneana kũrĩ ‘thigari ikundi inya mamũrangĩre camu ya ana ana, na eendaga atĩ gĩathĩ kĩa Bathaka gĩathira amũrehe mbere ya kĩrĩndĩ.’ (Mũhari wa 4) Ta hũra mbica ũndũ ũcio! Herode agĩathana Petero ohwo na nyororo, akĩmũigithia gatagatĩ ga thigari 2, akarangagĩrũo nĩ thigari 16 igĩcenjanagia ũtukũ na mũthenya, atĩ nĩguo mũtũmwo ũcio ndakore. Muoroto wa Herode warĩ kũũragithia Petero thutha wa Bathaka nĩguo akenie kĩrĩndĩ. Rungu rwa gĩcanjama ta kĩu Akristiano arĩa angĩ mangĩekire atĩa?
13, 14. (a) Kĩũngano gĩekire atĩa kĩaigua Petero nĩ ohwo? (b) Tũngĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa Akristiano a hĩndĩ ya Petero igũrũ rĩgiĩ mahoya?
13 Kĩũngano nĩ kĩamenyaga wega ũrĩa kĩaagĩrĩirũo nĩ gwĩka. Mũhari wa 5 ugaga ũũ: “Tondũ wa ũguo Petero agĩikario korokoro-inĩ, no andũ a kanitha nĩmaamũhoyagĩra Ngai na kĩyo.” Ma nĩ atĩ, mahoya mao nĩ ũndũ wa Petero maarĩ mathaithana ma kuuma ngoro-inĩ. Kwoguo gĩkuũ kĩa Jakubu gĩtiatũmĩte makue ngoro; kana mecirie atĩ mahoya nĩ ma tũhũ. Handũ ha ũguo-rĩ, nĩ maamenyaga atĩ mahoya ma andũ arĩa ehokeku nĩ ma bata maitho-inĩ ma Jehova. Mahoya ta macio mangĩkorũo maringaine na wendi wake, nĩ amaiguaga.—Ahib. 13:18, 19; Jak. 5:16.
14 Tũngĩĩruta atĩa kuumana na ũrĩa Akristiano meekire hĩndĩ ya Petero? Gũikaraga twĩiguĩte to kũhoya nĩ ũndũ witũ, no nĩ hamwe na kũhoya nĩ ũndũ wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ. (Ef. 6:18) Hihi nĩ harĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũĩ magũmĩirũo nĩ mĩnyamaro? Amwe no makorũo makĩnyarirũo, kũgirio nĩ thirikari mathathaiye marĩ na wĩyathi, kana kũgũmĩrũo nĩ icanjama cia ndũire. Githĩ ti wega ũmaririkanage mahoya-inĩ maku ma kuuma ngoro? Wahota gũkorũo harĩ angĩ ũĩ marĩ na moritũ mateyumĩrĩtie mũno. No gũkorũo marahiũrania na mathĩna ma famĩlĩ, gũkua ngoro, kana mũrimũ. Na githĩ ti wega gwĩciria ũhoro wa andũ ũngĩgweta na marĩtwa rĩrĩa ũraria na Jehova, ‘Mũigua wa mahoya’?—Thab. 65:2.
15, 16. (a) Taarĩria ũrĩa mũraika wa Jehova aahonokirie Petero kuuma njera. (Rora mbica haha mũhuro.) (b) Nĩkĩ nĩ ũndũ wa gũtwĩkĩra ngoro gwĩcũrania ũrĩa Jehova aahonokirie Petero?
15 O na kũrĩ ũguo-rĩ, kwahaanĩkire atĩa harĩ Petero? Ũtukũ wake wa mũico arĩ njera, nĩ eeyoneire maũndũ ma magegania. (Thoma Atũmwo 12:7-11.) Ta hũũra mbica ũrĩa gwekĩkire: Petero arĩ toro biũ, gatagatĩ ka arangĩri ake erĩ, o rĩmwe njera ĩyo ĩkĩiyũra ũtheri mũnene. Mũraika akĩrũgama hau, atekuonwo nĩ arangĩri, na akĩarahũra Petero na ihenya. Nayo mĩnyororo ĩrĩa ohetwo nayo moko ĩkĩgũa! Mũraika ũcio aakiumagaria Petero, akĩmũruta kanyũmba karĩa aahingĩrĩtwo, makĩhĩtũkĩra o harĩa arangĩri a nja maarĩ, makĩgerera kĩhingo-inĩ kĩnene gĩa cuma, nakĩo ‘gĩkĩhingũka kĩo kĩene.’ Rĩrĩa mooimire nja ya njera, mũraika ndaigana kuoneka rĩngĩ. Petero akĩhonokio!
