Tũũra Ũtungatagĩra Jehova Na Ngoro Yaku Yothe
Tũũra Ũtungatagĩra Jehova Na Ngoro Yaku Yothe
“Mũrũ wakwa, tũũra ũmenyete Ngai wa thoguo, na ũmũtungatagĩre na ngoro yaku yothe.”—1 MAŨ. 28:9.
CARIA MACOKIO MA CIŨRIA ICI:
Ngoro ya mũhaano nĩ kĩĩ?
Tũngĩhũthĩra njĩra ĩrĩkũ gũthuthuria ngoro ciitũ?
Tũngĩhota gũtũũra tũtungatagĩra Jehova na ngoro yothe atĩa?
1, 2. (a) Nĩ kĩĩga kĩrĩkũ kĩa mwĩrĩ wa mũndũ kĩgwetetwo na njĩra ya ngerekano Kiugo-inĩ kĩa Ngai maita maingĩ gũkĩra iria ingĩ? (b) Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata tũtaũkĩrũo nĩ kĩrĩa ngoro ya mũhaano ĩrũgamĩrĩire?
KIUGO KĨA NGAI kaingĩ nĩ kĩaragia ũhoro wa ciĩga cia mwĩrĩ na njĩra ya mũhaano. Kwa ngerekano, mũthuri wa tene Ayubu oigire ũũ: ‘Ndirĩ ũndũ wa ũtoi moko makwa mekĩte.’ Mũthamaki Suleimani oigire: ‘Kũigua ũhoro mwega kũnoragia mahĩndĩ.’ Jehova omĩrĩirie Ezekieli ũũ: ‘Nĩ ndũmĩte ũmomĩrie thiithi gũkĩra ihiga rĩa nyaigĩ.’ Nake mũtũmwo Paulo aandĩkĩire Timotheo ũũ: ‘Nĩ makaahũgũraga matũ mao matikaigue ũhoro ũrĩa wa ma.’—Ayub. 16:17; Thim. 15:30; Ezek. 3:9; 2 Tim. 4:4.
2 No, thĩinĩ wa Bibilia harĩ kĩĩga kĩmwe kĩa mwĩrĩ wa mũndũ, kĩgwetetwo na njĩra ya mũhaano maita maingĩ gũkĩra iria ingĩ. Nĩ kĩrĩa kĩagwetirũo mahoya-inĩ nĩ Hana ũrĩa warĩ mwĩhokeku: ‘Ngoro yakwa ĩracanjamũkĩra Jehova.’ (1 Sam. 2:1) Ma nĩ atĩ, aandĩki a Bibilia magwetete ngoro hakuhĩ maita ngiri ĩmwe, na hakuhĩ hĩndĩ ciothe ĩgwetetwo na njĩra ya ngerekano. Nĩ ũndũ wa bata mũno tũtaũkĩrũo nĩ kĩrĩa ngoro ĩrũgamagĩrĩra amu Bibilia yugaga atĩ nĩ twagĩrĩirũo kũmĩgitĩra.—Thoma Thimo 4:23.
NGORO YA MŨHAANO NĨ KĨĨ?
3. Tũngĩtaũkĩrũo atĩa nĩ ũrĩa kiugo “ngoro” kĩhũthĩrĩtwo thĩinĩ wa Bibilia? Heana ngerekano.
3 O na gũtuĩka Bibilia ndĩtaaragĩria kiugo “ngoro” ta ũrĩa mabuku ma gũtaarĩria ciugo mataaragĩria, nĩ ĩtũhotithagia kũmenya ũrĩa kiugo kĩu kiugĩte. Na njĩra ĩrĩkũ? Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũhoro wa mbica nene mũno thaka, ĩthondeketwo na tũhiga tũingĩ tũnini tũnyitithanĩtio wega. Wona wacoka na thutha hanini ũmĩrore ĩrĩ yothe, ũkona atĩ, tũhiga tũu tũbangĩtwo wega tũgathondeka rũũri rũna, kana mũhaanĩre wa kĩndũ kĩna. No taguo, tũngĩcoka na thutha tũrore wega maita marĩa kiugo “ngoro” kĩhũthĩrĩtwo Bibilia-inĩ, no tuone atĩ maita macio kĩgwetetwo mangĩnyitithanio wega marathondeka rũũri rũna, kana mbica ya kĩndũ kĩna. Nĩ mbica ĩrĩkũ hihi?
