Ndarereirũo Rmaysh, hakuhĩ na mũhaka wa Isiraeli na Lebanon, hĩndĩ kwarĩ na mbaara ya gĩĩkabira. Nĩ ndirikanaga wega ũrĩa mbomu cia gũtegwo tĩri-inĩ ciaribukaga na igatũma andũ matarĩ na mahĩtia matuĩke cionje. Ũtũũro warĩ mũritũ mũno, naguo wĩki-naĩ na ũhinya nĩ watheremete kũndũ guothe.

Twathiaga kanitha ũmwe wa Gatoreki wĩtagwo Maronite. Baba aakoragwo na mĩhang’o mĩingĩ mũno ya kũhingĩria famĩlĩ iitũ ya andũ 12 mabataro, no Mami nĩ aatigagĩrĩra atĩ tũtiatĩraga kanitha. Thutha wa kahinda, ngĩona atĩ kanitha watariĩ o ta andũ arĩa maatũthiũrũrũkĩirie; kwaga gũteithia arĩa matarĩ na hinya.

Ndĩ tinĩnja nĩ ndakenagio mũno nĩ mũthaako wa kung fu. Nĩ ndambĩrĩirie kwĩmenyeria na kĩyo mũno kũhũthĩra ngundi, mateke, na indo ingĩ iria ihũthagĩrũo mũthaako-inĩ ũcio. Hĩndĩ ĩmwe ngĩciria atĩ, o na gũtuĩka ndingĩhota kũniina mbaara, no ngerie kũgirĩrĩria andũ arĩa mahũthagĩra ũhinya. Ingĩonire andũ makĩrũa ndathiaga na ngamagirania. Nĩ ndarakaraga na ihenya mũno na ngarakario nĩ tũũndũ tũnini. Andũ othe arĩa maikaraga mũhuro wa Lebanoni, nĩ maanjĩtigĩrĩte mũno tondũ wa ũrĩa ndahũthagĩra mbaara kũrũa na ũhinya na wagi wa kĩhooto.

Mwaka-inĩ wa 1980, ngĩingĩra kĩrabu gĩa kung fu kĩrĩa kĩarĩ Beirut. O na gũtuĩka warĩ ũgwati gũthiĩ handũ nĩ ũndũ wa mbomu, na roketi iria ciaikagio, ndiatĩraga gũthiĩ kwĩmenyeria. Ũtũũro wakwa warĩ o kũrĩa, gũkoma, na kwĩgerekania na njorua ĩmwe ya mũthaako wa kung fu yetagwo Bruce Lee. Ndenjagwo take, ngathiĩ take, o na ngagamba take rĩrĩa ndĩrathaka kung fu. Ndiathekaga.

Muoroto wakwa warĩ gũtuĩka njorua ya kung fu bũrũri-inĩ wa China. Hwaĩ-inĩ ũmwe rĩrĩa ndemenyeragia kung fu nĩ ũndũ wa gũthiĩ mathaako China, ngĩigua mũrango waringaringwo. Mũrata wakwa ũmwe agĩũka marĩ na Aira eerĩ a Jehova. Thithinĩte mũno na ndĩ na nguo cia mathaako ngĩmeera,  “Hatirĩ ũndũ o na ũmwe njũũĩ wĩgiĩ Bibilia.” No ndiamenyaga atĩ kuumanagia na hau ũtũũro wakwa nĩ ũngĩagarũrũkire.

Aira acio eerĩ a Jehova nĩ maanyonirie kuuma Bibilia-inĩ kĩrĩa gĩtũmaga andũ maremwo nĩ kweheria wagi wa kĩhooto na ũhinya. Makĩnyonia atĩ Shaitani ũrĩa Mucukani nĩwe kĩhumo kĩa mathĩna. (Kũguũrĩrio 12:12) Nĩ ndakenirio mũno nĩ thayũ na ũũmĩrĩru ũrĩa marĩ naguo. Na ngĩhutio ngoro mũno hĩndĩ ĩrĩa manyonirie atĩ Ngai nĩ arĩ rĩĩtwa. (Thaburi 83:18) Magĩcoka magĩthomera rĩandĩko rĩa 1 Timotheo 4:8 rĩrĩa riugaga: “Mũndũ akĩĩmenyeria maũndũ ma gwĩkĩra mwĩrĩ wake hinya kwĩ bata o kahinda, no kwĩmenyeria kwĩamũrĩra Ngai kwĩ bata maũndũ-inĩ mothe, nĩ ũndũ kwĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa kũguna mũndũ muoyo-inĩ ũyũ tũrĩ, o na muoyo-inĩ ũrĩa ũgoka.” Ciugo icio nĩ ciahutirie mũno ũtũũro-inĩ.

