“Mũndũ ũtohagĩra andũ arĩa angĩ ahaana ta mũndũ ũrĩa ũmomoraga ndaraca o ĩrĩa we mwene ekũbatara kũringĩra.” Ciugo icio cia Edward Herbert, ũrĩa warĩ Mũthomi wa Ngeretha, nĩ cionanagia ũndũ ũyũ ũtũmaga tũbatare kuohera andũ arĩa angĩ: Tondũ o na ithuĩ nĩ tũbataraga kuoherũo. (Mathayo 7:12) O na kũrĩ ũguo, nĩ kũrĩ ũndũ ũngĩ wa bata makĩria ũtũmaga tũbatare kuohanĩra. Ta rora wone ciugo cia mũtũmwo Paulo iria irĩ thĩinĩ wa Akolosai 3:13.—Thoma.

Tondũ ithuothe tũtirĩ akinyanĩru-rĩ, rĩmwe na rĩmwe nĩ tũhĩtagĩria arĩa angĩ, na o nao no matũhĩtĩrie. (Aroma 3:23) Tũngĩtũũria thayũ atĩa na andũ arĩa angĩ matarĩ akinyanĩru? Paulo atongoretio nĩ roho wa Ngai, aatũtaarire tũkiranagĩrĩrie na tuohanagĩre. Ũtaaro ũcio nĩ wa bata mũno ũmũthĩ o ta ũrĩa warĩ rĩrĩa waandĩkirũo mĩaka ta ngiri igĩrĩ mĩhĩtũku. Reke tũthuthurie hanini ciugo cia Paulo.

‘Mũgĩkiranagĩrĩria o mũndũ na ũrĩa ũngĩ.’ Kiugo ‘mũgĩkiranagĩrĩria’ gĩtaũrĩtwo kuuma harĩ kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa kiugaga kũrekanĩra. Ibuku rĩmwe riugaga atĩ Akristiano monanagia ngumo ĩyo na njĩra ya “gũkirĩrĩria kwaga gũkinyanĩra kwa andũ arĩa angĩ kana tũmaũndũ tũngĩ tũngĩmarakaria.” Kiugo “mũndũ na ũrĩa ũngĩ” gĩtwĩraga atĩ gũkirĩrĩria ta kũu nĩ kwa bata harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ. Ũguo nĩ kuuga, rĩrĩa twaririkana atĩ o na ithuĩ no tũhĩtĩrie andũ arĩa angĩ, tũtigwĩtĩkĩria maũndũ marĩa matatũkenagia harĩ andũ arĩa angĩ mathũkie thayũ gatagatĩ-inĩ gaitũ nao. Ĩ tũngĩhĩtĩrio nĩ andũ arĩa angĩ?

“Mũkĩohanagĩra o mũndũ na ũrĩa ũngĩ.” Kũringana na mũthomi ũmwe, kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo “mũkĩohanagĩra” “tikĩo kĩhũthagĩrũo kaingĩ harĩ kuohonĩra kana kũrekanĩra . . . ĩndĩ nĩ kĩrĩa kĩrĩ ũritũ mũnene gĩtĩtĩrithagia ngumo ya wega ĩrĩa ĩtũmaga mũndũ ohanĩre.” Ningĩ ibuku rĩngĩ riugaga atĩ kiugo gĩkĩ no gĩtaũrũo “kũhe mũndũ kĩndũ gĩa kũmũguna, kana kũmwĩka wega.” Twĩkaga mũndũ wega rĩrĩa tweyendera kuohanĩra o na rĩrĩa tũngĩkorũo na gĩtũmi kĩega gĩa ‘gũtetania nake.’ No nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo kuohagĩra andũ arĩa angĩ twĩyendeire? Ũndũ ũmwe nĩ tondũ, o na ithuĩ no tũbatare mũndũ ũrĩa ũtũhĩtĩirie atuohere.

“Kĩohanagĩrei inyuene o ta ũrĩa Mwathani [Jehova] nake aamuoheire inyuĩ.” Gĩkĩ nĩkĩo gĩtũmi kĩrĩa kĩnene gĩa kuohagĩra arĩa angĩ, tondũ Jehova nĩ atuohagĩra o na ithuĩ. (Mika 7:18) Ta wĩcirie o hanini ũhoro wĩgiĩ wega ũcio mũnene Jehova onagia andũ arĩa merira. Ngũrani na ithuĩ, Jehova ndehagia. O na kũrĩ ũguo, eyendeire nĩ ohagĩra ehia biũ o na gũtuĩka nĩ oĩ atĩ gũtirĩ hĩndĩ akaabatara ehia acio mamwĩke wega na njĩra ya kũmuohera. Ma nĩ atĩ, Jehova nĩwe kĩonereria kĩrĩa kĩega biũ gĩa kuohanĩra, tondũ nĩ ohagĩra eyendeire ehia arĩa merira!

Tha cia Jehova nĩ itũgucagĩrĩria kũrĩ we na igatũma twende kwĩgerekania nake. (Aefeso 4:32–5:1) Twagĩrĩire kwĩyũria ũũ: ‘Tondũ Jehova nĩ anyonagia wega wake akanjohera-rĩ, ingĩkĩaga kuohera mũndũ ũrĩa ũngĩ ũtarĩ mũkinyanĩru rĩrĩa erira nĩkĩ?’—Luka 17:3, 4.