4. (a) “Ngoro” ĩrũgamagĩrĩra kĩĩ? (b) Ciugo cia Jesu thĩinĩ wa Mathayo 22:37 cionanagia atĩa?
4 Aandĩki a Bibilia mahũthĩrĩte kiugo “ngoro” gũtaarĩria ũrĩa mũndũ arĩ wothe atariĩ na thĩinĩ. Ngoro ĩhutĩtie maũndũ ta merirĩria, meciria, mawoni, mwerekera, ũhoti, mĩoroto, na matanya maitũ. (Thoma Gũcokerithia Maathani 15:7; Thimo 16:9; Atũmwo 2:26.) O ta ũrĩa ibuku rĩmwe riugĩte, nĩ “ũrĩa mũndũ ahaana arĩ wothe na thĩinĩ.” No rĩmwe na rĩmwe, kiugo “ngoro” gĩtirũgamagĩrĩra maũndũ macio marĩ mothe. Kwa ngerekano, Jesu oigire ũũ: “Enda Mwathani Ngai waku na ngoro yaku yothe, na muoyo waku wothe, na gwĩciria gwaku guothe.” (Mat. 22:37) Rĩandĩko-inĩ rĩu, “ngoro” ĩrũgamĩrĩire merirĩria ma mũndũ na ũrĩa aiguaga na thĩinĩ. Rĩrĩa Jesu aagwetire ngoro, muoyo, na meciria irĩ o kĩndũ mwanya, aatĩtĩrithirie atĩ no mũhaka tuonanagie wendo witũ harĩ Ngai kũgerera ũrĩa tũraigua na thĩinĩ, mũtũũrĩre witũ, na ũrĩa tũhũthĩraga ũhoti witũ wa gwĩciria. (Joh. 17:3; Ef. 6:6) No rĩrĩa “ngoro” yagwetwo ĩrĩ iki, ĩrũgamagĩrĩra ũrĩa mũndũ atariĩ na thĩinĩ arĩ wothe.
KĨRĨA GĨTŨMAGA TŨBATARE KŨGITĨRA NGORO CIITŨ
5. Twendaga gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo tũtungatĩre Jehova na ngoro yothe nĩkĩ?
5 Ũhoro-inĩ wĩgiĩ ngoro, Mũthamaki Daudi aaririkanirie Suleimani ũũ: “Mũrũ wakwa, tũũra ũmenyete Ngai wa thoguo, na ũmũtungatagĩre na ngoro yaku yothe, wĩ na meciria ma kwenda gwathĩka nĩwe; nĩ gũkorũo Jehova atuĩragia maũndũ ma ngoro cia andũ othe, akamenya metarania mothe ma meciria mao.” (1 Maũ. 28:9) Nĩ ma, Jehova nĩwe Mũtuĩria wa ngoro ciothe, o na ciitũ ene. (Thim. 17:3; 21:2) Kĩrĩa onaga thĩinĩ wa ngoro ciitũ nĩ kĩhutagia na njĩra nene ũkuruhanu witũ nake, na ũtũũro witũ wa ihinda rĩũkĩte. Kwoguo, nĩ wega tũrũmĩrĩre ũtaaro ũcio Daudi aaheanire atongoretio nĩ roho, na njĩra ya gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe.
