Jesu Aahaanaga Atĩa?
Macokio ma Bibilia
Gũtirĩ mũndũ ũĩ wega biũ ũrĩa Jesu aahaanaga tondũ Bibilia ndĩtaarĩirie. Ũndũ ũcio ũronania atĩ ũrĩa Jesu aahaanaga ti wa bata mũno. O na kũrĩ ũguo, Bibilia no ĩtũteithie kũmenya maũndũ mamwe megiĩ ũrĩa aahaanaga.
Maũũthĩ: Jesu aarĩ Mũyahudi na no kũhoteke nĩ aagaire maũũthĩ ma Ayahudi kuuma kũrĩ nyina. (Ahibirania 7:14) No kũhoteke ndaarĩ na maũũthĩ ma mwanya. Hĩndĩ ĩmwe nĩ aahotire gũthiĩ na hitho kuuma Galili nginya Jerusalemu andũ matekũmũmenya. (Johana 7:10, 11) O na ndoonekaga arĩ wa mwanya arĩ gatagatĩ-inĩ ka arutwo ake a hakuhĩ. Ririkana atĩ Judasi Mũisikariota nĩ aabatarire kũmenyithania Jesu kũrĩ kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamũnyitire.—Mathayo 26:47-49.
Ũraihu wa njuĩrĩ: No kũhoteke Jesu ndaarĩ na njuĩrĩ ndaihu tondũ Bibilia yugaga atĩ “njuĩrĩ ndaihu nĩ gĩconoko harĩ mũndũrũme.”—1 Akorintho 11:14.
Nderu: Jesu aarĩ na nderu. Aarũmagĩrĩra watho wa Ayahudi, ũrĩa wagirĩtie arũme “gũthũkia mĩthia ya nderu [ciao].” (Maũndũ ma Alawii 19:27; Agalatia 4:4) Ningĩ Bibilia nĩ ĩgwetete nderu cia Jesu thĩinĩ wa ũrathi ũmwe ũrĩa ũtaarĩirie ũhoro wĩgiĩ mĩnyamaro yake.—Isaia 50:6.
Mwĩrĩ: Nĩ kuonekaga wega atĩ Jesu aarĩ mũndũ ũrĩ na hinya. Hĩndĩ ya ũtungata wake, nĩ aathiiaga kũndũ kũraihu mũno. (Mathayo 9:35) Nĩ aatheririe hekarũ ya Kĩyahudi maita merĩ, rĩrĩa aangʼaũranirie metha cia arĩa maakũũranagia mbeca, na akĩrutũrũra ngʼondu na ngʼombe akĩhũthĩra mũcarica. (Luka 19:45, 46; Johana 2:14, 15) Ibuku rĩĩtagwo McClintock and Strong’s Cyclopedia riugaga ũũ: “Ũhoro wothe ũrĩa ũrĩ mabuku-inĩ ma Injiri wonanagia atĩa [Jesu] aarĩ na ũgima mwega wa mwĩrĩ na hinya mũingĩ.”—Mbuku ya IV, karatathi ka 884.
Ũthiũ: Jesu aarĩ mũndũ ũrĩ wendo na mũigua tha, na hatarĩ nganja ũthiũ wake nĩ woonanagia ũndũ ũcio. (Mathayo 11:28, 29) Andũ a mĩthemba yothe nĩ mookaga harĩ we nĩguo momĩrĩrio na maheo ũteithio. (Luka 5:12, 13; 7:37, 38) O na ciana nĩ ciaiguaga ciganĩire irĩ hakuhĩ nake.—Mathayo 19:13-15; Mariko 9:35-37.
Mawoni mahĩtanu megiĩ ũrĩa Jesu aahaanaga
Mawoni mahĩtanu: Andũ amwe moigaga atĩ no mũhaka akorũo Jesu ooimĩte Africa tondũ ibuku rĩa Kũguũrĩrio rĩringithanagia njuĩrĩ yake na guoya wa ngʼondu, na magũrũ make na “gĩcango kĩrĩa gĩthũe mũno.”—Kũguũrĩrio 1:14, 15, The Bible in Gikũyũ.