16 Na githĩ ti ũndũ wa gwĩkĩra wĩtĩkio witũ hinya gwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ hinya wa Jehova wa kũhonokia ndungata ciake? Ma nĩ atĩ, mahinda-inĩ maya tũtiĩrĩgagĩrĩra Jehova atũhonokie na njĩra ya kĩama. O na kũrĩ ũguo, tũrĩ na wĩtĩkio mũrũmu atĩ nĩ ahũthagĩra hinya wake nĩ ũndũ wa andũ ake ũmũthĩ. (2 Maũ. 16:9) Kũgerera ũhoti mũnene wa roho wake mũtheru, no atũteithie gwĩtiiria igerio o rĩothe. (2 Kor. 4:7; 2 Pet. 2:9) Na ica ikuhĩ Jehova nĩ ekũhe Mũriũ wake ũhoti, ahonokie andũ milioni nyingĩ arĩa mohetwo thĩinĩ wa njera ya gĩkuũ. (Joh. 5:28, 29) Wĩtĩkio witũ harĩ ciĩranĩro cia Ngai no ũtũme tũkorũo na ũcamba rĩrĩa tũrahiũrania na magerio mahinda-inĩ maya.
MAARUTAGA ŨIRA MŨKINYANĨRU O NA KŨRĨ NA MĨHĨNGA
17. Paulo aaigire kĩonereria kĩega na njĩra ĩrĩkũ gĩa kũhunjia na kĩyo na atarĩ na mũhũthia?
17 Ũyũ nĩguo ũndũ wa gatatũ wĩgiĩ gũikara twĩiguĩte ũrĩa tũkwĩruta kuumana na atũmwo: Maathire na mbere kũruta ũira mũkinyanĩru o na kũrĩ na mĩhĩnga. Kũhunjia na kĩyo mũndũ atarĩ na mũhũthia nĩ kwa bata harĩ gũikaraga twĩiguĩte. Mũtũmwo Paulo aarĩ kĩonereria kĩega ũndũ-inĩ ũcio. Nĩ eerutanĩirie mũno, agĩthiĩ ng’endo nyingĩ na akĩambĩrĩria ciũngano nyingĩ. Nĩ omĩrĩirie moritũ maingĩ, ona kũrĩ ũguo kĩyo gĩake gĩtiathirire kana akĩgĩa na mũhũthia.—2 Kor. 11:23-29.
18. Paulo aathire na mbere kũhunjia atĩa rĩrĩa ohetwo Roma?
18 Thĩinĩ wa ibuku rĩa Atũmwo, Paulo agwetetwo rita rĩa mũico thĩinĩ wa mũrango wa 28. Paulo nĩ aakinyire Roma, kũrĩa aagĩrĩirũo kũrũgama mbere ya Nero. Aaikarire ohetwo, na kwahoteka ohanĩtio na mũrangĩri wake na mĩnyororo. O na kũrĩ ũguo, gũtirĩ mũnyororo ũngĩatũmire mũtũmwo ũcio warĩ na kĩyo akire! Paulo nĩ aathire na mbere gũcaria mĩeke ya kũhunjia. (Thoma Atũmwo 28:17, 23, 24.) Thutha wa thikũ ithatũ, Paulo agĩĩta atongoria a Ayahudi nĩguo amahunjĩrie. Ningĩ, Ayahudi magĩthuura mũthenya ũngĩ, na hĩndĩ ĩyo akĩmarutĩra ũira na njĩra nene makĩria. Mũhari wa 23 ugaga ũũ: “[Ayahudi] maarĩkia gwathana gĩathĩ nake, magĩũka gĩkundi kĩnene kũrĩ we handũ harĩa aaikaraga; agĩgĩtinda kuuma rũcinĩ kinya hwaĩ-inĩ akĩmataũragĩra ũrutani ũcio, akamoimbũragĩra ũhoro wa ũthamaki wa Ngai, akamaringagĩrĩria metĩkie ũhoro wa Jesu, akĩheanaga ihooto ciumĩte watho-inĩ wa Musa, o na mabuku-inĩ ma anabii.”
19, 20. (a) Paulo aakoragwo na moimĩrĩro mega wĩra-inĩ wa kũhunjia nĩkĩ? (b) Paulo aarĩ na mawoni marĩkũ andũ amwe marega gwĩtĩkĩra ũhoro ũrĩa mwega?