O na kũrĩ ũguo, thutha ũcio nĩ ndaikarire ihinda iraya itekuonana na Aira a Jehova, tondũ andũ a famĩlĩ iitũ nĩ maameerire matikanacoke rĩngĩ. O na kũhaana ũguo, ngĩtiga kwĩmenyeria kung fu na ngĩambĩrĩria kwĩruta Bibilia. Ũndũ ũcio ndwakenirie ariũ a maitũ, no niĩ nĩ ndatuĩte itua rĩa gwetha Aira a Jehova rĩngĩ nĩguo ndĩrute Bibilia nao.

Nĩ ndathiire na mbere gwetha Aira a Jehova no ndiamonire. Kĩhinda-inĩ o kĩu, ngĩnyitwo nĩ kĩeha kĩnene mũno thutha wa gĩkuũ kĩa na ihenya kĩa baba, na maũndũ mangĩ moru marĩa maakorire andũ aitũ a famĩlĩ. Ndakoretwo ndambĩrĩria kũruta wĩra kambuni-inĩ ya mĩako, na hĩndĩ ĩmwe mũndũ ũmwe twarutaga wĩra nake wetagwo Adel, akĩnjũria kĩrĩa gĩatũmaga nyoneke ndĩ na kĩeha kĩingĩ ũguo. Akĩambĩrĩria kũnjĩra ũhoro wa kĩĩrĩgĩrĩro gĩa kũriũka kĩrĩa kĩonanĩtio Bibilia-inĩ. Mĩeri kenda ĩrĩa yarũmĩrĩire, Mũira ũcio wa Jehova nĩ aandutire Bibilia arĩ na wendo na tha nyingĩ.

Ndathiĩ na mbere kwĩruta, ngĩambĩrĩria kuona bata wa kũgarũrĩra ũmũndũ wakwa. Ndwarĩ ũndũ mũhũthũ. Maita maingĩ nĩ ndarakaragio nĩ tũũndũ tũnini na ngarakara na ihenya mũno. Bibilia nĩ yandeithirie kwĩgirĩrĩria marakara na kwaga gũtindanĩra na tũũndũ tũtarĩ na kũrĩa tũrĩ. Kwa ngerekano, rĩandĩko rĩa Mathayo 5:44 rĩkoragwo na ũtaaro ũyũ wa Jesu: “Endagai andũ arĩa marĩ muku na inyuĩ, na mũhoyagĩre arĩa mamũnyariraga.” Narĩo rĩa Aroma 12:19 riugaga: “Mũtikanerĩhĩrie, . . . nĩ gũkorũo nĩ haandĩke atĩrĩ, Kũrĩhanĩria nĩ ũhoro wakwa, niĩ nĩ niĩ ngarĩhania; ũguo nĩguo Mwathani ekuuga.” Maandĩko macio na mangĩ nĩ maandeithirie mũno kũgĩa na thayũ wa ngoro.

O na gũtuĩka kĩambĩrĩria-inĩ andũ a famĩlĩ iitũ matiendaga ndĩrute na Aira a Jehova, rĩu nĩ matĩĩte wĩtĩkio witũ. Makĩria ma ũguo, mũrũ wa maitũ ũmwe nĩ atuĩkĩte Mũira wa Jehova, nake maitũ atanakua nĩ aatetagĩra wĩtĩkio witũ mũno.

Jehova nĩ andathimĩte na mũtumia mwega wĩtagwo Anita, ũrĩa tũteithanagia nake kũhũthĩra mahinda maingĩ kũhunjĩria andũ. Kuuma mwaka wa 2000, tũrĩ na Anita, tũkoretwo tũgĩikara Eskilstuna bũrũri-inĩ wa Sweden, kũrĩa tũteithagia andũ arĩa maragia Kĩarabu kwĩruta Bibilia.

Nĩ njiguagĩra tha mũno andũ arĩa manyarirĩkaga nĩ ũndũ wa maũndũ ma ũhinya. No kũmenya kĩrĩa gĩtũmaga andũ manyamarĩke, na kũmenya atĩ ica ikuhĩ Ngai nĩ arĩniina ũhinya, nĩ gũtũmaga ngorũo na gĩkeno kĩa ma na thayũ.—Thaburi 37:29.