No ũririkane mũthenya ũrĩa mwana waku aaciarirũo? Hatarĩ nganja warĩ na wendi mũnene wa kũnyita kana kau. No harĩ aciari ta Mia na Carlo, gĩkeno kĩao gĩkoragwo na mĩtangĩko, rĩrĩa merũo atĩ mwana wao nĩ mũrũaru kana arĩ na wathe.

Hihi nĩ ũkoragwo na mwana ũrĩ na wathe? Wahota kũrigwo kana nĩ ũkũhota gũthiĩ na mbere kũhiũrania na thĩna ũcio. Angĩkorũo wĩ na mwana ta ũcio-rĩ, ndũgakue ngoro. Nĩ kũrĩ aciari tawe mahiũranĩtie na mathĩna ta macio na makamatoria. Wĩcirie ũhoro wa moritũ matatũ ũngĩcemania namo na ũrĩa ũũgĩ ũrĩa ũkoragwo thĩinĩ wa Bibilia ũngĩgũteithia.

Aciari aingĩ nĩ maiguaga mathuthĩkĩte ngoro mũno mamenya atĩ mwana wao nĩ mũrũaru. Juliana, mũciari bũrũri-inĩ wa Mexico oigire ũũ: “Rĩrĩa arigitani maanjĩrire atĩ mwana witũ Santiago, arĩ na wathe wa meciria,  ndĩetĩkagia. Ndaiguire ndukanĩirũo mũno.” Angĩ no maigue ta ũrĩa Villana, mũciari ũmwe bũrũri-inĩ wa Italy aaiguire. Oigire, “Ndaatuire itua rĩa kũgĩa na mwana o ngĩmenyaga nĩ ũgwati ũkũrũ-inĩ ũrĩa ndaarĩ naguo. Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa mwana wakwa agĩa na mathĩna makonainie na wathe wake wa kĩĩmeciria, ndĩĩiguaga ndĩ na mahĩtia.”

Angĩkorũo nĩ ũrahiũrania na gũkua ngoro kana kwĩigua ũrĩ na mahĩtia, ririkana atĩ nĩ andũ aingĩ maiguaga ũguo tondũ mĩrimũ ndĩarĩ muoroto-inĩ wa Ngai wa kĩambĩrĩria. (Kĩambĩrĩria 1:27, 28) Ngai ndoombire aciari marĩ na ũhoti wa kũiyũkia na njĩra hũthũ ũndũ ũtarĩ wa ndũire. Wamenya atĩ mwana waku arĩ na wathe, no ũigue ihooru. Nĩ ũndũ woyaga ihinda gwĩtĩkĩra na kũmenyera ũndũ ũcio mũgeni.

Ĩ ũngĩigua ta arĩ we watũmire mwana waku agĩe na wathe? Ririkana atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩtaũkĩrũo biũ nĩ ũrĩa ũgima wa mwĩrĩ wa mwana ũngĩkorũo ũhutĩtio nĩ mũtũkanio, maũndũ marĩa matũrigicĩirie kana maũndũ mangĩ. Ũndũ ũngĩ nĩ atĩ, wahota kuona ta mahĩtia marĩ ma ũrĩa mũhikanĩtie nake. Wĩgirĩrĩrie meciria ta mau. Ũndũ ũrĩa mwega nĩ kũnyitanĩra na ũrĩa mũhikanĩtie nake, mũtungate mwana wanyu.—Kohelethu 4:9, 10.

ŨNDŨ ŨNGĨKA: Menya thĩna wa mwana waku wega. Bibilia yugaga ũũ: “Mĩciĩ yakagwo na njĩra ya ũũgĩ, ũmenyo nĩguo ũtũmaga ĩtũũre ĩhandĩĩte.”—Thimo 24:3, The Holy Bible in Gĩkũyũ Language.

No wĩrute maũndũ maingĩ kuuma kũrĩ arigitani kana kuuma mabuku-inĩ ma kwĩhokeka. No ũringithanie kũmenya thĩna wa mwana waku na kwĩruta rũthiomi rũgeni. Kĩambĩrĩria-inĩ ti ũndũ mũhũthũ, ĩndĩ no wĩrute.