19 Paulo aakoragwo na moimĩrĩro mega mũno wĩra-inĩ wa kũhunjia nĩkĩ? Rora wone atĩ mũhari wa 23 nĩ wonanagia itũmi cigana ũna. (1) Ndũmĩrĩri yake yakoniĩ Ũthamaki wa Ngai na Jesu Kristo. (2) Aageragia gũkinyĩra ngoro cia athikĩrĩria ake na njĩra ya ‘kũmaringĩrĩria.’ (3) Aahũthagĩra Maandĩko. (4) Onanirie mwerekera wa kwĩima, akarutaga ũira mũkinyanĩru “kuuma rũcinĩ kinya hwaĩ-inĩ.” Paulo aaheanaga ũira mũrũmu, ĩndĩ ti andũ othe maaũiyũkirie. Mũhari wa 24 ugaga ũũ: “Amwe ao magĩĩtĩkia mohoro marĩa maaheanirũo, na amwe makĩaga gwĩtĩkia.” Gũkĩgĩa ngarari, nao andũ magĩĩthiĩra.
20 Hihi Paulo nĩ aakuaga ngoro tondũ ti andũ othe meetĩkagĩra ũhoro ũrĩa mwega? Aca! Atũmwo 28:30, 31 yugaga ũũ: “Agĩikara mĩaka ĩĩrĩ mĩgima nyũmba ĩrĩa aakomborete we mwene; nao andũ arĩa othe maathiaga kũrĩ we akametĩkagĩria matonye, akamahunjagĩria ũhoro wa ũthamaki wa Ngai, akamarutaga maũndũ ma Mwathani Jesu Kristo omĩrĩirie mũno, hatarĩ mũndũ ũngĩmũgiria.” Ibuku rĩa Atũmwo rĩrĩa rĩtongoretio na roho rĩrĩkagĩrĩria na ciugo icio cia gũtwĩkĩra ngoro.
21. Tũngĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa Paulo rĩrĩa aarĩ muohe?
21 Tũngĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria kĩa Paulo? Rĩrĩa ohetwo, Paulo ndangĩahotire kũhunjia nyũmba kwa nyũmba. O na kũrĩ ũguo, aatũũririe mwerekera ũrĩa wagĩrĩire na njĩra ya kũhunjĩria arĩa othe mookaga kũrĩ we. O ũndũ ũmwe na ũcio, mahinda-inĩ maya andũ aingĩ a Ngai arĩa mohetwo hatarĩ kĩhooto nĩ ũndũ wa wĩtĩkio wao nĩ matũũragia gĩkeno kĩao na magathiĩ na mbere na kũhunjia. Aarĩ na ariũ a Ithe witũ amwe matingĩhota kuuma nyũmba, o na rĩngĩ na rĩngĩ maikaraga mĩciĩ-inĩ ya gũtumberia arũaru tondũ wa ũkũrũ kana kũrũara. Kũringana na ũhoti wao, mahunjagĩria mandagĩtarĩ na aruti a wĩra, ageni, na andũ angĩ arĩa maceeraga mĩciĩ-inĩ ĩyo. Merirĩria ma ngoro ciao nĩ kũruta ũira mũkinyanĩru wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai. Na githĩ tũtikenaga mũno nĩ ũndũ wa kĩonereria kĩao kĩega!
22. Ũkwĩrutanĩria gwĩka atĩa wetereire mũico wa mũtabarĩre ũyũ mũũru?
22 Ma nĩ atĩ, nĩ harĩ maũndũ maingĩ megiĩ gũikara twĩiguĩte tũngĩĩruta kuumana na atũmwo na Akristiano angĩ a tene arĩa magwetetwo thĩinĩ wa ibuku rĩa Atũmwo. O tũgĩetagĩrĩra mũico wa mũtabarĩre ũyũ mũũru, rekei twĩrutanĩrie kwĩgerekania na Akristiano acio a tene kũhunjia tũrĩ na ũũmĩrĩru na tũrĩ na kĩyo. Gũtirĩ wĩra ũngĩ mũnene tũrĩ naguo ũkĩrĩte ‘kũruta ũira mũkinyanĩru’ wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai.—Atũm. 28:23, New World Translation of the Holy Scriptures.
[Ciũria cia wĩruti]
[Mbica karatathi ka 16]
Mũraika nĩ aateithirie Petero kũgerera kĩhingo-inĩ kĩnene gĩa cuma