6. Twagĩrĩirũo kũmenya ũndũ ũrĩkũ wĩgiĩ itua riitũ rĩa gũtungatĩra Jehova?
6 Kĩyo giitũ tũrĩ andũ a Jehova, kĩonanagia hatarĩ nganja atĩ tũrĩ na wendi mũnene wa gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe. Ningĩ, nĩ tũũĩ atĩ hatĩka cia thĩ ĩno njũru ya Shaitani na mwerekera wa mehia wa mĩĩrĩ iitũ, nĩ maũndũ marĩ hinya na no mahotomie itua riitũ rĩa gũtungatĩra Ngai na ngoro yothe. (Jer. 17:9; Ef. 2:2) Nĩ ũndũ ũcio, nĩguo tũtigĩrĩre atĩ itua riitũ rĩa gũtungatĩra Ngai rĩtiraagithio hinya—atĩ no tũremenyerera—tũrabatara gũthuthuragia ngoro ciitũ hingo ciothe. Tũngĩka ũguo atĩa?
7. Nĩ kĩĩ kĩonanagia ũrĩa ngoro ciitũ itariĩ?
7 Hatarĩ nganja, ũmũndũ witũ wa na thĩinĩ nduonekanaga—o ta ũrĩa ngoro ya mũtĩ ĩtonekanaga. Ĩndĩ, o ta ũrĩa Jesu aagwetire Mahunjio-inĩ ma Kĩrĩma-inĩ, maũndũ marĩa twĩkaga nĩ monanagia ũrĩa ngoro ciitũ itariĩ, ta ũrĩa maciaro ma mũtĩ monanagia ũrĩa ũtariĩ. (Mat. 7:17-20) Rekei twarĩrĩrie ũmwe wa maũndũ macio.
NJĨRA ĨMWE NJEGA YA GŨTHUTHURIA NGORO CIITŨ
8. Ciugo cia Jesu iria irĩ thĩinĩ wa Mathayo 6:33 ikonainie atĩa na maũndũ marĩa marĩ ngoro-inĩ ciitũ?
8 Hau kabere, mahunjio-inĩ o macio, Jesu nĩ eerĩte athikĩrĩria ake ũndũ ũmwe mangĩekire, nĩguo monanie wendi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wao wa gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe. Oigire ũũ: ‘Ambai mũcarie ũthamaki wa Ngai o na ũthingu wake, nacio indo icio ciothe nĩ mũrĩkĩragĩrĩrio.’ (Mat. 6:33) Ĩĩ-ni, maũndũ marĩa tũigaga mbere ũtũũro-inĩ, nĩ monanagia kĩrĩa twĩriragĩria, kĩrĩa twĩciragia, na tũgathugunda thĩinĩ wa ngoro ciitũ. Nĩ ũndũ ũcio, gũthuthuria maũndũ marĩa tũigaga mbere ũtũũro-inĩ, nĩ njĩra njega ya gũthima kana nĩ tũratungatĩra Ngai na ngoro yothe.
9. Jesu aaheire andũ amwe rĩĩtana rĩrĩkũ, na macokio mao maaguũririe ũndũ ũrĩkũ?
9 Kahinda kanini thutha wa Jesu gwĩkĩra arutwo ake ngoro ‘maambage gũcaria ũthamaki,’ nĩ hekĩkire ũndũ wonanirie ũrĩa kĩrĩa mũndũ aigaga mbere ũtũũro-inĩ kĩguũragia ũrĩa ngoro yake ĩtariĩ. Luka, mwandĩki wa Injiri, ambĩrĩirie ũhoro ũcio na kũgweta atĩ, Jesu ‘aarũngĩrĩirie arorete Jerusalemu,’ o na akĩmenyaga wega ũndũ ũrĩa angĩatũnganire naguo kũu. Marĩ njĩra-inĩ na atũmwo ake magĩthiĩ Jerusalemu, harĩ athuri Jesu aacemanirie nao na akĩra o ũmwe wao atĩrĩ: “Nũmĩrĩra.” Andũ acio nĩ meendaga kũrũmĩrĩra Jesu—no maarĩ na ciĩgwatio. Mũndũ ũmwe aamũcokeirie ũũ: ‘Njĩtĩkĩria nyambe thiĩ ngathike awa.’ Ũngĩ nake akiuga: ‘Nĩ ndĩĩkũrũmagĩrĩra, Mwathani; no amba ũnjĩtĩkĩrie thiĩ ngoigĩre andũ arĩa marĩ gwitũ ũhoro.’ (Luk. 9:51, 57-61) Githĩ itua irũmu na rĩa ngoro yothe rĩa Jesu rĩtiarĩ ngũrani mũno na wĩrutĩri ũrĩ na ciĩgwatio wa andũ acio! Nĩ ũndũ wa kũiga maũndũ mao mbere ya maũndũ ma Ũthamaki, moonanirie atĩ matieharĩirie gũtungatĩra Ngai na ngoro yothe.