Carlo na Mia, arĩa mekũgwetetwo kĩambĩrĩria-inĩ meethire ũteithio kuuma kũrĩ ndagĩtarĩ wao na kuuma kũrĩ rũhonge rũrũmbũyanagia na thĩna ta ũcio wa mwana wao. Mooigire, “Ũndũ ũcio ndwatũteithirie o kũmenya mathĩna marĩa tũngĩerĩgĩrĩire ĩndĩ nĩ nginya maũndũ marĩa mũndũ ũrĩ na wathe ta ũcio wa kĩĩmeciria angĩhota gwĩka. Tũkĩona atĩ maũndũ-inĩ maingĩ mwana witũ nĩ angĩatũũrire mũtũũrĩre o ta wa andũ arĩa angĩ. Ũndũ ũcio nĩ watũmĩrĩirie mũno.”

Wahota kũigua gũtungata mwana waku mũrũaru ta kũranina hinya waku wothe. Jenny, mũciari bũrũri-inĩ wa New Zealand oigire ũũ: “Mĩaka mĩnini thutha wa mwana wakwa kũmenyeka atĩ arĩ na mũrimũ wa meciria na mũnyiginyigi, rĩrĩa rĩothe ndageria kũruta mawĩra mangĩ ma mũciĩ ndaaiguaga hinyĩrĩrĩkĩte mũno na ngarĩra.”

Ũritũ ũngĩ nĩ kwĩigua ta ũtiganĩirio. Ben nĩ arĩ mwana ũkoragwo na mũrimũ wa kwaga hinya mahĩndĩ. Oigire ũũ: “Andũ aingĩ gũtirĩ hingo kũna mangĩtaũkĩrũo nĩ maũndũ marĩa tũhiũranagia namo ũtũũro-inĩ.” Wahota kũigua ũkĩenda kwaria na mũndũ. Ĩndĩ arata aku arĩa aingĩ makoragwo na ciana irĩ na ũgima mwega wa mwĩrĩ. Kwoguo ũkaigua hinya kũmeera maũndũ marĩa ũrahĩtũkĩra.

ŨNDŨ ŨNGĨKA: Hoya ũteithio. Na waheo ũteithio ũwĩtĩkĩre. Juliana, ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere, oigire ũũ: “Rĩmwe na rĩmwe tũrĩ na mũthuri wakwa nĩ tũiguaga thoni kũhoya ũteithio.” O na kũrĩ ũguo aacokire akiuga ũũ: “Nĩ tũmenyete atĩ nĩ tũrabatara ũteithio wa andũ angĩ. Rĩrĩa andũ maratũteithia nĩ tũiguaga tũtarĩ na ihooru.” Mũndũ wa famĩlĩ kana mũrata wa hakuhĩ angĩĩrutĩra gũikara na mwana waku mũcemanio-inĩ wa Gĩkristiano kana mũcemanio-inĩ ũngĩ, onania gũkenio nĩ ũndũ ũcio. Thimo ĩmwe ya Bibilia yugaga ũũ: “Mũrata wa mũndũ amwendaga o hingo ciothe; aciaragwo atuĩke mũrũ wa nyina hingo ya mĩnyamaro.”—Thimo 17:17.

O nawe nĩ wagĩrĩirũo nĩ kũrũmbũiya ũgima waku wa mwĩrĩ. O ta ũrĩa ngaari ya gũkuua arũaru ĩbataraga gũikara ĩkĩongagĩrĩrũo maguta angĩkorũo nĩ ĩgũthiĩ na mbere gũtwara arũaru thibitarĩ-rĩ, noguo o nawe, no mũhaka ũikarage ũkĩongagĩrĩra mwĩrĩ waku hinya na njĩra ya kũrĩa wega, gwĩka maũndũ ma kũnogora mwĩrĩ, na kũhurũka nĩguo ũhotage gũthiĩ na mbere gũtungata mwana waku ũrĩa kwagĩrĩire. Javier, ũrĩa ũkoragwo na mwana ũrĩ na wonje oigire ũũ: “Tondũ mwana wakwa ndangĩĩtwara na magũrũ-rĩ, ngeragia kũrĩa wega tondũ nĩ niĩ ndĩmũtwaraga harĩa hothe egũthiĩ.”

Ũngĩruta kũ mahinda ma kũrũmbũiya ũgima waku wa mwĩrĩ? Aciari amwe nĩ macenjanagia magĩtungata mwana wao. Nĩ ũndũ ũcio, mũciari ũmwe akagĩa na mweke wa kũhurũka kana kũhingia maũndũ mangĩ make. Ũkũbatara gũcaria mahinda kuuma maũndũ-inĩ marĩa matarĩ ma o mũhaka, na ti ũndũ mũhũthũ kũgĩa  na ũigananĩru. Ĩndĩ o ta ũrĩa Mayuri, mũciari bũrũri-inĩ wa India oigire, “Thutha wa ihinda nĩ ũrĩmenyera.”