Ũrĩa kũrĩ: Ibuku rĩa Kũguũrĩrio rĩandĩkĩtwo na “njĩra ya imenyithia.” (Kũguũrĩrio 1:1) Njuĩrĩ na magũrũ ma Jesu igwetetwo na njĩra ya ngerekano kuonania ngumo iria Jesu aarĩ nacio thutha wa kũriũkio, no ti kuonania ũrĩa aahaanaga rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ. Rĩandĩko rĩa Kũguũrĩrio 1:14 rĩkiuga atĩ “mũtwe [wa Jesu] na njuĩrĩ yake cieerũhĩte o ta guoya wa rangi mwerũ, o ta mbarabu,” rĩkoragwo rĩkĩhũthĩra rangi wa indo icio kũringithania, no ti ũrĩa indo icio ciguĩkaga mũndũ agĩcihutia. Rĩonanagia atĩ Jesu nĩ arĩ ũũgĩ mũingĩ tondũ nĩ atũũrĩte mĩaka mĩingĩ mũno.—Kũguũrĩrio 3:14.
Magũrũ ma Jesu maatariĩ “ta gĩcango kĩrĩa kĩega gĩgĩkenga kĩrĩ mwaki-inĩ.” (Kũguũrĩrio 1:15) Naguo ũthiũ wake “watariĩ ta riũa hĩndĩ ĩrĩa rĩarĩte biũ.” (Kũguũrĩrio 1:16) Tondũ gũtirĩ rũrĩrĩ rũkoragwo na andũ marĩ na ngothi ĩrĩ na marangi macio mataarĩirio, no mũhaka akorũo kĩoneki kĩu kĩahũthagĩra ngerekano icio gũtaarĩria Jesu thutha wa kũriũkio arĩ “o we ũtũũraga ũtheri-inĩ ũtangĩkinyĩrĩka.”—1 Timotheo 6:16.
Mawoni mahĩtanu: Jesu ndaarĩ na hinya.
Ũrĩa kũrĩ: Jesu aarĩ mũndũ ũrĩ na ũmĩrĩru. Kwa ngerekano, nĩ eemenyithanirie arĩ na ũmĩrĩru kũrĩ kĩrĩndĩ kĩarĩ na matharaita kĩrĩa gĩokĩte kũmũnyita. (Johana 18:4-8) Ningĩ no mũhaka akorũo Jesu aarĩ na hinya wa mwĩrĩ tondũ aarĩ bundi wa mbaũ na aahũthagĩra indo irabatara hinya mũingĩ.—Mariko 6:3.
Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, Jesu aabatarire gũteithio gũkuua mũtĩ wake wa kũnyarirĩrũo nĩkĩ? Na nĩ kĩĩ gĩatũmire akue mbere ya arĩa angĩ maacuuririo hamwe nake? (Luka 23:26; Johana 19:31-33) Jesu atanoragwo, mwĩrĩ wake waagithĩtio hinya biũ. Ndaakomete ũtukũ mũgima, na gĩtũmi kĩmwe nĩ tondũ aarĩ na ruo rwa ngoro. (Luka 22:42-44) Ũtukũ ũcio Ayahudi maaraire makĩmũherithia, naruo rũcinĩ rũrĩa rwarũmĩrĩire Aroma makĩmũnyarira mũno. (Mathayo 26:67, 68; Johana 19:1-3) No kũhoteke maũndũ macio nĩmo maatũmire akue na ihenya.
Mawoni mahĩtanu: Jesu aaikaraga atukĩte gĩthiithi, arĩ na kĩeha.
Ũrĩa kũrĩ: Jesu nĩ eegerekanirie biũ na ngumo cia Jehova, Ithe witũ wa igũrũ, ũrĩa Bibilia ĩtĩte “Ngai ũrĩa mũkeni.” (1 Timotheo 1:11; Johana 14:9) Ningĩ Jesu nĩ aarutire andũ ũrĩa mangĩka nĩguo makorũo na gĩkeno. (Mathayo 5:3-9; Luka 11:28) Maũndũ macio maronania atĩ kaingĩ Jesu aakoragwo arĩ mũkengu gĩthiithi tondũ aarĩ na gĩkeno.
Icunjĩ Ingĩ Hihi Ũngĩenda Gũthoma
MORUTANI MA BATA MA BIBILIA
Tũngĩkorũo na Ma Atĩa Bibilia nĩ ya Ma?
Angĩkorũo Bibilia yatungirũo nĩ Ngai-rĩ, ndĩagĩrĩirũo gũkorũo ĩhaana ibuku rĩngĩ.
ŨHORO WITŨ
Hoya Ũceererũo
Arĩrĩria ciũria cia Bibilia hamwe na mũndũ ũngĩ, kana wĩrute makĩria ũhoro wĩgiĩ Aira a Jehova.