10. (a) Arũmĩrĩri a Kristo maiyũkagia rĩĩtana rĩake atĩa? (b) Jesu aaheanire ngerekano ĩrĩkũ nguhĩ?
10 Ngũrani na acio mangĩatuĩkire arutwo, ithuĩ nĩ twekire ũndũ wa ũũgĩ gwĩtĩkĩra rĩĩtana rĩa Jesu, tũkĩmũrũmĩrĩra na rĩu tũtungatagĩra Jehova o mũthenya. Gwĩka ũguo, kuonanagia ũrĩa tũiguaga kwerekera Jehova ngoro-inĩ ciitũ. Ningĩ-rĩ, o na tũkĩĩrutanagĩria kĩũngano-inĩ, no tũrabatara kwĩhũga ũndũ ũmwe ũngĩthũkia ngoro ciitũ. Ũndũ ũcio nĩ ũrĩkũ? Jesu nĩ aaguũririe ũndũ ũcio ndeereti-inĩ ĩyo yake na acio mangĩatuĩkire arutwo, rĩrĩa oigire ũũ: “Mũndũ o wothe angĩnyita mũraũ na acoke arore na thutha, ndaagĩrĩirũo nĩ gũtuĩka wa ũthamaki wa Ngai.” (Luk. 9:62) Ngerekano ĩyo ĩratũruta ũndũ ũrĩkũ?
HIHI NĨ TŨIKARAGA ‘TŨRŨMĨTIE MAŨNDŨ MARĨA MEGA’?
11. Wĩra wa mũndũ ũrĩa warĩmagia mabuti ngerekano-inĩ ya Jesu wathiire atĩa, na nĩkĩ?
11 Nĩguo tuone wega ũndũ ũrĩa tũngĩĩruta kuumana na ngerekano ĩyo nguhĩ ya Jesu, rekei tũmĩenjenjere hanini. Ta tua mũrĩmia wa mabuti arĩ mũgũnda erutanĩirie mũno. Ĩndĩ o akĩrĩmaga-rĩ, meciria make marĩ maũndũ-inĩ marĩa atigire mũciĩ, ta famĩlĩ yake, arata, irio, tũrwĩmbo, mĩtheko o na kĩruru kĩega. Akanyotera maũndũ macio. Thutha wa kũrĩma mbere ng’ima, mũndũ ũcio agakĩĩrirĩria mũno maũndũ macio makenagĩrũo ũtũũro-inĩ, nginya magatũma ehũgũre “arore na thutha.” O na gũtuĩka kũrĩ wĩra mũingĩ ũbatiĩ kũrutwo mũgũnda ũgĩkaahandwo, meciria ma mũruti ũcio wa wĩra makehera wĩra-inĩ wake, naguo ũgathiĩ ũũru. Hatarĩ nganja, mwathi wake no mũhaka arakario nĩ mũruti ũcio wa wĩra kwaga ũkirĩrĩria.