Aria na mũrata wa kwĩhokeka. O na arata arĩa matarĩ na ciana irĩ na mawathe no makũmĩrĩrie. Ningĩ no ũhoe Jehova Ngai. Hihi kũna mahoya no magũteithie? Yazmin arĩ ciana igĩrĩ ikoragwo na mũrimũ wa mahũri. Oigire ũũ: “Kũrĩ mahinda ndanakorũo na mĩtangĩko mĩnene nginya ngaigua ta ingĩkua.” Aacokire akiuga ũũ: “Hoyaga Jehova anyũmĩrĩrie na ahe hinya. Ndeka ũguo ngaigua no hote gũthiĩ na mbere.”—Thaburi 145:18.

Irio iria famĩlĩ ĩkũrĩa, kũrĩa ĩgũthiĩ na mahinda marĩa aciari mekũhũthĩra harĩ o mwana—maũndũ macio no mehocie harĩ mũrimũ wa mwana. Ũndũ ũcio wahota gũtũma ciana iria ingĩ cione ta citararũmbũiyo. Ningĩ aciari no mahũthĩre mahinda maingĩ mũno magĩtungatĩra mwana wao mũrũaru nginya kĩhiko kĩao kĩgĩe na mathĩna. Lionel, mũciari bũrũri-inĩ wa Liberia oigire ũũ: “Rĩmwe na rĩmwe mũtumia wakwa oigaga atĩ nĩwe ũrutaga wĩra ũrĩa mũingĩ na atĩ niĩ nditungataga mwana witũ. Njiguaga ahũthĩtie mũno, na rĩmwe na rĩmwe nĩ ndĩmũcokagĩria ũũru.”

ŨRĨA ŨNGĨKA: Nĩguo wonie ciana ciaku ciothe atĩ nĩ ũcirũmbũyagia-rĩ, banga mwĩkage maũndũ marĩa ikenagĩra. Jenny, ũrĩa ũkũgwetetwo hau kabere, oigire ũũ: “Kũrĩ hĩndĩ twĩkagĩra mwana witũ ũrĩa mũkũrũ kaũndũ ka mwanya ona akorũo no gũthiĩ kũrĩa irio cia mĩaraho mũkawa-inĩ ũrĩa endete.”

Nĩguo ũgitĩre kĩhiko gĩaku, aragiai na mũkahoyaga hamwe na ũrĩa mũhikanĩtie nake. Aseem, mũciari bũrũri-inĩ wa India ũrĩa mwana wake akoragwo na mũrimũ ta wa kĩbaba oigire ũũ: “O na gũtuĩka nĩ kũrĩ hĩndĩ tũrĩ na mũtumia wakwa tũiguaga tũnogete mũno na tũgakua ngoro-rĩ, nĩ tũbangaga mahinda ma gũikara thĩ, tũkaria, na tũkahoya hamwe. Rũcinĩ o rũcinĩ ciana citũ itanokĩra, nĩ twaragĩrĩria mũhari mũna wa Bibilia.” Athuri angĩ na atumia ao magĩaga na ihinda rĩa gũtereta marĩ oiki mbere ya gũthiĩ toro. Kwaranĩria ta kũu mũrĩ o inyuerĩ na kũhoya kuuma ngoro nĩ kũrĩkagĩra kĩhiko kĩanyu hinya hĩndĩ ya mĩtangĩko mĩnene. (Thimo 15:22) Mũthuri ũmwe na mũtumia wake mooigire ũũ: “Mamwe ma mahinda marĩa mega mũno ũtũũro-inĩ witũ, nĩ marĩa twanakorũo na mahinda maritũ mũno.”

Bibilia ĩranĩire atĩ ica ikuhĩ Ngai nĩ arĩeheria mĩrimũ na mawathe mothe marĩa mathĩnagia andũ ethĩ na akũrũ. (Kũguũrĩrio 21:3, 4) Hĩndĩ ĩyo, “mũndũ ũrĩa ũtũũraga bũrũri ũcio ndarĩ hingo agacoka kuuga ũũ: Ndĩ mũrũaru.” *—Isaia 33:24.

Gwa kahinda gaka, no ũtoorie o na ũrĩ na mwana ũrĩ na wathe. Carlo na Mia arĩa mekũgwetetwo hau kabere moigire ũũ: “Ndũgakue ngoro rĩrĩa wona ta maũndũ mothe marathiĩ ũũru. Kenagio nĩ maũndũ marĩa mwana waku ahotaga gwĩka tondũ nĩ maingĩ.” ▪