12. Nĩ maũndũ marĩkũ tũngiuga mahaanaine gatagatĩ-inĩ ka mũrĩmi ngerekano-inĩ ya Jesu na Akristiano amwe ũmũthĩ?
12 Rĩu ta wĩcirie ũndũ ũringaine na ũcio wa matukũ maya. Mũrĩmi ũcio ahaanaine na Mũkristiano ũroneka ta arathiĩ wega ĩndĩ arĩ ũgwati-inĩ kĩĩroho. Nĩguo tũhote kũringithania, nĩ tũhũre mbica ya mũrũ wa Ithe witũ wĩ kĩyo ũtungata-inĩ. O na gũtuĩka nĩ athiaga mĩcemanio na akahunjia-rĩ, harĩ maũndũ mamwe ma thĩ onaga me mega matamuumaga meciria-inĩ. Akamanyotera ngoro-inĩ. Macũngĩrĩro, thutha wa gũthiĩ na mbere na ũtungata wake mĩaka ĩigana ũna, akerirĩria indo imwe cia gũkũ thĩ nginya igatũma ehũgũre arore maũndũ marĩa aatigire “na thutha.” O na gũtuĩka wĩra no mũingĩ wa kũrutwo ũtungata-inĩ, akaaga ‘kũrũmia kiugo kĩa muoyo,’ namo maũndũ make ma gĩtheokrasi magathiĩ ũũru. (Afil. 2:16) No mũhaka Jehova, “Mwathani mwene magetha,” nĩ aiguithagio ũũru ngoro nĩ waagi ta ũcio wa ũkirĩrĩria.—Luk. 10:2.
13. Gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe gũkonainie na maũndũ marĩkũ?
13 Ũndũ ũrĩa tũreruta nĩ wĩyonanĩtie wega. Angĩkorũo nĩ tũnyitanagĩra tũtegũtĩrĩria maũndũ-inĩ marĩa matũmaga tũiganĩre, ta gũthiĩ mĩcemanio ya kĩũngano na kũhunjia, nĩ twĩkaga wega. No gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe kũbataraga makĩria ma ũguo. (2 Maũ. 25:1, 2, 27) Mũkristiano angĩthiĩ na mbere kwenda maũndũ marĩa atigĩte “na thutha” ngoro-inĩ yake—ũguo nĩ kuuga, maũndũ mamwe ma thĩ—arĩ ũgwati-inĩ wa gũthũkia ũkuruhanu wake na Ngai. (Luk. 17:32) ‘Tũngĩthũũra ũndũ ũrĩa mũũru, naguo ũrĩa mwega tũũrũmagie,’ norĩo ‘tũngĩagĩrĩra gũtuĩka a ũthamaki wa Ngai.’ (Rom. 12:9; Luk. 9:62) Nĩ ũndũ ũcio, ithuothe twagĩrĩirũo gũtigĩrĩra atĩ hatirĩ kĩndũ gĩa thĩ ya Shaitani, kĩratũgiria tũrũmbũiye maũndũ ma Ũthamaki na ngoro yothe, o na kĩngĩkorũo gĩkĩoneka kĩrĩ kĩa bata kana kĩega atĩa.—2 Kor. 11:14; thoma Afilipi 3:13, 14.
IKARAGA WĨIGUĨTE!
14, 15. (a) Shaitani ageragia gũthũkia ngoro ciitũ atĩa? (b) Heana ngerekano ĩronania kĩrĩa gĩtũmaga waara wa Shaitani ũkorũo ũrĩ ũgwati mũnene.
14 Wendo witũ harĩ Jehova nĩguo watũtindĩkire tũmwĩyamũrĩre. Kuuma hĩndĩ ĩyo, aingĩ aitũ nĩ tuonanĩtie kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ atĩ nĩ twĩhotorete gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe. O na kũrĩ ũguo, Shaitani ndatiganĩte na ithuĩ. Orotete gũthũkia ngoro ciitũ. (Ef. 6:12) Ti itherũ, nĩ oĩ atĩ tũtingĩtiga Jehova o rĩmwe. Kwoguo, ahũthagĩra “thĩ” ĩno na njĩra ya waara kũgeria kũniina kĩyo giitũ kĩa ngoro yothe kwerekera Ngai kahora kahora. (Thoma Mariko 4:18, 19.) Shaitani ahotete kũhũthĩra waara ũcio na njĩra nene mũno nĩkĩ?
15 Nĩguo tũhote gũcokia, ta tua ũrathoma ibuku ũkĩhũthĩra tawa wa thitima ũrĩ na ngirobu ya ũtheri mũingĩ, ĩgacoka ĩkahĩa. Tondũ watigwo nduma-inĩ, ũkamenya o rĩmwe ũrĩa gwekĩka na ũgacenjia ngirobu ĩyo yahĩa na ĩngĩ njerũ. Nyũmba ĩkaiyũra ũtheri rĩngĩ. Hwaĩ-inĩ ũyũ ũngĩ, ũgathiĩ gũthoma na tawa o ũcio. No ũtekũmenya-rĩ, hagakorũo harĩ mũndũ ũracenjirie ngirobu ĩyo njerũ arekĩra ĩngĩ ya ũtheri mũnina-nini. Hihi nĩ ũhũthũ wone ũtiganu? Aca. Ĩ mũthenya ũyũ ũngĩ mũndũ angĩcenjia ngirobu ĩyo o rĩngĩ ekĩre ya ũtheri mũnina-nini gũkĩra ĩyo? No kũhoteke o na hĩndĩ ĩyo wage kuona ũtiganu. Nĩkĩ? Tondũ ũtheri wa ngirobu ũrathiĩ ũnyihĩte o hanini hanini, ũndũ ũtangĩhiũha kũmenya. O ũndũ ũmwe na ũguo, maũndũ ma thĩ ya Shaitani no matũme kĩyo giitũ kĩnyihe kahora kahora. Rĩrĩa ũndũ ũcio wekĩka, nĩ ta Shaitani akoragwo ahota gũcenjia ngirobu iitũ ya ũtheri mũingĩ, kana kĩyo giitũ kĩa ngoro yothe ũtungata-inĩ wa Jehova, agekĩra ya ũtheri mũnina-nini. Mũkristiano angĩikara ateiguĩte, no aage kũmenya atĩ nĩ aragarũrũka kahora kahora.—Mat. 24:42; 1 Pet. 5:8.
MAHOYA NĨ MA BATA
16. Tũngĩĩgitĩra kuumana na waara wa Shaitani atĩa?
16 Tũngĩĩgitĩra atĩa kuumana na waara ta ũcio wa Shaitani na tũtũũre tũtungatagĩra Jehova na ngoro yothe? (2 Kor. 2:11) Mahoya nĩ ma bata. Mũtũmwo Paulo eekĩrire ngoro Akristiano arĩa angĩ ‘metiirie mawaara ma Mũcukani.’ Agĩcoka akĩmeera: ‘Mahoyage mũno magĩĩthaithanagĩrĩra hingo ciothe.’—Ef. 6:11, 18; 1 Pet. 4:7.
17. Mahoya ma Jesu matũrutaga ũndũ ũrĩkũ?
17 Nĩguo twĩtiirie waara wa Shaitani, nĩ ũndũ wa ũũgĩ twĩgerekanie na mwerekera wa Jesu wa kũhoya, ũrĩa woonanagia wendi mũnene ũrĩa aarĩ naguo, wa gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe. Kwa ngerekano, ta rora ũrĩa Luka aandĩkire ũhoro-inĩ wĩgiĩ ũrĩa Jesu aahoire ũtukũ mbere ya mũthenya ũrĩa oragirũo: “Agĩtubunyĩka mũno, agĩcoka akĩhoya mũno makĩria.” (Luk. 22:44) Jesu nĩ aakoragwo akĩhoya mũno hau kabere, no hĩndĩ ĩrĩa aahiũranagia na igerio rĩrĩa inene makĩria ũtũũro-inĩ wake gũkũ thĩ, nĩ aahoire “mũno makĩria”—namo mahoya make makĩiguwo. Kĩonereria kĩa Jesu kĩonanagia atĩ mahoya nĩ ma ikĩro itiganĩte. Nĩ ũndũ ũcio, o ũrĩa magerio mararitũha na Shaitani agakĩrĩrĩria gũkungia waara wake, noguo twagĩrĩirũo kũhoya Jehova “makĩria” atũgitĩre.
18. (a) Twagĩrĩirũo kwĩyũria atĩa ũhoro-inĩ wĩgiĩ mahoya, na nĩkĩ? (b) Nĩ maũndũ marĩkũ mahutagia ngoro ciitũ, na nĩ na njĩra irĩkũ? (Rora ithandũkũ rĩrĩ karatathi ka 22.)
18 Mahoya ta macio matũteithagia atĩa? Paulo oigire ũũ: “Menyithagiai Ngai maũndũ marĩa mothe mwendaga, mũkĩmũhoyaga na mũkĩmũthaithaga, hamwe na kũmũcokeria ngatho. Naguo thayũ wa Ngai, ũrĩa ũtangĩmenyeka ũrĩa ũtariĩ, nĩũrĩikaragia ngoro cianyu.” (Afil. 4:6, 7) Ĩĩ-ni, no mũhaka tũhoyage maita maingĩ na tũrĩ na kĩyo nĩguo tũhote gũtũũra tũtungatagĩra Jehova na ngoro yothe. (Luk. 6:12) Kwoguo-rĩ, wĩyũrie, ‘Niĩ nĩ njĩkagĩra kĩyo mahoya-inĩ na ngahoya kaingĩ?’ (Mat. 7:7; Rom. 12:12) Macokio maku maronania ũrĩa wendi waku wa gũtungatĩra Ngai na ngoro yothe ũigana.
19. Ũgwĩka atĩa nĩguo ũhote gũtũũra ũtungatagĩra Jehova na ngoro yothe?
19 O ta ũguo tuona, maũndũ marĩa tũigaga mbere ũtũũro-inĩ no matũteithie kũmenya ũrĩa ngoro ciitũ itariĩ. No twende gũtigĩrĩra atĩ maũndũ marĩa twatigire na thutha na mawaara ma Shaitani matirathararia itua riitũ rĩa gũtungatĩra Jehova na ngoro yothe. (Thoma Luka 21:19, 34-36.) O ta Daudi, tũthaithaga Jehova ũũ: “Gwatania ngoro yakwa.”—Thab. 86:11.
[Ciũria cia Wĩruti]
[Ithandũkũ karatathi-inĩ ka 22]
MAŨNDŨ MATATŨ MAHUTAGIA NGORO CIITŨ
O ta ũrĩa tũbataraga gwĩka maũndũ mangĩguna ngoro ciitũ cia kĩĩmwĩrĩ, no taguo tũbataraga kuoya makinya maratũteithia gũtũũria ũgima mwega wa ngoro ciitũ cia mũhaano. Wĩciirie maũndũ maya matatũ ma bata:
1 Kĩrĩa Tũrĩaga: Ngoro ciitũ cia kĩĩmwĩrĩ nĩ ibataraga kũheo irio njega na cia kũigana. No taguo tũrabatara gũtigĩrĩra atĩ nĩ tũrarĩa irio njega na cia kũigana cia kĩĩroho kũgerera wĩruti wa mũndũ kĩũmbe, gwĩcũũrania, na gũthiĩ mĩcemanio tũtegũtĩrĩria.—Thab. 1:1, 2; Thim. 15:28; Ahib. 10:24, 25.
2 Kwĩmenyeria: Nĩguo tũkorũo na ũgima mwega wa mwĩrĩ, ngoro ciitũ cia kĩĩmwĩrĩ rĩmwe nĩ ibataraga kũhũũra na hinya. No taguo, kuongerera kĩyo ũtungata-inĩ—hihi na njĩra ya kwandandũra maũndũ marĩa twĩkaga—kũigaga ngoro ciitũ cia mũhaano irĩ na ũgima mwega.—Luk. 13:24; Afil. 3:12.
3 Arĩa Matũrigicĩirie: Andũ mateetigĩrĩte Ngai arĩa tũikaranagia na tũkarutithania wĩra nao no mahatĩke ngoro ciitũ cia kĩĩmwĩrĩ na cia mũhaano mũno. O na kũrĩ ũguo, no tũnyihie hatĩka ta icio tũngĩnyitanagĩra kaingĩ o ũrĩa kwahoteka na Akristiano arĩa angĩ, arĩa matũrũmbũyagia matarĩ na ũhinga na magatungatĩra Ngai na ngoro yothe.—Thab. 119:63; Thim. 13:20.
